Η Μάχη της Μυκάλης διεξήχθη το -479 στη Μυκάλη της Ιωνίας μεταξύ των Ελλήνων και των Περσών, κατά τη δεύτερη περσική εισβολή στην Ελλάδα. Έληξε με αποφασιστική νίκη των Ελλήνων και είχε ως επακόλουθο την Ελληνική αντεπίθεση.
Το -480, οι Πέρσες πέτυχαν νίκες στις Θερμοπύλες και στο Αρτεμίσιο, έχοντας καταστρέψει τη Βοιωτία, τη Θεσσαλία και την Αττική - ωστόσο, οι Έλληνες πέτυχαν αποφασιστική νίκη στη ναυμαχία της Σαλαμίνας και εμπόδισαν την προώθηση των Περσών.
Τον Αύγουστο του -479, οι Έλληνες συγκέντρωσαν στρατό για να αντιμετωπίσουν τους Πέρσες στις Πλαταιές, όπου οι Έλληνες πέτυχαν αποφασιστική νίκη - παράλληλα, ο Λεωτυχίδας, διοικητής του ελληνικού στόλου, επιτέθηκε στους Πέρσες στην Μυκάλη και κατέστρεψε τον στόλο τους και, αργότερα, το πεζικό τους.
[Κι ενώ βάδιζαν μπροστά, μια φήμη ήρθε φτερωτή και διαδόθηκε σ᾽ ολόκληρο το στρατόπεδο, και, εκεί που σπάνε τα κύματα, φάνηκε ριγμένο το ραβδί του Ερμή· κι η φήμη που διαδόθηκε στις γραμμές του στρατού ήταν πως οι Έλληνες πολεμώντας στη Βοιωτία νικούσαν το στράτευμα του Μαρδονίου. ΗΡΟΔΟΤΟΣ]
ΗΡΟΔΟΤΟΣ (Ιστορίαι (9.102.1-9.105.1):
Την ίδια μέρα που δέχτηκαν οι Πέρσες το χτύπημα στις Πλαταιές, κατά συγκυρία δέχτηκαν κι άλλο στη Μυκάλη της Ιωνίας.
Κι οι Έλληνες, μόλις οι θυσίες έδωσαν ενθαρρυντικά προμηνύματα, ανοίχτηκαν με τα καράβια τους από τη Δήλο για τη Σάμο. Κι όταν έφτασαν στα νερά της Σάμου, κοντά στην ακτή Κάλαμοι, έριξαν άγκυρα εκεί, στην περιοχή του Ηραίου του νησιού, και προετοιμάζονταν για να δώσουν ναυμαχία, ενώ οι Πέρσες, παίρνοντας την πληροφορία ότι οι Έλληνες τους πλησιάζουν με το στόλο τους, σήκωσαν πανιά κι αρμένιζαν προς τη στεριά με τα υπόλοιπα καράβια, ενώ τα φοινικικά τ᾽ άφησαν να γυρίσουν στον τόπο τους.
Γιατί ύστερ᾽ από σύσκεψη αποφάσισαν να μη δώσουν ναυμαχία, επειδή πίστευαν πως δεν ήταν σε θέση ν᾽ αναμετρηθούν με τον εχθρό· κι ο λόγος για τον οποίο έβαλαν πλώρη για να πιάσουν στεριά ήταν να μπουν κάτω απ᾽ την προστασία του πεζικού τους που βρισκόταν στη Μυκάλη.
Ο στρατός αυτός με διαταγή του Ξέρξη δεν ακολούθησε το υπόλοιπο εκστρατευτικό σώμα, αλλά έμεινε πίσω, φρουρός της Ιωνίας. Η δύναμή του έφτανε τις εξήντα χιλιάδες και στρατηγός του ήταν ο Τιγράνης, ο πιο όμορφος και με το πιο μεγάλο ανάστημα ανάμεσα στους Πέρσες.
Λοιπόν οι ναύαρχοι αποφάσισαν να καταφύγουν στην προστασία αυτού του πεζικού, να σύρουν τα καράβια στη στεριά και να τα ζώσουν ένα γύρο με φράχτη, για να ᾽χουν τα καράβια προστασία κι οι ίδιοι τους καταφύγιο.
Πήραν αυτή την απόφαση κι έκαναν πανιά. Κι όταν έφτασαν κοντά στο ναό των Πανσέπτων θεών της Μυκάλης, στις εκβολές του ποταμού Γαίσωνα και του Σκολοπόεντα, όπου υπάρχει ναός της Ελευσίνιας Δήμητρας, που τον ίδρυσε ο Φίλιστος, ο γιος του Πασικλή, που ακολούθησε τον Νηλέα, το γιο του Κόδρου, για την ίδρυση της Μιλήτου, εκεί έσυραν τα καράβια στη στεριά κι έχτισαν γύρω τους φράχτη από λιθάρια και ξύλα, αφού έκοψαν ήμερα δέντρα κι έμπηξαν στο έδαφος παλούκια γύρω από τον φράχτη. Κι είχαν κάνει την ετοιμασία τους για την πολιορκία που περίμεναν [ή για τη νίκη· γιατί με τις ετοιμασίες τους επιδίωκαν και το ένα και το άλλο].
Κι οι Έλληνες, όταν πληροφορήθηκαν πως οι βάρβαροι έφυγαν βιαστικά στη στεριά, αγανάχτησαν που τους έφυγε μέσ᾽ απ᾽ τα χέρια ο εχθρός κι ήταν αναποφάσιστοι, τί να κάνουν· να σηκωθούν να φύγουν πίσω ή ν᾽ αρμενίσουν προς τον Ελλήσποντο. Στο τέλος αποφάσισαν να μη κάνουν ούτε το ένα ούτε το άλλο απ᾽ αυτά, αλλά να κινήσουν με τα καράβια τους προς τη στεριά.
Κι οι Έλληνες, όταν πληροφορήθηκαν πως οι βάρβαροι έφυγαν βιαστικά στη στεριά, αγανάχτησαν που τους έφυγε μέσ᾽ απ᾽ τα χέρια ο εχθρός κι ήταν αναποφάσιστοι, τί να κάνουν· να σηκωθούν να φύγουν πίσω ή ν᾽ αρμενίσουν προς τον Ελλήσποντο. Στο τέλος αποφάσισαν να μη κάνουν ούτε το ένα ούτε το άλλο απ᾽ αυτά, αλλά να κινήσουν με τα καράβια τους προς τη στεριά.
Λοιπόν ετοίμασαν όλα τ᾽ απαραίτητα για ναυμαχία και αποβατικές σκάλες κι ό,τι άλλο εξυπηρετούσε την επιχείρηση κι έβαλαν πλώρη για τη Μυκάλη. Πλησίασαν στο στρατόπεδο, αλλά δε φαινόταν κανένα καράβι ν᾽ ανοίγεται για να τους αντιμετωπίσει, μονάχα έβλεπαν καράβια να έχουν συρθεί στη στεριά, στο εσωτερικό του τείχους και μεγάλη δύναμη πεζικού να έχει παραταχτεί πέρα πέρα στην ακρογιαλιά.
Τότε το πρώτο που έκανε ο Λεωτυχίδας ήταν, πλέοντας με το καράβι του δίπλα τους, σχεδόν αγγίζοντας τ᾽ ακρογιάλι, να βάλει τον κήρυκα να φωνάζει το εξής μήνυμα στους Ίωνες: «Άνδρες Ίωνες, όσοι από σας τυχαίνει ν᾽ ακούτε τη φωνή μου, δώστε προσοχή στα λόγια μου· γιατί το δίχως άλλο οι Πέρσες δε θα καταλάβουν τίποτε απ᾽ όσα παραγγέλνω: μόλις έρθουμε στα χέρια, ο καθένας σας ας βάλει στο νου του πρώτ᾽ απ᾽ όλα την ελευθερία, κι ύστερα το σύνθημά μας, «Ήρα».
Κι αυτό ας το μάθει κι όποιος δεν ακούει τη φωνή μου απ᾽ εκείνους που την ακούν».
Η δεύτερη ενέργεια των Ελλήνων ύστερ᾽ απ᾽ αυτή την παραίνεση του Λεωτυχίδα, ήταν να ζυγώσουν με τα καράβια τους τη στεριά και ν᾽ αποβιβαστούν στ᾽ ακρογιάλι. Κι έμπαιναν σε τάξη μάχης, ενώ οι Πέρσες, όταν είδαν τους Έλληνες να προετοιμάζονται για μάχη και να έχουν απευθύνει παραίνεση στους Ίωνες, πρώτα πρώτα, καθώς τους μπήκε η υποψία πως οι Σάμιοι έπαιρναν το μέρος των Ελλήνων, τους αφοπλίζουν.
Λοιπόν, πολλές αποδείξεις τεκμηριώνουν την ύπαρξη θεϊκών ενεργειών, αφού και τότε, έτσι που συνέπεσε να γίνουν την ίδια μέρα ο χαλασμός των Περσών στις Πλαταιές κι ο χαλασμός που ήταν να πάθουν στη Μυκάλη, έφτασε φήμη στους Έλληνες που βρίσκονταν εκεί, ώστε να ενισχυθεί πολύ περισσότερο το ηθικό του στρατού και αυθόρμητα, με μεγαλύτερο ενθουσιασμό, να μπαίνουν στον κίνδυνο.
Κι άλλη μια σύμπτωση σημειώθηκε: το πεδίο μάχης και στη μια και στην άλλη περίπτωση ήταν δίπλα σε τέμενος της Ελευσινίας Δήμητρας· γιατί βέβαια, όπως και προηγουμένως έχω αναφέρει, στις Πλαταιές η μάχη έγινε ακριβώς δίπλα απ᾽ το ναό της Δήμητρας, και στη Μυκάλη κάτι παρόμοιο ήταν να γίνει.
Κι άλλη μια σύμπτωση σημειώθηκε: το πεδίο μάχης και στη μια και στην άλλη περίπτωση ήταν δίπλα σε τέμενος της Ελευσινίας Δήμητρας· γιατί βέβαια, όπως και προηγουμένως έχω αναφέρει, στις Πλαταιές η μάχη έγινε ακριβώς δίπλα απ᾽ το ναό της Δήμητρας, και στη Μυκάλη κάτι παρόμοιο ήταν να γίνει.
Κι η φήμη που τους ήρθε, πως είχε κερδηθεί η νίκη απ᾽ τους Έλληνες του Παυσανία, συμβαίνει ν᾽ ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα· γιατί η μάχη των Πλαταιών έγινε τις πρωινές ώρες της μέρας κιόλας, ενώ της Μυκάλης κατά το απόγευμα. Κι ότι συνέπεσε να γίνουν την ίδια μέρα του ίδιου μήνα αποκαλύφτηκε λίγο αργότερα, απ᾽ τις πληροφορίες που συγκέντρωσαν.
Και, προτού φτάσει η φήμη, τους κάτεχε τρομάρα, όχι τόσο για τη ζωή τους, όσο για τους Έλληνες, μήπως γονατίσει η Ελλάδα στην πάλη της με τον Μαρδόνιο. Μόλις όμως τους ήρθε φτερωτή αυτή η φήμη, οπωσδήποτε επιτάχυναν την επίθεσή τους.
ΗΡΟΔΟΤΟΣ
Ιστορίαι (9.102.1-9.105.1)
Διαβάστε τα γεγονότα της μάχης της Μυκάλης, έτσι όπως τα κατέγραψε ο Ηρόδοτος και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης ΕΔΩ: http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/maxes/Mykale.htm
---------------------------------------
