ΤΟ ΒΑΘΕΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Τυχαίνουν στο δρόμο μας πολλοί άνθρωποι να είναι ρηχοί. Οι περισσότεροι. Είναι αυτοί που δεν έχουν έρθει σε επαφή με την ψυχή τους. Που ζουν απλά για να ζουν, έχοντας στρέψει όλη την προσοχή τους στην ικανοποίηση των σαρκικών αναγκών.

Άλλοι, πάλι, έχουν ένα μικρό βάθος.

Και πολλοί λίγοι είναι αυτοί που έχουν πραγματικά βάθος. Είμαστε τυχεροί όσοι συναντήσαμε τέτοιους ανθρώπους.

Η ανακάλυψη του πολύτιμου μέρους του «είναι μας» εξαρτάται από τη διάθεσή μας να σκάψουμε μέσα μας, να βαθύνουμε, να προχωρήσουμε σε ενδοσκόπηση. Να υλοποιήσουμε την Δελφική επιταγή: «άνθρωπε, γνώθι σ'αυτόν».

Ανατρέχοντας στην αρχαία σοφία ακούμε τον Πλωτίνο να μας προτρέπει: «Κλειστείτε στον εαυτό σας και κοιτάξτε. Κι αν δε βρίσκετε τον εαυτό σας όμορφο, πράξτε όπως ο δημιουργός ενός αγάλματος που πρέπει να γίνει όμορφο ... κόβει από δω, λειαίνει από κει, κάνει αυτή τη γραμμή πιο ανάλαφρη, εκείνη πιο καθαρή, μέχρι που ένα όμορφο πρόσωπο προβάλλει. Έτσι πρέπει να κάνετε κι εσείς, να μη πάψετε να σμιλεύεται το άγαλμά σας».

Να βγάζουμε από πάνω μας τα περιττά. Να βρούμε ό,τι πολύτιμο υπάρχει στο βάθος του εαυτού μας.

Ο Πλάτωνας είπε: «Ο δρόμος για τον εαυτό βρίσκεται μέσα σας».

Είναι πολύ σημαντική η αυτογνωσία. Αυτογνωσία είναι η γνώση του εαυτού. Για να επιτευχθεί η αυτογνωσία χρειάζεται ειλικρίνεια και κουράγιο για να συνδεθούμε με τον εαυτό μας και να έρθουμε πρόσωπο με πρόσωπο με την αλήθεια μας. Στην αναζήτηση αυτής της γνώσης χρειάζεται να έχουμε μια ρεαλιστική άποψη για τον εαυτό μας. Ούτε να τον υπερεκτιμούμε, ούτε να τον υποτιμούμε. Χρειάζεται μια ρεαλιστική άποψη για τις δυνάμεις και τις αδυναμίες μας.

Μόνο αν γνωρίσεις πόσο αδύναμος είσαι, μπορείς να ξεπεράσεις την αδυναμία σου. Μόνο αν γνωρίσεις πόσο άσοφος είσαι, μπορείς να αρχίσεις την πορεία προς τη Γνώση. Μόνο αν γνωρίσεις τι ορυχείο έχει μέσα του κάθε άνθρωπος, μπορείς να υπερβείς τη γύμνια του. Αλλιώς, μένεις ένα τυφλό, όσο και εγωιστικό ον, που ζει μια ζωή χωρίς νόημα.

«Ο ανεξέταστος βίος είναι αβίωτος», έλεγε ο Σωκράτης.

Γι' αυτήν την τόλμη και τη σοφία μπορούσε να περηφανεύεται ο Ηράκλειτος, λέγοντας «έψαξα βαθιά στον εαυτό μου».

Οι μύστες πριν κοιμηθούν εφαρμόζουν την πυθαγόρεια μέθοδο, θέτοντας στον εαυτό τους τα ερωτήματα:

- «Τί έκανα;»

- «Τί δεν έκανα;»

- «Τι έπρεπε να κάνω;»

Και επιφέρουν τις κατάλληλες διορθώσεις στη ζωή τους, ώστε να ζουν με αρετή. 

Έτσι η αυτογνωσία, ο αυτοέλεγχος, η αυτοκριτική οδηγούν στην αυτοσυνείδηση, την αυτοκυριαρχία, τον αυτοσεβασμό, στην ουσιαστική αυτοδιάθεση και αυτοκαθορισμό μας.

Διαμέσου της αυτογνωσίας έχουμε καλύτερη και αποτελεσματικότερη επικοινωνία τόσο με τον εαυτό μας όσο και με τους άλλους γύρω μας. Δημιουργούμε καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις και κατανοούμε καλύτερα τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Η αυτοεκτίμησή μας και η αυτοπεποίθηση αυξάνονται.

Ο Πρόκλος μας τονίζει: «και πάσης της φιλοσοφικής θεωρίας η κυριότερη και σταθερότερη αρχή είναι η διάγνωση της Ουσίας του Εαυτού μας.»

Πολύ σωστά ο Πλάτωνας μας επισημαίνει: «Η σωφροσύνη, η αδιαφορία για τα ασήμαντα και ο συνετός ζήλος για τα σπουδαία, πηγάζει μόνο απ' την αληθινή γνώση, η οποία στηρίζεται στην αυτογνωσία.»

Μέσα μας βρίσκεται το μαργαριτάρι του ανώτερου εαυτού. Το πραγματικό μας «είναι»! Μέσα μας βρίσκεται το αείζωον πύρ. Γι' αυτό ο Μάρκος Αυρήλιος μας προτρέπει: «Ένδον σκάπτε. Ένδον η πηγή του αγαθού και αεί δυναμένη αναβλύειν εάν αεί σκάπτης». (Σκάψε μέσα σου. Μέσα σου βρίσκεται η πηγή του καλού και μπορεί να αναβλύζει πάντοτε, αν πάντοτε σκάβεις).

Δημήτρης Μάρκου (απόσπασμα)

Ο Δημήτρης Μάρκου είναι εκπαιδευτικός και αρθρογράφος.
Ολόκληρο το άρθρο εδώ: https://www.ideotopos.gr

----------------------------

Η ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ

ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΤΑΣΗ

ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ, ΟΤΑΝ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΧΕΙ ΤΕΤΟΙΕΣ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΤΕΡΟΓΝΩΣΙΑ, ΝΑ ΣΤΡΑΦΕΙ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ