ΞΕΧΑΣΜΕΝEΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚO-ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ #2

ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (Γενικά)

Η μακρά ιστορία του ανθρώπου του είδους μας, του Homo sapiens, διαιρείται σε δύο μεγάλες περιόδους: την ιστορική περίοδο, που ξεκινά με την επινόηση της γραφής, και την προϊστορική. Η προϊστορική περίοδος θα πρέπει να διαιρεθεί περαιτέρω σε δύο υποπεριόδους, συγκεκριμένα, στην περίοδο που ο Homo sapiens βρίσκεται στο κυνηγετικό και συλλεκτικό στάδιο, την περίοδο δηλαδή που ήταν ακόμα τροφοσυλλέκτης και σε μια μεταγενέστερη, όταν ο Homo sapiens είναι παραγωγός τροφίμων, δηλαδή μετά την ανακάλυψη της γεωργίας και κυρίως μετά την καλλιέργεια του σιταριού.

Η μυθολογική περίοδος είναι η προϊστορική περίοδος που αναφέρεται στις πράξεις των θεών, των θεοτήτων και των ηρώων, οι οποίες δεν έχουν καταγραφεί, αλλά έχουν παραμείνει στη μνήμη των διάφορων λαών, μέσα από την προφορική παράδοση, που πολύ αργότερα καταγράφηκαν από διάφορους συγγραφείς, αλλά σίγουρα αναφέρονται σε μια πολύ παλιά περίοδο. Τα κείμενα αυτά αποτελούν τις διάφορες Μυθολογίες. Τέτοια χαρακτηριστικά κείμενα είναι το Έπος του Γκιλγκαμές, το οποίο αναφέρεται στους ανθρώπους της Προϊστορικής Μεσοποταμίας, η «Θεογονία» του Ησιόδου που αντιπροσωπεύει την Μυθολογία των Αρχαίων Ελλήνων, τα έργα του Ομήρου κλπ.

Όταν μιλάμε όμως για μυθολογία, ποιά είναι η μυθολογική περίοδος ή η μυθολογική εποχή; Η μυθολογία είναι πάντα συνδεδεμένη με τον άνθρωπο. Όμως, με ποιόν άνθρωπο; με το Homo sapiens, με τον Homo neanderthalensis ή και με τους δύο; Εμείς θα ασχοληθούμε κυρίως με την εποχή του Homo sapiens και όχι με εκείνη του Homo neanderthalensis, που είναι το παλαιότερο είδος, το οποίο διαδέχτηκε το είδος μας.

Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι τα σύνορα ανάμεσα στο μύθο και την πραγματικότητα είναι ασαφή. Σε γενικές γραμμές, μπορούμε να πούμε ότι ορισμένοι από τους μυθικούς ήρωες είναι ιστορικά πρόσωπα, κάποιοι άλλοι ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ. Όμως, όλοι, ή μάλλον ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΟΙ ΚΑΙ ΟΛΑ εκπροσωπούν κάτι που περιγράφει κάποια δραστηριότητα του προϊστορικού ανθρώπου σε σχέση με το γεωπεριβάλλον του ή με το φυσικογεωλογικό γίγνεσθαι του χώρου του.

Πιστεύω ότι είναι ΛΑΘΟΣ να θεωρούμε την Ελληνική Μυθολογία ως ένα όμορφο παραμύθι. Η Ελληνική Μυθολογία είναι στην πραγματικότητα η πιο αρχαία ιστορία των λαών που έζησαν στη γη, η οποία, πολύ αργότερα, ονομάστηκε Ελλάς (Ελλάδα). Αυτή η γη είναι το Αιγαίο και ο Περι-Αιγαιακός χώρος.

Η Ελληνική Μυθολογία επομένως αποτελεί την κρυπτογραφημένη Προ-ιστορία των πρώτων Ελλήνων και κυρίως τις αγωνίες του και τον αγώνα του για επιβίωση αρχικά και την ανάπτυξή του στη συνέχεια.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΓΕΩΜΥΘΟΛΟΓΙΑ;

Η Γεω-μυθολογία είναι είναι ένας κλάδος των Γεωεπιστημών που ασχολείται με τις φυσικογεωλογικές συνθήκες που επικρατούσαν που κατά τη διάρκεια της μυθολογικής εποχής και, μέσω αυτής της ανάλυσης βρίσκει την αμοιβαία σχέση μεταξύ Γεωλογίας και Μυθολογίας. Η δική μου εμπειρία, ως γεωλόγος, ο οποίος έχει περάσει τη ζωή του μελετώντας την Γεωλογία της Ελλάδας, έδειξε ότι ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής μυθολογίας είναι έμμεσα επηρεασμένο από τις φυσικογεωλογικές διεργασίες που εξελίσσονται στο Αιγαίο, αλλά και στις ευρύτερες Περι-Αιγιακές περιοχές κυρίως. Τα όσα θα αναφερθούν στη συνέχεια όμως δείχνουν ότι στην Ελληνική Μυθολογία περιλαμβάνονται και φυσικογεωλογικές διεργασίες που εξελίσσονται σε πολύ μακρινές περιοχές όπως στην περιοχή του Βόρειου Ατλαντικού και αλλού.

Η παρουσίαση βασίζεται στα γραπτά των αρχαίων συγγραφέων και ΜΟΝΟ ΑΥΤΩΝ και κυρίως στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια του Ομήρου, την ‘’Θεογονία’’ και το “Έργα και Ημέραι” του Ησιόδου,στα Αργοναυτικά των Ορφικών, στα ‘’Ηθικά’’ του Πλούταρχου (50 - 120 μ.Χ.) και άλλων γνωστών συγγραφέων . Τα κείμενα όλων των παραπάνω συγγραφέων έχουν μεταφραστεί , αναλυθεί, σχολιαστεί, και αξιολογηθεί κατά κύριο λόγο από γλωσσολόγους, ποιητές, ιστορικούς, αρχαιολόγους, ιστορικούς τέχνης, θεολόγους, πολιτικούς, Έλληνες και ξένους - με άλλα λόγια από τους εκπροσώπους των ανθρωπιστικών επιστημών. Το αποτέλεσμα των ερευνών όλων αυτών, που επαναλαμβάνω είναι όλοι τους διακεκριμένοι επιστήμονες, είναι ότι όλα ή σχεδόν όλα όσα πρόκειται να αναφερθούν στα επόμενα αποτελούν μια φαντασίωση, δηλαδή ένα παραμύθι. Η αμφισβήτηση βεβαίως της Ελληνικής Μυθολογίας ξεκίνησε από πολύ παλιά, από την εποχή του Στράβωνα και ακόμα πιο πριν, ενώ μερικούς αιώνες αργότερα η μυθολογία μας ξεχάστηκε εντελώς για λόγους, που λόγω χώρου κυρίως, δεν είναι δυνατόν να αναπτυχθούν εδώ.

Η ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑΣ 3.1.

Γενικά Επειδή η εργασία αυτή αναφέρεται στον Ατλαντικό Ωκεανό κυρίως και στις δραστηριότητες τριών Τιτάνων, ας δούμε τι αναφέρει η μυθολογία μας γι’ αυτούς. Σύμφωνα με τη γενεαλογία των θεών, των ημίθεων, των ηρώων, και των άλλων πρωταγωνιστών της ελληνικής Μυθολογίας, που αναφέρονται στην Θεογονία του Ησιόδου (Εικ.), οι Τιτάνες ανήκουν στην τρίτη γενιά και είναι οι απόγονοι της Γαίας (1η γενιά) και του Ουρανού (2ης γενιάς).

Οι έξι Τιτάνες και οι έξι Τιτάνιες αποτέλεσαν το πρώτο Δωδεκάθεο, το οποίο αντικαταστάθηκε στη συνέχεια από τους 12 γνωστούς θεούς του Ολύμπου, τη γενιά του Δία και του Ποσειδώνα. Τρείς από τους σημαντικότερους Τιτάνες είναι ο Ωκεανός, ο Άτλας και ο Κρόνος (Saturn κατά τους Ρωμαίους). Ο Ωκεανός, σύμφωνα με τον Ησίοδο, δεν πήρε μέρος στην Τιτανομαχία, αλλά είχε ήδη εγκαταλείψει την Μεσόγειο με την αδελφή και γυναίκα του Τηθύ, και είχε πάει στη γή όπου δύει ο ήλιος. Αυτός ο Τιτάνας έδωσε το όνομα του στην ατελείωτη θάλασσα που περιβάλλει τη γη της Λιβύης (= Αφρική) και της Ευρώπης. Από τότε, αυτή η ατέλειωτη θάλασσα χαρακτηρίζεται ως Ωκεανός (=Ocean). Ο Άτλας, ο οποίος έζησε και βασίλεψε στην Αρκαδία της Κεντρικής Πελοποννήσου, και συγκεκριμένα στο Θαυμάσιο Όρος, που αποτελεί τμήμα του όρους Μαίναλο, εξορίστηκε από τον Δία στο βόρειο-δυτικό τμήμα της Αφρικής, στο όρος Άτλας. Στη συνέχεια τιμωρήθηκε να κουβαλάει την ουράνια σφαίρα στους ώμους του. Ο Άτλας έδωσε το όνομα του στο γειτονικό ωκεανό ,που από τότε είναι γνωστός ως Ατλαντικός Ωκεανός, όπως και στο μεγάλο νησί «Ατλαντίς», που αναφέρεται από τον Πλάτωνα, του οποίου η γεωγραφική τοποθεσία έχει παραμείνει άγνωστη, αφού είχε αφανιστεί από μια φυσική καταστροφή, πολύ πριν την εποχή του Πλάτωνα.

ΒΙΝΤΕΟ: Η Αλτάνη για το Δωδεκάθεο (εθνικός Ελληνισμός)

Ο Κρόνος (= Saturn), που είναι ο τρίτος Τιτάνας, ήταν ο ηγέτης των Τιτάνων κατά τη διάρκεια της Τιτανομαχίας. Είναι γνωστό ότι ο Κρόνος, μαζί με την αδελφή του Ρέα, που ήταν και η σύζυγός του, ήταν γεννήτορες των πρώτων 6 μεγάλων Θεών της 4ης γενιάς, και συγκεκριμένα του Ποσειδώνα, του Άδη, της Δήμητρας, της Ήρας, της Εστίας και του Δία. (Εικ.). Ο Κρόνος είναι ευρέως γνωστός για δύο από τις πράξεις του. Η πρώτη είναι ότι ανέτρεψε τον πατέρα του, τον Ουρανό, και, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, έγινε αυτός ο κυρίαρχος του κόσμου. Η δεύτερη είναι ότι, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του και επειδή φοβόταν ότι κάποιος από τους απογόνους του θα τον ανατρέψει, διέταξε τη σύζυγό του Ρέα να φέρνει σε αυτόν κάθε νεογέννητο παιδί και να το καταβροχθίζει (αρσενικό ή θηλυκό). Η Ρέα, όμως, τόσο στην περίπτωση του Ποσειδώνα όσο και σε εκείνη του Δία, κατάφερε να εξαπατήσει τον Κρόνο και με αυτό τον τρόπο να σώσει τα παιδιά της. Όταν ο Δίας, ο Ποσειδώνας και οι άλλοι απογόνοι μεγάλωσαν και έγιναν άνδρες, αμφισβήτησαν την κυριαρχία του Κρόνου και έτσι, ένας μακρής διάρκειας πόλεμος ξεκίνησε μεταξύ των Τιτάνων και των Ολύμπιων, γνωστός ως Τιτανομαχία. Τέλος, ο Δίας και οι άλλοι Ολύμπιοι νίκησαν τους Τιτάνες και τους εξόρισαν σε ένα πολύ μακρινό τόπο της Δύσης. Πού βρίσκεται όμως αυτός ο τόπος ή αυτοί οι τόποι;

Μαριολάκος Η.Δ. 1 1 Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών , Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, Τομέας Δυναμικής, Τεκτονικής & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, Πανεπιστημιούπολη, Ζωγράφου, 157 84, Αθήνα, Ελλάδα.

Συνεχίζεται στο Τρίτο Μέρος