Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ και ΤΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ ΤΟΥ

Γεννήθηκε δέ ό Πλάτων, καθώς αναφέρει ο Απολλόδωρος στα Χρονικά του, κατά την ογδοηκοστή όγδοη Ολυμπιάδα, την εβδόμη του μηνός Θαργηλιώνος, ήμερα κατά την οποία λέγουν οι Δήλιοι, ότι γεννήθηκε ό Απόλλων.

Απέθανε δέ όπως αναφέρει ό Έρμιππος, ενώ δειπνούσε σ' έναν γάμο το πρώτο έτος της εκατοστής όγδοης Ολυμπιάδας, αφού έζησε ογδόντα ένα έτη. Ο Νεάνθης όμως αναφέρει ότι πέθανε ογδόντα τεσσάρων ετών. Είναι λοιπόν κατά έξι έτη νεότερος του Ισοκράτη· διότι εκείνος μεν γεννήθηκε επί άρχοντος Λυσιμάχου, ενώ ο Πλάτων επί Αμεινίου, επί (ένν. τής αρχοντιάς) του οποίου απέθανεν ό Περικλής.

Απέθανε, με τον τρόπο πού αναφέραμε, κατά το δέκατο τρίτο έτος της βασιλείας του Φιλίππου, όπως αναφέρει και ο Φαβωρίνος στο τρίτο βιβλίο των Απομνημονευμάτων του. Κατά τον Θεόπομπο, ο Πλάτων τιμήθηκε από αυτόν (ένν. τον Φίλιππο), με επικήδειες τιμές.
Και τάφηκε στην Ακαδήμεια, όπου και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος τής ζωής του φιλοσοφώντας. Την εκφορά του συνόδευσαν όλοι οι εκεί κάτοικοι.

Ιδού αυτά πού άφησε ο Πλάτων και τα διέθεσε ως εξής.

Η διαθήκη του είναι ή έξης:

«Το κτήμα των Ιφιστιαδών, πού συνορεύει προς βορρά με την οδό πού αρχίζει από τον ναό του Κηφισού, νότια με τον ναό του Ηρακλή των Ιφιστιαδών, προς ανατολάς με τα κτήματα του Αρχέστρατου του Φρεάρριου και δυτικά με τα κτήματα του Φίλιππου του Χολιδέα. Δεν επιτρέπω σε κανέναν μήτε να το πουλήσει μήτε να το μεταβιβάσει σε άλλον, άλλα να το κατέχει ο γιος μου Αδείμαντος κατά το δυνατό.
Το κτήμα πού βρίσκεται στον δήμο των Ειρεσιδών, το όποιο αγόρασα από τον Καλλίμαχο και το όποιο συνορεύει προς βορρά με τα κτήματα του Εύρυμέδοντα του Μυρρινούσιου, προς νότο με το κτήμα του Δημόστρατου του Ξυπεταιώνα, ανατολικά με τα κτήματα του Εύρυμέδοντα του Μυρρινούσιου και δυτικά με τον Κηφισό.
Αφήνω και τρεις αργυρές μνές. Μία αργυρή φιάλη πού ζυγίζει 155 δραχμές, ένα ποτήριο βάρους 45 δραχμών, ένα δακτυλίδι από χρυσό και ένα ενώτιο επίσης χρυσό και τα δύο βάρους 4 δραχμών και 3 οβολών.
Ο λιθοτόμος Ευκλείδης μου οφείλει τρεις μνές.
Την Άρτεμη αφήνω ελεύθερη· δούλους αφήνω τον Τίχωνα, τον Βίκτα, τον Απολλωνιάδη και τον Διονύσιο.
Σκεύη όσα έχουν καταγραφεί, αντίγραφα των οποίων έχει ο Δημήτριος.
Δεν οφείλω τίποτε σε κανέναν.
Εκτελεστές τής διαθήκης μου διορίζω τον Λεωσθένη, τον Σπεύσιππο, τον Δημήτριο, τον Ηγία, τον Ευρυμέδοντα, τον Καλλίμαχο και τον Θράσσιπο».

Και αυτή ήταν ή διαθήκη του.

Επί του τάφου του γράφηκαν τα έξης επιγράμματα.

Πρώτον:
Υπερέχοντας όλων των θνητών σε σωφροσύνη, με δίκαιο χαρακτήρα ενθάδε κείται ο θεϊκός Αριστοκλής· αν κάποιος από όλους αξίζει να έχει τον μέγα έπαινο τής σοφίας, αυτός έχει τον μεγαλύτερο, χωρίς να τον θίγει ο φθόνος.

Και άλλο:
Στους κόλπους της σκεπάζει η γη το σώμα αυτό του Πλάτωνα άλλα ή ψυχή του γιου του Αρίστωνα βρίσκεται στα μέγαρα των Αθανάτων, πού τον τιμά σαν θεό, κάθε ενάρετος άνδρας κι ας κατοικεί μακριά.

Και άλλο νεότερο:
Αϊτέ γιατί πετάς επάνω από τον τάφο; Πες μου ή ποιού θεού παρατηρείς το μέγαρο με τ' άστρα;
- Εικόνα είμαι τής ψυχής του θεϊκού Πλάτωνα, πού πέταξε στον Όλυμπο. Το σώμα του το γήινο ή Αττική κατέχει.

'Υπάρχει και άλλο από εμάς, πού είναι ως έξης:
Εάν δεν έφερνε στο φως ο Φοίβος στην Ελλάδα τον Πλάτωνα, πώς θα θεράπευε τις ψυχές των ανθρώπων με γράμματα; Ο γιος του Ασκληπιός είναι ιατρός του σώματος, ο Πλάτων είναι τής αθάνατης ψυχής.

Και ένα άλλο για τον θάνατο του:
Ο Φοίβος έφερε στους ανθρώπους τον Ασκληπιό και τον Πλάτωνα, τον ένα για να σώσει την ψυχή και τον άλλο το σώμα. Και να τιμήσει το σύνδεσμο αυτών ήλθε στην πόλη πού Έκτισε ο ίδιος κάποτε και την θεμελίωσε στη γη του Δία.

ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΛΑΕΡΤΙΟΣ - ΒΙΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ, ΒΙΒΛΙΟ Γ' - ΠΛΑΤΩΝ

ΑΠΟΔΟΣΗ Α. ΑΛΕΞΙΑΔΗ
ΔΑΙΔΑΛΟΣ Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ