ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ #1

Ο Ερατοσθένης, ο μέγιστος των αρχαίων γεωγράφων, ο οποίος απερίφραστα διακήρυξε ότι η Γη είναι στρογγυλή και περιστρέφετε γύρω από τον Ήλιο, και υπολόγισε με θαυμαστή ακρίβεια την γήινη περιφέρεια, αποκαλεί τον Επίκουρο «φιλαληθέστατο» και προσθέτει την λεπτομέρεια, ότι είχε ερωμένη του την Λεόντιον. Την οποία υπεραγαπούσε και φρόντιζε, ενώ συνάμα την άφηνε απολύτως ελεύθερη να ερωτοτροπεί με όλους τους μαθητές του στον Κήπο.

Σαν άριστος κοσμολόγος, ο Ερατοσθένης είχε κάθε λόγο να εκτιμά τον φυσικό Επίκουρο, στα λόγια του οποίου η σύγχρονη δυτική επιστήμη δεν ήρθε να προσθέσει πάρα ανούσιες έως και βάρβαρες λεπτομέρειες. Διότι όλη την ουσία της Φυσικής, αρχαίας και σύγχρονης, την διατύπωσε – συμπληρώνοντας τον Δημόκριτο – με τέλειο τρόπο ο Επίκουρος.

Ποιος ήταν λοιπόν ο τόσο θαυμαστός για τους φίλους του και τόσο μισητός για τους εχθρούς του, εραστής της Λεοντίου;

Ο Επίκουρος του Νεοκλέους, γεννήθηκε και έζησε φτωχός. Οι γονείς του ήσαν Αθηναίοι κληρούχοι στη Σάμο. Εκεί μεγάλωσε ο Επίκουρος, και έπειτα κατοίκησε για λίγο στον Κολοφώνα, στη Μυτιλήνη και στη Λάμψακο, όπου ίδρυσε την πρώτη του σχολή με μαθητές τον Μητρόδωρο, τον Πολύαινο, το Ιδομενέα, τον Λέοντα, τον Κολώτη και άλλους, που αρκετοί ακλούθησαν στην συνέχεια στην Αθήνα.

Κάπου ανάμεσα στο σημερινό Μεταξουργείο και στην Κολοκυνθού, αγόρασε για ογδόντα μνες έναν κήπο. Εκεί οργάνωσε ένα φιλοσοφικό κοινόβιο που επιβίωνε με τις λιτές προσφορές των φίλων. Τους απαγόρευε να δίνουν πολλά, ακόμη κι αν ήταν πλούσιοι. Στον Κήπο του Επικούρου, σύχναζαν φιλόσοφοι, καλλιτέχνες, παντρεμένες γυναίκες, εταίρες, μαθητές, δούλοι. Όλοι αναγνωρίζονταν ισότιμοι και αναλάμβαναν εναλλάξ την προεδρία της σχολής. Και οι ελεύθεροι και οι γυναίκες και οι δούλοι.

Ο ίδιος ήταν απασχολημένος κατά κύριο λόγο με την συγγραφή των βιβλίων του. Έγραψε κάπου τριακόσια βιβλία και σήμερα εμείς θα πρέπει να θεωρούμε τον εαυτό μας σε κατάσταση πνευματικής πτώχευσης, εφόσον από το τεράστιο έργο του Επίκουρου σώθηκαν μόνο σαράντα τέσσερις ορισμοί της φιλοσοφίας του, με τίτλο Κύριαι Δόξαι και τρεις επιστολές.

Όχι. Για την απώλεια των συγγραμμάτων του Επίκουρου δεν ευθύνεται μόνον η γνωστή ρασοφόρα μεσαιωνική λαίλαπα. Ήδη από την εποχή του, οι εχθροί του, έκαναν κάθε τι για να παραποιήσουν, να πλαστογραφήσουν και να αφανίσουν τα έργα του.

Πηγή: Περ. Ιερά Ελλάς, τευχ. 4^ον σελ. 11, του Μάριου Βερέττα

(Η συνέχεια στην αμέσως παρακάτω ανάρτηση)