ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΣ - ΤΑ ΕΣ ΤΟΝ ΤΥΑΝΕΑ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ

Τελώνης της Μεσοποταμίας: «Γράψε μου τα ονόματα όλων αυτών των δούλων».

 XVIII. [ο Απολλώνιος] σκέφτηκε να επιχειρήσει μακρινό ταξίδι. Θυμήθηκε το Ινδικό έθνος και τους σοφούς του που λέγονται Βραχμάνες και Τρκάνιοι. Ανακοίνωσε την απόφαση του στους μαθητές του που ήταν επτά. Αυτοί προσπάθησαν με συμβουλές να τον κάνουν ν' αλλάξει γνώμη, όμως ο Απολλώνιος τους είπε: «Έχω συμβούλους τους θεούς και σας ανακοίνωσα την απόφαση μου. Σας δοκίμασα για να δω αν έχετε τη δύναμη να με ακολουθήσετε. Αφού όμως είστε διστακτικοί, να είστε καλά και να φιλοσοφείτε», είπε, «εγώ όμως πρέπει να πάω εκεί όπου με οδηγούν η σοφία και το δαιμόνιο μου». Αφού είπε αυτά, έφυγε από την Αντιόχεια μαζί με δύο δούλους που τους είχε απ' τον πατέρα του. Ο ένας απ' αυτούς ήταν ταχυγράφος και ο άλλος καλλιγράφος.

XIX. Έτσι έφτασε στην αρχαία Νίνο, όπου υπάρχει άγαλμα βαρβαρικής τέχνης. Παριστάνει την Ιώ, την κόρη του Ινάχου, με κέρατα στους κροτάφους τόσο μικρά σαν να έχουν μόλις φυτρώσει. Έμεινε εκεί και αντιλήφθηκε για το άγαλμα περισσότερα απ' όσα οι ιερείς και οι προφήτες.

Τον πλησίασε ο Δάμις ο Νίνιος, για τον οποίο ανέφερα στην αρχή πως ταξίδεψε μαζί του, αφομοίωσε τη σοφία του και διέσωσε πολλά σχετικά με τη ζωή του. Αυτός, θαυμάζοντας τον και επιθυμώντας να τον ακολουθήσει στο ταξίδι του, του είπε: «Ας φύγουμε, Απολλώνιε, εσύ ακολουθώντας τον θεό κι εγώ εσένα. Θα δεις πως αξίζω.

Αν δεν γνωρίζω τίποτε άλλο, ξέρω σίγουρα τον δρόμο που οδηγεί στη Βαβυλώνα, τις πόλεις που συναντάει κανείς και τα χωριά, γιατί πρόσφατα επέστρεψα από κει, όπου υπάρχουν πολλά αγαθά. Ακόμη ξέρω τις βαρβαρικές γλώσσες, που είναι διαφορετικές. Άλλη είναι των Αρμενίων, άλλη των Μήδων και Περσών, άλλη των Καδουσίων. «Εγώ, φίλε μου», είπε ο Απολλώνιος, «όλες τις καταλαβαίνω, χωρίς να έχω μάθει καμία». Ο Νίνιος απόρησε και ο Απολλώνιος του είπε: «Μην απορείς που ξέρω όλες τις ανθρώπινες γλώσσες, γιατί ξέρω ακόμη κι αυτά που αποσιωπούν οι άνθρωποι». Ο Ασσύριος, μόλις άκουσε αυτά,

ένιωσε δέος και τον έβλεπε σαν θεό. Αρχισε να τον συναναστρέφεται, να ωφελείται από τη σοφία του και να απομνημονεύει όσα μάθαινε. Όμως η γλώσσα του ήταν μέτρια και δεν είχε ιδιαίτερη ευχέρεια λόγου, γιατί είχε εκπαιδευτεί ανάμεσα σε βαρβάρους. Πάντως ήταν εξαιρετικά ικανός στο να περιγράφει διάλογους, να αποτυπώνει όσα έβλεπε και άκουγε και να συνθέτει χρονικά τέτοιων πραγμάτων και ασχολήθηκε μ' αυτό καλύτερα απ' όλους. Το βιβλίο του «Εκφατνίσματα»3 4 με τέτοιο πνεύμα γράφτηκε. Ο Δάμις δεν ήθελε τίποτε απ' όσα είχαν σχέση με τον Απολλώνιο να αγνοηθεί, γι' αυτό κατέγραψε και ό,τι ασήμαντο και αδιάφορο μπορεί να έλεγε στις ομιλίες του. Αξίζει να αναφερθούν όσα είπε σε κείνον που κατηγόρησε το βιβλίο του.

Ένας άνθρωπος μικροπρεπής και φθονερός τον κατηγόρησε πως καλά κάνει και γράφει όσα είναι γνώμες και αντιλήψεις του Απολλώνιου, όμως, μαζεύοντας και καθετί ασήμαντο, μοιάζει με τα σκυλιά που τρώνε ό,τι πέφτει απ' το τραπέζι.

Ο Δάμις του απάντησε: «Αν όμως είναι συμπόσια θεών και τρώνε θεοί, σίγουρα θα υπάρχουν και δούλοι που προσέχουν να μη χάνεται η αμβροσία που πέφτει».

Τέτοιο φίλο και λάτρη είχε ο Απολλώνιος με τον οποίο πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του.

XX. Όταν έφτασαν στη Μεσοποταμία, ο τελώνης που επέβλεπε τη γέφυρα τους οδήγησε στο γραφείο και τους ρώτησε τι παίρνουν μαζί τους. Ο Απολλώνιος είπε: «Παίρνω σωφροσύνη, δικαιοσύνη, αρετή, εγκράτεια, ανδρεία, άσκηση3 5». Ανέφερε και άλλα τέτοια θηλυκά ονόματα. Ο τελώνης αποβλέποντας στο προσωπικό του κέρδος του είπε: «Γράψε μου τα ονόματα όλων αυτών των δούλων».

«Αδύνατο», του είπε ο Απολλώνιος, «γιατί δεν είναι δούλες αλλά δέσποινες».

ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΣ - ΤΑ ΕΣ ΤΟΝ ΤΥΑΝΕΑ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ