ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΟΛΩΝ ΜΑΣ

Όταν ο άνθρωπος κατορθώσει να ανέβει σε ένα πνευματικό ύψος, δεν θα πρέπει να πέσει στην παγίδα του να θεωρήσει τον εαυτό του «αυθεντία». Διότι τότε αυτοαναιρείται. Αυτό δηλώνεται σαφέστατα στην φράση «ουκ εμού, αλλά του λόγου ακούσαντας», του αποσπάσματος 50. Όχι επειδή το λέει ο Ηράκλειτος, αλλά επειδή όταν ερευνήσετε με ανοιχτό μυαλό, θα καταλήξετε και εσείς στα ίδια.
Το ξύπνημα της συνείδησης δεν αφορά μια υποτιθέμενη ελίτ, αλλά είναι μια δυνατότητα όλων μας.
«Όλοι οι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να γνωρίζουν τον εαυτό τους και να σκέφτονται σωστά» (απ. 116).

«Η δυνατότητα του σκέπτεσθαι είναι κοινή σε όλους» (απ. 113). Σημασία έχει τι θέση θα πάρει ο άνθρωπος.

Η πνευματική αφύπνιση είναι αυστηρά προσωπική και δεν πρέπει να στηρίζεται σε κανέναν «καθοδηγητή». Ο δάσκαλος το πολύ πολύ να βοηθά και να δείχνει τον δρόμο, ως ένας παλαιότερος σύντροφος. Όχι να επιτάσσει ούτε να δεσπόζει.

Ο άνθρωπος, λοιπόν, που ανάβει το φως για λογαριασμό του εξαιτίας της νυχτός, είναι ο άνθρωπος που καταλαβαίνει μεν ότι υπάρχει πνευματικό σκοτάδι, αλλά προσπαθεί να στηριχτεί σε «αυθεντίες» και «καθοδηγητές» που θα του ορίσουν τι πρέπει να κάνει. Που θα του ρυθμίσουν τη ζωή. Το ότι θέλει να βλέπει με το δικό τους φως, δείχνει την σχέση εξάρτησης. Όπως φαίνεται, αυτό δεν οδηγεί στην αφύπνιση. Διότι δεν υπάρχει καμία εσωτερική ανάπτυξη. Ο ίδιος άνθρωπος είτε κοιμάται είτε είναι σε εγρήγορση, ποτέ δεν αφυπνίζεται πραγματικά.

«Το θεϊκό ον αποκαλεί τον άντρα μωρό με τον ίδιο τρόπο που ο άντρας προσφωνεί το παιδί» (απ. 79).

Στο κείμενο γράφει «ανήρ νήπιος ήκουσε προς δαίμονος οκώσπερ παις προς ανδρός». Η λέξη δαίμων προέρχεται από τη λέξη δαήμων, που σημαίνει αυτόν που έχει γνώση και ξέρει καλά. Επομένως, στο απόσπασμα υπάρχει η εξής αναλογία: Όπως στην φυσική ζωή ο άντρας λογίζεται ανώτερος στο πνεύμα από ένα παιδί, κατά τον ίδιο τρόπο ο φιλοσοφικός νους λογίζεται ανώτερος στο πνεύμα από τον μέσο άντρα, ο οποίος θεωρείται ανώριμος. Ο φιλοσοφημένος άνθρωπος ξεπερνά τον κοινό και καθημερινό πεζό άνθρωπο, διότι έχει συλλάβει πράγματα που ο δεύτερος όχι μόνο αγνοεί αλλά και που δεν τον ενδιαφέρει να μάθει. Η λέξη «δαίμων» δείχνει ακριβώς αυτήν την υπέρβαση, εφόσον στην μυθολογία θεωρείται κάτι μεταξύ θεού και ανθρώπου. Μόνο που εδώ, ο δαίμονας του ανθρώπου είναι το ίδιο του το ήθος: «ήθος ανθρώπωι δαίμων» (απ. 119).

Διομήδης

Απόσπασμα. Ολόκληρο το άρθρο εδώ: https://www.pare-dose.net/7583