Ο ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ Ο ΜΕΓΑΡΕΥΣ, O ΕΥΒΟΥΛΙΔΗΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ ΚΑΙ Η ΜΕΓΑΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

Ο Ευκλείδης ο Μεγαρεύς, (καμιά σχέση με τον μαθηματικό) έζησε γύρω στο -450 με -380 και ήταν μαθητής του Σωκράτη. Ίδρυσε την Εριστική Σχολή (αλλού αναγράφεται και ως Μεγαρική Σχολή), όπου δίδασκε την ελεατική και σωκρατική φιλοσοφία, με κατεύθυνση κυρίως λογική - γνωσιοθεωρητική.

Μια από τις φράσεις του: «Το καλό είναι ένα και παίρνει πολλά ονόματα. Άλλοτε λέγεται σύνεση, άλλοτε Θεός, άλλοτε νους και τα υπόλοιπα». 

Ο Ευκλείδης ο Μεγαρέας έλεγε: «Όταν παλεύουμε για έναν σκοπό πρέπει να προσέχουμε ώστε αντικείμενο των επιθυμιών μας να είναι το «είναι» κι όχι το «φαίνεσθαι». 

Ας δώσουμε ένα παράδειγμα: Αν κάποιος θέλει να κυβερνήσει ένα κράτος γιατί νιώθει την ανάγκη να βελτιώσει τη ζωή των συμπολιτών του, πλησιάζει το «είναι» της δουλειάς τού κυβερνήτη. Αν όμως κίνητρό του είναι το γόητρο, το προσωπικό κέρδος και οι τιμές τις εξουσίας, τότε πάει να πει πως τον έλκυσε το «φαίνεσθαι» του ρόλου. Στην τελευταία περίπτωση, κατά τον Ευκλείδη, δεν έχει καμία ελπίδα να φτάσει στο Αγαθό.

Ο Πλάτωνας τον αναφέρει στους διάλογους του «Φαίδων» και «Θεαίτητος».

Το φιλοσοφικό σύστημα του Ευκλείδη αποτελεί προσπάθεια συνδυασμού της θεωρίας των Ελεατών με τις αντιλήψεις του Σωκράτη και του Πλάτωνα.

Υποστήριζε ότι: Το όν είναι «εν και πάν» και ότι το διάφορο από το όν δεν έχει καμία ύπαρξη.

Ο Ευκλείδης ασχολήθηκε και με τα προβλήματα της λογικής.

Ο Διογένης ο Λαέρτιος δίνει με εξαιρετική πυκνότητα τις βασικές πληροφορίες.

Το καλό [αγαθόν] είναι μία και μοναδική οντότητα, απλά εκφράζεται με πολλά κατά καιρούς ονόματα (φρόνηση, θεός, νους κλπ)

To βαθμό της επίδρασης του Σωκράτη βλέπουμε ξεκάθαρα στο διάλογο του Πλάτωνα Θεαίτητος στο 184δ.

Σωκράτης

δεινὸν γάρ που, ὦ παῖ, εἰ πολλαί τινες ἐν ἡμῖν ὥσπερ ἐν δουρείοις ἵπποις αἰσθήσεις ἐγκάθηνται, ἀλλὰ μὴ εἰς μίαν τινὰ ἰδέαν, εἴτε ψυχὴν εἴτε ὅτι δεῖ καλεῖν, πάντα ταῦτα συντείνει, ᾗ διὰ τούτων οἷον ὀργάνων αἰσθανόμεθα ὅσα αἰσθητά.

Πολλές αισθήσεις έρχονται και θρονιάζονται μέσα μας σαν δούρειοι ίπποι και είναι μεγάλο κακό όλα αυτά να μη συγκλίνουν σε μία οντότητα, είτε την πεις ιδέα, είτε ψυχή ή όπως αλλιώς την ονομάσεις.

Μία από τις πιο ρηξικέλευθες απόψεις στην Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία διατυπώθηκε από τον Ευκλείδη και τη σχολή των Μεγάρων:

Το κακό, σαν αντίθετο του καλού, δεν υπάρχει !!

Η σχολή των Μεγάρων όριζε σαν πραγματικό αυτό που πραγματοποιείται κάποια στιγμή μέσα στο παρόν.

Σαν δυνατό όριζαν αυτό που παρουσιάζεται ως υπαρκτό μέσα στο παρόν ή το μέλλον.

Το αναγκαίο το ταύτιζαν με αυτό που ισχύει κάθε στιγμή και επομένως δεν θα είναι ποτέ ψεύτικο, ενώ το μη αναγκαίο είναι αυτό που είναι ήδη ή θα γίνει κάποια στιγμή ψευδές.

Ο Ευκλείδης ήταν φανατικός μαθητής του Σωκράτη.

Ο θρύλος μάλιστα λέει ότι μία περίοδο που είχε απαγορευτεί η είσοδος στην Αθήνα σε όλους τους Μεγαρείς, ο Ευκλείδης μεταμφιέστηκε σε γυναίκα για να πάει στο μάθημα.

Τόσο στενή ήταν η φιλία του με το συμμαθητή του Πλάτωνα, ώστε ο τελευταίος, μετά την καταδίκη του Σωκράτη, ζήτησε άσυλο και παρηγοριά κοντά στον Ευκλείδη στα Μέγαρα.

Ήταν παρών στη θανάτωση του Σωκράτη και τον πρώτο καιρό πρόσφερε καταφύγιο στα Μέγαρα στον Πλάτωνα και μερικούς άλλους μαθητές, ίσαμε να περάσει η μπόρα.

Τον διαδέχτηκε ο μαθητής του Ευβουλίδης, ο οποίος ήταν περίφημος κατασκευαστής σοφισμάτων που έμεινε στην ιστορία για τα παράδοξά του και υπήρξε αδιάλλακτος πολέ­μιος του Αριστοτέλη.

O Ευβουλίδης ήταν Μιλήσιος (-4ος αι.) διαλεκτικός φιλόσοφος της Μεγαρικής σχολής, διδάσκαλος του Δημοσθένους. Ο Ευβουλίδης ο οποίος συγκαταλέγεται στους διαδόχους του Ευκλείδη, άσκησε έντονη κριτική κατά της θεωρίας περί κατηγοριών του Αριστοτέλη, καθώς επίσης και κατά του αριστοτελικού ορισμού της κίνησης. Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, οι Μεγαρικοί υπό τσν Ευβουλίδη όριζαν ως πραγματικό αυτό που πραγματοποιείται κάποια στιγμή μέσα στο παρόν. Ως δυνατό όριζαν αυτό που παρουσιάζεται ως υπαρκτό μέσα στο παρόν ή το μέλλον. Το αναγκαίο το ταύτιζαν με αυτό που ισχύει κάθε στιγμή και επομένως δεν θα είναι ποτέ ψεύτικο, ενώ το μη αναγκαίο είναι αυτό που είναι ήδη ή θα γίνει κάποια στιγμή ψευδές. Επιπλέον, ο Ευβουλίδης ήταν δεινός "τεχνουργός" σοφισμάτων. Ένα από τα σοφίσματα που του αποδίδονται είναι ο "ψευδόμενος" με το οποίο ο φιλόσοφος διερωτάται: αν κάποιος παραδεχτεί ότι αυτή τη στιγμή ψεύδεται, αυτό που λέει είναι αλήθεια ή ψέμα;

https://www.diodos.gr/ , http://dimitristsokakis.blogspot.com/ , http://www.pare-dose.net/ , https://slideplayer.gr/

----------------------------------------

Δείτε επίσης: Μερικές μόνο από τις Σχολές που ιδρύθηκαν στην χώρα μας και οι οποίες επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τον κόσμο της διανόησης και της επιστήμης παγκοσμίως.