Η θεραπευτική «Εγκοίμηση» ασκούνταν στα Ασκληπιεία- θεραπευτικά κέντρα της Αρχαιότητας (τα νοσοκομεία της Αρχαιότητας), τα οποία αποτελούν ένα εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον από μόνα τους, καθώς λειτουργούσαν στην Ελληνική επικράτεια. Θεωρείται πως ήταν περίπου 300 και εκτείνονταν από την Κάτω Ιταλία και τη Σικελία μέχρι τη Μικρά Ασία, με τα σπουδαιότερα εξ αυτών στην Επίδαυρο, την Κω, την Πέργαμο, την Αθήνα και αλλού.
Η Εγκοίμηση, όπως εξηγεί στη HuffPost Greece ο Άγγελος Βιαννίτης, ψυχολόγος PhD, ψυχοθεραπευτής και κλινικός υπνοθεραπευτής ο οποίος έχει ασχοληθεί εκτενώς με το θέμα, ήταν μια τελετουργική πρακτική, η κορύφωση μιας διαδικασίας του να κοιμηθεί κάποιος σε ένα ιερό χώρο με σκοπό να δεχτεί ένα αποκαλυπτικό όνειρο είτε για μαντικούς είτε για θεραπευτικούς σκοπούς.
Στην περιοχή του ευρύτερου Ελληνισμού που η Εγκοίμηση συνδέθηκε άρρηκτα με την προ-Ιπποκράτεια Ιατρική, την θεραπευτική προσέγγιση δηλαδή που εφαρμοζόταν στα Ασκληπιεία. Η εγκοίμηση κυρίως είναι συνδεδεμένη με την Ιερή Ιατρική του Ασκληπιού και αντανακλά ευρύτερα την αντίληψη της Αρχαιοελληνικής σκέψης για την έννοια της ίασης και της θεραπείας.
Μετά από μια διαδικασία σωματικής και ψυχικής κάθαρσης, ο ασθενής- ικέτης έπεφτε να κοιμηθεί σε ιερό χώρο, αναζητώντας ένα αποκαλυπτικό όνειρο θεραπείας, μια συνάντηση με το Θείο μέσα στο όνειρο, που σηματοδοτεί την ίαση. Ο ασθενής μετατρέπεται σε ικέτη και η αναζήτηση της θεραπείας ξεκινά πολύ πριν ακόμα φτάσει στο σημείο να περάσει στο Άβατο και να κατακλιθεί επιζητώντας το θεραπευτικό ενύπνιο.
Η διαδικασία της προετοιμασίας ήταν ιδιαίτερη και συγκεκριμένη. Όπως σημειώνει ο κ. Βιαννίτης, στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου συγκεκριμένα, ο ικέτης μετά τα Προπύλαια, ακολουθούσε την ιερά οδό, που οδηγούσε στο ναό του Ασκληπιού. Μετά τον ναό, ο ικέτης έπρεπε να σταθεί στην Ιερή Κρήνη, το νερό της οποίας χρησίμευε για τον καθαρμό του σώματος και συμβολικό ψυχικό εξαγνισμό. Εν συνεχεία πήγαινε στο βωμό να προσφέρει τη θυσία. Μετά την θυσία μέσα στο ιερό έβλεπε τα αναθήματα και τις επιγραφές αυτών που είχαν θεραπευτεί. Μετά τις προσευχές, τους εξαγνισμούς και τις θυσίες ο ικέτης έπρεπε να περάσει από θρησκευτικές δοκιμασίες για να ενισχυθεί η πίστη του και η ψυχή του να είναι έτοιμη να πλησιάσει το Θείο.
Οι ιερείς που ακολουθούσαν όφειλαν να δημιουργήσουν έντονη αυθυποβολή και θρησκευτική έξαρση, για να παρουσιαστεί στον ύπνο τους ο θεός, ενώ η κατάνυξη τονιζόταν με ύμνους. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας εντάσσονταν και ειδικές δίαιτες, νηστεία, λουτρά, παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων και μουσικών δρώμενων, ανάγνωση, γυμναστική και συζητήσεις με τους ιερείς και γιατρούς του Ασκληπιείου.
Όπως συμπληρώνει ο κ. Βιαννίτης, ο Ασκληπιός εμφανιζόταν στα όνειρα σαν ένας γενειοφόρος άντρας που κρατούσε μια βακτηρία (μπαστούνι), ή σαν ένα αντρικό χέρι που άγγιζε το πάσχον μέρος. Συχνά ήταν επίσης τα θεραπευτικά όνειρα με φίδια, ενώ καλοί οιωνοί θεραπείας ήταν η εμφάνιση ενός σκύλου, που θεωρούνταν σύντροφος του Ασκληπιού ή ενός πετεινού, επίσης σύμβολο του θεού. Την ημέρα που ακολουθούσε, οι ασθενείς περιέγραφαν τι είδαν στον ύπνο τους στους ιερείς, και ανάλογα με το όνειρο, τους δινόταν κάποια αγωγή για να ακολουθήσουν, εάν ο ασθενής δεν είχε ήδη θεραπευτεί.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η ίδια η φύση της Εγκοίμησης είχε μυητικά χαρακτηριστικά, οπότε απαιτούνταν ειδικές γνώσεις από τους ιερείς και θεραπευτές, ωστόσο δεν υπήρχαν διακρίσεις: Η αναζήτηση της θεραπείας ήταν δικαίωμα όλων, πλουσίων και φτωχών, ανεξαρτήτως κοινωνικής θέσης- ωστόσο εξαιρούνταν οι πολύ βαριά άρρωστοι/ ετοιμοθάνατοι, αλλά και οι έγκυες.
Κώστας Μαυραγάνης , https://www.huffingtonpost.gr
----------------------------------
Σύμφωνα με τους Πυθαγόρειους, στον ύπνο η ψυχή απελευθερώνεται από το σώμα και πετάει ψηλά όπου συναντάει ανώτερα όντα και συνομιλεί μαζί τους. Αυτή η μυστική αντίληψη για το ονείρεμα προέρχεται από Ορφικές δοξασίες.
Σήμερα δεν υπάρχει εγκοίµηση και ονείρεμα με σκοπό την έμπνευση από την ψυχή, ούτε ναοί αφιερωμένοι στον Μορφέα, στους οποίους να κοιμούνται άνθρωποι για να ονειρευτούν.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η εποχή του θαυμαστού ονειρέματος πέρασε, ούτε ότι οι θείοι απεσταλμένοι, που μας φέρνουν τα όνειρα, μας έχουν εγκαταλείψει.
Οι ναοί και τα άδυτα μπορούν να βρεθούν μέσα μας και οι θεοί επίσης.