ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ, ΤΟ «ΑΓΚΑΘΙ» ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΜΑΖΩΝ

[Ούτε άσπρο ούτε μαύρο, αλλά καθόλου πρόβατο] H σύγχρονη δυτική επιστήμη δεν ήρθε να προσθέσει πάρα ανούσιες έως και βάρβαρες λεπτομέρειες. Διότι όλη την ουσία της Φυσικής, αρχαίας και σύγχρονης, την διατύπωσε – συμπληρώνοντας τον Δημόκριτο – με τέλειο τρόπο ο Επίκουρος. Ο ίδιος ήταν απασχολημένος κατά κύριο λόγο με την συγγραφή των βιβλίων του. Έγραψε κάπου τριακόσια βιβλία και σήμερα εμείς θα πρέπει να θεωρούμε τον εαυτό μας σε κατάσταση πνευματικής πτώχευσης, εφόσον από το τεράστιο έργο του Επίκουρου σώθηκαν μόνο σαράντα τέσσερις ορισμοί της φιλοσοφίας του, με τίτλο Κύριαι Δόξαι και τρεις επιστολές. Όχι. Για την απώλεια των συγγραμμάτων του Επίκουρου δεν ευθύνεται μόνον η γνωστή ρασοφόρα μεσαιωνική λαίλαπα. Ήδη από την εποχή του, οι εχθροί του, έκαναν κάθε τι για να παραποιήσουν, να πλαστογραφήσουν και να αφανίσουν τα έργα του. Κατά τον Επίκουρο, η συνειδητοποίηση της φυσικής αλήθειας, οδηγεί κατ αρχήν στην κατάργηση του φόβου. Στην απαλλαγή του Ανθρώπου από των φόβο των Θεών, το φόβο της Εξουσίας, τον φόβο της Αγνοίας και τον φόβο του θανάτου.

Γράφει ο Επίκουρος στην Επιστολή προς Μενοικέα, υπογραμμίζοντας ότι ο θάνατος, το χειρότερο κακό που θα μπορούσαμε να φοβόμαστε, δεν μας αφορά καθόλου, επειδή όταν εμείς υπάρχουμε, δεν υπάρχει θάνατος, κι όταν επέλθει ο θάνατος, δεν το καταλαβαίνουμε, επειδή έχουμε πάψει να υπάρχουμε. Καθόλου λοιπόν δεν πρέπει να μας εντυπωσιάζει η μετά θάνατον ανυπαρξία, όπως ακριβώς δεν μας εντυπωσιάζει και η πριν από την γέννηση ανυπαρξία. Η δεύτερη δεν μας απασχολεί άρα ούτε και η πρώτη. Και τότε ποιος είναι ο σκοπός της ζωής; Κατά τον Επίκουρο, ένας και μοναδικός: Η Ηδονή. Ποια ηδονή; Ιδού ο ορισμός του Επίκουρου: ΜΗΤΕ ΑΛΓΕΙΝ ΚΑΤΑ ΣΩΜΑ ΜΗΤΕ ΤΑΡΑΤΤΕΣΘΑΙ ΚΑΤΑ ΨΥΧΗΝ. Εάν λοιπόν φροντίζουμε να μην πονάει το σώμα μας και να μην ταράζεται η ψυχή μας, τότε είμαστε σε θέση να απολαμβάνουμε την χαρά της Ζωής, κι αυτή ακριβώς η χαρά είναι η επικούρεια ηδονή. Βεβαίως η επικούρεια διδασκαλία δεν αποκλείει καμία άλλη έννοια του όρου ηδονή, αρκεί να μην κάνει το σώμα και την ψυχή να υποφέρουν από πόνο και φόβο. Διότι η χειρότερη συμφορά του σώματος είναι ο πόνος και της ψυχής ο φόβος. Καταλαβαινει λοιπον ευκολα κανεις τη λυσσα εναντιων του Επικουρου κάθε μορφής εξουσίας, η οποία – σύμφωνα με τον Αισχύλο – θεμελιώνεται επάνω στο Κράτος και την Βία. «ΤΟ ΜΑΚΑΡΙΟΝ ΚΑΙ ΑΦΘΑΡΤΟΝ ΟΥΤΕ ΑΥΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΕΧΕΙ ΟΥΤΕ ΑΛΛΩ ΠΑΡΕΧΕΙ,ΩΣΤΕ ΟΥΤΕ ΟΡΓΑΙΣ ΟΥΤΕ ΧΑΡΙΣΙ ΣΥΝΕΧΕΤΑΙ,ΕΝ ΑΣΘΕΝΕΙ ΓΑΡ ΠΑΝ ΤΟ ΤΟΙΟΥΤΟΝ». Το μακάριο και άφθαρτο ον (ο θεός) ούτε το ίδιο γνωρίζει ενοχλήσεις ούτε σε άλλους προξενεί ενοχλήσεις. Ώστε δεν επηρεάζεται ούτε από θυμούς ούτε από ευχαριστίες. Γιατί όλα αυτά είναι γνωρίσματα ενός αδύναμου όντος. ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ (ΚΥΡΙΑΙ ΔΟΞΑΙ) [Ποιος από τους λασπολόγους της φιλοσοφίας τολμά να μην συμφωνήσει με αυτό;]  Οι απαλλαγμένοι από τον φόβο Επικούρειοι δεν γίνονται σε καμία περίπτωση «υπήκοοι» της πολιτικής εξουσίας, ούτε «ποίμνιο» της όποιας πνευματικής. Ξέρουν να απολαμβάνουν την Χαρά της Ζωής, στα μικρά και τα ταπεινά, γνωρίζοντα σε βάθος την ουσία όλων των πραγμάτων. Στρέφουν την πλάτη τους στην εξουσία, και όσο πληθαίνουν τόσο η κάθε μορφής εξουσία (πολιτική ή θρησκευτική) κινδυνεύει. (Εδικά θρησκευτική) Γι αυτο καταπολεμηθηκε, γι αυτο κατασυκοφαντηθηκε, γι αυτο σπιλωθηκε ανα τους αιωνες η διδασκαλια του ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ.
Πηγή: Περ. Ιερά Ελλάς, τευχ. 4^ον σελ. 12, του Μάριου Βερέττα