Πέμπτη 8 Ιουνίου 2023

ΗΧΟΙ ΚΑΙ ΡΥΘΜΟΙ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - SUONI E RITMI DELLA GRANDE GRECIA

La Notte della Taranta - Alessandra Caiulo e all'arpa Kety Fusco

Η Νύχτα του Τάραντα Alessandra Caiulo και Kety Fusco στην άρπα

Η τέλεια περιγραφή ενός χελιδονιού σε πτήση... Λίο γέρνει, Γυρίζει λίγο, Λίο καλέει, Πέφτει λίγο, Λίο τζύζει το νερό. Ακουμπάει λίγο το νερό.
Τραγούδι της ξενιτιάς, από τα παλιά και δημοφιλή στα ελληνόφωνα χωριά του Σαλέντο στην Απουλία της νότιας Ιταλίας. Αναφέρεται στον θρήνο του μετανάστη (του "εμιγκράντου" από το ιταλικό immigrante), o οποίος βλέπει το χελιδόνι που ταξιδεύει από μακριά και το ρωτά για τη μητέρα και τον πατέρα του και τους ανθρώπους που άφησε πίσω.

Alessandra Caiulo. Τάραντας.

Αρέμου ριντινέττα μου πλέα τάλασσα σ' αγκουάδδει κε απούτε 'στέ τσαι στάτζει μ΄αυτό καλό καιρό;

Βαστά το πέττο άσπρο μαύρε βαστά τες άλλε σταυρί κολόρ ντε μάρε κε ι κούτα diu niftì.
Καιμμένο μπρό στη τάλασσα εβώ σέ κανονώ λίον γκέρνει, λίον καλέει λίον εγκίτζει το νερό.
Mα ‘σου τιπό μου λέι ja πόσσο σε ρροτό, λίον γκέρνει, λίον καλέει λίον εγκίτζει το νερό.
Άραγε χελιδόνι μου ποια θάλασσα σε φέρνει και ποιος σε περιμένει μ' αυτόν τον καλό καιρό.
Άσπρο το στήθος σου και τα φτερά σου μαύρα, στο χρώμα της θάλασσας η ράχη σου, στα δυο χωρισμένη η ουρά σου.
Στέκομαι μπρος στη θάλασσα και σε κοιτώ ξανά, λίγο που γέρνεις, λίγο ανεβαίνεις κι ίσα που αγγίζεις το νερό.
Μα ούτε λέξη δε μου λες για όλα αυτά που σου ρωτώ, λίγο γέρνεις λίγο ανεβαίνεις κι ίσα που αγγίζεις το νερό.

Stato Magna Grecia - Due Sicilie , Notte dellaTaranta

-----------------------------------

ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΜΕ ΤΙΤΛΟ "KALINITTA" ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΩΔΗ ΣΤΗΝ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ - MAGNA GRECIA 

ΕΝΝΕΑ ΕΤΗ ΦΩΤΟΣ: Αποτελέσματα αναζήτησης για Magna Grecia

Τετάρτη 7 Ιουνίου 2023

ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

[29.7] Όταν ο Δαρείος του έστειλε επιστολή και φίλους να τον παρακαλέσουν να πάρει δέκα χιλιάδες τάλαντα για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων και να είναι φίλος και σύμμαχός του, κρατώντας όλη την περιοχή εντός του Ευφράτη και παίρνοντας γυναίκα μια κόρη του, το ανακοίνωσε στους φίλους του.

[29.8] Όταν ο Παρμενίων του είπε: «εγώ, αν ήμουν ο Αλέξανδρος, θα έπαιρνα αυτά», ο Αλέξανδρος του απάντησε: «και εγώ, μα τον Δία, αν ήμουν ο Παρμενίων». 

[29.9] Στον Δαρείο, εξάλλου, έγραψε ότι, αν ερχόταν σ᾽ αυτόν, θα εύρισκε κάθε λογής φιλανθρωπία, ειδεμή, θα βάδιζε ο ίδιος εναντίον του.

[30.1] Γρήγορα όμως μετάνιωσε, όταν η γυναίκα του Δαρείου πέθανε στη γέννα. Η στενοχώρια του ήταν ολοφάνερη, αφού δεν είχε τη δυνατότητα να δείξει αρκετά την καλοσύνη του. Έθαψε λοιπόν τη γυναίκα χωρίς να λογαριάσει καθόλου τα έξοδα.

[30.2] Κάποιος από τους ευνούχους θαλαμηπόλους που είχαν πιαστεί αιχμάλωτοι μαζί με τις γυναίκες, Τίρεως στο όνομα, είχε δραπετεύσει από το στρατόπεδο και, φτάνοντας με άλογο στον Δαρείο, του ανακοίνωσε τον θάνατο της γυναίκας του.

[30.3] Εκείνος, χτυπώντας το κεφάλι του και κλαίγοντας με λυγμούς, είπε: «αλίμονο στην κακή μοίρα των Περσών, που ήταν ανάγκη η γυναίκα και αδερφή του βασιλιά όχι μόνο να πιαστεί αιχμάλωτη όσο ζούσε, αλλά και πεθαμένη να μην τύχει ταφής βασιλικής».

[30.4] Παίρνοντας το λόγο ο θαλαμηπόλος είπε: «βασιλιά, δεν έχεις κανένα λόγο να κατηγορήσεις την κακή μοίρα των Περσών για την ταφή και για απόδοση κάθε πρέπουσας τιμής. 

[30.5] Γιατί ούτε από τη δέσποινα Στάτειρα, όσο ζούσε, ούτε από τη μητέρα και τα παιδιά σου έλειψε κάποιο από τα πριν αγαθά και τα καλά εκτός από το να μη βλέπουν τη δική σου δόξα, που μακάρι να της δώσει ξανά μεγάλη λάμψη ο κυρίαρχος Ωρομάσδης, ούτε και νεκρή έχει στερηθεί κάποια τιμή· απεναντίας, έχει τιμηθεί ακόμη και με δάκρυα των εχθρών. 

[30.6] Γιατί, όσο φοβερός είναι ο Αλέξανδρος στη μάχη τόσο καλός είναι όταν επικρατήσει».

[30.7] Σαν άκουσε αυτά ο Δαρείος, η ταραχή και το πάθος του τον παρέσυραν σε παράλογες υποψίες· γι᾽ αυτό, τραβώντας τον ευνούχο μέσα στη σκηνή, του είπε: 

[30.8] «αν δεν υπηρετείς και εσύ τα συμφέροντα των Μακεδόνων, όπως η τύχη των Περσών, αλλά εγώ είμαι ακόμη ο αφέντης σου, ο Δαρείος, πες μου, σεβόμενος το μεγάλο φως του Μίθρα και το δεξί βασιλικό χέρι, μήπως άραγε κλαίω για τις μικρότερες συμφορές της Στάτειρας, ενώ παθαίναμε χειρότερα όσο ζούσε, και θα ήμασταν πιο αξιοπρεπείς στη δυστυχία μας, αν πέφταμε πάνω σε έναν ωμό και απάνθρωπο εχθρό;

[30.9] Γιατί, ποια αξιοπρεπή σχέση μπορεί να έχει ένας νέος άνδρας με τη γυναίκα του εχθρού του, ώστε να οδηγεί σε μια τόσο μεγάλη τιμή;» 

[30.10] Και ενώ αυτός μιλούσε ακόμη, ο Τίρεως πέφτοντας στα πόδια του τον ικέτευε να προσέχει τα λόγια του και μήτε τον Αλέξανδρο να αδικεί μήτε να ντροπιάζει τη νεκρή αδερφή και γυναίκα του μήτε να αφαιρεί από τον εαυτό του τη μεγαλύτερη παρηγοριά για όσα είχε πάθει, τη γνώμη που είχε ότι ηττήθηκε από έναν άνδρα ανώτερο από την ανθρώπινη φύση, αλλά και να θαυμάζει τον Αλέξανδρο, που είχε δείξει μεγαλύτερη σωφροσύνη προς τις γυναίκες των Περσών από όσην ανδρεία προς τους ίδιους του Πέρσες ως μαχητές.

[30.11] Συγχρόνως, καθώς ο θαλαμηπόλος έπαιρνε φοβερούς όρκους γι᾽ αυτά και μιλούσε γενικά για την αυτοσυγκράτηση και το μεγαλείο της ψυχής του Αλεξάνδρου, ο Δαρείος, αφού βγήκε έξω προς τους συντρόφους του και σήκωσε τα χέρια προς τον ουρανό, προσευχήθηκε: 

[30.12] «θεοί γενέθλιοι και θεοί του βασιλείου μου, είθε να με αξιώσετε να βάλω πάλι την αρχή μου σε σταθερές βάσεις και να την πάρω πίσω με όσα αγαθά την είχα δεχτεί, προκειμένου να νικήσω και να ανταποδώσω στον Αλέξανδρο τις χάρες που μου έκανε, όταν έχασα τα πιο αγαπημένα μου πρόσωπα. 

30.13] Αλλ᾽, αν τυχόν έχει έρθει ο ορισμένος από τη μοίρα χρόνος να λήξει η βασιλεία των Περσών λόγω θείας τιμωρίας και μεταβολής, ας μην καθίσει στον θρόνο του Κύρου κανένας άλλος άνθρωπος εκτός από τον Αλέξανδρο». 

[30.14] Έτσι γράφουν ότι έγιναν και ειπώθηκαν αυτά οι περισσότεροι συγγραφείς.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Ἀλέξανδρος (29.7 - 30.14)

https://www.greek-language.gr/

Εικόνα: Αλέξανδρος - Μαρμάρινο αντίγραφο του -1ου αιώνος, από το πρωτότυπο του Λύσιππου.  Ένα από τα πιο ακριβή αντίγραφα. (Ny Carlsberg, Copenhagen).  

----------------------------------------

Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

«…ΕΣΚΑΨΕ ΚΑΙ ΕΦΘΑΣΕ ΣΕ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΗΝ»

ΕΝΝΕΑ ΕΤΗ ΦΩΤΟΣ: Αποτελέσματα αναζήτησης για ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

Δευτέρα 5 Ιουνίου 2023

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

[26.1] Όταν κάποτε έφεραν στον Αλέξανδρο ένα κιβώτιο από το οποίο κανένα δεν ήταν πολυτελέστερο στα μάτια αυτών που παρέλαβαν τα χρήματα και τις αποσκευές του Δαρείου, ρωτούσε τους φίλους του τι κατά τη γνώμη τους ήταν πιο σημαντικό να βάλει μέσα σε αυτό. 

[26.2] Έλεγαν πολλοί διάφορα, αλλά αυτός είπε ότι θα βάλει εδώ και θα φυλάξει την Ιλιάδα. Και είναι αρκετοί αυτοί από τους αξιόπιστους που το έχουν επιβεβαιώσει. 

[26.3] Εάν είναι αλήθεια αυτό που λένε Αλεξανδρινοί πιστεύοντας τον Ηρακλείδη, δεν ήταν, όπως φαίνεται, ο Όμηρος άχρηστος ούτε κάποιος που δεν συνεισέφερε σ᾽ αυτόν στην εκστρατεία. 

[26.4] Λένε δηλαδή ότι μετά την κατάκτηση της Αιγύπτου ήθελε να ιδρύσει εκεί μια μεγάλη και πολυάνθρωπη ελληνική πόλη με το όνομά του· γι᾽ αυτό, σύμφωνα με εισήγηση των αρχιτεκτόνων, μετρούσε κάποια περιοχή και χάραζε τον περίβολό της σε τόση έκταση όση ποτέ προηγουμένως. 

[26.5] Αργότερα είδε νύχτα στον ύπνο του ένα παράξενο όνειρο· του φάνηκε πως ένας άνδρας με κάτασπρα μαλλιά και με σεβάσμιο πρόσωπο στάθηκε κοντά του και του είπε τα εξής λόγια: υπάρχει συνεχόμενο ένα νησί στην πολυτρικυμισμένη θάλασσα μπροστά από την Αίγυπτο· Φάρο το ονομάζουν.

[26.6] Πετάχτηκε λοιπόν επάνω αμέσως και βάδιζε προς τη Φάρο, που τότε ήταν ακόμη νησί λίγο πιο πάνω από το Κανωβικό στόμιο, ενώ σήμερα έχει ενωθεί με προσχώσεις με τη στεριά. 

[26.7] Μόλις λοιπόν είδε τον ξεχωριστό από τη φύση αυτόν τόπο —είναι μια λωρίδα που με ισθμό ίδιου πλάτους παντού χώριζε τη μεγάλη λίμνη και τη θάλασσα, η οποία καταλήγει σε μεγάλο λιμάνι— είπε πως ο Όμηρος ήταν ασφαλώς γενικά αξιοθαύμαστος αλλά και σοφότατος αρχιτέκτονας· και έδωσε εντολή να χαράξουν το σχέδιο της πόλης, προσαρμόζοντάς το στο περιβάλλον.

[26.8] Χώμα άσπρο δεν υπήρχε· έπαιρναν αλεύρι και σε σκούρα ανοιχτωσιά έκαναν κυκλικό σχήμα, του οποίου την εσωτερική περιφέρεια χώριζαν ευθύγραμμα τμήματα σαν από κράσπεδα σε σχήμα χλαμύδας με το ίδιο μέγεθος. 

[26.9] Και ενώ ο βασιλιάς ικανοποιήθηκε με τη διευθέτηση, ξαφνικά κατέβηκαν από τη μεριά του ποταμού και της λίμνης αμέτρητα πουλιά κάθε λογής σε είδος και μέγεθος, όμοια με σύννεφα και δεν άφησαν ίχνος από το αλεύρι, ώστε να ταραχθεί από τον οιωνό ακόμη και ο Αλέξανδρος. 

[26.10] Ωστόσο, καθώς οι μάντεις τον συμβούλευαν να μην ανησυχεί —προφήτευαν ότι η πόλη που θα ιδρύσει θα έχει με το παραπάνω όλα τα αγαθά και θα μπορούσε να συντηρήσει ανθρώπους κάθε λογής— έδωσε διαταγή στους αρμόδιους να καταπιαστούν με το έργο, 

[26.11] και ο ίδιος ξεκίνησε για το ναό του Άμμωνα, μεγάλο ταξίδι με πολλές δυσκολίες και ταλαιπωρίες και δυο κινδύνους, τον της ανυδρίας, εξαιτίας της οποίας υπάρχει έρημος αρκετών ημερών, και τον νοτιά, όταν τυχόν φυσά λυσσαλέος σε όσους βαδίζουν σε άμμο βαθιά και αχανή· 

[26.12] είναι αυτός ο άνεμος που, όπως λένε, σήκωσε παλαιότερα κάπου στον στρατό του Καμβύση πολλήν άμμο, δημιούργησε βουνά από αυτήν στην περιοχή και έθαψε και εξόντωσε πενήντα χιλιάδες ανθρώπους. 

[26.13] Αυτά τα σκέφτονταν όλοι σχεδόν, αλλά ήταν δύσκολο να αποτρέψει κανείς τον Αλέξανδρο, όταν είχε ξεκινήσει για κάτι. 

[26.14] Γιατί και η τύχη ακόμη υποχωρώντας στις αποφάσεις του ενίσχυε την άποψή του· εξάλλου, ο ορμητικός χαρακτήρας του έκανε ανυποχώρητη τη φιλοδοξία του να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις δυσκολίες, όχι μόνο προς τους εχθρούς αλλά ακόμη και στον χώρο και στον χρόνο.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Ἀλέξανδρος (26.1-26.14)

https://www.greek-language.gr/

------------------------------------------

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ

Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Ο ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 

Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ – ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΔΙΑΣΗΜΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΣΩΣΤΡΑΤΟΥ ΤΟΥ ΚΝΙΔΙΟΥ

ΥΠΑΤΙΑ. Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ...ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ

Η ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΔΟΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ΣΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΕΞΕΩΣ SEX

έξις. Όπου έξις αυτό που έχει κανείς μέσα του ή η διάθεση του σώματος, γενικά η κατάσταση, η διάθεση της ψυχής.
Το ε δασύ και με την πυκνότητα προφοράς του γράμματος γίνεται ----> σέξις.
έξις ---> sexis---> λατ. sexus----> sex
Sex σημαίνει και το φύλον, το γένος: Έξις αρσενική, έξις θηλυκή.

-------------------------------

[Ορισμός ευεξίας: Από το πρόθεμα «ευ» που στα Αρχαία Ελληνικά σημαίνει “καλό” και  την λέξη «έξη» (έξις στα Αρχαία Ελληνικά) που σημαίνει συνήθεια - διάθεση και προέρχεται από το ρήμα έχω.  Δηλ. ευ + έχω (έχω καλώς)  Ευεξία= ευ + έξη + ια (κατά λέξη σημαίνει η καλή συνήθεια - διάθεση) και σημαίνει την καλή κατάσταση της υγείας, ή καλή σωματική κατάσταση, ή ευρωστία.]

-------------------------------

«Εκτός από τις τυφλές δυνάμεις της φύσης κάθε τι άλλο που ξεχωρίζει μέσα στον ανθρώπινο πολιτισμό έχει ελληνική και μόνο προέλευση». 

Βλάσιος Πασκάλ (1623-1662) Γάλλος φιλόσοφος και μαθηματικός

Παρασκευή 2 Ιουνίου 2023

ΣΤΥΛΟΙ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΟΥ ΔΙΟΣ – ΠΩΣ ΚΑΤΕΡΡΕΥΣΕ Ο ΚΙΟΝΑΣ, ΤΟ 1852

Οι Αθηναίοι της εποχής του Όθωνα θυμούνταν ζωηρά τη 14η Οκτωβρίου του 1852. Το βράδυ εκείνο συνέβη ένα γεγονός, που συντάραξε την Ελληνική πρωτεύουσα.

Ο Οκτώβριος, λοιπόν, είχε αρχίσει γλυκός και γαλήνιος, ουραγός ενός καταγάλανου Καλοκαιριού και προάγγελος ενός νηφάλιου αττικού Φθινοπώρου.

Μα, εντελώς έξαφνα, το απόγευμα της Τρίτης 14 του μηνός, νέφη σκίασαν το βάθος του ορίζοντα. Σε λίγο, ένα τρομερό φυσικό φαινόμενο, αφύσικο σχεδόν, ενέσκηψε άναρχο, ατίθασο, υπερβολικό.
Μια μανιασμένη καταιγίδα ξέσπασε, που όμοιά της δεν είχαν ξαναδεί οι άνθρωποι. Οι καταρράκτες του ουρανού ξεχύθηκαν ορμητικοί, ενώ οι κεραυνοί ράγιζαν και ξαναράγιζαν ατελεύτητα το στερέωμα. Εκκωφαντικές βροντές και εκτυφλωτικές λάμψεις συντάρασσαν την πόλη, ενώ ένας λυσσώδης άνεμος σάρωνε τη γη και αναποδογύριζε τη θάλασσα.
Οι Αθηναίοι κλείστηκαν στα σπίτια τους, ανήσυχοι για το τι θα τους ξημέρωνε. Η καταιγίδα εκείνη η πρωτόφαντη ξεκίνησε στις 6 το απόγευμα και δεν ξεδίπλωσε ολάκερο το μένος της, παρά μονάχα λίγο πριν φέξει η χαραυγή και φανεί αισιόδοξη η αμφιλύκη.

Η επόμενη ημέρα, πράγματι, ξημέρωσε καταλαγιασμένη και ηλιόλουστη. Όμως, στα μάτια των Αθηναίων αποκαλύφθηκε τότε ξεγυμνωμένη και πικρή η τρομερή αλήθεια.

Τα περισσότερα σπίτια της πόλης είχαν υποστεί ζημιές. Οι τσίγκοι των καταστημάτων είχαν κάνει φτερά και πολλοί δρόμοι της πρωτεύουσας παρουσίαζαν ένα οικτρό θέαμα. Η οδός Σταδίου, που μόλις είχε αρχίσει να κατασκευάζεται, είχε πάθει τις μεγαλύτερες ζημιές. Το κτίριο, στο οποίο είχε εγκατασταθεί η πρώτη Νομαρχιακή Υπηρεσία της Αττικής, στην οδό Ηφαίστου, είχε γκρεμιστεί. Μα, και άλλα σπίτια βρήκαν την ίδια μοίρα.

Τα αρχαιότερα δέντρα των Αθηνών ξεριζώθηκαν. Απέναντι από τον Μεντρεσέ, το ισλαμικό ιεροσπουδαστήριο του 17ου αιώνα στην Πλάκα, στην περιοχή των Αέρηδων, δύο πανύψηλα κυπαρίσσια αιώνων που βρίσκονταν εκεί, σωριάστηκαν καταγής, φράσσοντας την έξοδο του δρόμου και συγκρατώντας τεράστιες ποσότητες όμβριων υδάτων.

Έτσι, οι κάτοικοι των γύρω σπιτιών, καταληφθέντες από τον φόβο ότι θα πνίγονταν ζωντανοί, το ‘βαλαν στα πόδια και σκαρφάλωσαν όπως-όπως στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης, για να σώσουν τις ζωές τους.

Αλλά και το θαυμάσιο εκείνο αγέρωχο πλατάνι της Αρχαίας Αγοράς, που ήταν ακριβώς στο κέντρο της και έριχνε ευεργετικό τον ίσκιο του στους μικροπωλητές που άπλωναν την πραμάτεια τους, ισοπεδώθηκε κι αυτό, κάνοντας μεγάλες ζημιές στους φτωχούς βιοπαλαιστές.

Όλα τα φανάρια της Αθήνας στροβιλίστηκαν στον πανίσχυρο αγέρα και εξαφανίστηκαν. Μάλιστα, στην αρχή της οδού Πειραιώς βρέθηκαν σμπαραλιασμένοι οι πάγκοι των εμπόρων, που είχαν στηθεί στην οδό Πατησίων, κατά διαταγή του Νομάρχη Αμβροσιάδη.

Ο ιστορικός ελαιώνας, όπως και ο Βασιλικός Κήπος χτυπήθηκαν άγρια. Ολόκληρη η νεοφύτευτη δεντροστοιχία πίσω από το Παλάτι ξεριζώθηκε και η Φρουρά των Ανακτόρων, που διατάχθηκε από τη Βασίλισσα Αμαλία να στερεώσει τα δέντρα με σκοινιά, λίγο έλειψε να σκοτωθεί.

Στον Πειραιά, επίσης, ήταν κι εκεί εκτεταμένες οι καταστροφές. Το γαλλικό ταχυδρομικό βαπόρι, που εκείνη την ώρα έμπαινε στο λιμάνι, χτυπήθηκε αλύπητα από τους ανέμους, έπεσε σε αβαθή κι έχασε τις άγκυρές του. Η κορβέτα “Λουδοβίκος” λίγο έλειψε να τσακιστεί. Μάλιστα, ένας Υπαξιωματικός της πνίγηκε. Δύο άλλα πλοία, με 15.000 κιλά σιτάρι το καθένα, βούλιαξαν. Ο Πλοίαρχος ενός εμπορικού σκάφους σκοτώθηκε κι αυτός, ενώ πάσχιζε να σώσει το καράβι του. Και το πρωί, τα κύματα ξέβραζαν στις ακτές βάρκες, βαρέλια, κατάρτια, δοκάρια και ένα σωρό άλλα.

Αλλά, η φοβερή καταιγίδα δε λυπήθηκε ούτε τις Αρχαιότητες, που στέκονταν υπερήφανες για χιλιετίες. Δύο κίονες του Ερεχθείου γκρεμίστηκαν μονομιάς.

Μα, αυτό που λάβωσε πιο πολύ τους Αθηναίους ήταν όταν διαπίστωσαν την καταστροφή στους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Ο ένας από τους δύο κίονες, ο ένας από τους δύο περίτεχνους λευκούς γίγαντες, είχε καταρρεύσει. Κι ακόμα και σήμερα βρίσκεται πεσμένος στην ίδια θέση, από εκείνη τη σκληρή θεομηνία του Οκτώβρη του 1852, με τους μαρμαρένιους σπονδύλους της ραχοκοκαλιάς του, ριγμένους αράδα…

Ο Γάλλος περιηγητής Eugene Yemeniz, ο οποίος επισκέφτηκε την Ελλάδα λίγο καιρό έπειτα από την καταστροφή, μας βεβαιώνει ότι όλος ο αθηναϊκός λαός πήγε κι έκλαψε πάνω από τον πεσμένο κίονα στον Ναό του Ολυμπίου Διός.

Από όλο τον όλεθρο εκείνης της θεομηνίας πάνω από τη φτωχή Αθήνα, αυτή ήταν και η μόνη ανάμνηση που σώθηκε, που επέπλευσε σαν ναυαγός στους αφρούς της Ιστορίας: η κατάρρευση του πανάρχαιου κίονα!

Και από τότε, οι κάτοικοι της Αρχαίας αυτής πόλης, κοιτίδας του Πολιτισμού και της Δημοκρατίας, όταν αναφέρονταν σε εκείνη την τρομερή κακοκαιρία και τις συνέπειές της, συνήθιζαν να λένε: “τον καιρό της κολόνας…”, επικεντρώνοντας όλες τους τις θύμησες στο λάβωμα του Αρχαίου μνημείου.

Η Βασίλισσα Αμαλία, στη δύσκολη αυτή περίσταση, έστειλε τρόφιμα, σκεπάσματα και ρούχα σε όλα τα φτωχόσπιτα των Αθηνών που είχαν δεινοπαθήσει.

Μάλιστα, το απόγευμα της επομένης κιόλας μέρας, η Βασίλισσα, συνοδευόμενη από τις Κυρίες της Τιμής, Μ. Μοναρχίδου, Ε. Μπόταση, Χ. Μαυρομιχάλη και τους Υπασπιστές της, μετέβη στον Ναό του Ολυμπίου Διός και είδε με τα μάτια της τον σωριασμένο κίονα.

Κατ’ εντολήν της, η Αρχαιολογική Υπηρεσία ρωτήθηκε εάν θα έπρεπε να σηκωθεί ο κίονας από το έδαφος και να στηθεί στη θέση του όπως άλλοτε. Ο έγκριτος αρχαιολόγος Κυριακός Πιττάκης και ο επίσης διαπρεπής Καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής απάντησαν κατηγορηματικά ότι δεν έπρεπε.

Παλαιότερα, οι κίονες του Ναού του Ολυμπίου Διός αποτελούσαν την ειδυλλιακή τοποθεσία, στην οποία συνήθιζε να ρεμβάζει ο μέγας φιλέλληνας και ποιητής Λόρδος Βύρων. Ένα απόγευμα, λοιπόν, σε εκείνο το σημείο είχε εμπνευστεί το περίφημο ποίημά του “Κόρη των Αθηνών”.

Στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, στις 14 Οκτωβρίου του 1852, η κατάρρευση του κίονα γέμισε βαθιά θλίψη τους Αθηναίους. Έκλαψαν και πένθησαν για τον χαμό του αλλοτινού περήφανου γίγαντα, σαν να είχαν χάσει κάποιο αγαπημένο τους πρόσωπο.

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “ΜΠΟΥΚΕΤΟ”, στις 31/10/1926.

https://strangepress.gr/

Δευτέρα 29 Μαΐου 2023

ΟΔΗΓΗΤΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣ ΣΟΥ Ο ΛΟΓΟΣ, Ο ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΚΑΝΩΝ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Ο δρόμος της γνώσεως, της επιστήμης, όπως λέγει ο Πλάτων, αναχωρεί από την αμφιβολίαν και τον έλεγχον. Όχι την άγονον αμφιβολίαν και την παιγνιώδη ελεγκτικήν των σοφιστών, που οδηγούν εις την άρνησιν· άλλα την θετικήν, την σοβαράν έρευναν, που οδηγεί προς την επίγνωσιν της αληθείας, διότι προϋποθέτει και δημιουργεί — και όταν ακόμη δεν καταλήγη εις κάτι οριστικόν — την βεβαιότητα της υπάρξεώς της.

Οδηγητής και νομοθέτης σου ο λόγος, ο απόλυτος κανών του πνεύματος, και μόνον η φιλία του λόγου (φιλολογία αυτό σημαίνει εις την γλώσσαν του Πλάτωνος, κάτι που λησμονούμεν συνήθως ημείς οι φιλόλογοι) και η απόλυτος υποταγή εις τα κελεύσματά του σου εξασφαλίζει την ελευθερίαν και την ευδαιμονίαν.

Υποτάξου εις τον λόγον, διδάσκει ο Πλάτων, αν θέλεις να υποτάξης την ζωήν. Δι’ αυτό και τοποθετεί ο Πλάτων ως απαραίτητον προβαθμίδα της αγωγής προς την φρόνησιν τα μαθηματικά, με την αυστηράν, την αμείλικτον πειθαρχίαν του λόγου, εις την όποιαν συνηθίζουν τον άνθρωπον.

Τοιαύτη γνώσις δεν αγοράζεται έτοιμη από κανένα κάπηλον σοφίας, ούτε διδάσκεται εις ολίγον χρονικόν διάστημα. Μόνος του ο καθείς οφείλει, αν την επιθυμή, να την  κατακτήση, με αγώνα και προσπάθειαν και τον διαρκή έλεγχον εναντίον της πνευματικής αδρανείας, που λαμβάνει συχνά την μορφήν της ακραδάντου, ανυπόπτου αυτοπεποιθήσεως. Αλλ’ όταν πραγματοποιηθή κά­ποτε η εσωτερική αυτή καλλιέργεια του νου και υποταχθή η ψυχή εις της επιστήμης την διακονίαν, σβήνουν πλέον αι αντιφάσεις, αι αμφιβολίαι, ο σκεπτικισμός.

Είναι άλλωστε ταύτα καρποί της ευθηνής πολυγνωσίας, της ματαίας και μισολόγου ερεύνης του προχείρου κόσμου των αισθήσεων, που ζητεί την ματαιοδοξίαν ή την περιέργειαν του όχλου να ικανοποιήση και απομακρύνει διά τούτο από τον Θεόν. Ενώ η κατά Πλάτωνα γνώσις οδηγεί προς τον Θεόν διότι αναχωρεί από το θεϊκόν πρόσταγμα του γνώθι σαυτόν και ανακαλύπτει το θείον μέσα εις τα στήθη του ανθρώπου και ακούει του Θεού την φωνήν μέσ’ από τα κελεύσματα του λόγου του εν ημίν. Και τοτ’ αισθάνεσαι, ότι πάν­των χρημάτων μέτρον είναι ο θεός, όχι ο άνθρωπος, όπως διεκήρυξεν ο Πρωταγόρας (Νόμοι 716c).

Έτσι η γνώσις δεν είναι απλή περιεργείας ικανοποίησις ή ματαιόσχολος του νου παιδιά· είναι γνώσις εσώψυχος, ζωοποιός, είναι στροφή της ψυχής διαρκής προς το αιώνιον και απόλυτον, που χαρίζει τον λυτρωμόν και την αθανασίαν εις τον άνθρωπον, είναι η φρόνησις, η γα­ληνή, ή μακαρία όψις τε και θέα της ιδέας του αληθούς.

Ιωάννης Συκουτρής (1901 — 1937) “Πλατωνικός Ευαγγελισμός”

Απόσπασμα απο άρθρο του Ιωάννη Συκουτρή και πρόκειται ουσιαστικά για μεταγραφή μιας ομιλίας του 1932.
Περιλαμβάνεται στο βιβλίο Μελέται και Άρθρα (Εκδόσεις του Αιγαίου, 1956).
Αφορά το τι μπορεί κανείς να κερδίσει από την ανάγνωση των διαλόγων του Πλάτωνα· ποιο είναι το «μήνυμα» που μπορεί κανείς να αποσπάσει -εξού και ο «ευαγγελισμός» του τίτλου.

https://eranistis.net

Σάββατο 27 Μαΐου 2023

Η νύχτα μυρίζει γιασεμί

Παρασκευή 26 Μαΐου 2023

ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΗΝ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ΤΟΥ;

Ο Πλάτων εξεκίνησεν από το ερώτημα, που είναι φυσικόν να θέση κάθε άνθρωπος εις τον εαυτόν του: Πώς θα είναι δυνατόν να πραγματοποιήση ο άνθρωπος την ευδαιμονίαν του;

Πώς θα είναι δυνατόν να είναι δημιουργός και υπεύθυνος αυτός διά την μοίραν του, αφού ή ζωή του ευρίσκεται εις τόσον στενήν εξάρτησιν από περιστατικά ανώτερα της θελήσεώς του, από εξωτερικάς συνθήκας, που δεν ημπορεί ν’ αλλάξη;

Πώς είναι δυνατόν ο άνθρωπος να είν’ ευδαίμων, και όταν αρρωσταίνη και όταν υποφέρει, και όταν εξευτελίζεται, και ενώπιον της αδικίας που του γίνεται, και εις την φυλακήν και εις τον θά­νατον;
Υπάρχει κανένα βαθύτερον νόημα της ζωής (αυτό είναι η πλατωνική ευδαιμονία), απρόσιτον εις τα κτυπήματα και τας μεταλλαγάς της τύχης;

Και ο Πλάτων απαντά· Ναι.

Διότι, αν ο άνθρωπος είναι δούλος της μοίρας και των περιστάσεων της ζωής,  ελεύθερος όμως είναι και αυτεξούσιος εις τον τρόπον, με τον οποίον θ’ αντικρύση την μοίραν και τας περιστάσεις, τας ευμενείς και τας δυσμενείς, τας ευχάριστους ή τας δυσαρέστους.

Ευδαίμων δεν είν’ εκείνος, που θα δέχεται συχνά της Τύχης τ’ άστατα μειδιάματα, ουτ’ εκείνος που δεν θ’ αρρωστήση, δεν θα πεινάση, δεν θα στερηθή τους αγαπημένους του, δεν θα κλαύση, δεν θα κινδυνεύση· αλλ’ εκείνος που και εις την χαράν και εις τας συμφοράς θα διατηρήση μέσα του αμόλυντον την ψυχικήν του οντότητα, εκείνος που δεν θα γονατίση, ούτε θα παρεκκλίνη εις τον δρόμον του τον σταθερόν από της τύχης τα κτυπήματα.

Εκείνος υποτάσσει αληθινά την μοίραν του, γίνεται δημιουρ­γός της ευδαιμονίας του, αδέσμευτος και άφοβος· διότι την ευδαιμονίαν του εζήτησε μέσα του, εις τον εαυτόν του, που κρατεί πάντα υπό την κυριαρχίαν του, όχι εις τας εξωτερικάς περιστάσεις της υλικής ζωής, που του διαφεύγουν.

Την δύναμιν προς τούτο του δίδει η φρόνησις, η κατάστασις εκείνη της ψυχής, κατά την όποιαν ο άνθρωπος αντικρύζει εις την απόλυτόν του καθαρό­τητα, εις την ακήρατον αιωνιότητα τού τον κόσμον της πραγματικότητος και των μεγάλων αξιών, του αγαθού, του αληθούς, του καλού.

Πώς όμως θα προχωρήση ο άνθρωπος εις την απόκτησιν της «φρονήσεως», εις την θεωρίαν (η λέξις με την αρχικήν της ακόμη έννοιαν του θεω­ρού) των όντως όντων, του κόσμου της απολύτου πραγματικότητος των αξιών;

Τρεις δρόμοι οδηγούν προς τούτο, απαντά ο Πλάτων· ο δρόμος της γνώσεως, ο δρόμος του έρωτος, ο δρόμος του θανάτου, λόγος, έρως, ψυχή, διά να μεταχειρισθώ λέξεις και έννοιας γνησίως πλατωνικής ωραιότητος.

Ιωάννης Συκουτρής (1901 — 1937) “Πλατωνικός Ευαγγελισμός”

https://eranistis.net

---------------------------------------

ΕΡΩΣ ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΠΟΘΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ

Πέμπτη 25 Μαΐου 2023

ΤΟ ΕΙΔΩΛΟΝ ΚΑΙ Η ΑΛΛΗΓΟΡΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ

Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα 

Η Δήμητρα Λιάτσα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Έκανε φιλολογικές σπουδές. Ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά. Εργάστηκε επί σειρά ετών στην επιμέλεια βιβλίων. Μετέφρασε άνω των 30 τίτλων κυρίως από την Αγγλική γλώσσα. Έγραψε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, με αντικείμενο την Ελληνική Γραμματεία. Έδωσε σειρά ομιλιών προσκεκλημένη από το Ινστιτούτο Αριστοτέλης, με θέμα την Ελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την παιδεία. Από το 2009 ασχολείται με την συστηματική μελέτη του Ομήρου και από το 2014 με την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Οδύσσειας. Από το 2017 έχει ξεκινήσει και την ανάγνωση, τον σχολιασμό και την ανάρτηση στο διαδίκτυο ολόκληρης της Ιλιάδος.

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Ο Αλκαίος είναι συγγραφεύς δύο βιβλίων. Του βιβλίου "Ο Δρόμος του ηγέτη" (Εξαντληθέν) και του βιβλίου "Το μυστικό πεπρωμένο της Ελλάδος". Εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

Ομηρικός Κύκλος

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΕΡΩΤΩΝ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

Στο Βυζάντιο, ξεχωριστή θέση κατείχαν και οι “έγκλειστες” γυναικείες καλλονές, που οι Βυζαντινοί αξιωματούχοι συντηρούσαν, όπως αργότερα οι Τούρκοι στα χαρέμια τους. Κάποιοι από αυτούς γίνονταν εξαιρετικά τυραννικοί, όταν τους τύφλωνε η ζήλια.

Για παράδειγμα, τον 14ο αιώνα, ο άρχοντας Ανδρόνικος Β’ Παλαιολόγος λάτρευε μια πανέμορφη εταίρα, την οποία τη ζήλευε υπερβολικά. Για να είναι βέβαιος ότι κανείς άλλος δε θα γευόταν τα κάλλη της, είχε τοποθετήσει γύρω από το σπίτι της ολόκληρη στρατιωτική φρουρά από ξιφοφόρους και τοξότες, άλλους να φρουρούν την είσοδο και άλλους τα γύρω στενά.

Η εταίρα αυτή, παρά την πολιορκία του σπιτιού της, κατόρθωνε να βλέπει έναν άλλο νέο, περίφημο για την ομορφιά του. Μα, όλη αυτή η ερωτική περιπέτεια πήρε τραγικό τέλος.

Μια νύχτα, ο αδελφός του Ανδρόνικου, ο Δεσπότης Μανουήλ, αναζητούσε τον αδελφό του και τον γύρευε παντού. Έτσι, σκέφτηκε να περάσει από το σπίτι της ερωμένης του Ανδρόνικου μήπως και τον συναντούσε εκεί. Αλλά, δυστυχώς, οι φρουροί, που δεν τον αναγνώρισαν μέσα στα σκοτάδια, τον πέρασαν για τον ωραίο φίλο της “έγκλειστης”, ρίχτηκαν πάνω του και τον κομμάτιασαν με τα σπαθιά και τα τσεκούρια τους.

===================================

Οι παράξενες ιστορίες ερώτων των Βυζαντινών ήταν γεμάτες πάθος, πόθο, ίντριγκα και συκοφαντία, ενώ συχνά ήταν αναμεμειγμένες με πόνο, προδοσία και θάνατο.

Μαζί με τη μυστικοπάθεια και την ερωτοπληξία των γυναικών του Βυζαντίου, έχουμε και συχνά αναφορές για την αναπόφευκτη ζήλια τους, που καμιά φορά ξεσπούσε λυσσαλέα.

Μια από τις πιο τρανταχτές εκδηλώσεις της ήταν και η διαγωγή που επέδειξε η γυναίκα του περικαλλούς Πατρικίου Κωνσταντίνου Αρτοκλίνη. Κυκλοφορούσε ευρέως η φημολογία πως ο Πατρίκιος αυτός ήταν ένας από τους πολλούς εραστές της θεότρελης Ζωής της Πορφυρογέννητης.

Το αξίωμα αυτού του ανδρός του επέβαλλε να στέκει όρθιος μπροστά στη βασιλική τράπεζα κατά τα επίσημα γεύματα και να κόβει “τον άρτον των Ισαποστόλων”, δηλαδή να σερβίρει το ψωμί στο βασιλικό ζεύγος, εξού και ο τίτλος του “Αρτοκλίνης”.

Η γυναίκα του ωραίου Πατρικίου είχε βεβαιωθεί ότι ο σύζυγός της την απατούσε με την Αυτοκράτειρα Ζωή, αλλά φοβόταν να κάνει κάποιο σκάνδαλο κι έκανε υπομονή.

Όταν η Ζωή χήρεψε, αποφάσισε να χωρίσει τον εραστή της από τη γυναίκα του, να τον πάρει δικό της και να τον ανεβάσει στον θρόνο του Βυζαντίου.

Η γυναίκα του Κωνσταντίνου Αρτοκλίνη, όμως, έμαθε όλα αυτά και για να τον εκδικηθεί για την απιστία του, έριξε δηλητήριο στο ποτήρι του. Κι έτσι, αντί να ανεβεί ο δύσμοιρος στον θρόνο, κατέβηκε στον Άδη.

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “ΜΠΟΥΚΕΤΟ”, στις 04/08/1927

https://strangepress.gr

--------------------------------------

ΟΙ ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΕΡΩΤΩΝ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ – Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΖΗΛΙΑ ΚΑΙ Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΜΗΛΟΥ

ΕΡΩΣ ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΠΟΘΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ

αντίκρισες τον Έρωτα στο γλυκανάβλεμμά σου·
ξεχνάς τη γη· και αυτός για σε τα ουράνια έχει ξεχάσει,

όπως λέγει ένας ποιητής μας με του Πλάτωνος την σκέψιν θρεμμένος.

Κάθε έρως αληθινός και υγιής είναι και ορμή προς γονιμοποίησιν· πόθος αθανασίας είναι εις την φύσιν του ο έρως. Και ο πλατωνικός ο έρως γεννά. Εις το πέταγμά της προς τον απόλυτον κόσμον της ιδέας, εις το σταμάτημά της εμπρός εις το πέλαγος του καλού, που αποτελεί δι’ αυτήν ένα πρόγευμα της θείας μακαριότητος. Όπως της νύκτας τα σκοτάδια, όταν φωτόχαρος προβάλλει ο ήλιος το πρωί, χάνονται και σβήνουν μέσα μας κάθε μικρότης και ασχήμια. Όλα της καλωσύνης τ’ άνθη και των αρετών τα στολίδια λαχταράς να σκορπίσης εις την ψυχήν, που ανέλαβες να διαπλάσης. Καλύτερος αισθάνεσαι να γίνεσαι, διότι εζήτησες εκείνην να κάμης καλήν· ανυψώνεσαι και συ, εκεί που ζητείς τον άλλον ν’ ανυψώσης. Σαν χείμαρρος καταλαμβάνεις να ξεχύνεται η σκέψις σου και μ’ ευγλωττίαν πρωτάκουστον ομιλεί η ψυχή σου διά τον κόσμον των ιδεών, διά τας αιωνίους αξίας του αληθούς, του αγαθού, του ωραίου, διά την μικρότητα της αισθητής ζωής, διά το πέταγμα της ψυχής προς την ολόφωτον και ολόκαλην πατρίδα της.

κρυφή λαχτάρα επέρασε τα βάθη μιας ψυχής

και ανατριχιάζουν τα φτερά τα διπλωμένα,

Ιωάννης Συκουτρής – “Πλατωνικός Ευαγγελισμός”

https://eranistis.net/         Οι στίχοι, Ιωάννης Γρυπάρης

Τετάρτη 24 Μαΐου 2023

Η ΝΥΜΦΗ ΦΙΛΥΡΑ

Η Φιλύρα είναι νύμφη της Ελληνικής Μυθολογίας, μητέρα του σοφού Κένταυρου Χείρωνα. Είναι μια από τις Ωκεανίδες και συχνά αναφέρεται ως «Ωκεανίς Φιλύρα». Είναι θεότητα της ανάρρωσης, της ευωδίας και των αρωμάτων, της γραφής και της ομορφιάς. Μεταγενέστερη παράδοση αναφέρει ότι η νύμφη μεταμορφώθηκε στο ομώνυμο δένδρο, τη φιλύρα (Φλαμουριά).

Την Φιλύρα ερωτεύτηκε ο θεός Κρόνος. Για την ένωσή τους, δίνονται δύο εκδοχές. Ο Κρόνος μεταμορφώθηκε σε άλογο για να μην τον αναγνωρίσει η γυναίκα του Ρέα και ξεσηκώσει τη ζήλεια της. Με τη μορφή αυτή ενώθηκε με την κόρη και από την ένωσή τους προέκυψε ο Κένταυρος Χείρων, μισός άνθρωπος, μισός άλογο. Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, η ίδια η Φιλύρα μεταμορφώθηκε σε φοράδα, για να αποφύγει τον θεό, όμως εκείνος πήρε τη μορφή αλόγου και ενώθηκε μαζί της.

Μετά τη γέννηση του Χείρωνα, η μητέρα του εγκαταστάθηκε μαζί του στο Πήλιο μέσα σε μια σπηλιά. Τον βοηθούσε να διαπαιδαγωγεί τα παιδιά που του εμπιστεύονταν, κυρίως τον Ιάσονα και τον Αχιλλέα, μαζί με τη γυναίκα του γιου της, τη Χαρικλώ -ξανθὸς δ' Ἀχιλεὺς […] μένων Φιλύρας ἐν δόμοις (Πίνδ., Νεμ. 3.79).

Γράφει ο Πίνδαρος: «Αλλά ο ξανθός Αχιλλέας, μένοντας στο σπίτι της Φιλύρας ως παιδί, έκανε έργα μεγάλα, συχνά κραδαίνοντας στα χέρια του ένα ακόντιο με μια κοντή λεπίδα, γοργός σαν τον άνεμο, έφερε το θάνατο στα άγρια λιοντάρια στη μάχη, σκότωσε κάπρους άγριους, έφερνε δε τα ασθμαίνοντα κουφάρια τους στον Κένταυρο, τον γιο του Κρόνου, στην αρχή σαν ήταν έξι χρόνων, και κατόπιν όλο το χρόνο που 'μεινε εκεί, ένα παιδί που το παιχνίδι ήταν άθλοι δυνατοί.

Τον θαύμαζε η Άρτεμις και η θαρραλέα Αθηνά, γιατί τα ελάφια τα σκότωνε δίχως σκυλιά και δόλιες παγίδες. Γιατί εκείνος υπερείχε στα πόδια. Όλα αυτά που αφηγούμαι έπος των προγόνων είναι».

Από την Αρχαιότητα έχουμε αναφορές για τη Φιλύρα, καθώς ήταν γνωστή η σημασία της ξυλείας της, αλλά και του μελιού που παρήγαγαν τα άνθη της. Ο Θεόφραστος, ο Πλίνιος και ο Βιργίλιος μας αναφέρουν για τις χρήσεις του και την ποιότητα του ξύλου της.
Γινόταν χρήση ακόμη και του εσωτερικού του φλοιού για την κατασκευή σχοινιών, παπουτσιών, διχτυών ψαρέματος κ.ά.
Κατά το 17ο και 18ο αι., οι φλαμουριές χρησιμοποιήθηκαν στις Ευρωπαϊκές πόλεις για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό τους και με αυτές οριοθετούσαν λεωφόρους με καλλωπιστικές δενδροστοιχίες.

Η Φιλύρα ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες: το λυρικό Αυστριακό ποιητή του Μεσαίωνα (Minnesänger) Βάλτερ φον ντερ Φόγκελβαϊντε ( περ. 1170 – περ. 1230) να γράψει το περίφημο ποίημά του Unter der linden (Υπό τας φιλύρας), τον Αλφόνσο Καρρ το ρομαντικό μυθιστόρημα «Υπό τας φιλύρας». Και φυσικά δεν πρέπει να παραλείψουμε το ρομαντικό τραγούδι «η φλαμουριά» του φιλέλληνα ποιητή Wilhelm Müller που μελοποιήθηκε από τον Φραντς Σούμπερτ.

Πηγές:

Απολλώνιος ο Ρόδιος, Αργοναυτικά, Βιβλίο Β', 519-558

Οβίδιου Μεταμορφώσεις, Βιβλίο ΣΤ', 126

Οι Μυθολόγοι

https://www.hellenicaworld.com

https://www.greek-language.gr

https://www.wikiwand.com

Τρίτη 23 Μαΐου 2023

ΤΑ «ΑΘΕΪΚΑ» ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ 

Ως «Αθεϊκά» του Βόλου είναι γνωστά τα γεγονότα που οδήγησαν στο κλείσιμο του Ανώτερου Παρθεναγωγείου του Βόλου το 1911 και η δικαστική δίωξη του ιδρυτή του σχολείου Δημητρίου Σαράτση, του διευθυντή του Αλέξανδρου Δελμούζου και άλλων δέκα ατόμων.

Ο Δημήτριος Σαράτσης υπέβαλε στο δημοτικό συμβούλιο Βόλου έκθεση με την οποία εισηγούνταν την ίδρυση ανώτερης σχολής θηλέων με σκοπό την ευρυτέραν μόρφωσιν των νεανίδων και την πρακτικήν αυτών κατάρτισιν. Πρότεινε επίσης τα μαθήματα που θα έπρεπε να διδάσκονται στο σχολείο αυτό και τις μεθόδους διδασκαλίας που θα έπρεπε να ακολουθηθούν. Ακόμα αναφερόταν στο εκπαιδευτικό προσωπικό, στην οικονομική υπόσταση του σχολείου καθώς και στο πως και από ποιόν θα εποπτευόταν η λειτουργία του. Η εισήγηση του Σαράτση έγινε δεκτή και τον Οκτώβριο του 1908 ιδρύθηκε το Ανώτερο Δημοτικό Παρθεναγωγείο του Βόλου στο οποίο τοποθετήθηκε διευθυντής ο Αλέξανδρος Δελμούζος.

Στο σχολείο δίδαξαν ο ίδιος ο Δελμούζος και περίπου 10 καθηγητές από τους οποίους οι περισσότεροι δίδασκαν και σε άλλα σχολεία της πόλης.
Το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της διδασκαλίας στο Ανώτερο Παρθεναγωγείο, που το διαφοροποίησε από την τότε σχολική πραγματικότητα, ήταν η χρήση και η διδασκαλία της δημοτικής γλώσσας. Επίσης το κέντρο του ενδιαφέροντος στο σχολείο αυτό, ήταν οι μαθήτριες και όχι οι δάσκαλοι και πολύ σημαντικός ήταν ο ρόλος, στη διδασκαλία, του διαλόγου ανάμεσα στο δάσκαλο και τα παιδιά.

Για πρώτη φορά εντός του ελληνικού κράτους μαθητές δευτεροβάθμιου σχολείου διδάχθηκαν κείμενα Αρχαίων κλασσικών συγγραφέων σε νεοελληνική μετάφραση. Στο μάθημα των Νέων Ελληνικών οι μαθήτριες μελετούσαν έργα Νεοελλήνων συγγραφέων και ποιητών, έγραφαν εκθέσεις κ.α.. Διδάσκονταν επίσης Μαθηματικά, Φυσιογνωστικά-Φυσικά, Ιστορία, Θρησκευτικά και Γεωγραφία ενώ έκαναν και Μουσική, Ιχνογραφία, Γυμναστική και Οικοκυρικά. Τέλος εισήχθησαν και νέα μαθήματα όπως Υγιεινή-Νοσηλευτική και Ιστορία της Τέχνης.

Βιβλία χρησιμοποιούνταν μόνο για τη διδασκαλία της γαλλικής γλώσσας ενώ στα υπόλοιπα οι μαθήτριες χρησιμοποιούσαν χειρόγραφα ή πολυγραφημένα βοηθήματα με βάση τις σημειώσεις που κρατούσαν στη διάρκεια των μαθημάτων. Στα Θρησκευτικά χρησιμοποιούσαν το κείμενο των Ευαγγελίων.
Ακόμα ένα ή δύο απογεύματα κάθε εβδομάδα οι μαθήτριες με επικεφαλής τους καθηγητές έκαναν μορφωτικούς περιπάτους στην εξοχή.

Ήδη από το 1908 που ο Σαράτσης εισηγήθηκε την ίδρυση του Ανώτερου Παρθεναγωγείου στο Βόλο υπήρχαν αντιδράσεις για την λειτουργία του συγκεκριμένου σχολείου.

Πάρα τις αντιδράσεις όμως και τα δυσμενή δημοσιεύματα τοπικής εφημερίδας, η λειτουργία του συνεχίστηκε μέχρι το 1911 οπότε συνέβη ένα γεγονός που οδήγησε στο κλείσιμο του σχολείου και στη δίωξη του Σαράτση, του Δελμούζου και άλλων δέκα ατόμων.

Στη 10 Φεβρουαρίου αυτής της χρονιάς ο μητροπολίτης Δημητριάδος Γερμανός Μαυρομμάτης επισκέφτηκε το σχολείο απροειδοποίητα (μπήκε μάλιστα στο σχολείο κρυφά από την πίσω πόρτα) και ζήτησε από την επιστάτρια να τον οδηγήσει στην αίθουσα που δίδασκε εκείνη την ώρα η φιλολόγος Πηνελόπη Χριστάκου.

Πριν την επίσκεψη του μητροπολίτη είχαν επισκεφθεί το Παρθεναγωγείο εκπρόσωποι του Υπουργείου Παιδείας και δημοτικοί σύμβουλοι της πόλης χωρίς να δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα.

Ο μητροπολίτης ενοχλήθηκε από την άρνηση της εκπαιδευτικού να φιλήσει το χέρι του, η οποία χαρακτηρίσε τέτοιες τυπικότητες ως υποκρισία και φαρισαϊσμό. Επιπλέον ο Γερμανός Μαυρομμάτης κατηγόρησε τη Χριστάκου ότι αφού έφυγε από το σχολείο εκείνη εκφράσθηκε για το πρόσωπό του στις μαθήτριες με ανάρμοστες εκφράσεις. Δύο μέρες μετά το συμβάν η εφημερίδα Κήρυκας έγραψε: ο ελληνικός κλήρος απεκλήθη από των διδασκάλων στίφος κολασμένων δαιμόνων.

Αντίθετα με τον Κήρυκα μια άλλη εφημερίδα η Θεσσαλία έκανε λόγω για παρεξήγηση από την μεριά του μητροπολίτη (11 Φεβρουαρίου 1911).

Μετά την ένταση που δημιουργήθηκε η Πηνελόπη Χριστάκου, προκειμένου να μην αντιμετωπίσει προβλήματα το σχολείο, πρότεινε να παραιτηθεί αλλά ο Σαράτσης και ο Δελμούζος δε δέχτηκαν κάτι τέτοιο.

Τα δημοσιεύματα κατά του Παρθεναγωγείου και των διδασκόντων σε αυτό όπως και οι κατηγορίες για αθεϊα, μασονισμό, μαλλιαρισμό και αντεθνική συμπεριφορά, κυρίως από τις γραμμές του Κήρυκα, συνεχίστηκαν και εντάθηκαν. Ο βουλευτής Βόλου Μ.Μπουφίδης κατήγγειλε την λειτουργία του σχολείου στη Βουλή και ο σύλλογος "Οι Τρεις Ιεράρχες" εξέδωσε, στις 18 Φεβρουαρίου, ψήφισμα διαμαρτυρίας προς τον λαό του Βόλου, στο οποίο κατήγγειλαν ότι διαστρεβλωνόταν η ελληνική γλώσσα και διδασκόταν η περιφρόνηση και η ασέβεια προς τον ιερόν ορθόδοξον κλήρον.

Ο Δελμούζος, ο Σαράτσης και άλλα μέλη της εφορείας του σχολείου προσπάθησαν με δημοσιεύματά τους στην εφημερίδα Θεσσαλία να ανατρέψουν το αρνητικό για το σχολείο κλίμα χωρίς όμως να τα καταφέρουν.

Στις 2 Μαρτίου του 1911 έγινε στο Βόλο λαϊκό συλλαλητήριο κατά της λειτουργίας του Παρθεναγωγείου. Την ίδια μέρα συγκλήθηκε το δημοτικό συμβούλιο το οποίο ύστερα από μια φορτισμένη συζήτηση έκανε δεκτή την πρόταση του δημοτικού συμβούλου Ν.Ζαρλή και αποφάσισε τη διακοπή λειτουργίας του σχολείου

Το κλείσιμο του Παρθεναγωγείου ακολούθησε η δικαστική δίωξη των υπευθύνων του σχολείου.
Η δίκη ξεκίνησε στο πενταμελές Εφετείο Ναυπλίου στις 16 Απριλίου του 1914 και ολοκληρώθηκε στις 28 του ίδιου μήνα.

Η απόφαση του δικαστηρίου που ήταν αθωωτική για το σύνολο των κατηγορουμένων είχε ως εξής:

Επειδή εκ της αποδεικτικής διαδικασίας και της συζυτήσεως δεν προέκυψεν, ότι οι κατηγορούμενοι είτε κατά σύστασιν είτε ιδία έκαστος καθ' οιονδήποτε τρόπον εζήτησαν κατά τον εν τω κατηγορητηρίω τόπον και χρόνον να ελκύσωσι προσηλύτους εις λεγόμενα θρησκευτικά δόγματα με τα οποία ενεργούμενα είνε ασυμβίβαστος η διατήρησις της πολιτικής τάξεως. (...) Δια ταύτα Κηρύττει αθώους πάντας τους κατηγορουμένους και επιβάλλει τα έξοδα της δίκης εις βάρος του Δημοσίου.

Το 1915 εκδόθηκαν στην Αθήνα με πρωτοβουλία και δαπάνες των κατηγορουμένων τα πρακτικά της δίκης. Τα επίσημα πρακτικά και το υπόλοιπο υλικό της δικογραφίας, που μεταφέρθηκαν με εντολή του Υπουργείου Δικαιοσύνης από το Ναύπλιο στην Αθήνα, δεν είναι γνωστό τι απέγιναν.

Περισσότερα ΕΔΩ , κι ΕΔΩ πηγή εικόνας. 

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου