Πέμπτη 18 Αυγούστου 2011

...ΠΑΝΩ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΙΕΡΑ

Σε τόπους χριστιανικής λατρείας μετατράπηκαν και τα σπήλαια της Ακρόπολης, το σπήλαιο του Πάνος (Άγιος Αθανάσιος), η Κλεψύδρα (Άγιοι Απόστολοι στα Μάρμαρα) και το σπήλαιο στο χορηγικό μνημείο του Θρασύλλου (Παναγιά η Σπηλιώτισσα).
Ιδρύθηκε η βασιλική του Διονυσιακού θεάτρου και η βασιλική στη θέση του Ασκληπιείου προς τιμή των Αγίων Αναργύρων, ενώ η Αρχαία ιερή κρήνη μετατράπηκε σε άγιασμα.
Επάνω από το Ωδείο του Ηρώδη του Αττικού ανεγέρθηκε η βασιλική του Αγίου Ανδρέα.
Μέσα στην κεντρική περιοχή της Αθήνας, που περιέκλειε το υστερορρωμαϊκό τείχος, μετατράπηκε σε βασιλική το λεγόμενο Αγορανομείο και σε Βαπτιστήριο το Ωρολόγιο του Κυρρήστου.
Μέσα στο χώρο της Βιβλιοθήκης του Αδριανού κτίστηκε ό ναός της Μεγάλης Παναγιάς, που υπήρξε ό καθεδρικός ναός της Αθήνας, ο οποίος μετατράπηκε σε μικρότερη τρίκλιτη βασιλική στις αρχές του στ΄ αιώνα.
Στο λόφο του Αγοραίου Κολωνού ο ναός του Ηφαίστου μετατράπηκε σε Άγιο Γεώργιο Ακαμάτη (!) κι έμεινε μάλιστα ως τέτοιος μέχρι τα μέσα του ιθ΄ αιώνα.
Κάτω από τον Άρειο Πάγο ιδρύθηκε ό ναός του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, ενώ στο λόφο των Νυμφών κατεδαφίστηκε το αρχαιότερο Ιερό του Διός στην Αττική και κτίστηκε ό ναός της Αγίας Μαρίνας.
Ανατολικά της Ακρόπολης κτίστηκαν πέντε ναοί: στη θέση του μεταγενέστερου ναού της Αγίας Αικατερίνης, στη θέση του ναού της Σωτείρας του Λυκοδήμου, η βασιλική του Εθνικου Κήπου, η τρίκλιτη βασιλική στην βόρεια πλευρά του Ολυμπιείου (αφιερωμένη στον άγιο Νικόλαο) και ο ναός που υπήρχε νότια του Όλυμπιείου.
Στον Ιλισσό, ο ιωνικού ρυθμού ναός της Αγροτέρας Αρτέμιδος μετατράπηκε σε τρίκλιτη βασιλική κι ο ναός της Δήμητρας και της Κόρης κοντά στη νότια όχθη του σε ναό της Παναγίας με την επωνυμία Παναγιά στην Πέτρα, όπου έγινε και νεκροταφείο. Νεκροταφεία δημιουργήθηκαν και γύρω από την Ακρόπολη στο χώρο του ναού του Αγίου Ανδρέα και στη βασιλική του θεάτρου του Διονύσου.
Λίγο πρίν, από το μέσα του η΄ αι, η Αθήνα προήχθη εκκλησιαστικά από επισκοπή σε μητρόπολη, οπότε από τότε μέχρι τον ιβ΄αι. παρατηρήθηκε νέα δραστηριότητα στον τομέα της ναοδομίας. Νέοι ναοί κτίστηκαν με την ίδια νοοτροπία και τεχνική, όπως ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος του Μαγκούτη στις βόρειες υπώρειες της Ακρόπολης, οι Άγιοι Απόστολοι του Σολάκη στην Αρχαία Αγορά, οι Άγιοι Ασώματοι του Κεραμεικού, οι Άγιοι Θεόδωροι, η Καπνικαρέα, η Αγία Αικατερίνη στην Πλάκα και άλλοι, όπως η Παναγία η Γοργοεπήκοος (γνωστή ως «Μικρή Μητρόπολη» ή Άγιος Ελευθέριος).
Πολλές μονές κτίσθηκαν επίσης στο περίχωρα της πόλης σε θέσεις κατεδαφισθέντων Ελληνικών ιερών, όπως της Καισαριανής (στη θέση ιερών της Δήμητρας και της Ειλειθυίας), του Δαφνίου (στη θέση ιερού του Δαφναίου Απόλλωνα) κ.ά.
Στην κορυφή του Λυκαβηττού κατεδαφίστηκε ο ναός του Αγχεσμίου Διός και στη θέση του κτίστηκε ό Προφήτης Ηλίας, που αργότερα μετατράπηκε σε Άγιο Γεώργιο.
Παρά την εφαρμογή του νέου πολεοδομικού σχεδίου της πόλης τον ιθ΄ αι. οι Βαυαροί με τους Ρωμιούς σεβάστηκαν το αλλότρια βυζαντινά κτίσματα, κι αντί να τα απομακρύνουν προτίμησαν να τα σώσουν προβαίνοντας σε αλλαγές και παρεμβάσεις του σχεδίου. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των Εισοδίων της Θεοτόκου (Καπνικαρέας), η οποία παρέμεινε στη μέση και χώρισε τον δρόμο στα δύο, τη σημερινή οδό Ερμού. (Στη σύγχρονη Ελλάδα ξεναγός εξηγούσε σε ξένους, ότι ο ναός της Καπνικαρέας είναι πολύ καλά κτισμένος με χρήση άριστου υλικού, μεταφερμένου ειδικά, ακόμα κι από την Ακρόπολη!)
Σε ελάχιστες μόνον πολύ προκλητικές περιπτώσεις κι υστέρα από τις έντονες πιέσεις των ξένων αρχαιολογικών σχολών απομακρύνθηκαν ορισμένοι μόνο χριστιανικοί ναοί, για τη διενέργεια αρχαιολογικών ανασκαφών και την ανάδειξη των προγενέστερων αρχαίων κτισμάτων.
Στα «κατηγορώ» των Νεοελλήνων, ότι τα γλυπτά του Παρθενώνα αφαιρέθηκαν παράνομα από το μνημείο, οι Βρεταννοί αντιτάσσουν το επιχείρημα, ότι για όλες τις ενέργειες του Έλγιν ήταν ενήμεροι οι τοπικοί (Οθωμανοί) ηγεμόνες της περιοχής και μάλιστα είχαν εγκρίνει την αφαίρεση και την μεταφορά των τμημάτων της ζωοφόρου με έκδοση σχετικών διαταγμάτων – φιρμανιών.
Οι Έλληνες, την ίδια στιγμή, που αντιλέγουν, πως «τα φιρμάνια είναι παράνομα, διότι δεν μπορεί να έχουν καμμία νομική ισχύ οι πράξεις των κατακτητών σήμερα», όχι μόνον ανέχονται την Ορθόδοξη Εκκλησία να κατέχει την τεράστια περιουσία της βάσει φιρμανιών των τότε Οθωμανών ηγεμόνων, αλλά δέχονται φιρμάνια και αχτιναμέδες σουλτάνων σε συμβολαιογραφικές πράξεις της σύγχρονης Ελλάδας.
Οι επιχειρήσεις αρπαγής του Ελληνικού πολιτισμικού πλούτου (όχι μόνο των γλυπτών του Παρθενώνα) διεξάγονταν με την ανοχή / αδιαφορία των Τούρκων και την σιωπηρή συγκατάθεση / συνενοχή της Χριστιανορθόδοξης Εκκλησίας. Μάλιστα πολλές φορές η Εκκλησία είχε σημαντικό ρόλο στο κύκλωμα της αρπαγής: π.χ. ανάμεσα στους πληροφοριοδότες και προμηθευτές του Άγγλου πρέσβυ στην Κων/πολη, Thomas Roe(1621-1628), βρίσκουμε τον ίδιο τον πατριάρχη και τον επίσκοπο Άνδρου.
Στο αρχαιοεμπόριο διέπρεψαν και οι μονές του Άθωνα: με έγγραφό τους του 1694 ομολογούν, ότι πούλησαν στον βασιλιά της Ρωσίας «παλαιά βιβλία» γιατί, όπως ισχυρίζονταν, λιμοκτονούσαν (αυτό δηλαδή, που ισχυρίζονταν ανέκαθεν….).
Επίσης το 1801 ο ηγούμενος της μονής Πάτμου, αφού δωροδοκήθηκε από τους Άγγλους, τους παρέδωσε πανάρχαια χειρόγραφα, μεταξύ των οποίων και έναν πλατωνικό διάλογο. Τις μονές Πάτμου και Άθωνα στιγματίζει και ο Αδαμάντιος Κοραής ότι «εγύμνωσαν όλην την Ελλάδα από τα πολύτιμά της αντίγραφα» (Προλεγόμενα στην έκδοση του Ισοκράτη, 1807).
Επίσης στη δεκαετία του 1720, ο Γάλλος πρόξενος στη Θεσσαλονίκη, Εσπαρνέ, οργάνωσε δίκτυο πρακτόρων σε όλη την Ελλάδα από φίλους του μοναχούς, με σκοπό την κλοπή πολυτίμων χειρογράφων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου