ΤΟ ΓΝΩΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΩΡΑΙΟΥ

Πρώτα πρώτα ας φυλαχτούμε από μια κοινή παρανόηση. Το γνώρισμα του ωραίου για τους Έλληνες δεν είναι αυτό που αρχικά μας παρουσιάστηκε μέσα από τα γλυπτά του Παρθενώνα που έκλεψε ο Έλγιν και τις Αφροδίτες που βρίσκονται στα Ευρωπαϊκά μουσεία. Αυτά μας έδωσαν την πρώτη αίσθηση ότι οι Έλληνες ήταν πάνω από όλα εραστές του κάλλους.

Έτσι στα πρώτα αναγεννησιακά χρόνια η εικόνα που μας ερχόταν από την Ελλάδα ήταν πόλεις καμωμένες με πανέμορφα κτίρια, ναοί στολισμένοι με ωραία γλυπτά, πληθυσμός εξ ολοκλήρου σχεδόν από ωραίους νέους, που ξόδευαν την ζωή τους θαυμάζοντας τη γύρω τους ομορφιά. Ίσως την ίδια άποψη να έχουν και σήμερα αρκετοί μορφωμένοι άνθρωποι που μόνο συμπτωματική γνώση έχουν από την Ελληνική Παιδεία και μερικοί πολύ γνωστοί ζωγραφικοί πίνακες διαιωνίζουν το λάθος με το να παριστάνουν τους νέους Αθηναίους σαν απαλές μορφές, που μόνο μια λεπτή μεταβολή στην αμφίεση θέλουν για να τους πάρεις για γυναίκες.

Η καθημερινή ασχολία των Ελλήνων όμως δεν ήταν να μένουν με το στόμα ανοιχτό μπροστά στα δημιουργήματα του Φειδία. Αν αλήθεια μπορούσαμε να μιλήσουμε με έναν από αυτούς, θα είχαμε να ξεκαθαρίσουμε αρκετές προεισαγωγικές παρανοήσεις. Φαντάσου τον Παπαρρηγόπουλο να συναντάει στον κάτω κόσμο τον Θουκυδίδη. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι ο νεοέλληνας ιστορικός στρέφει την συζήτηση στον Αισχύλο και τον Παρθενώνα και εξηγεί πως αυτός και οι νεοέλληνες κοιτούν πίσω με άπειρη επιθυμία προς την Αθήνα. Ο Θουκυδίδης θα δεχόταν αυτή την ραψωδία με ευγένεια, αλλά θα δοκίμαζε και κάποια έκπληξη για έναν πολιτισμό που έδινε αποκλειστική σημασία σε αυτά τα πράγματα. Θα μπορούσε να τον ονομάσει κάπως πολύ "απράγμονα", πολύ ράθυμο. "Ναι" μπορεί να τον φανταστεί κανείς να λέει, "οι ναοί που αναγείραμε με το συμμαχικό χρήμα ήταν ωραίοι και ο Αισχύλος ήταν ένας μεγάλος παλιός μαχητής και ποιητής. Αλλά στην Αθήνα υπήρχαν μεγαλύτερα πράγματα από αυτά. Εξεχάσατε στοχάζομαι, το κράτος και το πνεύμα που το δημιούργησε. Η αιώνια δόξα της Αθήνας σ' αυτό στηρίζεται.

Η πραγματική ιδιορρυθμία του Έλληνα ήταν μία καταπληκτική ενεργητικότητα. Ήταν πάντα απασχολημένος με κάτι. Με παιδική ευφροσύνη έριξε τον εαυτό του στον κόσμο που ανοίχτηκε μπροστά του, με τα ταξίδια, το εμπόριο, τις προοπτικές για το μέλλον, τις μάχες, τις ιδρύσεις μικρών εμπορείων, την αποστολή στο εξωτερικό μικρών στρατών, τα σχέδια για εξάπλωση στα ξένα, την εκτέλεση μεταρρυθμίσεων στην πόλη του, εκλογέας, ψηφοφόρος, κυβερνήτης, δημόσιος υπηρέτης, όμως όχι φορτωμένος με τόσες πολλές φροντίδες που να μην τον αφήνουν να προσέξει την ψυχαγωγία ή την θρησκεία του. Την τέχνη, την φιλοσοφία και την λογοτεχνία τις έβαζε ανάμεσα στις χίλιες δυο ασχολίες του. 

Ο λαός αυτός δεν έχει την αισθητική μανία για επιφανειακά καλλωπίσματα.

http://emmanouilpapas.blogspot.gr/