Η ΛΕΥΚΟΘΕΑ ΣΩΖΕΙ ΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ

 (Οδ. ε 365-385)

Ώσπου τον πήρε είδηση η καλλίσφυρη Ινώ, του Κάδμου η θυγατέρα,

η Λευκοθέα, που πρώτα είχε ανθρώπινη φωνή και φύση, και τώρα

οι θεοί της έδωσαν θεϊκή τιμή μες στα πελάγη.

Αυτή τον Οδυσσέα ελέησε όπως τον είδε θλιβερά παραδαρμένο·

σκούρο πουλί με την ουρά σχιστή, παρόμοια πέταξε και βγήκε

από το κύμα, κάθισε πάνω στη σχεδία του, και του είπε τον δικό της λόγο:

«Δύσμοιρε, γιατί ο κοσμοσείστης Ποσειδών τόσο πολύ μαζί σου τα 'βαλε;

Γιατί σου σπέρνει τόσα πάθη;

Κι όμως παρ' όλο τον θυμό του, δεν θα μπορέσει να σε θανατώσει.

Να κάνεις μόνο ό,τι σου πω, και δεν μου φαίνεσαι για ασύνετος:

βγάλε από πάνω σου αυτά τα ρούχα, ξέχασε τη σχεδία σου

και χάρισέ την στους ανέμους· βάλε

τα δυνατά σου να κολυμπήσεις μ' απλωτές, νόστο να βρεις

στη χώρα των Φαιάκων, όπου η μοίρα σου σού γράφει να γλιτώσεις.

Πάρε και τούτο το άφθαρτο μαγνάδι, ζώσε μ' αυτό το στέρνο σου,

και φόβος πια θανάτου δεν θα σ' απειλήσει,

μήτε και τ' άλλα πάθη.

Κι όταν με το καλό πιάσουν τα χέρια σου στεριά,

λύσε το πάλι το μαγνάδι, στο μπλάβο πέλαγο να το πετάξεις,

όσο μπορείς μακρύτερα, κοιτάζοντας εσύ στην άλλη άκρη».

(Μετ. Δ.Ν. Μαρωνίτης)

http://www.greek-language.gr

Η ΙΝΩ ΛΕΥΚΟΘΕΑ

Ως θεότητα της θάλασσας πια η Λευκοθέα, η Λευκή θεά, η θεά του αφρού των κυμάτων, σώζει τον Οδυσσέα από τη θύελλα, όταν ο ήρωας ήταν πια κοντά στη γη των Φαιάκων. (Εικόνες 1052, 1053, 1054, 1055, 1056, 1057, 1058) Τον συμβούλεψε να βγάλει τα ρούχα που του είχε δώσει η Καλυψώ και που τον βάραιναν πολύ, να απλώσει κατάστηθα «τ' αθάνατο μαντήλι», το κρήδεμνον [18], και να εγκαταλείψει το σκαρί του. Και όταν θα φτάσει κολυμπώντας στη γη των Φαιάκων να λύσει το πανί και να το αφήσει στα κύματα χωρίς όμως ο ίδιος να βλέπει (Οδ.ε 365-385).

Η Ινώ/Λευκοθέα με τα δύο ονόματα φαίνεται να έχει και διπλή υπόσταση, θαλασσινή και χθόνια. Αν η πρώτη είναι πρόδηλη, η δεύτερη λανθάνει στον λέβητα με το νεκρό παιδί. Ο λέβητας σε διάφορους μύθους είναι το εργαλείο μιας τελετής ανάστασης και ανανέωσης, όπως του Αίσονα ή ενός κριαριού από τη Μήδεια, ή όπως ο διαμελισμένος Πέλοπας ξαναζωντάνεψε -καθαροῦ λέβητος ἔξελε Κλωθώ (Πινδ., Ολ., 1.26). Ακόμη και η προσπάθεια της Θέτιδας να κάνει αθάνατο τον Αχιλλέα γίνεται με φωτιά. Έτσι, η Ινώ καθίσταται θεότητα της βλάστησης και κουροτρόφος, συνδεδεμένη με τελετουργικά ανανέωσης. Εξάλλου, η πτώση στη θάλασσα και η αλλαγή του ονόματος αποκαλύπτουν μια γονιμοποιό τελετή, ανανεωτική των δυνάμεων αναπαραγωγής, ή τελετή καθαρμού. Σε γιορτές προς τιμή της Ινώς το άγαλμά της ριχνόταν στη θάλασσα για να καθαριστεί και αναδυόταν ως Λευκοθέα. Όσο για την τρίτη υπόσταση, την ουράνια, αυτή προκύπτει από το όνομα Λευκοθέα που τη συνδέει με το φως, τον ήλιο και τον Δία

http://www.greek-language.gr/

========================================

Ο Οδυσσέας στην Ιθάκη

Οι θησαυροί της εθνικής μας πινακοθήκης μας αποτρέπουν από συμβατικά μονοπάτια. Οι αληθινοί Έλληνες διαθέτουν πανάκεια την σύγκραση όλων των ήχων γιατί η Λευκοθέα μας, διαθέτει λευκά πανιά, λευκό πέπλο και λευκή σιωπή.

Ο Οδυσσέας συμβολίζει την μέλλουσα ανθρωπότητα που ακόμα παλεύει μέσα στα ταραγμένα συγκινησιακά ύδατα και θα σωθεί με την επέμβαση της Αθηνάς. Αλλά ούτε και ο Οδυσσέας θα σωθεί, χωρίς την Λευκοθέα και τον πέπλο που αυτή του ρίχνει στην ταραγμένη θάλασσα των παθών. 

Αλλά τι σημαίνει η ομηρική αυτή έξοχη επισήμανση και προειδοποίηση προς όλους μας; 

Δεν φτάνει η συμπαράσταση της Αθηνάς. Αυτόν τον σωτήριο πέπλο, πρέπει να τον λάβει και καταλάβει ο Οδυσσέας για να βγει στην στεριά. Αυτό σημαίνει να συνειδητοποιήσει την ύπαρξη της Λευκοθέας και να λάβει τον σωτήριο πέπλο της, δηλαδή την λευκή πνευματική της διδασκαλία. 

Γιατί χωρίς τη γνώση αυτής της διδασκαλίας, κανείς δεν σώζεται και δεν φτάνει στην Ιθάκη.  Αυτός ο πέπλος, συμβολίζεται αργότερα, με το κόκκινο ζωνάρι των Καβείρων, στα Μυστήρια της Σαμοθράκης.

ΕΝΟΔΩΝ (Αναστάσιος Ασημακόπουλος)