Κυριακή 30 Ιανουαρίου 2022

Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΙΚΙΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΕΥΜΑΘΕΙΑ, ΑΝΤΡΕΙΑ, ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΕΙΑ


ΠΛΑΤΩΝΟΣ – Πολιτεία
Βιβλίον ΣΤ’ 492a – 494b

[492a] Έτσι λοιπόν κι η αληθινή φιλοσοφική φύση, καθώς εμείς την ορίσαμε, αν, υποθέτω, λάχει την ανατροφή που της χρειάζεται, δεν μπορεί παρά με τον καιρό όσο μεγαλώνει να φτάσει στη μεγαλύτερη τελειότητα, όταν όμως σπέρνεται και φυτρώνει στ᾽ ακατάλληλο έδαφος, θα καταντήσει σε ολωσδιόλου το αντίθετο, αν δεν τύχει κανείς θεός να τη βοηθήσει.

Ή πιστεύεις και συ, όπως οι περισσότεροι, πως υπάρχουν κάποιοι νέοι που διαφθείρονται από κάποιους σοφιστές ή πώς υπάρχουν κάποιοι ιδιωτικοί σοφιστές που διαφθείρουν σε μεγάλο οπωσδήποτε βαθμό τους νέους, και όχι ότι αυτοί ίσα ίσα που τα λέγουν αυτά είναι οι μεγαλύτεροι [492b] σοφιστές και μορφώνουν στην εντέλεια και τους καταντούν όπως τους θέλουν και νέους και γέρους και άντρες και γυναίκες;
Και πού το κάνουν αυτό;

Εκεί που μαζεύουνται σωρός όλοι μαζί στις συνεδριάσεις του λαού ή στα δικαστήρια ή στα θέατρα ή στα στρατόπεδα ή σε καμιά άλλη κοινή σύναξη του πλήθους και με πολύ θόρυβο άλλοτε αποδοκιμάζουν τους λόγους και τις πράξεις κι άλλοτε επαινούν, υπερβολικά και στη μια και στην άλλη περίσταση, και ξεφωνίζουν και χειροκροτούν, ενώ μαζί [492c] μ᾽ αυτούς κι οι πέτρες κι ο τόπος γύρω όπου κάθονται αντιλαλεί διπλάσια από τις αποδοκιμασίες ή τους επαίνους των· μέσα λοιπόν σ᾽ ένα τέτοιο πανηγύρι, πώς να βαστάξει, που λέει ο λόγος, η καρδιά ενός νέου, ή ποιά ατομική του εκπαίδευση θα μπορέσει να ανθέξει και να μην την πάρει το ρέμα, κάτω από την τέτοια πλημμύρα του ψόγου ή του επαίνου, κι όπου την πάει; και δε θ᾽ αναγκαστεί κι ο ίδιος να συμμεριστεί τις αντιλήψεις των για τα καλά και τα κακά, να συμμορφωθεί με την όλη τους διαγωγή και στο τέλος να γίνει όμοιος κι απαράλλαχτος μαζί τους;

[492d] Ανάγκη πάσα αυτό, Σωκράτη, να γίνει.

Και όμως ακόμα δεν αναφέραμε τη μεγαλύτερη ανάγκη.

Ποιά;

Εκείνην που, όταν δεν κατορθώσουν να πείσουν με τα λόγια τους, την επιβάλλουν με τα έργα αυτοί οι περίφημοι σοφιστές και διδάσκαλοι. Ή δεν ξέρεις πως όποιος δεν συμμορφώνεται με τις επιθυμίες των, τον τιμωρούν με στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων, με χρηματικά πρόστιμα και με θάνατο;

Το ξέρω και πολύ καλά μάλιστα.

Ποιός λοιπόν σοφιστής νομίζεις ή ποιά άλλη ιδιωτική διδασκαλία, τραβώντας τον ενάντιο δρόμο, θα μπορούσε να τους νικήσει αυτούς;

[492e] Κανένας, πιστεύω.

Πραγματικώς, και μωρία μάλιστα μεγάλη θα ήταν και να το δοκιμάσει καν. Γιατί ούτε υπάρχει ούτε υπήρξε ούτε θα υπάρξει ίσως ποτέ μια φύση που να πάρει ως προς την αρετή μια μόρφωση αλλιώτικη από κείνη που επιβάλλουν αυτοί· και λέγω μια φύση ανθρώπινη, φίλε μου· γιατί τη θεϊκή, όπως λέει κι η παροιμία, την εξαιρούμε από το λόγο· και πρέπει καλά να ξέρεις πως, αν μέσα σε τέτοια κατάσταση που βρίσκονται οι σημερινές πολιτείες σωθεί τίποτα [493a] και γίνει ό,τι πρέπει να γίνει, θα μπορούσαμε να λέμε μ᾽ όλα μας τα δίκια πως τη σωτηρία του τη χρωστά σε κάποια θεϊκιά μοίρα.

Αυτή είναι η δική μου η ιδέα.

Μα κι αυτή την ιδέα να έχεις ακόμα.

Ποιά;

Όλοι αυτοί οι ιδιωτικοί με μισθό διδάσκαλοι, που τους ονομάζει ο λαός σοφιστές και αντιτέχνους του, δεν κάνουν άλλο παρά να διδάσκουν τα ίδια δόγματα που ακολουθά και ο όχλος στις συγκεντρώσεις του κι αυτό είναι που το λένε σοφία· το ίδιο δηλαδή πράγμα, όπως ένας άνθρωπος να σπούδαζε προσεκτικά τα ένστικτα και τις ορέξεις ενός μεγάλου και δυνατού και καλοτρεφούμενου ζώου [493b] και να᾽ ξερε πότε και πώς να το πλησιάζει, πότε κι από τί αγριεύει ή μερώνει, ποιές φωνές συνηθίζει να βγάζει σε τούτη ή στην άλλη περίσταση, και αφού τα μάθει όλ᾽ αυτά με τον καιρό και τη συνήθεια, να τ᾽ ονομάσει αυτό σοφία και να το συστηματοποιήσει σαν τέχνη που ν᾽ αρχίσει να τη διδάσκει, χωρίς να γνωρίζει αληθινά ποιό απ᾽ αυτά τα δόγματα και τις επιθυμίες είναι ωραίο ή άσχημο, [493c] καλό ή κακό, δίκαιο ή άδικο, αλλ᾽ όλ᾽ αυτά να τα ονομάζει σύμφωνα με τις αντιλήψεις του μεγάλου ζώου, καλά όσα το ευχαριστούν, κακά όσα το εξαγριώνουν και δίκαια όσα ικανοποιούν τις φυσικές του ανάγκες χωρίς καμιάν άλλη διάκριση, γιατί ούτε ο ίδιος έχει ποτέ καταλάβει ούτε σε άλλον είναι σε θέση να δείξει ποιά πραγματική διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη φυσική ανάγκη και στο αγαθό. Ένας τέτοιος λοιπόν διδάσκαλος, πε μου να ζεις, δε θα σου φαίνονταν αλλόκοτος;

Βεβαιότατα.

Και νομίζεις τάχα πως διαφέρει καθόλου απ᾽ αυτόν εκείνος που το νομίζει σοφία να έχει μάθει τις ορέξεις και τις επιθυμίες [493d] των πολλών στις δημόσιές των συναθροίσεις, είτε για ζωγραφική πρόκειται είτε για μουσική είτε για πολιτική;

Γιατ᾽ είναι φανερό πως αν κανείς αποφασίσει να επιδείξει σε καμιά τέτοια συνάθροιση ή κανένα ποίημα ή άλλο έργο του ή τους παρουσιάσει κανένα σχέδιο κοινής ωφελείας και αναγκαστεί να εξαρτήσει την επιτυχία του από την κρίση του πλήθους, σιδερένια ανάγκη, που λέει ο λόγος, θα του επιβάλει να συμμορφωθεί σε όλα με ό,τι αρέσουν και εγκρίνουν εκείνοι. Άκουσες όμως ως τώρα κανέναν από αυτούς να αποδείχνει με επιχειρήματα που να μην είναι καταγέλαστα ότι αυτά που εκτιμά ως ωραία και καλά είναι και πραγματικώς τέτοια;

[493e] Όχι κι ούτε πιστεύω ν᾽ ακούσω.

Αφού λοιπόν βάλεις όλ᾽ αυτά στο νου σου, σκέψου και τούτο: το καθαυτό ωραίο και όχι τα πολλά ωραία, ή το κάθε καθαυτό πράγμα και [494a] όχι τα πολλά, είναι δυνατό να το ανεχτεί το πλήθος και να το παραδεχτεί πως υπάρχει;

Κάθε άλλο.

Ώστε λοιπόν δεν μπορεί ποτέ να είναι φιλόσοφος ο πολύς λαός.

Όχι, δεν μπορεί.

Ανάγκη λοιπόν όσοι καταγίνονται με τη φιλοσοφία να κατηγορούνται απ᾽ αυτόν.

Αναγκαστικά.

Μα κι απ᾽ αυτούς τους ιδιωτικούς διδασκάλους που βρίσκονται σε στενές σχέσεις με τον όχλο και επιθυμούν να τα᾽ χουν καλά μαζί του.

Αυτό είναι φανερό.

Ύστερα λοιπόν απ᾽ όλ᾽ αυτά βλέπεις καμιά ελπίδα σωτηρίας για την πραγματικά φιλοσοφική φύση, ώστε να επιμένει σταθερά στο έργο της και να το βγάλει πέρα ως το τέλος; Και κρίνε το μόνος σου [494b] απ᾽ όσα είπαμε πριν· γιατί έχουμε παραδεχτεί πως ο αληθινός φιλόσοφος πρέπει να είναι προικισμένος από τη φύση με ευμάθεια, αντρεία, μνήμη και μεγαλοπρέπεια.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ – Πολιτεία Βιβλίον ΣΤ’ 492a – 494b

Απόδοσις: Ιωάννης Γρυπάρης

-----------------------------------

ΝΑΥΑΓΙΟ, ΤΟ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΟΜΟΙΟΣ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΛΑΚΤΟΣ ΜΕ ΟΛΟΥΣ

ΟΙ ΠΡΟΙΚΙΣΜΕΝΕΣ ΨΥΧΕΣ, OΤΑΝ ΔΕΝ ΤYΧΟΥΝ ΚΑΛHΣ ΑΝΑΤΡΟΦHΣ... (ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑ) 

ΥΜΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΑΤΙΑ

Το άγαλμα της Υπατίας στο πανεπιστήμιο της Βιέννης

«Στην Υπατία, που στην λάμψη σου, στα λόγια σου κλίνω γόνυ

και υψώνω το βλέμμα μου προς τον έναστρο ουρανό του πνεύματός σου.

Γιατί προς τον ουρανό τοξεύει η πράξη σου,

προς τον ουρανό οδηγεί των λόγων σου η ομορφιά, θεϊκή Υπατία.

Ω συ των πνευματικών επιστημών υπέρλαμπρο αστέρι».

Παλλαδάς Ο Αλεξανδρεύς - Ύμνος εις την Υπατία

Πηγή: Έρως και Ψυχή - Όσα η Ψυχή ερωτεύεται...

---------------------------


Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2022

ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΚΜΗ;

 Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Έκανε φιλολογικές σπουδές. Ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Εργάστηκε επί σειρά ετών στην επιμέλεια βιβλίων. Μετέφρασε άνω των 30 τίτλων κυρίως από την Αγγλική γλώσσα. Έγραψε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, με αντικείμενο την Ελληνική Γραμματεία. Έδωσε σειρά ομιλιών προσκεκλημένη από το Ινστιτούτο Αριστοτέλης, με θέμα την Ελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την παιδεία. Από το 2009 ασχολείται με την συστηματική μελέτη του Ομήρου και από το 2014 με την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Οδύσσειας. Από το 2017 έχει ξεκινήσει και την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Ιλιάδος.

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

  Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

ΒΡΕΣ ΤO ΔΙΚΟ ΣΟΥ ΝΕΡΟ!!!

Η φιλοσοφία δεν έχει να κάνει με θεωρίες και ανάλυση. Είναι η τέχνη να ζεις ενάρετη ζωή. Η Φιλοσοφία προορίζεται για τον καθένα, και εξασκείται αυθεντικά μόνο από αυτούς που την εναρμονίζουν με την πράξη μέσα στη κοινωνία, προς μία καλύτερη ζωή για ΟΛΟΥΣ.
Ο σκοπός της είναι να φωτίσει τους τρόπους με τους οποίους έχει μολυνθεί η ψυχή μας από σαρθρά “πιστεύω", ταραχώδεις επιθυμίες, επιλογές αμφίβολης αξίας. 

- ΕΠΙΚΤΗΤΟΣ -

Οπτικοακουστικό: ΧΛΕΤΣΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2022

Ο ΖΗΘΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΜΦΙΩΝ ΚΤΙΖΟΥΝ ΤΑ ΤΕΙΧΗ ΤΗΣ ΚΑΔΜΕΙΑΣ – ΘΗΒΑΣ ΜΕ ΜΟΥΣΙΚΗ

 Ο μύθος του Αμφίωνα και του Ζήθου

Ο Αμφίονας (Αμφίων) και ο Ζήθος γεννήθηκαν από την Αντιόπη μέσα σε σπηλιά κοντά στις Ελευθερές, κάτω από δραματικές και περιπετειώδεις συνθήκες. Η Αντιόπη καταδιωκόταν από τον πατέρα της, τον Ασωπό ή τον Νυκτέα, επειδή είχε μείνει έγκυος από τον Δία. Την είχε συλλάβει ο θείος της ο Λύκος μετά από όρκο που είχε δώσει στον πατέρα της πριν τον θάνατο του τελευταίου, και την πήγαινε στη Θήβα. Στον δρόμο την έπιασαν οι πόνοι του τοκετού και οι συνοδοί της αναγκάσθηκαν να την αφήσουν να γεννήσει στη σπηλιά τους δίδυμους Αμφίονα και Ζήθο.

O Λύκος εγκατέλειψε μόνα τα νεογέννητα σε φαράγγι του Κιθαιρώνα και έφυγε με τη μητέρα τους στη Θήβα. Τα τέκνα ανατράφηκαν από κάποιο βοσκό και μεγάλωσαν χωρίς να μάθουν τις συνθήκες υπό τις οποίες γεννήθηκαν. Κάποτε η Αντιόπη κατάφερε να δραπετεύσει και να τα βρει, αλλά εκείνα δεν ήθελαν να την αναγνωρίσουν ως μητέρα τους και την κράτησαν μάλιστα αιχμάλωτη σε καλύβα, μόνο με τη βοήθεια του Δία μπόρεσαν να την αναγνωρίσουν.

Κατά τη δεύτερη βασιλεία του Λύκου ο Αμφίων και ο Ζήθος μάζεψαν στρατό και γύρισαν στη Θήβα. Το ορμητήριο των δύο αδελφών, όταν εξεστράτευσαν κατά της Θήβας, ήταν η Εύτρησις, κοντά στα Λέυκτρα, στα νοτιοδυτικά της Θήβας. Οι δυο γιοι της Αντιόπης είχαν πριν οχυρώσει την Εύτρηση και αργότερα θα οχυρώσουν και τη Θήβα. 

Στη μάχη σκοτώθηκε ο Λύκος και τιμώρησαν τη γυναίκα του τη Δίρκη, την οποία την έριξαν νεκρή στη πηγή του Άρη ή πηγή Παραπόρτι, που από τότε μετονομάστηκε Δίρκη.

Ως βασιλείς οι Αμφίων και Ζήθος προσάρτησαν και την κάτω πόλη στην Καδμεία και έβαλαν το όνομα Θήβαι, από τη γυναίκα του Ζήθου Θήβη, κόρη του Ασωπού.

Το όνομα Θήβα μαρτυρείται από πινακίδες και σφραγίσματα (ετικέτες) Γραμμικής γραφής Β’ από τον -13ο αι.

Στους δίδυμους Αμφίονα και Ζήθο αποδίδει ο μύθος της ανέγερσης των πρώτων τειχών της «επτάπυλης» Θήβας. Ο μεν Ζήθος διέθετε κυκλώπεια δύναµη, αφού δια της δυνάμεώς του αποσπούσε τεραστίους ογκολίθους από τα  γειτονικά βουνά και τους μετέφερε στο χώρο της περιτειχίσεως. Εκεί ο  Αμφίων με τις θείες μελωδίες της λύρας και το τραγούδι του κινούσε τις πέτρες και ανέβαιναν μόνοι τους, τοποθετούνταν και συναρμολογούνταν  τα τείχη. Τα δέντρα άφηναν τις ρίζες τους στο χώμα και παραδίδονταν στου ξυλουργούς. Ο Αμφίονας είχε μάθει αριστοτεχνικά να παίζει την επτάχορδη λύρα από τον θεό Ερμή. (Απολλόδ. Γ 5, 5. Ορατίου Ωδή ΙΙΙ, 11, 1. Παυσ. Θ 17, 7. Ευσταθ. λ 263).

Η Μυρώ από το Βυζάντιο, ποιήτρια επών και ελεγείων, λέει πως ο Αμφίων πρώτος ίδρυσε βωμό για τον Ερμή και σ’ αντάλλαγμα πήρε απ’ αυτόν τη λύρα.

Οι δίδυμοι ήρωες ζούσαν ευτυχισμένοι στη Θήβα μέχρι που η πολύτεκνη σύζυγος του Αμφίονα, η Νιόβη, κόρη του Τάνταλου και της  Διώνης, καυχήθηκε ότι είναι πολύ πιο ευτυχισμένη και εύτεκνη από τη Λητώ. Η καυχησιά θεωρήθηκε ύβρις για τη μητέρα του Απόλλωνα και της Άρτεμης, οι οποίοι  σκότωσαν τα παιδιά της. Η Άρτεμις σκότωσε τα κορίτσια που ήταν μέσα στο παλάτι εκτός από τη Μελίβοια, γιατί είχε νικήσει σε αγώνες που είχε κάνει η Ιπποδάμεια. Ωστόσο, την έκανε χλωμή και από τότε ονομάστηκε Χλωρίς. Ο δε  Αμφίονας τότε αυτοκτόνησε.

Ο Παυσανίας (Θ 17, 4) μας παραδίδει ότι οι Θηβαίοι φρουρούσαν προσεκτικά τον τάφο του Αμφίονα γιατί, σύμφωνα με κάποιο χρησμό, αν οι κάτοικοι της γειτονικής πόλης Τιθορέας έπαιρναν ποτέ χώμα από τον τάφο και το μετέφεραν στον τάφο της Αντιόπης στην Τιθορέα, η περιοχή τους θα γινόταν εύφορη και η περιοχή γύρω από τη Θήβα άγονη.

Ο πόνος της Νιόβης ήταν τεράστιος. Θρηνούσε τα παιδιά της και ικέτευε τους θεούς να τα κηδέψει, καθώς επί εννιά ημέρες τα σώματά τους έμειναν άταφα και ο Δίας μαρμάρωνε όποιον προσπαθούσε να τα θάψει. Ο Δίας την λυπήθηκε και την άφησε να τους αποδώσει τις νεκρικές τιμές. Επί τρεις ημέρες, η Νιόβη καθόταν πάνω από τον τάφο τους σιωπηλή και νηστική και τα θρηνούσε.

Αμέσως μετά αποφάσισε να επιστρέψει στη Λυδία, όπου βασίλευε ο πατέρας της. Ωστόσο, η πόλη είχε καταστραφεί και τότε ανέβηκε στο Σίπυλο και παρακάλεσε τον Δία να της πάρει τη ζωή. Ο Δίας της λυπήθηκε και τη μεταμόρφωσε σε βράχο. Αλλά ο πόνος της ήταν τόσο μεγάλος που δεν σταματούσε να κλαίει και να στάζει δάκρυα από τα μάτια της.

Στο Σίπυλο, ένα βουνό κοντά στη Σμύρνη, υπάρχει ένας βράχος που μοιάζει με τη μορφή μιας γυναίκας που θρηνεί σαν να έχει λαξευτεί από ανθρώπινο χέρι. Είναι γνωστός ως ο βράχος που δακρύζει και σύμφωνα με τη μυθολογία είναι η μαρμαρωμένη Νιόβη η οποία θρηνεί τον θάνατο των παιδιών της.

Ζήθος ονομάζεται ο μεγαλύτερος κρατήρας πάνω στον δορυφόρο Θήβη του πλανήτη Δία, ο μόνος κρατήρας της Θήβης που έχει δικό του όνομα.

Οι επτά πύλες της Καδμείας:

1. Ηλέκτρες πύλες
2. Ομολοίδες πύλες
3. Προιτίδες πύλες
4. Ωγύγιες Πύλες ή  Βορραίες, που οδηγούσαν στο Ακραίφνιο και Λιβαδειά.
5. Νήιτες ή Νήιστες πύλες
6. Κρηναίες πύλες
7. Υψίστες ή Ογκαίες πύλες

Ο τύμβος του Αμφείου, με μέγιστο σωζόμενο ύψος 2 μέτρων και διάμετρο 21 μέτρων, κτίστηκε γύρω στο -2600 με -2400 στην κορυφή του φυσικού λόφου του Αμφείου. Έχει κωνικό σχήμα και αποτελείται από δύο κατώτερες στρώσεις χώματος και μια ανώτερη στρώση που καλύπτεται από χώμα και ορθογώνια ωμά πλιθιά διαφόρων μεγεθών.

Ο τύμβος κάλυψε ένα σημαντικό παλιότερο νεκροταφείο που βρισκόταν στην κορυφή του ομώνυμου λόφου και χρονολογείται στο πρώτο τέταρτο της -3ης χιλιετίας.

Σε μεταγενέστερη φάση, μεταξύ - 2300 με – 1700, η κορυφή του πλίνθινου τύμβου του Αμφείου σκάφτηκε για να χτιστεί ένας μνημειώδης κιβωτιόσχημος τάφος, ο οποίος δέχτηκε μία ή περισσότερες ταφές με πλούσια κτερίσματα.

Η ακριβής χρονολογική σχέση του τύμβου με τον τάφο δεν είναι σαφής, καθώς ο τάφος βρέθηκε συλημένος, ήδη ίσως από την αρχαιότητα, ενώ τα χρυσά κοσμήματα που περισυλλέχθηκαν έξω από αυτόν είναι ό, τι ακριβώς ξέφυγε από τους τυμβωρύχους. 
Ο Παυσανίας αλλά και ένα μεγάλο μέρος της Ελληνικής Γραμματείας, ο Αισχύλος, ο Ευριπίδης,ο Ξενοφών, ο Αρριανός, ο Πλούταρχος στον τόπο του Αμφίονα ήθελαν τον κοινό τάφο του Ζήθου και ρου Αμφίονα.
Ο Παυσανίας αναφέρει ότι το Αμφείον περιέβαλλε γιγαντιαίος περίβολος, τεραστίου πάχους. Μάλιστα αναφέρει ότι κατά την επίσκεψή του εκεί είδε στο χώρο που περιέκλειε ο περίβολος μια τεράστια ποσότητα υπολειμμάτων από θυσίες, προς τιμήν του Αμφίονος και Ζήθου, που ήταν θαμμένοι εκεί. 

Ο λόφος έχει όψη κλιμακωτής πυραμίδας με τρεις βαθμίδες, σε λόγο 1/2 του επόμενου κώνου, δηλ η επόμενη βαθμίδα ήταν το 1/2 της προηγούμενης. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο  Θ. Σπυρόπουλο ο λόφος - πυραμίδα - εσωτερικά έχει σήραγγες δαιδαλώδους σχήματος με κλίμακες, κόγχες και αεραγωγούς.

http://ligeas.blogspot.com/

Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2022

ΟΙ ΗΧΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΜΗΣ

 Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Έκανε φιλολογικές σπουδές. Ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Εργάστηκε επί σειρά ετών στην επιμέλεια βιβλίων. Μετέφρασε άνω των 30 τίτλων κυρίως από την Αγγλική γλώσσα. Έγραψε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, με αντικείμενο την Ελληνική Γραμματεία. Έδωσε σειρά ομιλιών προσκεκλημένη από το Ινστιτούτο Αριστοτέλης, με θέμα την Ελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την παιδεία. Από το 2009 ασχολείται με την συστηματική μελέτη του Ομήρου και από το 2014 με την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Οδύσσειας. Από το 2017 έχει ξεκινήσει και την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Ιλιάδος.

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

  Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2022

ΒΟΥΖΥΓΗΣ: Ο ΠΡΩΤΟΣ ΠΟΥ ΕΖΕΨΕ ΒΟΔΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΩΣΕ ΑΓΡΟ ΓΙΑ ΣΠΟΡΑ

Ο Βουζύγης ήταν ο γενάρχης του αθηναϊκού ιερατικού γένους των Βουζυγών. Το όνομά του το έλαβε ως προσωνύμιο από τη σχετική παράδοση ότι ήταν ο πρώτος που έζεψε βόδια που έσυραν άροτρο (άροτοι βόες) και όργωσε αγρό παρά την Ακρόπολη, τον λεγόμενο Βουζύγιον, τον οποίο στη συνέχεια έσπειρε σιτάρι. Ήταν αυτός που έμαθε τους ανθρώπους να ζεύουν τα βόδια.

Το όνομά του ετυμολογικά προέρχεται από τα < βους + ζυγόν, < ζεύγνυμι...

Κατά την ίδια εκείνη παράδοση το άροτρο ήταν δώρο της θεάς Αθηνάς το οποίο στη συνέχεια έγινε αφιέρωμα στο ναό της.

Στον Βουζύγη δόθηκαν από την θεά και οι πρώτες οδηγίες της καλλιέργειας των δημητριακών στην Αθήνα σε ανάμνηση των οποίων γίνονταν οι τελετές οι λεγόμενες "Βουζύγειαι αραί".
Οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι πρώτη η Αθηνά τους είχε διδάξει την καλλιέργεια της γης και τη ζεύξη των βοδιών, γιαυτό και την αποκαλούν στη Θεσσαλία και τη Βοιωτία "Βουδεία" και"Βοαρμία". Επίσης της απέδιδαν την εφεύρεση του άροτρου είχαν μάλιστα και γιορτή αφιερωμένη στο γεγονός αυτό.

Το προσωνύμιο Βουζύγης είχε επίσης ως επίθετο και ο Τριπτόλεμος, ή ο Επιμενίδης ο Κρης, και ο Ηρακλής, κατά παραλλαγές του ίδιου μύθου, της πρώτης ζεύξης βοδιών σε άροτρο, καθώς και ο επιμελούμενος τα ιερά βόδια στην Ελευσίνα.

Στους μετακλασικούς χρόνους το όνομα Βουζύγης αποτελούσε κύριο όνομα Αθηναίων πολιτών.
Ο Βουζύγης που ήταν - όπως προείπαμε- ο πρώτος που έζεψε βόδια σε αλέτρι και ο πρώτος που καλλιέργησε αγρό γύρω από τους πρόποδες της Ακρόπολης, όπου αργότερα αφιερώθηκε το αλέτρι του, πριν όμως ο ήρωας αυτός διδάξει τη σπορά και καταστεί εθνικός ήρωας της Αθήνας ήταν γενάρχης ιερατικού γένους των Βουζύγων που αργότερα αυτοί επέβλεπαν τις εορτές αυτές και διατηρούσαν μεγάλο αριθμό βοών στην Αθήνα και την Ελευσίνα.

Οι Βουζύγοι (αρχ. "Βουζύγαι") αποτελούσαν ένα από τα παλαιότερα και επιφανέστερα γένη ευπατριδών της αρχαίας Αθήνας.

Ήταν κυρίως γένος ιερατικό που επιμελούταν τη φύλαξη του ιερού αγάλματος της Παλλαδίου Αθηνάς και του ιερού αρότρου όπου και κατ΄ επέκταση είχε την εποπτεία των τελετών των ιερών αρότων. Εκτός όμως από τα ιερά αυτά καθήκοντα είχε και την ιερατεία των ιερών του Διός του Παλλαδίου και του Διός του Τελείου.
Στην αρχαία Αθήνα με το όνομα βουζύγιον φέρονταν ιερός αγρός στους βόρειους πρόποδες της Ακρόπολης, που ήταν ένας από τους τρεις εκείνους αγρούς που γινόταν η τελετή των ιερών Αρότων.

Στον αγρό αυτό που ήταν παρά το ιερό της θεάς Δήμητρας Χλόης και της Γης της Κουροτρόφου, υπήρχε η παράδοση ότι πρωτο-καλλιεργήθηκε η γη με άροτρο και στη συνέχεια έγινε η πρώτη σπορά σίτου από τον μυθικό Βουζύγη, εξ ου και η ονομασία του.

Στο Βουζύγιο πιθανόν να φύονταν και το σιτάρι, που προοριζόταν για τις τελετές υπέρ του «Πολιέως Διός». Σημειώνεται ότι υπήρχε και προσδιοριστικό επίθετο και επίκληση "Βουζυγία" για την θεά Αθηνά και στις τρεις αυτές τελετές ως εφευρέτης του αρότρου, εξ ου και η ονομασία αυτών των τελετών.

Η Αροτρίοση είναι η ιερότερη στιγμή της ημέρας, διότι η άροση, η σπορά και η συλλογή καρπών αντιπροσωπεύουν βασικά έργα βιοπορισμού και τα έργα του κύκλου αυτού, καθώς και τα εργαλεία του, καλύφθηκαν προαιώνια με το πέπλο του μυστηρίου και της ιερότητος.

Την καταγωγή του από αυτό το γένος καυχιόταν ότι είχε ο Ξάνθιππος (Αθηναίος πολιτικός) και εξ αυτού ο γιος του ο Περικλής.
Το γένος αυτών των ευπατριδών δεν έπαψε ν΄ αναφέρεται μέχρι τα μέσα του -4ου αιώνα.

http://anekshghta.blogspot.com/

Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2022

12 ΧΡΟΝΙΑ ΚΟΝΤΑ ΣΑΣ

Φίλοι μου, το ιστολόγιο ΕΝΝΕΑ ΕΤΗ ΦΩΤΟΣ, συμπληρώνει σήμερα 12 χρόνια παρουσίας στο διαδίκτυο.

Σας ευχαριστώ από καρδιάς!!!

Είθε να έρθουν καλύτερες μέρες για την πατρίδα μας, για τον καθ' έναν χωριστά και για όλον τον κόσμο!!!

Πέμπτη 20 Ιανουαρίου 2022

ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΧΡΗΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΥΘΙΑΣ ΗΤΑΝ ΔΙΦΟΡΟΥΜΕΝΟΙ - ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ

 Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Έκανε φιλολογικές σπουδές. Ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Εργάστηκε επί σειρά ετών στην επιμέλεια βιβλίων. Μετέφρασε άνω των 30 τίτλων κυρίως από την Αγγλική γλώσσα. Έγραψε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, με αντικείμενο την Ελληνική Γραμματεία. Έδωσε σειρά ομιλιών προσκεκλημένη από το Ινστιτούτο Αριστοτέλης, με θέμα την Ελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την παιδεία. Από το 2009 ασχολείται με την συστηματική μελέτη του Ομήρου και από το 2014 με την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Οδύσσειας. Από το 2017 έχει ξεκινήσει και την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Ιλιάδος.

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

  Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2022

Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΚΑΡΥΑΤΙΔΑΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΡΕΤΑΝΟ Έντουαρντ Κλαρκ

Από την Ελευσίνα στο βυθό της θάλασσας και μετά στο Κέιμπριτζ 
Η αρπαγή της Καρυάτιδας της Ελευσίνας από τον Βρετανό Έντουαρντ Κλαρκ, που κατηγορούσε τον Έλγιν για λεηλασία του Παρθενώνα.
Η αρχική φωτογραφία: Άποψη Ελευσίνας από τον αρχαιολογικό χώρο, στα αριστερά ο ναός του Αγίου Γεωργίου. L. Heldring, 1898.
Στον ίδιο ακριβώς χώρο, εκατό χρόνια πριν ένας Βρετανός «αρχαιολάτρης», ο Edward D. Clarke, σκάρωσε μια μεγάλη πλεκτάνη για να αρπάξει την Καρυάτιδα της περιοχής.

Δεξιά: Σχέδιο του John Flaxman, 1803 

Το 1676 χωρικοί εντόπισαν στην Ελευσίνα ένα μαρμάρινο άγαλμα. Είχε τη μορφή μιας λυγερόκορμης γυναίκας και το κεφάλι της κοσμούσε μία κίστη, ένα κυλινδρικό κουτί με γιρλάντες και στάχυα για στολίδια. Οι χωρικοί δεν το πείραξαν, πεπεισμένοι ότι μία ανώτερη δύναμη είχε φέρει το άγαλμα εκεί. Με τα χρόνια, η Καρυάτιδα συνδέθηκε με τις λαϊκές δοξασίες και έγινε η προστάτιδα των καλλιεργειών τους.

Σχεδόν δύο αιώνες αργότερα, τον χειμώνα του 1801, ένας Βρετανός ακαδημαϊκός αντίκρισε το άγαλμα στα βοσκοτόπια της Ελευσίνας. Το όνομά του ήταν Έντουαρντ Κλαρκ και σαν τον συμπατριώτη του, Λόρδο Έλγιν, αντιλήφθηκε αμέσως την τεράστια αξία του.
Στο παρελθόν είχε κατηγορήσει τον Έλγιν για την καταστροφή του Παρθενώνα, αλλά όταν ήρθε αντιμέτωπος με τον δικό του αρχαίο θησαυρό, άλλαξε γνώμη.

Το φιρμάνι του πασά και η «ευλογία» του παπά 

Ο Βρετανός δεν έδωσε σημασία στις εκκλήσεις των ντόπιων που του ζητούσαν να μην πάρει την Καρυάτιδα, γιατί πίστευαν ότι μόλις έχαναν την «προστάτιδά» τους, θα καταστρέφονταν οι καλλιέργειές τους. Συνεννοήθηκε με τον Τούρκο Πασά και με ένα αδρό φιλοδώρημα, εξασφάλισε την πολυπόθητη άδεια για τη μεταφορά του γλυπτού. Όταν ο Κλαρκ επέστρεψε στην Ελευσίνα, προσέλαβε διάφορους χωρικούς για να τον βοηθήσουν να μεταφέρει το άγαλμα. Για να τους πείσει, επέδειξε το φιρμάνι που είχε παραλάβει από τους Τούρκους. Ο λαϊκός μύθος λέει ότι την ώρα που οι ντόπιοι συζητούσαν, ένα βόδι πλησίασε το άγαλμα, το χτύπησε με τα κέρατά του και έφυγε τρέχοντας προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Η περίεργη συμπεριφορά του πανικόβαλε τους ντόπιους. Εξέλαβαν την κίνηση ως προειδοποίηση από το Θεό να μην πειράξουν το άγαλμα, γιατί θα ζημιωνόταν η σοδειά. Ο Κλαρκ όμως, δεν θα άφηνε τις ντόπιες δοξασίες να τον σταματήσουν. Το επόμενο πρωί εμφανίστηκε στην περιοχή μαζί με έναν παπά στο πλευρό του. Ο ιερέας της Ελευσίνας πήρε στα χέρια του ένα κασμά και έδωσε το πρώτο χτύπημα στη βάση του αγάλματος. Ήταν το σήμα που χρειάζονταν οι ντόπιοι για να πειστούν ότι ο Θεός ήταν μαζί τους και επέτρεπε την μεταφορά του αγάλματος…

Αρπαγή με «λαϊκή συμμετοχή» 

Αμέσως συγκεντρώθηκαν περίπου 100 εργάτες που χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Έδεσαν το άγαλμα με σχοινιά και η μία ομάδα τραβούσε απ’ τη μεριά, ενώ η δεύτερη ομάδα απ’ την αντίθετη για να το ξεκολλήσουν απ’ το χώμα. Ορισμένοι είχαν τοποθετήσει λοστούς στη βάση και πίεζαν με όλη τους τη δύναμη. Τα παιδιά καθάριζαν το δρόμο από πέτρες για να γίνει πιο ομαλά η μετακίνηση. Μέχρι το τέλος της ημέρας, είχαν μεταφέρει το άγαλμα στο λιμάνι και από εκεί έφυγε για Αγγλία στις 23 Νοεμβρίου.

Από την Ελευσίνα στο βυθό της θάλασσας και μετά στο Κέιμπριτζ 

Το πλοίο βούλιαξε λίγο πριν φτάσει στον προορισμό του και η Καρυάτιδα έμεινε στο βυθό της θάλασσας για δύο χρόνια. Κατάφεραν να την ανασύρουν την 1η Ιουλίου του 1803 και την τοποθέτησαν στη βιβλιοθήκη του Κέιμπριτζ. Για την προσφορά του, ο Κλαρκ κέρδισε τον τίτλο του «Doctor of Laws» και το όνομά του χαράχτηκε στη βάση του αγάλματος. Πέθανε το 1822 και δεν είδε ποτέ τη δεύτερη Καρυάτιδα της Ελευσίνας, που ανασκάφηκε το 1892 και εκτίθεται στο Μουσείο της Ελευσίνας σε άριστη κατάσταση.

Αριστερα η Καρυάτιδα που άρπαξε ο Έντουαρντ Κλαρκ την τοποθέτησαν στη βιβλιοθήκη του Κέιμπριτζ. Δεξιά η άλλη Καρυάτιδα που διασώθηκε και εκτίθεται στην Ελευσίνα. 

Πηγές: Eλένη Στούμπου-Κατσαμούρη, Η άλλη Καρυάτιδα, εφ.«Μακεδονία», Κυριακή 29.05.2011
Το κείμενο βασίζεται στην έρευνα για την αρχαιολογική ταινία μικρού μήκους «Το παράξενο πεπρωμένο της αρπαγείσας κόρης», σενάριο-σκηνοθεσία: Ελένη Στούμπου-Κατσαμούρη, βραβείο μικρού μήκους στο Φεστιβάλ Αρχαιολογικών Ταινιών της Αμιένης (Γαλλία) το 2011

Πηγή: ΘΡΙΑΣΙΟ https://www.thriassio.gr/

ΑΡΙΩΝ

Ο Αρίων, σημαντικός μουσικός που έζησε στο διάστημα μεταξύ -7ου και -6ου αι., είναι μορφή που κινείται ανάμεσα στην ιστορία και τον μύθο.

Γεννήθηκε στη Μήθυμνα της Λέσβου αλλά πέρασε αρκετά χρόνια στην αυλή του Περίανδρου, τυράννου της Κορίνθου, όπου δίδαξε και τον κύκλιο χορό. Έλαβε μέρος σε μουσικούς αγώνες στη Σπάρτη και νίκησε. Tαξίδεψε στις αποικίες της Κάτω Ιταλίας και Σικελίας, όπου γνώρισε μεγάλες τιμές και απέκτησε πολλά πλούτη. Κατά την επιστροφή του από την Ιταλία, συνέβη το εξής περιστατικό που ανάγει τον Αρίονα στον χώρο του μύθου.

Ναύλωσε πλοίο από τον Τάραντα με κορίνθιους ναύτες, οι οποίοι όμως συνωμότησαν για να τον πετάξουν στη θάλασσα και να του κλέψουν τα χρήματα που είχε κερδίσει. Τότε ο Απόλλωνας, ντυμένος κιθαρωδός, φανερώθηκε σε όνειρο στον Αρίονα και του είπε να φυλαχθεί από τους εχθρούς του και ότι ο ίδιος θα τον βοηθούσε. Όταν οι ναύτες επιτέθηκαν στον Αρίονα, εκείνος τους ζήτησε να παίξει τη λύρα του για μια τελευταία φορά. Στο άκουσμα της μελωδίας μαζεύτηκαν δελφίνια, τα αγαπημένα θαλάσσια πλάσματα του Απόλλωνα. Τότε ο Αρίονας, με πίστη στον θεό που του είχε φανερωθεί, πήδησε στη θάλασσα και ένα δελφίνι τον πήρε στη ράχη του ως το ακρωτήριο Ταίναρο. Εκεί αφιέρωσε ανάθημα στον Απόλλωνα, ύστερα πήγε στην Κόρινθο και διηγήθηκε την περιπέτειά του στον Περίανδρο. 

Όταν το πλοίο που θα τον έφερνε αγκυροβόλησε στην Κόρινθο και ο τύραννος τους ρώτησε πού ήταν ο Αρίων, εκείνοι του απάντησαν ότι είχε πεθάνει στο ταξίδι. Ο Αρίονας φανερώθηκε τότε μπροστά τους και ο τύραννος διέταξε να σταυρώσουν ή να ανασκολοπίσουν τους δολοφόνους. 
Σε ανάμνηση του γεγονότος ο Απόλλωνας μεταμόρφωσε σε αστερισμούς τη λύρα του Αρίονα και το δελφίνι που τον έσωσε.

Ο αστερισμός του Δελφίνος θεωρείται από άλλους ότι είναι το δελφίνι που βρήκε την Αμφιτρίτη και την πήγε στον Ποσειδώνα και το οποίο τιμήθηκε με καταστερισμό ή οι πειρατές που θέλησαν να αιχμαλωτίσουν τον Διόνυσο και μεταμορφώθηκαν σε δελφίνια.

Πηγή: https://www.greek-language.gr/

-------------------------

ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΓΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ - ΤΑ ΔΕΛΦΙΝΙΑ 

ΤΑ ΔΕΛΦΙΝΙΑ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΗΣΗ

Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2022

ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΙΡΛΑΝΔΙΑ

Στα Αργοναυτικά, στον Αριστοτέλη και τον Στράβωνα συναντάμε την Ιρλανδία με το όνομα «ΙΕΡΝΗ». Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης την ονομάζει «Νήσο της Ίριδος». 

Η Ίριδα ήταν αγγελιοφόρος του Δία και της Ήρας.

Στο Ιρλανδικό βιβλίο Leadharcadhal που αναφέρεται το 1.240 π.X. σημειώνεται ότι έφτασαν στο νησί της Ίριδος Ο Θαύμας θεός του Πόντου και η Ηλέκτρα κόρη του Άτλαντα και της Πλειόνης.

Στο βιβλίο "Ηistory and Topograpghy of Irand" του Τζιράλτους ντε Μπάρι αναφέρεται ότι ο Έλληνας πρίγκιπας Παρθολός έφτασε στο νησί συνοδευόμενος από 24 ζεύγη Ελλήνων μεταξύ των οποίων και οι τρείς γιοί του με τις συζύγους τους, αποβιβάστηκαν στον Κόλπο Κένμαρ και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Δουβλίνου. Σε 300 χρόνια έγιναν 5.000, αλλά οι περισσότεροι πέθαναν από επιδημία και θάφτηκαν σε ομαδικό τάφο έξω από το Δουβλίνο.

Στο βιβλίο «Γενική Μυθολογία» του Φ. Ζιρώ και του Ζ. Ρόθ φέρεται ότι έφτασαν στην Ιρλανδία Έλληνες Δαναοί θείας καταγωγής με ρομφαίες και δόρατα καθώς και την «πέτρα της μοίρας» που έφεραν από το σπήλαιο του Διός στο όρος Ίδη της Κρήτης. Εκεί ο Μίνωας ξαγρυπνούσε κάθε 9 χρόνια περιμένοντας την επιφοίτηση του Διός για να νομοθετήσει και να κυβερνά σωστά το λαό του.

Στη συλλογή «Αρχαίες Ιρλανδικές Ιστορίες» αναφέρεται ότι οι Δαναοί που ζούσαν στα βόρεια του νησιού έχτισαν τέσσερις πόλεις : τη Φαλία, τη Γορία, τη Μυριλα και τη Φίδια.
Στην περιοχή Άραν της Βόρειας Ιρλανδίας σώζονται τα κυκλώπεια τείχη. Πολλοί Ιρλανδοί καυχώνται ότι είναι απόγονοι των Κελτών που έφτασαν στο νησί τον -3ο αιώνα, όμως και οι Κέλτες ήταν ελληνογενείς, πήραν το όνομα τους από τον Κέλτο γιό του Ηρακλή και της Κελτινής κόρης του βασιλιά Βρετανού της Βρετάνης στη Βόρεια Γαλλία, είτε από τους Κέλητες ίππους των Αρχαίων Ελλήνων, μετά εγκαταστάθηκαν στο νησί
 Πικτοί από την Καλυδώνα όμως σχεδόν όλοι οι Καλληδόνες ήσαν Έλληνες.

Πληροφορίες αντλήθηκαν από το άρθρο του Ρένου Θ. Κυριακίδη, Φυσιογνώστη στο περιοδικό «Ενατενίσεις»

https://mysthrioskosmos.blogspot.com/

----------------------------

ΠΥΘΕΑΣ - Ο ΠΡΩΤΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΤΗΝ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑ

ΕΛΛΗΝ ΕΦΤΑΣΕ ΠΡΩΤΟΣ ΕΙΣ ΤΑ ΠΟΛΙΚΑΣ ΠΕΡΙΟΧΑΣ

ΠΥΘΕΑΣ Ο ΜΑΣΣΑΛΙΩΤΗΣ (με ενσωματωμένο βιβλίο από ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ)

ΟΙ ΜΙΝΩΙΤΕΣ ΣΤΗΝ ΒΟΡΕΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ  ,   ΟΙ ΜΙΝΩΙΤΕΣ ΚΡΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΝΟΡΒΗΓΙΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΟΥΨΑΛΑΣ: ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΡΙΝ 5000 ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΔΑΞΑΝ ΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΤΟΥΣ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΟΥΣ

ΞΕΧΑΣΜΕΝEΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚO-ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ #4

Κυριακή 16 Ιανουαρίου 2022

Ο ΧΟΡΟΣ ΩΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ - ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ

 Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Έκανε φιλολογικές σπουδές. Ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Εργάστηκε επί σειρά ετών στην επιμέλεια βιβλίων. Μετέφρασε άνω των 30 τίτλων κυρίως από την Αγγλική γλώσσα. Έγραψε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, με αντικείμενο την Ελληνική Γραμματεία. Έδωσε σειρά ομιλιών προσκεκλημένη από το Ινστιτούτο Αριστοτέλης, με θέμα την Ελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την παιδεία. Από το 2009 ασχολείται με την συστηματική μελέτη του Ομήρου και από το 2014 με την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Οδύσσειας. Από το 2017 έχει ξεκινήσει και την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Ιλιάδος.

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

  Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2022

Ο ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ

Ο Φιλοκτήτης ήταν γιος του βοσκού Ποίαντα και της Μεθώνης, που έτυχε να περνά όταν ο Ηρακλής ζητούσε από το γιο του Ύλλο να ανάψει την πυρά για να τον κάψει, αλλά εκείνος δίσταζε. Από τους παρευρισκόμενους μόνο ο Φιλοκτήτης πήρε την πρωτοβουλία κι έτσι ο ήρωας του χάρισε το τόξο του και τα δηλητηριασμένα βέλη του για να τον ευχαριστήσει.

Στην πορεία ο Φιλοκτήτης έγινε βασιλιάς 4 πόλεων στην περιοχή της Θεσσαλίας νότια των Τεμπών (Μελίβοια, Μυθώνη, Θαυμακία, Ολιζών) και συμμετείχε στην Τρωική Εκστρατεία με 7 πλοία.

Όμως σε ένα νησάκι τη Χρύση κοντά στη Λήμνο, τον δάγκωσε στο πόδι ένα φίδι (μια Ύδρα) και είχε αφόρητους πόνους. Ήταν η θεά Ήρα που τον εκδικήθηκε έτσι, γιατί είχε βοηθήσει τον Ηρακλή.
Οι άλλοι Αχαιοί τον εγκατέλειψαν μόνο του, μη υποφέροντας τις κραυγές του και την δυσοσμία της πληγής. Με το τόξο του Ηρακλή μπόρεσε να επιβιώσει, σκοτώνοντας πουλιά και θηράματα για δέκα χρόνια όσο κράτησε ο Τρωϊκός πόλεμος.

Τότε ο μάντης Έλενος, γιος του Πριάμου, αποκάλυψε χρησμό πως ο Φιλοκτήτης με το τόξο του Ηρακλή θα συμβάλει στην πτώση της Τροίας. Έτσι οι Αχαιοί στέλνουν τον Οδυσσέα και τον γιο του Αχιλλέα να τον πείσουν να βοηθήσει συμμετέχοντας στον πόλεμο και θα γιατρευτεί από τα παιδιά του Ασκληπιού (αυτό είναι και η υπόθεση της τραγωδίας ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ του Σοφοκλή.

Πείθεται ο Φιλοκτήτης και γιατρεύεται και μάλιστα μετά με το βέλος τραυμάτισε θανάσιμα τον Πάρη, αδελφό του Έκτορα και γιό του Πριάμου.

Τελειώνοντας ο πόλεμος με την πτώση της Τροίας ο Φιλοκτήτης επιστρέφει αμέσως στην πατρίδα του, όπως λέει στην Οδύσσεια γ 190 Ήρθανε, λεν, του κονταριού οι τεχνίτες Μυρμιδόνες, που ο γιος του μεγαλόψυχου Αχιλλέα τους οδηγούσε, ήρθε κι ο δοξαστός ο γιος του Ποία ο Φιλοχτήτης”. Ενώ στο θ 219  της Οδύσσειας πάλι, ο Οδυσσέας λέει στους Φαίακες ότι "Ο Φιλοχτήτης μοναχά με πέρναε στο δοξάρι,σαν παραβγαίναμ΄ οι Αχαιοί στη χώρα της Τρωάδας”.

Εικόνα: Φιλοκτήτης στη Λήμνο  Αττική ερυθρόμορφη λήκυθος. Παράσταση του Φιλοκτήτη στην απομόνωσή του στη Λήμνο (New York 56.171.58).

«Σε ένα αφιλόξενο, ερημικό τοπίο της Λήμνου, όπου μονάχα ένα δέντρο απλώνει τα γυμνά κλαριά του, κάθεται ο Φιλοκτήτης μελαγχολικός σε βράχο, βυθισμένος στις σκέψεις του. Με το αριστερό χέρι ανασηκώνει το πληγωμένο του πόδι για να διορθώσει τον λυμένο επίδεσμο που το περιτυλίγει. Πάνω στο βράχο παρατημένα το τόξο με τη φαρέτρα του Ηρακλή. Η απεικόνιση του Φιλοκτήτη, μόλις από τα κλασικά χρόνια και μετά αρχίζει να γίνεται δημοφιλής» (Κακριδής, σ. 132).

Ο ζωγράφος, που ακόμη δεν γνωρίζουμε ποιος είναι, έχει δημιουργήσει μια εξαιρετικά εκφραστική σύνθεση σε αυτό το αγγείο. Αφορά τον Φιλοκτήτη, έναν Έλληνα ήρωα που κληρονόμησε τα βέλη του Ηρακλή, και για το λόγο αυτό έχουν τέτοια προεξέχουσα θέση εδώ. Στην ιστορία του Τρωικού Πολέμου, τα βέλη αυτά ήταν αναγκαία για την κατάκτηση της πόλης. Στον δρόμο από την Ελλάδα, δάγκωσε τον Φιλοκτήτη ένα φίδι, που προκάλεσε μια τόσο επώδυνη και δύσοσμη πληγή που οι υπόλοιποι τον παράτησαν στο νησί της Λήμνου. Ο Φιλοκτήτης, αποκαρδιωμένος, κάθεται κάτω από ένα άκαρπο δέντρο και κρατά το δεμένο πόδι του — μια εικόνα παντελούς απελπισίας. Στο τέλος, θα σωθεί και θα θεραπευτεί.

https://el.wikipedia.org/ , https://www.greek-language.gr/

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΥΒΡΙΣ - ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ

Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Έκανε φιλολογικές σπουδές. Ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Εργάστηκε επί σειρά ετών στην επιμέλεια βιβλίων. Μετέφρασε άνω των 30 τίτλων κυρίως από την Αγγλική γλώσσα. Έγραψε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, με αντικείμενο την Ελληνική Γραμματεία. Έδωσε σειρά ομιλιών προσκεκλημένη από το Ινστιτούτο Αριστοτέλης, με θέμα την Ελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την παιδεία. Από το 2009 ασχολείται με την συστηματική μελέτη του Ομήρου και από το 2014 με την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Οδύσσειας. Από το 2017 έχει ξεκινήσει και την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Ιλιάδος.

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

  Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2022

ΛΑΠΙΘΕΣ και ΚΕΝΤΑΥΡΟΜΑΧΙΑ

Στους αναφερόμενους μύθους κατά τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, γενάρχης των Λαπιθών φέρεται ο Λαπίθης, γιος του Απόλλωνα και της νύμφης Στίλβης, ο δε γιος αυτού Φόρβας βασίλευσε στην Ηλεία όπως και οι γιοί αυτού Αιγεύς και Άκτωρ. Η εκτίμηση των Αρχαίων προς τους Λαπίθες είναι μεγάλη αφού επιφανείς ήρωες συνδέθηκαν με τους διασημότερους εξ αυτών, όπως για παράδειγμα ο Θησέας που τους βοήθησε στη μάχη τους κατά των Κενταύρων, επειδή στο γάμο του Πειρίθου με την Ιπποδάμεια οι Κένταυροι πρόσβαλαν τις γυναίκες των Λαπιθών (όπως θα δούμε παρακάτω).

Σημαντικότεροι των Λαπιθών αναφέρονται ο Κόρωνος και ο γιος του Λεοντεύς (σ.σ.: από τον οποίον πήρε το όνομά της η Λεοντίς, μία από τις δέκα φυλές της κλασσικής Αθήνας), ο γιος του Πειρίθου Πολυποίτης οι οποίοι ως ηγήτορες 40 πλοίων συμμετείχαν στον πόλεμο της Τροίας οι από την Άργισσα, τη Γυρτώνη, την Όρθη, την Ηλώνη και Ουλουσώνα καταγόμενοι Λαπίθες.

(σ.σ.: Οι Λαπίθες με καταγωγή από τη βορειοδυτική Θεσσαλία ήταν πολύ σημαντικό Αρχαιοελληνικό φύλο, καθόλου μυθικό όπως συχνά λέγεται.)

Οι Λαπίθες απέκτησαν φήμη στον Ελληνικό κόσμο της Αρχαιότητας, κυρίως λόγω της σύγκρουσής τους με τους Κενταύρους (*), που σύμφωνα με τον μύθο είχαν σώμα ανθρώπου και από την μέση και κάτω, ίππου (βλ. σχετικά στον Διόδωρο τον Σικελιώτη, Δ΄ 69-70). Η «Κενταυρομαχία» απετέλεσε ένα από τα πλέον αγαπητά θέματα της Αρχαίας Ελληνικής τέχνης. 

Στα ομηρικά έπη κυριαρχούν οι αναφορές στην «Κενταυρομαχία», αλλά από την Ιλιάδα (Β 738-747) μαθαίνουμε ότι προς το τέλος της Μυκηναϊκής Εποχής, οι Λαπίθες κατείχαν τις πόλεις Άργισσα, Γυρτώνη, ΌρθηΗλώνη και Ολοοσσώνα, εντοπιζόμενες στην βόρεια Πελασγιώτιδα και στην νότια Περραιβία, όπως και οι πόλεις ΛάρισαΜόψιον και τα βουνά Όσσα και Ομόλιον.

Επίσης από την μεθομηρική γραμματεία πληροφορούμαστε ότι οι Λαπίθες είχαν εκτοπίσει από τις περιοχές αυτές τους Αινιάνες και είχαν υποτάξει ένα τμήμα από τους Περραιβούς. Η ίδια περιοχή ανήκε ακόμη παλαιότερα σε Φλεγύες και Μινύες, δυο άλλα αιολικά φύλα. Αυτά βεβαίως προϋποθέτουν μετακίνηση των Λαπιθών από την δυτική στην βορειοανατολική Θεσσαλία, γεγονός που οι ερευνητές τοποθετούν μετά τα μέσα της Μυκηναϊκής Εποχής (Ιστορία Ελληνικού Έθνους - "Εκδοτική Αθηνών" τομ. Α΄ σελ. 373).

Μετά την είσοδο των Θεσσαλών (βλ. Αρχαία Θεσσαλία ό.π.) και την βαθμιαία κατάκτηση ολόκληρης της περιοχής, που θα ονομασθεί από αυτό το φύλο Θεσσαλία, ομάδες Λαπιθών πρέπει να διασκορπίστηκαν σε όλη την νότια Ελλάδα, εμφανίζοντας μια εκπληκτική κινητικότητα που όμοιά της δεν έχει να παρουσιάσει κανένα άλλο ελληνικό φύλο. Αυτό προκύπτει από τις μαρτυρίες των πηγών οι οποίες αναφέρουν πολυάριθμους ήρωες Λαπίθες, πολύ περισσότερους από οποιοδήποτε άλλο φύλο, σε πλήθος διαφορετικών περιοχών.

Επιφανείς Λαπίθες, εκτός από τον Τρωϊκό κύκλο, έχουν συνδεθεί και με άλλους μυθικούς κύκλους όπως το κυνήγι του 
Καλυδώνιου κάπρου, την Αργοναυτική εκστρατεία (σ.σ.: Οι Αθηναίοι Αργοναύτες Βούτης και Φάληρος ήταν και οι δύο Λαπίθες. Βουτάδαι οι απόγονοι του ήρωα Βούτη και το τοπωνύμιο Φάληρο από τον ήρωα Φάληρο).

Μια άλλη παράδοση (Διόδωρος, 4, 37) αναφέρει ότι οι Λαπίθες με αρχηγό τον Κόρωνο (γιο του βασιλέα των Λαπιθών Καινέα), έδιωξαν τους Δωριείς που με αρχηγό τον Αιγιμιό, επιχείρησαν να εγκατασταθούν στην ΒΑ Θεσσαλία. Ο Αιγιμιός θα ζητήσει τότε, με αντάλλαγμα το ένα τρίτο της χώρας, την βοήθεια του Ηρακλή, ο οποίος θα κατατροπώσει τους Λαπίθες, σκοτώνοντας τον αρχηγό τους. Ο Αιγιμιός θα παραχωρήσει στην συνέχεια το ένα τρίτο του βασιλείου του στον γιο του Ηρακλή Ύλλο. Έτσι θα προκύψει η Φυλή (υπο-φύλο) των Δωριέων, οι Υλλείς.

Η μεγαλύτερη πάντως συγκέντρωση μυθικών παραδόσεων και ονομάτων Λαπιθών ηρώων παρατηρείται στην Αττική. Το γένος των Περιθοιδών που κατοικούσε στον ομώνυμο Δήμο πίστευε ότι καταγόταν από τον Λαπίθη Πειρίθου. Ο Βούτης, ομώνυμος με τον πατέρα της Ιπποδάμειας (γυναίκας του Πειρίθου και μητέρας του Πολυποίτη), ήταν πρόγονος του αττικού γένους των Βουταδών. Τρίτο αττικό γένος, οι Κορωνίδαι, καθώς και η κώμη Κορώνεια, είχαν ως επώνυμο ήρωα τον προαναφερθέντα Λαπίθη Κόρωνο.

Οι Αθηναίοι συνέδεαν τον Πειρίθου με τον Θησέα, γεγονός που ανταποκρίνεται με την μνεία από τον Ησίοδο του Θησέα ως Λαπίθη ήρωα. Άλλοι ήρωες Λαπίθες εντοπισμένοι στην Αττική ήσαν ο Φάληρος, ο Περίφας και ο Φόρβας. Αλλά όπως προαναφέραμε, μνείες Λαπιθών ηρώων είναι διασκορπισμένες σε όλη την Ελλάδα. Έτσι ο Αιγεύς και ο Θησεύς συνδέονται με την Θεσσαλία, ο Θησεύς μάλιστα με την Μαγνησία και ιδιαίτερα με την πόλη των Φερών. Η παρουσία Λαπιθών στην κοιλάδα του Σπερχειού αποδεικνύεται από την μαρτυρία ενός εθνικού Λαπιθήιος, που παράγεται από το όνομα της πόλης Λαπίθη. Στην Φωκίδα έχουμε πόλη Θησεία και άλλα, λιγότερο σημαντικά, ίχνη Λαπιθών. 

Η Βοιωτία συγκεντρώνει ονομασίες ΦάλαροςΚόρωνος και άλλους Λαπίθες ήρωες.

Οι Κυψελίδαι της Κορίνθου διατήρησαν οικογενειακή παράδοση, σύμφωνα με την οποία ήσαν απόγονοι του βασιλέως των Λαπιθών Καινέως (πατέρα του Κόρωνου), που εγκαταστάθηκαν αρχικά στην Γονούσσα, κοντά στην Σικυώνα. Ίχνη Λαπιθών στην ίδια περιοχή είναι μύθοι για τον Κόρωνο, που αναφέρονταν ως βασιλιάς της Σικυώνος, για τον Έλατο και τον Πειρίθου, που συνδέονται με την Κυλλήνη (=το όρος Κυλλήνη, σημερινή Ζήρια). Επειδή στον Φενεό, που γειτονεύει με την Κυλλήνη, εντοπίσθηκε εγκατάσταση Περραιβών, οι ερευνητές υποθέτουν ότι οι Λαπίθες της ΒΑ Πελοποννήσου πρέπει να προέρχονται από την βόρεια Θεσσαλία (Πελασγιώτιδα) και ότι μετανάστευσαν εκεί μαζί με άλλες γειτονικές τους ομάδες (Περραιβούς).

Ομάδες Λαπιθών έφθασαν μέχρι την Λακωνία, όπως μαρτυρούν το όνομα Λαπιθαίος (βουνό κοντά στον Ταΰγετο), παραδόσεις για τους ήρωες ΛαπίθηΆμπυκο και Έλατο, καθώς και ο μύθος που τοποθετούσε τους Κένταυρους στον Μαλέα, παρ’ όλο που ο Όμηρος και η αρχαιότερη παράδοση αναφέρουν το Πήλιο ως κατοικία αυτού του μισοανθρώπινου λαού που πολέμησαν οι Λαπίθες.

Οι Κένταυροι τοποθετούνται επίσης στην Φολόη (=βουνό στα όρια Ηλείας και Αρκαδίας που πήρε το όνομα από τον Κένταυρο Φόλο). Πιστεύεται ότι και αυτή η μετατόπιση του μύθου οφείλεται σε μετανάστευση Λαπιθών από την Θεσσαλία στην Ήλιδα. Υπάρχει μάλιστα συγκεκριμένη παράδοση ότι ο Φόρβας (γιος του Λαπίθη και πατέρας του Αυγεία), αφού εγκατέλειψε την Θεσσαλία, εγκαταστάθηκε στο όρος Ωλονός (ή Ώλενος, κορυφή του Ερύμανθου) και βοήθησε τον Επειό εναντίον του Πέλοπος. Κατά τους ερευνητές, αυτή η παράδοση, απηχεί πολέμους Λαπιθών και Επειών εναντίον των Αχαιών της Πίσας και της Ολυμπίας που εκπροσωπούνται από τον Πέλοπα.

Οι Λαπίθες θα εξαφανισθούν μετά το τέλος της Μυκηναϊκής Εποχής, αλλά η ανάμνησή τους παρέμεινε ζωντανή στους μύθους και τις παραδόσεις της κλασσικής Ελλάδος.

(*) Κένταυροι (Robert Graves - The Greek Myths No 102)

α. Ορισμένοι λένε πώς ο Πειρίθους ο Λαπίθης ήταν γιος του Ιξίονα και της Δίας, κόρης του Ηιονέα. Άλλοι ότι ήταν γιος του Δία πού μεταμορφωμένος σε άλογο, κυνήγησε τη Δία πριν την αποπλανήσει (1).

β. Για τη δύναμη και την ανδρεία του Θησέα έφτασαν στα αυτιά του Πειρίθου σχεδόν απίστευτες περιγραφές. Ήταν βασιλιάς των Μαγνήτων, στις εκβολές του Πηνειού και μια μέρα αποφάσισε να τούς δοκιμάσει εισβάλλοντας στην Αττική και καταδιώκοντας ένα κοπάδι βοοειδή πού έβοσκαν στο Μαραθώνα. Όταν ο Θησεύς πήγε αμέσως στο κυνήγι, ο Πειρίθους γύρισε με τόλμη να τον αντιμετωπίσει. Αλλά και οι δύο ένιωσαν τέτοιο θαυμασμό για την ευγενική εμφάνιση του άλλου, πού ξέχασαν τα βόδια και ορκίστηκαν αιώνια φίλια μεταξύ τους (2).

γ. Ο Πειριθους παντρεύτηκε την Ιπποδάμεια, κόρη του Βούτη - ή κατά άλλους του Άδραστου - και προσκάλεσε όλους τούς Ολύμπιους στο γάμο του, εκτός από τον Άρη και την Έριδα. Θυμήθηκε την αναστάτωση πού είχε προκαλέσει η Έρις στο γάμο του Πηλέα και της Θέτιδας. Επειδή για τη γιορτή είχε έλθει στο παλάτι περισσότερος κόσμο από ότι χωρούσε, τα ξαδέλφια του οι Κένταυροι μαζί με τον Νέστορα, τον Καινέα και άλλους Θεσσαλούς πρίγκιπες κάθισαν σε τραπέζια εκεί κοντά, σε μια σπηλιά πού σκίαζαν δένδρα.

δ. Οι Κένταυροι όμως δεν ήταν συνηθισμένοι στο κρασί και όταν μύρισαν την ευωδιά του παραμέρισαν το ξινόγαλα πού είχαν μπροστά τους και έτρεξαν να γεμίσουν τα ασημένια τους δοχεία σε σχήμα κέρατος, από τούς ασκούς με το κρασί. Μέσα στην άγνοια τους ρούφηξαν το δυνατό ποτό χωρίς να το αραιώσουν με νερό με αποτέλεσμα να μεθύσουν τόσο πολύ ώστε όταν η νύφη μπήκε για να τους χαιρετίσει, ο Εύρυτος ή Ευρυτίων πήδηξε από το σκαμνί του, αναποδογύρισε το τραπέζι και την έσυρε κάτω τραβώντας την από τα μαλλιά. Και οι άλλοι Κένταυροι ακολούθησαν αμέσως το αισχρό παράδειγμά του, καβαλικεύοντας τις γυναίκες πού βρίσκονταν κοντά τους.

ε. Ο Πειρίθους και ο παράνυμφός του ο Θησεύς όρμησαν για να σώσουν την Ιπποδάμεια, έκοψαν τα αφτιά και τη μύτη του Ευρυτίωνα και με τη βοήθεια των Λαπιθών τον πέταξαν έξω από τη σπηλιά. Η μάχη πού τελικά πήρε διαστάσεις και κατά τη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκε ο Καινεύς ο Λαπίθης, διήρκεσε μέχρι τη νύχτα και έτσι άρχισε μια μακροχρόνια έχθρα ανάμεσα στους Κενταύρους και στους γειτονικούς Λαπίθες πού μηχανεύτηκαν ο Άρης και η Έρις σαν εκδίκηση για την περιφρόνηση πού τους έδειξαν (4).

ζ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι Κένταυροι έπαθαν μεγάλη ζημία και ο Θησεύς τούς οδήγησε από τα αρχαία πηλιορείτικα εδάφη τους, όπου κυνηγούσαν, στη χώρα των Αιθίκων, κοντά στο όρος Πίνδος. Δεν ήταν όμως εύκολο να υποτάξει τούς Κενταύρους, οι οποίοι είχαν ήδη φιλονικήσει για το βασίλειο του Ιξίονα με τον Πειρίθου και πού τώρα, ανασυγκροτώντας τις δυνάμεις τους εισέβαλαν στο έδαφος των Λαπιθών. Αιφνιδίασαν και κατάσφαξαν τον κύριο στρατό των Λαπιθών και όταν οι επιζήσαντες κατέφυγαν στη Φολόη της Ήλιδας, οι εκδικητικοί Κένταυροι τούς εξεδίωξαν και μετέτρεψαν τη Φολόη σε δικό τους ληστρικό οχυρό. Τελικά οι Λαπίθες εγκαταστάθηκαν στο Μαλέα.

η. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του εναντίον των Κενταύρων, ο Θησεύς ξανασυνάντησε τον Ηρακλή, για πρώτη φορά μετά την παιδική του ηλικία και σύντομα τον μύησε στα Μυστήρια της Δήμητρας στην Ελευσίνα (5).

Σημειώσεις
1.
Διοδωρος Σικελιώτης Δ 70, Ευστάθιος, παρατίθεται στον Όμηρο σ. 101.
2.
Στραβων Απόσπασμα 14, Πλούταρχος Θησεύς 30.
3.
Απόλλοδωρος Επιτομή Α 21, Διόδωρος Σικελιώτης Δ 70, Υγίνος Μύθος 33, Σέρβιος στην Αινειάδα του Βιργιλίου VII 304.
4.
Πίνδαρος Απόσπασμα 166f, παρατίθεται στον 'Αθηναίο ΙΑ 476b, Απολλόδωρος ό.π., Οβίδιος Μεταμορφώσεις Χ 210 κέξ., Όμηρος Οδύσσεια φ 295, Παυσανίας Ε 10, 2.
5.
Πλούταρχος ό.π., Όμηρος Ιλιάς Β 470 κέξ., Διόδωρος Σικελιώτης ό.π., Ηρόδοτος, παρατίθεται στον Πλούταρχο ό.π.

https://ethnologic.blogspot.com/ , https://el.wikipedia.org/

--------------------------------------

ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ ΧΕΙΡΩΝ - ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΟΝΟ ΣΕ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗ