Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΕΥΜΕΝΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΡΕΘΟΥΣΑΣ

Αργυρό δεκάδραχμο Συρακουσών,
γνωστό ως ''Δημαρέτειον'', -465.
Κεφαλή της νύμφης Αρέθουσας
Βερολίνο, Staatliche Museen- Munzkabinett. 

Ο ποταμός Αλφειός, θαμπώθηκε από την ομορφιά της νύμφης Αρέθουσας, όταν τυχαία συναντήθηκαν στα δάση της κεντρικής Πελοποννήσου. Από τη στιγμή που την αντίκρισε, ο έρωτας πλέον κυβερνά την ψυχή και το νου του ποταμού. Αμέσως αφού εκδήλωσε τον πόθο του στη νύμφη, αυτή προσπαθεί να του ξεφύγει βάζοντάς το στα πόδια. Ο Αλφειός όμως είναι αποφασισμένος να την κάνει δική του και αρχίζει να την καταδιώκει ανάμεσα στα όρη της Αρκαδίας.

Φτάνοντας στην Ηλεία και ενώ η Αρέθουσα ήταν έτοιμη να παραδοθεί στον ποταμό, μεσολαβεί η προστάτιδά της Άρτεμη και προκειμένου να την γλιτώσει από τις ορέξεις του ποταμού, τη μεταφέρει μέσα σε σύννεφο στην ανατολική ακτή της Σικελίας, στη νήσο Ορτυγία και τη μεταμορφώνει σε πηγή.

Ο Αλφειός δεν θα σταματήσει μπροστά στο οποιοδήποτε εμπόδιο προκειμένου να πετύχει το σκοπό του. Με μια υπερβατική και πλήρη σε συμβολισμό κίνηση, βουτά μέσα στο πέλαγος και κολυμπά διασχίζοντάς το, προσέχοντας να μην αναμιχθούν τα νερά του με το αλμυρό θαλασσινό νερό.

Στο τέλος, το πείσμα του τον δικαιώνει, αφού καταφέρνει να ενώσει τα νερά του με το «άχραντον Αρεθούσιον ύδωρ» και να σβήσει επιτέλους τον διάπυρο έρωτά του.

Παραλλαγή του μύθου αυτού, παρουσιάζει τον Αλφειό ως κυνηγό στα βουνά της Αρκαδίας, ο οποίος καταδιώκει την νύμφη και επίσης κυνηγό Αρέθουσα, όταν αυτή αρνείται να ανταποδώσει τον έρωτα του.

Η Άρτεμη τελικά αναλαμβάνει την σωτηρία της πιστής νύμφης και ακόλουθής της. Με ένα κτύπημα ανοίγει ένα χάσμα στη γη, κάπου στη πεδιάδα της Ηλείας, μια καταβόθρα δηλαδή, μεταβάλλει τη νύμφη σε πηγή η οποία, αφού χάνεται μέσα σε υπόγεια – υποθαλάσσια περάσματα , ανέρχεται στην επιφάνεια στο νησάκι Ορτυγία της Σικελίας, στο λιμάνι των Συρακουσών.

Ωστόσο, ο πλάνητας ποταμός Αλφειός καθόλου δεν πτοείται και την ακολουθεί «κατά πόδας». Φθάνει και αυτός στην Ορτυγία από τα ίδια περάσματα και σμίγει τα νερά του με τα νερά της πηγής.

Μια από τις ωραιότερες ποιητικές εκφράσεις, εμπνευσμένη από την ρομαντική αυτή ιστορία των δυο υγρών στοιχείων της φύσης, ανήκει στον Πίνδαρο. Σε ένα στίχο στον πρώτο Νεμεόνικό του, ονομάζει την νήσο Ορτυγία «άπνευμα σεμνόν Αλφειού» δηλ. Ιερή Ανάσα του Αλφειού. Σύμφωνα με το στίχο αυτό, ο ποιητής θέλει τον ποταμό να διανύει όλη τη διαδρομή από τη δυτική ακτή της Πελοποννήσου ως τη Σικελία χωρίς ανάσα, προφανώς κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας ή έστω κάτω από την επιφάνειά της.

Ας σημειωθεί εδώ πως οι εκβολές του Αλφειού και η νήσος Ορτυγία, βρίσκονται στο ίδιο γεωγραφικό μήκος.

Η λατρεία του ως Ιερός Αλφειός είχε φτάσει μέχρι και τα χρόνια των Ρωμαίων. Στο Ιερό ρεύμα του Αλφειού, όπως αναφέρει ο Όμηρος, θυσίαζε ο Νέστορας και ο Ηρακλής ίδρυσε στην Ολυμπία τον κοινό βωμό της Αρτέμιδος και του Αλφειού. 

Οι μυθογράφοι επισημαίνουν την ίδια ονομασία των πηγών της Πισάτιδας στην Ήλιδα και της Ορτυγίας στην Σικελία, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΤΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΓΛΥΚΟΥ ΝΕΡΟΥ, ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΗΣ ΣΥΡΑΚΟΥΣΑΣ!

Πηγή1 , Πηγή2 , Πηγή εικόνας

____________________________________

 ΑΠ’ ΤΑ ΠΟΤΑΜΙΣΙΑ ΧΕΙΛΗ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ ΑΠ’ ΤΟΝ ΑΣΠΡΟΓΑΛΑΝΟ ΚΟΡΦΟ ΤΗΣ ΑΡΕΘΟΥΣΑΣ ΚΙ ΑΠ’ ΤΟΥ ΔΙΑ ΤΟ ΠΕΤΡΙΝΟ ΜΑΤΙ, ΜΕΣ’ ΑΠ’ ΤΑ ΠΛΗΓΩΜΕΝΑ ΜΑΡΜΑΡΑ ΠΟΥ ΦΕΓΓΕΙ ΤΟΥ ΙΩΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΩΡΙΕΑ Η ΨΥΧΗ, ΚΙ ΑΠ’ ΤΑ ΚΙΟΝΟΚΡΑΝΑ ΠΟΥ ΔΕΝΕΙ Ο ΗΛΙΟΣ ΤΑ ΚΟΥΡΑΣΜΕΝΑ ΤΟΥ ΑΛΟΓΑ, ΑΠ’ ΤΑ ΠΛΕΓΜΕΝΑ ΔΑΧΤΥΛΑ ΤΟΥ ΠΕΥΚΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΑΦΝΗΣ, ΕΔΩ, ΣΕ ΤΟΥΤΗ ΤΗΝ ΠΑΡΘΕΝΙΚΗ ΜΗΤΡΑ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΛΛΑΞΕ, ΔΕ ΜΟΛΕΥΤΗΚΕ, ΔΕ ΘΑ ΠΕΘΑΝΕΙ ΠΟΤΕ, ΕΔΩ ΘΑ ΞΑΝΑΓΕΝΝΗΘΕΙ ΤΟ ΦΩΣ.

______________________________