ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟ ΕΓΚΩΜΙΟ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΟΥΣ

Η Φιλοσοφία είναι παλαιότατη μεταξύ των Ελλήνων και περισσότερη στην Κρήτη και στην Λακεδαίμονα, και οι πιο πολλοί σοφιστές από όλα τα μέρη της βρίσκονται εκεί.

Το αρνούνται όμως και προφασίζονται αμάθεια, για να μην φανερωθούν πως είναι ανώτεροι ως προς την σοφία των άλλων Ελλήνων, όπως ακριβώς οι σοφιστές που ανέφερε ο Πρωταγόρας, αλλά για να φαίνονται πως υπερέχουν στη μάχη και στην ανδρεία, με τη σκέψη πως αν φανερωθούν σε τι υπερέχουν, όλοι θα επιδοθούν σε τούτο, στη σοφία.

Τώρα όμως κρύβοντας το, εξαπάτησαν όσους λακωνίζουν στις πόλεις, και άλλοι τραυματίζουν τα ώτα τους μιμούμενοι εκείνους, και τυλίγονται με ιμάντες και ασχολούνται με τη γυμναστική και φορούν κοντά ενδύματα, με τη σκέψη πως οι Λακεδαιμόνιοι επικρατούν των Ελλήνων μέσω αυτών.

Οι Λακεδαιμόνιοι όμως όταν θέλουν να συναναστραφούν εύκολα με τους σοφιστές που βρίσκονται σε αυτούς, και δυσαρεστούνται πλέον να τους συναναστρέφονται κρυφά, αποβάλλουν τους λακωνίζοντες τούτους και όποιον άλλο ξένο βρίσκεται εκεί και συναναστρέφονται τους σοφιστές διαφεύγοντας της προσοχής των ξένων.

Δεν αφήνουν κανέναν νέο να πάει σε άλλες πόλεις, όπως ούτε και οι Κρήτες, ώστε να μην λησμονούν όσα τους διδάσκουν αυτοί. Σ’ αυτές τις πόλεις, άλλωστε, περήφανοι δεν είναι μόνο οι άνδρες για τη μόρφωσή τους, αλλά και γυναίκες.

Μπορείτε να καταλάβετε ότι λέω την αλήθεια γι’ αυτά και ότι οι Λακεδαιμόνιοι, στη φιλοσοφία και τους λόγους, είναι άριστα εκπαιδευμένοι, με τον εξής τρόπο: αν κάποιος, πράγματι, θελήσει να συζητήσει με τον πιο ασήμαντο Λακεδαιμόνιο, στα λόγια, στην αρχή, θ’ ανακαλύψει ότι φαίνεται ασήμαντος∙ όμως έπειτα, σε ανύποπτο σημείο της συζήτησης, ρίχνει, σαν κάποιος ικανός ακοντιστής, μια φράση αξιόλογη, σύντομη και νευρώδη, ώστε εκείνος που μαζί τους συζητεί να μη φαίνεται καθόλου καλύτερος από παιδί.

Κάποιοι, λοιπόν, και σύγχρονοι και παλαιότεροι, κατάλαβαν ακριβώς ότι το λακωνίζειν πολύ μάλλον είναι φιλοσοφία παρά φιλογυμναστική, γιατί γνωρίζουν ότι τέτοια λόγια, μόνο ο τέλεια πεπαιδευμένος άνθρωπος μπορεί να πει.

Σ’ αυτούς ανήκει κι ο Θαλής ο Μιλήσιος κι ο Πιττακός ο Μυτιληναίος κι ο Βίας από την Πριήνη κι ο Σόλων ο συμπολίτης μας κι ο Κλεόβουλος από την Λίνδο και ο Μύσων από τις Χηνές· έβδομον μαζί τους λογαριάζουν τον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιο. Όλοι αυτοί ήταν ζηλωτές και εραστές και μαθητές της Λακεδαιμόνιας παιδείας.

Απόδειξη ότι κάτι τέτοιο ήταν η σοφία τους είναι οι σύντομες φράσεις, οι αξιομνημόνευτες που έχει πει ο καθένας τους και που, αφού συγκεντρώθηκαν όλοι αυτοί, τις έκαναν κοινό αφιέρωμα στον Απόλλωνα, στο ναό του στους Δελφούς, σαν τον πρώτο καρπό της σοφίας τους, γράφοντας τα επιγράμματα που όλοι υμνούν, «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ» και «ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ».

Τώρα, για ποιο λόγο τα λέω αυτά; Επειδή αυτός ήταν ο τρόπος των παλαιών της φιλοσοφίας, μία κάποια λακωνική βραχυλογία.

(Πλάτωνος «Πρωταγόρας» 342.a.7 – 343.b.5)

http://hestiahellas.blogspot.gr/