Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2019

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΑΣ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Η Ελληνική φιλοσοφία έχει θίξει όλα τα προβλήματα που απασχολούν σε κάθε εποχή το μυαλό του ανθρώπου: Το πρόβλημα της ουσίας, της κατασκευής και της λειτουργίας του κόσμου, το πρόβλημα του τι μπορεί να υπάρχει πέρα από τις φυσικές δυνάμεις, το πρόβλημα της καταγωγής της ζωής, το πρόβλημα ουσίας του ανθρώπου και της σημασίας του μέσα στο χώρο της δημιουργίας, το πρόβλημα της ανθρώπινης συμπεριφοράς μπροστά στη φύση, μπροστά στο άγνωστο και μπροστά στον συνάνθρωπο.
Όλα αυτά τα προβλήματα τα εδούλεψε το Ελληνικό Πνεύμα με την καθαρότητα, την στιλπνότητα και την διαφάνεια, που αντιστοιχούν στην Ελληνική φύση, και κάτω από την λαμπρότητα του λόγου, που αντιστοιχεί στην λαμπρότητα του Ελληνικού ήλιου.
Γιατί το Ελληνικό Πνεύμα είναι το πρώτο στην ανθρώπινη ιστορία, που μπόρεσε να πετάξει πέρα από την συννεφιά και την ομίχλη του μύθου στην αιθρία του λόγου.
Έτσι με το δούλεμα των βασικών ερωτημάτων που εβασάνιζαν πάντα το ανθρώπινο μυαλό μπόρεσε να μας δώσει, όχι όπως το πνεύμα των άλλων λαών, μια μυθική αλλά μια λογική ερμηνεία του κόσμου, της ζωής, του ανθρώπου και της συμπεριφοράς του. Μπόρεσε δηλαδή να γεννήσει πρώτο αυτό την επιστήμη, την αντικειμενική γνώση.
Ό,τι εννοούμε σήμερα λέγοντας Λογική, Φυσική, Μαθηματικά, Ψυχολογία, Αισθητική, Ηθική, Κοινωνιολογία και Πολιτική Φιλοσοφία, αυτό είναι δημιούργημα του Ελληνικού Πνεύματος. Το γεγονός αυτό κάνει πολλούς Ευρωπαίους θεωρητικούς να ταυτίζουν την Ελληνική Φιλοσοφία με ολόκληρη τη Φιλοσοφία. Αυτό δεν είναι υπερβολή, γιατί όλες οι αρχές και όλες οι έννοιες του ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι Ελληνικές. Δίκαια λοιπόν λένε ότι όποιος αρχίζει να φιλοσοφεί, αρχίζει να σκέφτεται Ελληνικά.
Οι ρίζες όλων των προβλημάτων είναι χωμένες βαθιά στο Ελληνικό έδαφος. Έτσι η μελέτη της Ελληνικής φιλοσοφίας είναι η μελέτη της καταγωγής και των αρχών του ευρωπαϊκού πολιτισμού, που μέσα του «κινούμεθα και εσμέν» (κινούμεθα και εμείς). Δηλαδή είναι μελέτη της ιστορίας του πολιτισμού μας και ταυτόχρονα μελέτη του είναι μας.
Το σώμα της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας ακουμπά επάνω στο σώμα της Αρχαίας Ελληνικής ζωής και της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας.
Εδώ είμαστε υποχρεωμένοι να σημειώσουμε ότι η κάθε περίοδος και το κάθε σύστημα της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας δεν είναι χωρισμένο από τα άλλα με τον τρόπο που χωρίζονται τα στεγανά διαμερίσματα ενός ορισμένου στατικού (που βρίσκεται σε ακινησία) χώρου. Εδώ το ένα σύστημα ή η μια περίοδος εισχωρεί ως ένα σημείο στο άλλο σύστημα ή περίοδο, τα ρεύματα αλληλοεπηρεάζονται, αλληλοσυμπληρώνονται ή αντιμάχονται το ένα τ’ άλλο και πορεύονται παράλληλα ή τα συστήματα της μιας περιόδου συνεχίζουν τη ζωή τους, αυτούσια ή τροποποιημένα, δίπλα στα συστήματα της επομένης περιόδου κ.λ.π. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι πιο σωστό να φαντασθούμε την σχέση των μερών της Ελληνικής Φιλοσοφίας περίπου σαν την άμεση σχέση και αλληλεξάρτηση των οργανικών μελών ενός ζωντανού σώματος.
Έτσι το σχήμα που δώσαμε, εξυπηρετεί ένα πιο απλό σκοπό: Να δούμε σε αδρές γραμμές ποια ρεύματα χαρακτηρίζουν την κάθε περίοδο και ποια προβλήματα τοποθετεί στο κέντρο του ενδιαφέροντος το κάθε σύστημα.
Πηγές της γνωριμίας μας με την Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία είναι πρώτα τα κείμενα των φιλοσόφων και ύστερα οι βιογραφίες, οι ιστορικές εκθέσεις και τα υπομνήματα διαφόρων μεταγενεστέρων συγγραφέων πάνω στους φιλοσόφους.
Οι γνώσεις μας όμως είναι περιορισμένες, γιατί δεν σώθηκαν όλα τα έργα των Ελλήνων φιλοσόφων.
Από τα φιλοσοφικά έργα που ευρίσκοντο φυλαγμένα μέσα στην «μητέρα» Βιβλιοθήκη (700 χιλ. τόμοι, όχι με την σημερινή έννοια του τόμου, αλλά περιτυλιγμένα ρολά παπύρου) και στην «μικρή» ή Σεράπειον (500 χιλ. τόμοι) της Αλεξανδρείας, έφτασαν έως τις ημέρες μας, σπαράγματα, αντιγραμμένα. 
Τα βιβλία από τα υπόλοιπα φιλοσοφικά ρεύματα (εκτός του Πλάτωνος και του Αριστοτέλους), εσώθησαν σε ένα μεγάλο ποσοστό, χάρις στις φιλότιμες και αξιέπαινες προσπάθειες των Αράβων πνευματικών ανθρώπων που τα μεταλαμπάδευσαν στη Ευρωπαϊκή Δύση και μαζί με τους Μεταβυζαντινούς Έλληνες διανοούμενους, εβοήθησαν αποτελεσματικά την εποχή του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού.

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ 

1 σχόλιο:

  1. Κατά μία ιστορική άποψη, αυτός που συνέβαλε στην αρχική καταστροφή, πυρκαγιά από ασυγχώρητη αμέλεια, της μεγάλης Αλεξανδρινής βιβλιοθήκης «Μητέρας» ήταν ο Ρωμαίος Ιούλιος Καίσαρ, που προκάλεσε «μόνο σοβαρές ζημίες στην Μητέρα Βιβλιοθήκη».

    Το Σεραπείο της Αλεξανδρείας, κατά άλλους Σαράπιο, Σαραπείο ή Σεράπιο ήταν ναός αφιερωμένος στην ελληνιστική θεότητα του Σέραπη, της υψηλότερης θεότητας στην Αλεξάνδρεια, και ήταν το πιο ξακουστό Σεραπείο της αρχαιότητας.
    Η ύπαρξή του επιβεβαιώθηκε από τις αρχαιολογικές ανασκαφές.
    Κτίστηκε από τον Πτολεμαίο Σωτήρα το -287. Διέθετε εκτός από τον ναό και βιβλιοθήκη, παράρτημα της ξακουστής Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας.

    Το, “Σεράπειον”, ανέλαβε ο πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος ο Α΄ (385-412).
    «Από τις πρώτες μέρες της ανάληψης των καθηκόντων του αποφάσισε να εκριζώσει και τα τελευταία υπολείμματα του εθνισμού (της Ελληνικής θρησκείας) στην Αίγυπτο, γι’ αυτό και κατέστρεψε πολλά ιερά, μεταξύ των οποίων και το περίφημο “Σεράπειον”».

    Ο Ορόσιος τον επισκέπτηκε τριάντα χρόνια μετά την καταστροφή του από τους χριστιανούς και βρήκε όπως είπε τις αίθουσες της βιβλιοθήκης χωρίς βιβλία.

    Τα υπόλοιπα φιλοσοφικά βιβλία τα κατέστρεψε η Θεοδώρα (527-548) του Ιουστινιανού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σχόλια με χαρακτηρισμούς, με προσβλητικό ή υβριστικό περιεχόμενο, με γλωσσοδιαστροφικά «γκρίκλις» και με ειρωνικό και αλαζονικό ύφος,
ΔΕΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΝΤΑΙ.