ΑΡΑΤΟΣ Ο ΣΟΛΕΥΣ - «ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ»

Το θέμα αυτού του άρθρου αφορά τα «Φαινόμενα» του Άρατου, που είναι ένα αστρονομικό ποίημα. 

Μέσα από τον κόσμο της επιστήμης διευρύνουμε τους ορίζοντές μας, για τους ανεξερεύνητους από τον άνθρωπο κόσμους που βλέπουμε εκεί ψηλά στον ουρανό.

Κοιτάζουμε το ουράνιο στερέωμα με δέος κι αναρωτιόμαστε αρκετές φορές ως ανθρωπότητα ποιοι είμαστε, από πού ερχόμαστε και προς τα πού πηγαίνουμε. Προσπαθούμε να βρούμε απαντήσεις σε ποιο βαθμό είμαστε κι εμείς παιδιά του κοσμικού ωκεανού ζωής, του έναστρου ουρανού κι αν είμαστε πλασμένοι από  αστερόσκονη. Φιλοσοφούμε για τη ζωή, ψάχνουμε να βρούμε τι είναι φθαρτό και τι άφθαρτο, τι είναι εφήμερο και τι αιώνιο…

Η Επιστήμη με τα τεχνολογικά μέσα που διαρκώς εξελίσσει, λειτουργεί με το λογισμό, η Φιλοσοφία καλλιεργεί τη λογική και την ηθική πλευρά του ανθρώπου, ενώ η Τέχνη διεγείρει με το αίσθημα, οδηγώντας τον άνθρωπο προς την πηγή της Αλήθειας, που είναι πολύμορφη και πολυποίκιλη.

Μία μορφή της τέχνης είναι και η Ποίηση. Κατά τον Πλάτωνα οι ποιητές είναι οι ερμηνευτές των Θεών. Αν ο λόγος είναι το μέσο δράσης του Φιλοσόφου, ο μύθος είναι το μέσο δράσης του καλλιτέχνη…

Πάνω σε αυτό το μονοπάτι βάδισε και ο Άρατος ο Σολεύς, μετατρέποντας σε ποίηση ένα επιστημονικό έργο της εποχής του.

Όμως ποιος ήταν ο Άρατος;  Τι έκανε διάσημο ένα ποίημα να είναι επίκαιρο για αιώνες και να μην ξεχαστεί σε κάποιο χρονοντούλαπο της Ιστορίας;

Ο Άρατος γεννήθηκε περίπου το 310 π.Χ., στους Σόλους της Κιλικίας. Ήταν γιατρός, μαθηματικός, αστρονόμος και ποιητής. Σε νεαρή ηλικία ο Άρατος σπούδασε στην Αθήνα, όπου μαθήτευσε στον Ζήνωνα τον Κιτιέα, ιδρυτή της Στοάς και σχετίστηκε με τον σπουδαίο ποιητή Καλλίμαχο τον Κυρηναίο.

Στη συνέχεια επισκέφθηκε την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου όταν βασίλευε ο Πτολεμαίος ο Φιλάδελφος. Από την Αλεξάνδρεια και με σύσταση του Ζήνωνα αποδέχθηκε την πρόσκληση του βασιλιά της Μακεδονίας  Αντίγονου του Γονατά και βρέθηκε στην Πέλλα, γράφοντας αρχικά ένα ποίημα αφιερωμένο στο βασιλιά «Ύμνος εις Πάνα» που εξυμνούσε τον Αντίγονο για τη νίκη του ενάντια στους Γαλάτες το 277 π.Χ. Το ποίημα έτυχε ευρείας αποδοχής τόσο από το βασιλιά όσο και από τους αυλικούς του, καθιερώνοντάς τον ως ποιητή. Στη συνέχεα ο Αντίγονος Γονατάς, που είχε αστρονομικές γνώσεις και συναφή ενδιαφέροντα, του πρότεινε  να συνθέσει ένα αστρονομικό ποίημα. Πιο συγκεκριμένα ο Αντίγονος ανέθεσε στον Άρατο να μεταφέρει σε ποιητική μορφή το αστρονομικό έργο του Εύδοξου του Κνίδιου1, χρησιμοποιώντας τον «δακτυλικό εξάμετρο», τον τυπικό στίχο της αρχαίας Ελληνικής επικής ποίησης, κατά το πρότυπο των ομηρικών επών, της Ιλιάδας και της Οδύσσειας.

Ο Άρατος ανταποκρίθηκε θετικά σε αυτήν την πρό(σ)κληση, παρότι δεν διέθετε  εξειδικευμένες αστρονομικές γνώσεις. Όμως γνώριζε καλά την ποιητική παράδοση των ποιητών της ελληνικής αρχαιότητας και κυρίως των επικών και διασκεύασε το σημαντικό επιστημονικό έργο του Εύδοξου του Κνίδιου.

Με τον έμμετρο λόγο ο Άρατος ο Σολεύς διέσωσε την πιο αρχαία περιγραφή των αστερισμών ένα από τα σημαντικό έργα του Εύδοξου. Το έργο αυτό δεν θα ήταν γνωστό, αν δεν είχε αποδοθεί μέσω της ποίησης από τον Άρατο.

Το αστρονομικό  επικό ποίημα του Άρατου αποτελείται από 1155 «δακτυλικούς εξάμετρους» στίχους περιγράφοντας τους αστέρες, τους αστερισμούς, τα νεφελώματα και το Γαλαξία. Υπήρξε ιδιαίτερα προσφιλές ανάγνωσμα κατά τους Ελληνιστικούς, τους Ρωμαϊκούς και τους Βυζαντινούς χρόνους με πληθώρα  ευμενών σχολιασμών, από λόγιους, φιλοσόφους μαθηματικούς και αστρονόμους των παραπάνω χρόνων. Επιγραμματικά μπορούμε να αναφέρουμε  τον πατέρα της Αστρονομίας Ίππαρχο (190-120 π.Χ.) που πέρα από θετικά σχόλια αναφέρεται εκτενώς σε ένα έργο του «Των Αράτου και Ευδόξου φαινομέων εξηγήσεως βιβλία γ’»,  χωρίζοντας το ποίημα σε τρία μέρη: α) Την καταστέρωση, δηλαδή τους αστερισμούς και τους σχετικούς μύθους μ’ αυτούς, β) Τις συνανατολές και συγκαταδύσεις των αστερισμών και γ) Τις καιρικές υποδείξεις.  

Θετικά σχόλα αναφέρονται από τον Θέωνα τον Αλεξανδρέα (330-395 μ.Χ.), που ήταν ο πατέρας της Υπατίας και ένας από τους τελευταίους σοφούς στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Επίσης ο Ρωμαίος ποιητής Οβίδιος γεμάτος ενθουσιασμό έλεγε: «cum sole et luna semper Aratus erit…» που σημαίνει ότι « μετά τον Ήλιο και τη Σελήνη, αιώνιος ο Άρατος θα μείνει», ενώ ο Ρωμαίος ρήτορας Κικέρωνας επαινεί την κομψότητα των στίχων του Άρατου και μεταφράζει αρκετούς στίχους. Ας δούμε παρακάτω μεταφρασμένο ένα πολύ  μικρό δείγμα αυτού το ποιήματος. 

Στο πρώτο απόσπασμα αναφέρεται στους αστερισμούς του Ταύρου, του Ωρίωνα και Μεγάλου Κυνός:

«Λοξά κάτω από την τομή του Ταύρου πάει ο ίδιος ο Ωρίωνας, σαν περνά σε μια καθαρή νύχτα, μην ελπίσει κανείς να δει ρίχνοντας τη ματιά του στον ουρανό άλλα άστρα πιο λαμπρά απ’ εκείνον.

Τέτοιος φρουρός του φαίνεται με υψωμένη ράχη πίσω ο Κύων, βαδίζει με τα τέσσερα πόδια, είναι πλουμιστός, όχι λαμπρός σε όλο του το σώμα, αλλά έχει σκοτεινή κοιλιά, του σαγονιού η άκρη είναι φοβερή και πολύ το άστρο λαμπυρίζει, σ’ αυτό το άστρο οι θνητοί όνομα έχουν δώσει Σείριος».

Το έργο του Άρατου ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές στον ρωμαϊκό κόσμο και μνημονεύτηκε τόσο από Ευρωπαίους όσο και Άραβες λόγιους, τουλάχιστον μέχρι τον 9ο αι. μΧ.

Στο δεύτερο αναφέρεται στο γαλαξία μας:

«Αν κάποια νύχτα καθαρή, όταν τα λαμπρά άστρα η νύχτα η ουράνια στους θνητούς όλα δείχνει κι η νέα σελήνη λάμψη κανενός δεν μειώνει, αλλ΄ όλα μέσα στο σκότος της ομορφιά τους δείχνουν. Αν τότε το θαύμα αυτό τη σκέψη σου αγγίξει, καθώς του ουρανού το θόλο να διασχίζουν βλέπεις άστρα λαμπρά και στάθηκε κάποιος, για να σου δείξει τον κύκλο τον ολόλαμπρο που Γάλα ονομάζουν…».

Γι’ αυτό το σημαντικό ποιητικό έργο, υπάρχει και μεταγενέστερη αναγνώριση στην εποχή που ζούμε, εφόσον το όνομα του Άρατου έχει δοθεί σε κρατήρα της Σελήνης, ενώ είναι αρκετά εύστοχος και ο σχολιασμός, πως ο Άρατος είναι ο «Όμηρος της Αστρονομίας».

Συνειδητοποιώ πως την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές έχει ήδη ανατείλει ο επιβλητικός αστερισμός του Ωρίωνα και δίπλα του τον ακολουθεί ο μεγάλος Κύων ο πιστός τους σκύλος, ένας άλλος αστερισμός, με το μαγικό και διαμαντένιο άστρο του τον Σείριο, στολίδια πανέμορφα σ’ έναν εντυπωσιακό έναστρο ουρανό. Πόσοι αρχαίοι πολιτισμοί, πόσοι άνθρωποι ταξίδεψαν, μόχθησαν, φιλοσόφησαν, προσευχήθηκαν, ερωτεύτηκαν  κάτω από αυτά τα ουράνια στολίδια εδώ και χιλιάδες χρόνια.

 

Η ποίηση εξάλλου,  ως μια μορφή τέχνης δεν μιλά μόνο στις καρδιές των ανθρώπων,  αλλά επίσης τους διδάσκει! Δεν είναι τυχαίο μέσα στη πορεία της δική μας εξέλιξης πως αλληλοεπηρεάζεται η Φιλοσοφία με την Επιστήμη και τη τέχνη της ποίησης. Μπορεί βέβαια το εύρος της ποίησης να είναι ένα ολόκληρο σύμπαν, όμως και ο κόσμος του σύμπαντος είναι ένα ποίημα ατέρμονο…

Παραπομπές

1) Ο φυσικός και μαθηματικός Εύδοξος ο Κνίδιος (407-354 π.Χ.) στο έργο του «Φαινόμενα» είχε περιγράψει επακριβώς τις κινήσεις των απλανών αστέρων και είχε υποδείξει πώς είναι δυνατόν να προβλέπονται οι αλλαγές του καιρού βάσει αυτών.

Με το έργο του επεδίωκε να δίνει οδηγίες στους βοσκούς, στους γεωργούς, στους ναυτικούς, εξηγώντας επίσης τον τρόπο να αναγνωρίζουν τους αστερισμούς.

2) Το ηλιακό μας σύστημα βρίσκεται στις παρυφές του Γαλαξία μας. Καθώς τον κοιτάζουμε κατά μήκος σ’ έναν καθαρό ουρανό, σχηματίζει μία γαλακτόχρωμη, φωτεινή λωρίδα από πληθώρα αστεριών, που διασχίζει τον ουράνιο ορίζοντα από τη μία πλευρά μέχρι την άλλη. Λόγω της εμφάνισης αυτής, ονομάστηκε στα ελληνικά «Γαλαξίας κύκλος» ή και «γάλακτος κύκλος» ή και σκέτο «γάλα». Στα αγγλικά ονομάζεται  «Milky Way»,  που είναι μετάφραση από τα λατινικά Via Lactea  «Γαλακτική Οδός».

3) «Ο ουρανός, ο μεγάλος ουρανός είν’ ακόμα σκοτεινός και η νύχτα κυλά. Μα εκεί ψηλά κοίτα έν’ άστρο που δειλά μοναχό φεγγοβολά και μάς χαμογελά… «Πες μου μια λέξη». Χόρν Δημήτρης –  Μουσική/Στίχοι: Χατζιδάκις Μάνος/Σακελλάριος Αλέκος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1.  Άρατος ο Σολεύς «Φαινόμενα και Διοσημεία» Ένα αστρονομικό ποίημα  ΜΤΦ Θεόδωρος Γ. Μαυρόπουλος  Εκδόσεις Ζήτρος 2007

2.  Ουρανογραφία Η ιστορία και η Μυθολογία των Αστερισμών Χαρίτων Τομπουλίδης 2η Έκδοση Εκδόσεις Πλανητάριο 2016

3.  Τα πρόσωπα του Ιανού (Θεία και ανθρώπινη εκδοχή στην Τέχνη) Βάσος Μ. Βογιατζόγλου Εκδόσεις ΦΙΛΙΠΠΟΤΗ 1990

4. http://www.diadrastika.com/2016/03/aratos-solefs-omiros-tis-astronomias.html

5. http://www.kathimerini.gr/307878/article/politismos/arxeio-politismoy/ena-diashmo-astronomiko-poihma

6. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1%CF%82

Συγγραφέας: Κληματσίδας Χάρης

Πηγή: https://www.filosofikilithos.gr/

===============================

Ο ΗΡΙΔΑΝΟΣ

Αθήναιου, "Δειπνοσοφιστών": "Δε χάθηκε άγνωστο από τον Δία το αστέρι αυτό, από το οποίο λέγεται ότι καταγόμαστε..."

ΜΟΝΟΝ Ο ΣΟΦΟΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΤΗΝ ΤΥΡΑΝΝΙΑ / ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ - ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ

 Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

   Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

ΣΤΩΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ

Από την ίδρυσή της, πριν 2300 χρόνια, η Στωική φιλοσοφία τονίζει την προσωπική ευθύνη και την αξία, του να μένουμε παρόντες στο παρόν. Αντί να αναζητά την ηδονή και την αποφυγή του πόνου, ο Στωικός ξέρει ότι είναι καλύτερα να ζει κάθε στιγμή με ό,τι αυτή φέρνει. 

Παρακάτω μερικές στωικές συμβουλές που χρειαζόμαστε.

Αν απλά περιμένεις οι ευκαιρίες να σου έρθουν στα χέρια, δε θα βρεις ποτέ αυτό που ψάχνεις. Να περιμένεις ότι θα αποτυγχάνεις σε πολύ περισσότερα από όσα πετυχαίνεις.

«Ότι εμποδίζει τη δράση ενισχύει τη δράση. Ότι στέκεται εμπόδιο το δρόμο, γίνεται δρόμος.» – Μάρκος Αυρήλιος

Χρησιμοποίησε τις δυσκολίες προς όφελός σου.

«Είσαι άτυχος αν δεν έχεις περάσει ποτέ καμία δυστυχία. Αν έχεις περάσει τη ζωή σου χωρίς κανένα εχθρό, τότε δεν ξέρει κανείς για τι είσαι ικανός, ούτε καν εσύ ο ίδιος» – Σενέκας

Αν δεν υποφέρεις στη ζωή, πώς θα μάθεις τα μαθήματά της; 

Λένε ότι τα σπασμένα οστά γίνονται πιο γερά όταν θεραπευτούν.

«Μην υπόσχεσαι δεύτερη φορά αυτό που δε μπόρεσες να κάνεις την πρώτη» – Κάτωνας ο νεότερος

Σταμάτα να αναβάλλεις. Οι μόνες σκέψεις που έχουν αξία είναι αυτές που οδηγούν κατευθείαν στη δράση. Οι υποσχέσεις είναι μόνο λόγια μέχρι να τις εκπληρώσεις.

Όταν έχουμε έναν βαθύ λόγο ύπαρξης μπορούμε να αντέξουμε οποιαδήποτε δυσκολία.

«Μην εύχεσαι να σου συμβούν όλα όπως θα ήθελες να συμβούν, αλλά μάλλον να εύχεσαι όλα να γίνουν όπως όντως θα γίνουν – τότε η ζωή σου θα κυλήσει καλά.» – Επίκτητος

Στωικός είναι αυτός που μεταμορφώνει τον φόβο σε σύνεση, τον πόνο σε πληροφορία, τα λάθη σε πρωτοβουλίες και την επιθυμία σε δράση.

«Έχουμε δύο αυτιά και ένα στόμα, για να ακούμε περισσότερο από όσο μιλάμε» – Ζήνων ο Κιτιεύς
Μια πολύ ωραία συμβουλή για την εποχή των social media. 

https://philosophyreturns.gr/

================

Η ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ - ΕΠΙΚΤΗΤΟΣ

ΕΠΙΚΤΗΤΟΣ: ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Η ΣΤΩΙΚΗ ΑΤΑΡΑΞΙΑ - ΑΠΩΤΕΡΟΣ ΣΚΟΠΟΣ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΑΣΧΗΜΩΝ ΣΤΙΓΜΩΝ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΕ ΜΕΤΡΟ ΚΑΙ ΗΡΕΜΙΑ

Επίκτητος: Η Φιλοσοφία εξασκείται αυθεντικά μόνο από αυτούς που την εναρμονίζουν με την πράξη μέσα στη κοινωνία, προς μία καλύτερη ζωή για ΟΛΟΥΣ.

ΟΠΟΙΟΣ ΑΝΑΒΑΛΛΕΙ ΝΑ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙ ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΟΥ, ΠΑΛΕΥΕΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΜΦΟΡΕΣ (ΗΣΙΟΔΟΣ)

ΠΑΝΑΣ - Ο ΚΕΡΑΣΦΟΡΟΣ ΘΕΟΣ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΗΣΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΜΕΝΗΣ ΖΩΗΣ

 Με τον ερευνητή και συγγραφέα Αστέριο Χοϊλού

Ο Αστέριος Χοϊλούς είναι συγγραφέας των βιβλίων «ΟΤΑΝ Ο ΜΥΘΟΣ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» (2015)  και «ΟΙ ΕΠΤΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ» (2018), εκδόσεις ΕΡΩΔΙΟΣ. 

  Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

ΑΓΕΛΑΟΣ O ΝΑΥΠΑΚΤΙΟΣ: ΕΝΑΣ ΑΚΟΜΗ ΣΠΟΥΔΑΙΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΤΗΣ ΑΙΤΩΛΙΚΗΣ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

«Ος έφη δείν μάλιστα μεν μηδέποτε πολεμείν τούς Έλληνας αλλήλοις, αλλά μεγάλην χάριν έχειν τοις θεοίς, ει λέγοντες εν και ταυτό πάντες, και συμπλέκοντες τας χείρας, καθάπερ οι τούς ποταμούς διαβαίνοντες, δύναιντο τας των βαρβάρων εφόδους αποτριβόμενοι συσσώζειν σφας αυτούς και τας πόλεις...».

"Αυτός είπε ότι κατ’ εξοχήν οι Έλληνες σε καμμιά περίπτωση πια δεν πρέπει να πολεμούν μεταξύ τους, αλλά να χρεωστούν μεγάλη χάρη στο θεό, εάν με το να λένε όλοι να και το αυτό, δηλαδή να ομονοήσουν, και με το να συμπλέξουν τα χέρια, όπως κάνουν αυτοί πού διαβαίνουν τούς ποταμούς, θα μπορέσουν, αποκρούοντας τις εφόδους των βαρβάρων, να σώσουν, μαζί με τον εαυτό τους, και τις πόλεις τους..."

Ένας ακόμη σπουδαίος στρατηγός της Αιτωλικής Συμπολιτείας, ήταν ο Αγέλαος, Ναυπάκτιος στην καταγωγή. Η θητεία του ως στρατηγός ή Αιτωλάρχης, συνέπεσε με τις δραματικές εξελίξεις της περιόδου του 3ου-2ου αιώνα π.Χ., όπου η Ελλάδα αλληλοσπαραζόταν από εμφύλιες συγκρούσεις και οι Ρωμαίοι από τα δυτικά, ορέγονταν τα ελληνικά εδάφη. Ελάχιστοι ήταν αυτοί όπου μπορούσαν να προβλέψουν τις μελλοντικές κινήσεις των Ρωμαίων, που δεν ήταν τίποτε άλλο παρά να εκμεταλλευτούν τις εσωτερικές διαμάχες και αδυναμίες των Ελλήνων.

Ο Αγέλαος αποτελούσε μια τέτοια προσωπικότητα και με το κύρος που τον χαρακτήριζε ως ηγέτη των Αιτωλών, πρωτοστάτησε να πραγματοποιηθεί μια συνάντηση μεταξύ εκπροσώπων των ελληνικών πόλεων, προκειμένου να ληφθούν μέτρα και να συζητηθούν τα πάντα που είχαν σχέση με το μέλλον της Ελλάδας. Πίστευε - κι αυτή ήταν η πραγματικότητα - ότι Μακεδόνες, Αιτωλοί και Αχαιοί, ήταν οι μοναδικοί που μπορούσαν να προβάλλουν αντίσταση στον ρωμαϊκό επεκτατισμό.

Η διάσκεψη πραγματοποιήθηκε το 217 π.Χ. κοντά στην πόλη της Ναυπάκτου, αφού πρώτα είχε απελευθερωθεί ο Αιτωλός Κλεόνικος από τους Αχαιούς (σημ. υπήρχαν ήδη συγκρούσεις Αιτωλών και Αχαιών). Είναι άγνωστο εάν ο Αγέλαος ήταν ήδη στρατηγός της Αιτωλικής Συμπολιτείας κατά τη διάρκεια της διάσκεψης ή είχε κάποιον τιμητικό τίτλο ως εκπρόσωπος των Αιτωλών.

Οι μόνες πληροφορίες που έχουμε για την ύστατη συνάντηση αυτή των ελληνικών αντιπροσώπων στη Ναύπακτο, προέρχονται από τον φιλορωμαίο ιστορικό Πολύβιο, ο οποίος απορρίπτει σαν πληροφορία τις διάφορες απόψεις που εκτέθηκαν εκεί ως ανάξιες λόγου και αναφέρει την ομιλία του Αγέλαου, ως τη μόνη σπουδαία. Εξάλλου, η γενικότερη αρνητική τοποθέτηση του Πολύβιου προς τους Αιτωλούς, δικαιολογεί και την περιφρόνησή του σε αυτή τη συνάντηση.

Σύμφωνα με τον Πολύβιο λοιπόν, μέρος της ομιλίας του Αγέλαου ήταν και η κάτωθι:

"Ποτέ δεν πρέπει να πολεμούν οι Έλληνες μεταξύ τους, αλλά να χρωστούν μεγάλη χάρη στους θεούς, αν μπορούσαν, με μια σκέψη και δένοντας τα χέρια, όπως αυτοί που περνάνε ποτάμια, να αποκρούουν τις επιθέσεις των βαρβάρων σώζοντας τον εαυτό τους και τις πόλεις τους. Αν όμως αυτό είναι εντελώς αδύνατον, τουλάχιστον τώρα έπρεπε να συμφωνήσουν και να φυλάγονται λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρούς στρατούς και το μεγάλο πόλεμο που έχει αρχίσει στη Δύση. Γιατί είναι φανερό στον καθένα, που και λίγο ανακατεύεται με την πολιτική, ότι, είτε ο Καρχηδόνιοι νικήσουν τους Ρωμαίους είτε οι Ρωμαίοι τους Καρχηδόνιους, είναι φυσικό να μην περιοριστούν οι νικητές με κανέναν τρόπο στην κυριαρχία της Ιταλίας και της Σικελίας, αλλά να έρθουν στην Ελλάδα και να προσπαθήσουν να επεκτείνουν τα σχέδια τους και την εξουσία τους. Γι’ αυτό λοιπόν, πρέπει όλοι να καιροφυλακτούν και ιδιαίτερα ο Φίλιππος. Αυτό σημαίνει, ότι πρέπει να σταματήσει να φθείρει τις δυνάμεις των άλλων Ελλήνων πολεμώντας εναντίον τους και κάνοντάς τους εύκολη λεία των επιτιθέμενων, αλλά αντίθετα να φροντίζει εξίσου για όλους, σαν να ανήκει όλη η Ελλάδα στον ίδιο. Γιατί μόνο έτσι θα έχει την εύνοια και ακόμα την υποστήριξή τους σε κάθε ξένη επιβουλή. Έπειτα εκείνος που θα θελήσει να επιτεθεί εναντίον του θα διστάσει να το πράξει, αν γνωρίζει ότι οι άλλοι Έλληνες είναι με το μέρος του. Ο βασιλιάς της Μακεδονίας  πρέπει να στρέψει τη δραστηριότητά του στη Δύση, γιατί δεν θα ήταν καθόλου απίθανο στην κατάλληλη περίσταση να επεκτείνει την κυριαρχία του και εκεί. Η παρούσα περίσταση, είναι κατάλληλη για την πραγματοποίηση αυτής της ελπίδας. Τυχόν διαφορές του με τους άλλους Έλληνες, να τις αναβάλει για αργότερα, όταν δηλαδή δεν θα υπήρχε εξωτερικός κίνδυνος. Γιατί αν ποτέ τα νέφη της Δύσης έρθουν στην Ελλάδα, πολύ φοβούμαι ότι, χωρίς να το θέλουμε, θα σταματήσουμε να φιλονικούμε μεταξύ μας, ή να συμβιβαζόμαστε όπως τώρα. Τότε θα παρακαλούμε τους Θεούς να μας δώσουν και πάλι την ελευθερία να ρυθμίζουμε τις διαφορές μας μόνοι μας, όποτε θέλουμε - αλλά θα είναι πολύ αργά. Δεν πρέπει να περιμένουμε να σταθούν πάνω από την Ελλάδα τα νέφη που συσσωρεύονται στη Δύση".

Δυστυχώς, δεν έχουν διασωθεί ή ανευρεθεί τα πρακτικά της συνάντησης, κι έτσι δεν έχουμε πλήρη εικόνα των λόγων των υπόλοιπων συνέδρων, αλλά και ούτε ολόκληρη την ομιλία του Αγέλαου. Ωστόσο, μέσα από τα παραπάνω δραματικά αυτά λόγια του Αιτωλού εκπροσώπου, διαφαίνεται η διορατικότητα, η πολιτική του αντίληψη και το φιλειρηνικό του πνεύμα. Τα εμπνευσμένα λόγια του, προκάλεσαν βαθιά απήχηση, ώστε όλοι οι αντιπρόσωποι, μετέφεραν τα λόγια ειρήνης στις πόλεις τους, ενισχύοντας την ελπίδα για μια ένωση των ελληνικών πόλεων απέναντι στους Ρωμαίους. Μάλιστα, οι Αθηναίοι τίμησαν τον Αγέλαο, ανακηρύσσοντάς τον στρατηγό της πόλης τους.

Δυστυχώς, η καχυποψία σε συνδυασμό με τη ρωμαϊκή προπαγάνδα, έθεσαν τον Αγέλαο στο περιθώριο, δεχόμενος μάλιστα κατηγορίες πως ο σκοπός του ήταν να ωφελήσει την Αιτωλική Συμπολιτεία. Έτσι, λίγο καιρό μετά, ξανάρχισαν οι εμφύλιες διαμάχες και οι φόβοι του Αγέλαου επαληθεύτηκαν. Ήταν ζήτημα χρόνου να εισέλθουν οι Ρωμαίοι στην Ελλάδα ως "απελευθερωτές", γεγονός το οποίο συνέβη μετά από 20 χρόνια.

Η διάσκεψη της Ναυπάκτου και ο βαρυσήμαντος λόγος του Αγέλαου, είναι μια μεγάλη στιγμή του Ελληνισμού της αρχαιότητας. Λίγα χρόνια αργότερα, ένας Ακαρνάνας, ο Λυκίσκος, εξέθετε τις ίδιες ανησυχίες για το μέλλον της Ελλάδας. Ήταν η τελευταία φορά, που ένας Αιτωλός κι ένας Ακαρνάνας, δύο Έλληνες μίλησαν για αλληλεγγύη, ενότητα και ομόνοια κι αυτό συγκλόνισε πολλούς, δυστυχώς όμως χωρίς αποτέλεσμα. 

Τα λόγια του Αγέλαου, αλλά και του Λυκίσκου, θα πρέπει να διδάσκονται σε όλους τους Έλληνες, αφού πάντοτε είναι επίκαιρα.

Πηγή: Γη Αιτωλών κι Ακαρνάνων

http://www.e-nafpaktia.gr/

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΝ ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ

Μας λέει ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν:

"Στα σκαλιά του Παρθενώνα πρόσεξα σήμερα πως φυτρώνουν λυρικά κάτι αγριολούλουδα, πού, αλήθεια, βρίσκουν χώμα και νερό;

Εδώ κι εκεί μπάλες κανονιών απ' τον καιρό των Ενετών κι από τον τελευταίο πόλεμο.

Όρθιες οι μαρμάρινες κολώνες μετρούν γενεές επί γενεών, καθώς περνούν και χάνονται μαζί με τα τραγούδια μας.

Μόνον τα παιδιά, μέσα στην αθωότητα τους, μένουν αμέτοχα αυτά στο ανελέητο παιχνίδι της ματαιότητας - και λέω ευτυχώς! Σαν τα μικρά Ελληνόπουλα προχθές, κάπου στο ερειπωμένο θέατρο του Ηρώδη Αττικού, που καθώς περνούσα μου πέταγαν πετραδάκια, κι έτρεξαν ύστερα, γλυκά αγρίμια, να κρυφτούν πίσω απ' τα σπασμένα μάρμαρα.

Τί ζηλευτή τύχη να παίζουν τα Ελληνόπουλα, έστω έτσι ανυποψίαστα, σε κλασσικό τοπίο μέσα, να αναπνέουν αρχαία σκόνη στον ίσκιο της Ακρόπολης!

Σκέφτηκα, πρός στιγμήν, να τα μαζέψω γύρω μου, με δικές μου ιστορίες να τα μαγέψω και με παραμυθία, όμως πώς;

Σε ποιά γλώσσα; Αυτά μιλούν ξυπόλυτα την γλώσσα των Θεών, που δεν ανοίχθηκε ακόμη στο δικό μου έργο.

Ελπίζω να μην αργήσει η ημέρα εκείνη που θα με διαβάζουν οι Έλληνες μεταφρασμένο στη λαλιά τους...."

Χάνς Κρίστιαν Άντερσεν

Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (Hans Christian Andersen, 1805 - 1875) ήταν Δανός λογοτέχνης, συγγραφέας παραμυθιών. Ο άνθρωπος που τα παραμύθια του διαβάζονται σε όλο τον κόσμο.

https://www.facebook.com/groups/340867693341953/

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Στις 15 Μαρτίου 1841, ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν έφυγε από την Νάπολη της Ιταλίας με το πολεμικό ατμόπλοιο Λεωνίδας για την Ελλάδα και την Ανατολή. «Το πολεµικό ατµόπλοιο Λεωνίδας µε γαλλική σηµαία βρισκόταν στο λιµάνι της Νάπολης. Ο Χολστ µε συνόδεψε στο πλοίο. Θα ταξίδευα μόνος μου. Ξένος ανάµεσα σε ξένους. Ένας άρρωστος Τούρκος ήταν ξαπλωµένος σε κάτι κουρελούδες, που τις είχαν στρώσει επάνω σε τσουβάλια από κάρβουνο. Κοντά του καθόταν ένας άντρας ντυµένος µ’ ένα πράσινο καφτάνι κι ένα λευκό τουρµπάνι, που τις τελευταίες µέρες στη Νάπολη είχε τραβήξει την προσοχή του κόσµου µε την ανατολίτικη φορεσιά του. Ήταν, όπως έµαθα αργότερα, Πέρσης από τη Χεράτ. Ο ένας µετά τον άλλον, όλοι οι επιβάτες ανέβηκαν στο πλοίο. Αµερικανοί και Ιταλοί µοναχοί, κυρίες και κύριοι από τη Γαλλία, άνθρωποι απ’ όλα τα µέρη του κόσµου, αλλά κανένας από το Βορρά».

Την κορυφή ενός βουνού, κοντά στο Ναβαρίνο, σκεπασμένη με χιόνι ήταν το πρώτο που αντίκρισε από την Ελλάδα, πρώτος ανάμεσα σε όλους τους επιβάτες του πλοίου. Το πρώτο ελληνικό λιμάνι που έπιασε το πλοίο ήταν στη Σύρο. «Η αποβάθρα ήταν γεµάτη Έλληνες. Φορούσαν εφαρµοστά σακάκια, άσπρα φαρδιά παντελόνια κι ένα κόκκινο φέσι στο κεφάλι. Από παντού ακούγονταν φωνές! 

Ένας ηλικιωµένος άντρας µού άπλωσε το χέρι του για να µε βοηθήσει ν’ ανέβω στην αποβάθρα – και να! Πατούσα σε χώµα ελληνικό! Ευγνωµοσύνη στο Θεό, χαρά που βρισκόµουν εκεί κι ένα αίσθηµα λύπης, όλα µαζί συνυπήρχαν µέσα µου εκείνη τη στιγµή», θα γράψει. 

Στη Σύρο περιπλανήθηκε στην πόλη, μέχρι ψηλά στην πλαγιά του βουνού, όπου χτίζονταν νέα σπίτια. Απόλαυσε τη θέα προς την απέναντι πλευρά του λιμανιού, που βρισκόταν το Λαζαρέτο και η ματιά του μπόρεσε να ξεχωρίσει την Τήνο, τη Δήλο, τη Νάξο και την Άνδρο. Αργά το απόγευμα της ίδιας μέρας, επιβάτης στο γαλλικό πολεμικό ατμόπλοιο Λυκούργος, που είχε ολοκληρώσει την καραντίνα του στη Σύρο, απέπλευσε για τον Πειραιά.

«Μέτρησα περίπου εκατό σπίτια στον Πειραιά. Πίσω τους και πίσω από µια χλωµή πετρώδη έκταση και γκριζοπράσινες ελιές υψωνόταν ο Λυκαβηττός και πιο χαµηλά, η Ακρόπολη. Ο Υµηττός και το Πεντελικό έκλειναν το τοπίο, που ήταν ξερό και άγονο», περιγράφει ο Άντερσεν στο ιστορικό μυθιστόρημα "Το Νησί Πέρα από την Ακτή" την πρώτη εικόνα του αττικού τοπίου που αντίκρισε από το πλοίο.

Στο λιμάνι του Πειραιά τον υποδέχτηκαν Δανοί και Γερµανοί, που ζούσαν τότε στην Αθήνα. Ανάµεσά τους ο πρόξενος της Ολλανδίας και της Δανίας, ο Δανός εφηµέριος του Όθωνα, ο συµπατριώτης του καθηγητής Κέπεν, οι αρχιτέκτονες Χάνσεν και ο Δανός καθηγητής Ρος. Στην Αθήνα έμεινε στο ξενοδοχείο Μόναχο. 

Στις 2 Απριλίου, την ημέρα των γενεθλίων του, περιπλανήθηκε στην Αθήνα, πέρασε από τον Πύργο των Ανέμων και ανέβηκε στο Βράχο της Ακρόπολης. Η εικόνα που αντίκρισε με τα λεηλατημένα μάρμαρα τον συγκλόνισε. Όσο καιρό έμεινε στην Αθήνα, ο Άντερσεν ανέβαινε κάθε μέρα στην Ακρόπολη, είτε με ήλιο είτε με βροχή.

Οι συμπατριώτες του τον ξενάγησαν στην πόλη της Αθήνας, στον Πειραιά, στη μονή του Δαφνίου, την Ελευσίνα, στα περίχωρα του Υμηττού, στο Φάληρο και στις 6 Απριλίου επισκέφθηκε τα κοντινότερα χωριά της Αττικής, το Μαρούσι και την Κηφισιά. 

Έφυγε από την Αθήνα για Πειραιά με προορισμό το λιμάνι της Σύρου και από εκεί την Κωνσταντινούπολη στις 20 Απριλίου 1841 με το γαλλικό ατμόπλοιο Ευρώτας. «Θα έρθω και πάλι στην Ελλάδα! είπα στους φίλους µου που είχαν έρθει να µε αποχαιρετήσουν στο λιµάνι του Πειραιά. Μακάρι ο Θεός να έδινε τα λόγια µου να ήταν προφητικά», γράφει στο βιβλίο του και αφηγείται στο ιστορικό μυθιστόρημα "Το Νησί Πέρα από την Ακτή" ο Άντερσεν, χωρίς δυστυχώς να πραγματοποιήσει την επιθυμία του αυτή.

https://el.wikipedia.org/

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΘΗΝΑ

Όπως προαναφέρθηκε από τη διήγηση του Πολύβιου για τον Τίμαιο, εξάγεται έμμεσα το συμπέρασμα ότι στο «κλεινό άστυ» υπήρχε μεγάλος αριθμός βιβλιοθηκών. Ωστόσο, οι σχετικές πληροφορίες είναι πολύ λίγες. 

Η παλαιότερη βιβλιοθήκη στην Αθήνα ανάγεται στους χρόνους του Πεισιστράτου, ο οποίος εκτός του ενδιαφέροντος που εκδήλωσε για την περισυλλογή και για την ταξινόμηση των Ομηρικών Επών, ίδρυσε πρώτος στην Αθήνα και δημόσια βιβλιοθήκη. Οι Αθηναίοι την επαύξησαν αργότερα με μεγάλη επιμέλεια και φροντίδα. 

Όταν ο Ξέρξης κυρίευσε την Αθήνα, το 480 π.χ, λεηλάτησε τη βιβλιοθήκη του Πεισιστράτου και μετέφερε τα συγγράμματά της στην Περσία. Αλλά στα χρόνια των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου ο Σέλευκος, ο Νικάνωρ, κατόρθωσε να ανεύρει τα συγγράμματα της βιβλιοθήκης του Πεισιστράτου και να τα ξαναστείλει στην Αθήνα.

Στην πόλη της Παλλάδας υπήρξε ονομαστή βιβλιοθήκη και κατά τους χρόνους του Δημητρίου, του Φαληρέα, που έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και ζήλο για τα βιβλία. 

Ο Παυσανίας μνημονεύει την ίδρυση στην Αθήνα βιβλιοθήκης από τον αυτοκράτορα Αδριανό. Στην ίδρυση της βιβλιοθήκης αυτής αναφέρεται και ο Ευσέβιος,  Η βιβλιοθήκη του Αδριανού στην Αθήνα ήταν πλούσια, επιβλητική και πολυτελής. Τα ερείπια και το μέγεθός της εντυπωσιάζουν και σήμερα τον επισκέπτη του χώρου της, που βρίσκεται στο τέλος της οδού Αιόλου. 

Από αρχαίες πηγές επιγραφικές, που επιβεβαιώθηκαν και από τις ανασκαφές του χώρου της Αγοράς των κλασικών χρόνων είναι γνωστή η ύπαρξη, στον επίσημο αυτό χώρο, της βιβλιοθήκης του Πανταίνου. Πρόκειται για 2 επιγραφές που αναφέρονται η μία στην ίδρυση και η άλλη στη λειτουργία αυτής της βιβλιοθήκης. Η πρώτη επιγραφή αναγράφει: «Αθηνά Πυλιάδι … Αθηναίων ο ιερεύ Μουσών φιλοσόφων Τ. Φλάβιος Πάνταινος Φλαβίου Μενάνδρου διαδόχου υιός τας έξω στοάς, το περίστυλον, την βιβλιοθήκην μετά των βιβλίων, τον εν αυτοίς πάντα κόσμον, εκ των ιδιων … ανέθηκε.»

Η άλλη επιγραφή που αποτελούσε μέρος του κανονισμού της βιβλιοθήκης αναγράφει:

«Βιβλίον ουκ εξενεχθησεται επεί ωμόσαμεν ανοιγήσεται από ώρας πρώτης μέχρι έκτης».

Η επιγραφή του 1ου αι.π.χ., που έχει δημοσιευτεί στο Inscriptiones Graecae ΙΙ, 1029. μας πληροφορεί για την ύπαρξη και λειτουργία και άλλης βιβλιοθήκης στην Αθήνα, γνωστής ως «εν Πτολεμαίω», ενώ η επιγραφή Ι.G.11.1009 προσφέρει ένδειξη ότι υπήρχε και στον Πειραιά βιβλιοθήκη.

Επ. Βρανόπουλου

Δρα ­ Ιστορικού – Αρχαιολόγου

http://www.ekivolos.gr/   

Εικόνα πρώτη, Βιβλιοθήκη Ανδριανού: http://www.peripolo.gr  - Βιβλιοθήκη του Αδριανού https://el.wikipedia.org/

Η επιγραφή που αποτελούσε μέρος του κανονισμού της βιβλιοθήκης αναγράφει: «Βιβλίον ουκ εξενεχθησεται επεί ωμόσαμεν ανοιγήσεται από ώρας πρώτης μέχρι έκτης».

Απόδοση: Βιβλίο δεν θα βγει επειδή ορκιστήκαμε θα ανοίξει (εννοείται: η βιβλιοθήκη) από ώρα πρώτη μέχρι έκτη.

(Ώρα πρώτη εννοεί την πρώτη ώρα μετά την ανατολή του ήλιου.) http://www.webtopos.gr/

ΟΙ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΟΙ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Σε μια χώρα που γεννήθηκε το πνεύμα της επιστήμης και η φιλοσοφία, που η τέχνη έφτασε στο αποκορύφωμα της, που το θέατρο αποτέλεσε σχολείο υψηλού επιπέδου για όλες τις ηλικίες, σε μια χώρα που δεν υπήρξε πόλη χωρίς θέατρο – μοναδικό φαινόμενο στην ιστορία του πολιτισμού – δεν θα ήταν δυνατό να μην έχουν υπάρξει και αγαπηθεί και οι βιβλιοθήκες. Υπήρχαν βιβλιοθήκες στις αρχαίες Ελληνικές πόλεις; Εκτός από σποραδικές περιπτώσεις, οι αρχαίοι συγγραφείς δεν αναφέρονται στο θέμα αυτό. Υπάρχουν όμως, ευτυχώς, επιγραφικές πηγές που έρχονται να συμπληρώσουν το κενό.

Οι αρχαίοι Έλληνες που τόσο καλλιέργησαν τις τέχνες και τα γράμματα, ήταν επόμενο να εκτιμήσουν την επινόηση και τη χρήση του αλφαβήτου σε τέτοιο σημείο, ώστε ο Σοφοκλής να βάλει στη χαμένη τραγωδία του «Αμφιάραος» ένα ηθοποιό να σχηματίζει με κινήσεις του χορού τα γράμματα, ενώ σε άλλη τραγωδία ­ επίσης χαμένη – του Αθηναίου Καλλία, 24 μέλη χορού υποδύονταν τα ισάριθμα γράμματα του αλφάβητου, χαρακτηριστική άλλωστε της γοητείας που είχε στους αρχαίους Έλληνες η χρήση των γραμμάτων είναι και η ωδή του Πινδάρου στο γράμμα Σ. Από χρόνους παλαιότατους πρώτοι οι τύραννοι ενδιαφέρθηκαν για τη διάδοση των ομηρικών επών, τα οποία φρόντισαν να περισυλλέξουν και να διασώσουν. Σ’ αυτούς ακριβώς τους χρόνους και μάλιστα στη διάρκεια της τυραννίδας, στην Αθήνα, του Πεισιστράτου, πρέπει να τοποθετηθεί και η ίδρυση των πρώτων βιβλιοθηκών στην Ελλάδα.

Όταν γίνεται λόγος για βιβλιοθήκες στην αρχαία Ελλάδα, η σκέψη μας ανατρέχει συνήθως στις γνωστές βιβλιοθήκες της Αλεξάνδρειας, της Αντιόχειας, της Περγάμου και ίσως το πολύ – πολύ στις βιβλιοθήκες του Πανταίνου και του Αδριανού στην Αθήνα. Αλλά τόσο στην Αθήνα όσο και στις άλλες Ελληνικές πόλεις, όχι μόνο του μητροπολιτικού αλλά και του αποικιακού Ελληνισμού, υπήρξε ένας πολύ μεγάλος αριθμός βιβλιοθηκών, για τις οποίες δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτε εκτός από την ύπαρξή τους. Την ύπαρξη αυτών των βιβλιοθηκών βεβαιώνουν περισσότερο επιγραφικές και λιγότερο φιλολογικές πηγές. Την ύπαρξη βιβλιοθηκών στην Αθήνα μαρτυρεί ο ιστορικός Πολύβιος μνημονεύοντας τον επίσης αρχαίο ιστορικό Τίμαιο. Λέει δηλαδή ο Πολύβιος ότι, όταν ο Τίμαιος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις Συρακούσες, για να αποφύγει την πίεση του τυράννου Αγαθοκλή, κατέφυγε στην Αθήνα, όπου έζησε 50 (!) χρόνια ερευνώντας τις βιβλιοθήκες της πόλης του Κέκροπα. Από άλλες σποραδικές πληροφορίες που βρίσκονται σε φιλολογικές πάλι πηγές συμπεραίνεται ότι υπήρχε μεγάλος αριθμός βιβλιοθηκών στον εκτός της μητροπολιτικής Ελλάδας ελληνισμό.

Συγκεκριμένα στην Ασία είχαν βιβλιοθήκες οι Ελληνικές πόλεις Έφεσος, Μίλητος, Αλικαρνασσός, Ηράκλεια του Πόντου, Κνίδος, Μύλασα, Νύσσα, Πέργαμος, Πριήνη, Προύσα, Σινώπη, Σμύρνη, Τέως, Αντιόχεια, Αφροδισιάδα, Καισαρεία, Ταρσός. Μαγνησία του Μαιάνδρου, Μαγνησία Σιπύλου, Ιασός, Θυάτειρα, Άσσος και Λάμψακος. Ανάλογες βιβλιοθήκες πρέπει να είχαν και οι ελληνικές αποικίες στη Δύση και στα παράλια της Β. Αφρικής. Κατά κάποια περίεργη όμως σύμπτωση δεν μνημονεύεται στις σωζόμενες επιγραφικές και φιλολογικές πηγές βιβλιοθήκη άλλη πλην εκείνης των Συρακουσών. Στην κυρίως Ελλάδα δεν υπήρχε πόλη χωρίς βιβλιοθήκη ή τουλάχιστον χωρίς δημόσιο αρχείο, συμπεριλαμβανομένων και των πιο μικρών πόλεων. Και είναι χαρακτηριστικό ότι τα πρώτα συγγράμματα βιβλιοθηκονομίας γράφτηκαν από τον Έλληνα Αρτέμωνα, που καταγόταν από την Κασσάνδρεια. Ο Αρτέμων έγραψε δύο τέτοια συγγράμματα, που είχαν τίτλους «Περί βιβλίων συναγωγής» και «Περί βιβλίων χρήσεως».

Επ. Βρανόπουλου

Δρα ­ Ιστορικού – Αρχαιολόγου

http://www.ekivolos.gr/

===================

Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Ἀπολλώνιος ὁ Τυανεύς - Ο Έλληνας νεο-Πυθαγόρειος, ο φιλόσοφος, ο ασκητής, ο θαυματοποιός.

Με τον ερευνητή και συγγραφέα Αστέριο Χοϊλού

Ο Αστέριος Χοϊλούς είναι συγγραφέας των βιβλίων «ΟΤΑΝ Ο ΜΥΘΟΣ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» (2015)  και «ΟΙ ΕΠΤΑ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ» (2018), εκδόσεις ΕΡΩΔΙΟΣ.  

  Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΤΡΟΦΗ - ΠΛΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Και πραγματικώς μια πολιτεία, αν εξαρχής πάρει ένα καλό σπρώξιμο, εξακολουθεί να αυξαίνει σαν ένας κύκλος· γιατί η καλή εκπαίδευση κι η ανατροφή, αν διατηρείται, γεννά καλές φύσεις, και πάλι οι χρηστές αυτές φύσεις, όταν λάβουν μια τέτοια ανατροφή, θα γίνουν ακόμα καλύτερες από τις προηγούμενες και σ᾽ όλα τ᾽ άλλα και στην [424b] τεκνοποίηση, όπως γίνεται με τα άλλα ζώα.
Πολύ φυσικά.
Με λίγα λόγια λοιπόν, πρέπει οι επόπτες της πολιτείας να επιμένουν προπάντων πώς να μη διαφθαρεί χωρίς να το καταλάβουν αυτή η ανατροφή και περισσότερο απ᾽ όλα να φυλάγουν να μην μπαίνει κανένας νεωτερισμός στη γυμναστική και τη μουσική, έξω από την ορισμένη τάξη, αλλά να την κρατούν όσο γίνεται αυστηρότερα και να φοβούνται, όταν λέγει ο ποιητής πως οι άνθρωποι βρίσκουν μεγαλύτερη ευχαρίστηση στο τραγούδι,
που πιο καινούργιο αντιλαλά γύρω στ᾽ αυτιά π᾽ ακούνε,
[424c] μήπως φανταστεί κανείς πως εννοεί όχι τα νέα τραγούδια, αλλά ένα νέο τρόπο ωδικής και συμφωνεί σ᾽ αυτό· ενώ πρέπει μια τέτοια σκέψη ούτε να την επιδοκιμάζει ούτε να την παραδέχεται κανείς. Γιατί πρέπει με μεγάλη ευλάβεια ν᾽ αποφεύγομε κάθε νέα αλλαγή στο είδος της μουσικής, επειδή τρέχομε έτσι τον κίνδυνο να χάσομε το παν· γιατί, όπως το λέει ο Δάμων και τον πιστεύω κι εγώ, πουθενά δεν γίνεται να μετακινηθούν οι τρόποι της μουσικής χωρίς μαζί να μετακινηθούν και οι μεγαλύτεροι πολιτικοί νόμοι.
Βάλε λοιπόν κι εμένα με κείνους που το πιστεύουν αυτό.

ΠΛΑΤΩΝ - Πολιτεία (424b-424c)

απόδοση Ι. Γρυπάρης

https://www.greek-language.gr/

Εικόνα: Μουσείο Staatliche, Βερολίνο. 

ΔΗΜΗΤΡΑ - ΛOΓΟΙ ΚΑΙ ΤOΠΟΙ ΛΑΤΡΕIΑΣ ΣΤΗ ΣΙΚΕΛIΑ!

DEMETRA, ragioni e luoghi di un culto in Sicilia

Η λατρεία της Μητέρας Γης Δήμητρας, παρέμεινε αδιάκοπη κατά τη διάρκεια των αιώνων και εκφράζεται σήμερα, μέσα από διάφορες εκδηλώσεις. Επιβίωση ενός Αρχαίου Ελληνικού τελετουργικού της λατρείας της Δήμητρας, θεάς της συγκομιδής και προστάτης της Σικελίας. Scena della Sagra della Spiga a Gangi in Sicilia.

ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΠΟΜΠΗ ΤΗΣ ΘΕΑΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΣΤΗ ΣΙΚΕΛΙΑ ΕΔΩ: https://www.facebook.com/StatoDueSicilieMagnaGrecia/

O ΟΜΗΡΟΣ «ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ» ΤΑ ΑΣΤΡΑ

«Πιστεύουμε ότι ο μύθος εξυφαίνεται γύρω από πραγματικά γεγονότα», λέει ευθέως η κ. Παναγιώτα Πρέκα-Παπαδήμα, καθηγήτρια Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η ίδια μαζί με διεπιστημονική ομάδα, η οποία και έκανε σχετικές δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, πιστεύουν ότι μερικά από τα γεγονότα που περιγράφονται συνέβησαν στ’ αλήθεια και αποδεικνύουν ότι τα φυσικά φαινόμενα που αναφέρονται συμπίπτουν με τον χρόνο της αφήγησής τους.

Η διεπιστημονική ομάδα που ερευνά τα έπη του Ομήρου, αποτελείται από τους καθηγητές Σ. Παπαμαρινόπουλο, Π. Πρέκα-Παπαδήμα, επίκουρη καθηγήτρια Αστροφυσικής στο ΕΚΠΑ και τους ερευνητές Π. Αντωνόπουλο, Φυσικό και ερασιτέχνη αστρονόμο, Π. Μητροπέτρο, φιλόλογο και εκπαιδευτικό, Ε. Μητροπέτρου, φιλόλογο και αρχαιολόγο, Α. Τσιρώνη, επίσης φιλόλογο-αρχαιολόγο και Γ. Σαραντίτη, συγγραφέα, ηλεκτρ. μηχανικό.

«ΥΠΑΡΧΕΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΠΥΡΗΝΑΣ ΣΤΟΝ ΜΥΘΟ»

Το βασανιστικό ερώτημα είναι αν τα γεγονότα που περιγράφονται στα έπη είναι μεταφορικά ή κυριολεκτικά. Την απάντηση για την κ. Πρέκα-Παπαδήμα τη δίνει ο Πλούταρχος, ο οποίος εξηγεί ότι Φυσική Επιστήμη, Θεολογία και Μυθολογία ταυτίζονται στην Αρχαία Ελλάδα. «Το φαινόμενο στην Οδύσσεια το δημιουργεί η Αθηνά και στην Ιλιάδα ο Απόλλωνας. Πιστεύουμε ότι υπάρχει ιστορικός πυρήνας στον μύθο», λέει η ίδια.

Προς επίρρωσιν, αναφέρει την εμφάνιση μιας βροχής πεφταστεριών που περιγράφεται ως εξής: «Ως άρα οι ειπόντι επέπτατο δεξιός όρνις, κίρκος, Απόλλωνος ταχύς άγγελος· εν δε πόδεσσι τίλλε πέλειαν έχων, κατά δε πτερά χεύεν έραζε μεσσηγύς νηός τε και αυτού Τηλεμάχοιο».

«Το γεράκι που περιγράφει ο Ομηρος, το οποίο είναι αδύνατον να είδε με λεπτομέρεια μέσα στο σκοτάδι, και μάλιστα από μακριά, τοποθετείται στη θέση που βρίσκεται ο αστερισμός Κόρακας. Βρίσκεται ανατολικά (δεξιά το βλέπει) και είναι αγγελιοφόρος του Απόλλωνα, σύμφωνα με τον Ερατοσθένη. Στα πόδια του –δηλαδή αντιδιαμετρικά από τον Κόρακα– βρίσκεται το σμήνος των Πλειάδων (Πελειάδες στα αρχαιοελληνικά, που σημαίνει αγριοπεριστέρες), που βρίσκονται στον αστερισμό του Ταύρου. Από εκεί λέει ότι πέφτουν πούπουλα, δηλαδή αστέρια, μια ποιητική περιγραφή του ουρανού και της πορείας του ταξιδιού», εξηγεί η ίδια.

Ανατρέχοντας στους χάρτες της NASA, οι επιστήμονες βρήκαν ότι πράγματι υπήρξε βροχή διαττόντων αστέρων στις 28 Οκτωβρίου, ημέρα της επιστροφής του Τηλέμαχου από το ταξίδι στην Πύλο και τη Σπάρτη. Ο Κόρακας, όμως, είναι απεσταλμένος του Απόλλωνα και καλός οιωνός για τον Τηλέμαχο, που αναζητάει τον πατέρα του. Η 30ή Οκτωβρίου ήταν ημέρα της γιορτής του Απόλλωνα, κατά την οποία μάλιστα λάμβανε χώρα εκατόμβη (θυσία εκατό βοδιών), πράγμα που σημαίνει ότι όλο το νησί είχε πάει να την παρακολουθήσει. Οι μνηστήρες βρέθηκαν στην τέλεια παγίδα και φονεύθηκαν με τη βοήθεια των δύο θεών, της Αθηνάς και του Απόλλωνα. Κατά τους επιστήμονες, δύο τόσο σημαντικές ειδήσεις, όπως η δολοφονία όλων των διαδόχων στην Ιθάκη και η έκλειψη, δεν μπορεί παρά να διαδόθηκαν ταχύτατα σε όλη την Ελλάδα ως ένα εξαιρετικά σημαντικό γεγονός.

Ματθαίος Τσιμιτάκης

(απόσπασμα)

ΠΗΓΗ: http://www.kathimerini.gr/

Εικόνα: Ο Αχιλλέας και ο Αίαντας παίζοντας τους πεσσούς. Aρχαίο ελληνικό αγγείο https://el.wikipedia.org/

ΙΕΡΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΥΝΙΚΟΥΣ Ο ΗΡΑΚΛΗΣ!!!

ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΕΝΑΡΕΤΗΣ ΖΩΗΣ

Τίποτε στη ζωή, έλεγε ο Διογένης, δεν επιτυγχάνεται χωρίς άσκηση, και η άσκηση αυτή μπορεί να υπερνικήσει κάθε εμπόδιο. Επειδή για να ζήσει κανείς ευτυχισμένα πρέπει να διαλέξει, αντί για τους άχρηστους κόπους, εκείνους που είναι ταιριαστοί με τη φύση, η δυστυχία οφείλεται στην αφροσύνη. Γιατί ακόμη και η περιφρόνηση της ηδονής είναι γλυκύτατη όταν την έχει κατακτήσει κανείς έπειτα από άσκηση, και όπως εκείνοι που έχουν συνηθίσει να ζουν με ηδονές, με μεγάλη δυσαρέσκεια πηγαίνουν στο αντίθετο, έτσι κι εκείνοι που έχουν ασκηθεί στο αντίθετο καταφρονούν τις ηδονές με μεγαλύτερη απόλαυση. Αυτά έλεγε και φαινόταν να κάνει ο Διογένης και έλεγε πως η ζωή του είχε τον ίδιο χαρακτήρα με τη ζωή του Ηρακλή: τίποτε δεν έβαζε πάνω από την ελευθερία. (Δ.Λ. VI 71).

ΕΧΟΥΜΕ ΕΔΩ ΕΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΠΟΥ ΚΗΡΥΣΣΕΙ ΤΗΝ ΑΝΔΡΕΙΑ, την ανεξαρτησία, αυτοπειθαρχία, λιτότητα, εργασία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Κυνικοί είχαν για ιερό πρότυπό τους τον Ηρακλή, τον δυνατό άντρα που ταξίδεψε σ’ ολόκληρο τον κόσμο απελευθερώνοντας τους ανθρώπους από τα τέρατα που τους επιβουλεύονταν. Το ραβδί και ο μανδύας του Κυνικού συμβόλιζαν το ρόπαλο και τη λεοντή του Ηρακλή: ο Κυνικός ξαναζούσε τον ανέστιο, πλάνητα βίο του Ήρωά του και διδασκόταν από τους περίφημους Δώδεκα Άθλους του πώς πρέπει να είναι ο σωστός άντρας.

Ο Κυνικός είναι ο πρώτος ασκητής της Δύσης. Είναι όμως κάτι περισσότερο από ασκητής ή ακόμη και ηθικολόγος: ως πραγματικός Έλληνας βασίζει την ύπαρξή του σε μία Λογική Αρχή την οποία και προσπαθεί να ακολουθήσει ως τις ύστατες λογικές συνέπειές της. Ο τρόπος αυτός τον οδηγεί να σχηματίσει συγκεκριμένες απόψεις, που αρκούν ώστε να εξηγηθούν οι φήμες γύρω από το όνομά του. Oι ηδονές της ζωής απορρίπτονται ως εμπόδια για την ελευθερία. Το ίδιο και οι κοινωνικές συμβάσεις. Οι Κυνικοί ήσαν αποφασισμένοι να δουν τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις κι ήσαν οι πρώτοι που κήρυξαν τον πόλεμο ενάντια σε κάθε τι το υποκριτικό ή κάλπικο - έναν πόλεμο που στον 20ο  αιώνα απέκτησε πολλούς μαχητές, μεταξύ των οποίων και οι Καρλάιλ και Μπέρναρντ Σω.

Η διαφορά των Κυνικών με τους σύγχρονους είναι ότι διεξήγαγαν την εκστρατεία τους με την πιο αδυσώπητη λογική και, κυρίως, ότι εφάρμοζαν αυτά που δίδασκαν. Έτσι δεν δίσταζαν να σκανδαλίσουν τους ευπρεπείς με τα λεγόμενά τους και τις πράξεις τους, υποστηρίζοντας πως δεν πρέπει να ντρεπόμαστε για ό, τι είναι φυσικό και πως ό, τι γίνεται μπορεί να συζητιέται ανοιχτά. Αυτή η ωμή ειλικρίνεια είναι το μοναδικό χαρακτηριστικό τους που διασώζεται ακόμη στη λέξη «Κυνικός». Ορισμένα γνωμικά τους εξηγούν αυτήν την εσκεμμένη προσπάθεια να κατατροπώσουν τη συμβατικότητα.

Βλέποντας έναν καλοντυμένο κύριο να καμαρώνει για το φάρδος της πορφύρας του, ο Δημώναξ έσκυψε στο αυτί του, και πιάνοντας το ρούχο τού είπε: «Τούτο εδώ πριν από σένα το φορούσε ένα πρόβατο· κι έμεινε πρόβατο». (Λουκιαν. Δημώναξ 41).

Κάποτε ο Διογένης πήγε στην Ολυμπία και σαν είδε στη γιορτή κάτι νεαρούς από τη Ρόδο πολυτελώς ντυμένους, γέλασε και είπε, «αυτό είναι έπαρση». Ύστερα πέτυχε κάτι Λακεδαιμόνιους που φορούσαν κάτι φτηνούς και λερούς χιτώνες και είπε, «κι αυτό έπαρση είναι, άλλης μορφής όμως». (Αιλιανός Ποικίλη Ιστορία IX 34)·

Ξεκινώντας από πρακτικές ανάγκες και προχωρώντας στον πόλεμο της λογικής εναντίον της συμβατικότητας, ο Κυνισμός ενισχύθηκε από ένα επιχείρημα που πάνω του, 2.000 χρόνια αργότερα, ο Ρουσώ θεμελίωσε ολόκληρη φιλοσοφία. Το επιχείρημα αυτό ήταν: ο πολιτισμός είναι επιβλαβής, όχι μόνον επειδή βάζει συνεχώς στο δρόμο μας εμπόδια για την ελευθερία, αλλά και επειδή είναι αφύσικος. Για να βρούμε την ευτυχία πρέπει να επιστρέφουμε στη Φύση.

Sir Richard Livingstone 

http://www.ekivolos.gr/index.htm

===========

ΕΝΝΕΑ ΕΤΗ ΦΩΤΟΣ: ΟΙ ΚΥΝΙΚΟΙ

ΟΙ ΚΥΝΙΚΟΙ

Ονόματα, κάποια ξακουστά, τα περισσότερα άγνωστα· κάποια αποσπάσματα· ένα ιδεώδες που γνώρισε πολλές μετενσαρκώσεις και επιστρέφει αδιάκοπα να στοιχειώσει τον ανθρώπινο νου - να τι έχει απομείνει από τον Κυνισμό.

Ο ιδρυτής του, ο Αντισθένης (-5ος αιώνας), εμπνευσμένος από τη σιδερένια και ασκητική αρετή του δασκάλου του, του Σωκράτη, καθιέρωσε μια ζωντανή φιλοσοφία ζωής (σε αντίθεση με τον Πλάτωνα, που μεταστοιχείωσε τη σωκρατική διδασκαλία σε ένα διανοητικό σύστημα). 

Ακόμα πιο ξακουστό είναι το όνομα του Διογένη (-403 με -323), που σύμφωνα με τον μύθο έζησε για ένα διάστημα σ’ ένα πήλινο πιθάρι· και όταν τον ρώτησε ο Μέγας Αλέξανδρος, «Τι μπορώ να κάνω για σένα;» του απάντησε: «Τραβήξου, να μη μου κρύβεις τον ήλιο».

Αυτοί είναι οι γεννήτορες του κυνισμού. Συναντάμε τους πνευματικούς τους απογόνους, ενεργούς ακόμη, επτακόσια χρόνια αργότερα,  χαρακτηριστικές φιγούρες σε κάθε μεγαλούπολη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Καμία φιλοσοφία δεν μπορεί να αντέξει επτακόσια χρόνια, χωρίς να περιέχει κάποιο στοιχείο αλήθειας. Ποιο ήταν αυτό το στοιχείο στον κυνισμό; Τι προσέλκυε τους ανθρώπους σ’ έναν τρόπο ζωής που φαινομενικά δεν είχε κανένα θέλγητρο;

Η ονομασία «κυνικός» δεν βοηθάει ιδιαίτερα να καταλάβουμε. Προέρχεται από τη λέξη κύων, σκυλί, και ενώ χρησιμοποιήθηκε χλευαστικά για να δηλώσει άσχημους τρόπους και απότομη ομιλία, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι τη θεώρησαν τιμή τους. Ωστόσο δεν μας αποκαλύπτει τίποτα για τις κυνικές πεποιθήσεις. Όμως δύο φράσεις προδίδουν τι αναζητούσαν αυτοί οι άνθρωποι και τι νόμιζαν ότι είχαν βρει.

Ο Διογένης είπε ότι του φάνηκε πως είδε την θεά Τύχη να παραπονιέται καθώς προσπαθούσε να του επιτεθεί: «Αυτόν τον παλαβό το σκύλο δεν μπορώ να τον πετύχω!»

Κι ο Κράτης: «Εγώ κληρονόμησα από το Διογένη κι αυτός από τον Αντισθένη πέντε πράγματα μεγαλύτερα και σπουδαιότερα από την περσική αυτοκρατορία' Σοφία, Αυτάρκεια, Αλήθεια, Παρρησία, Ελευθερία».

Για να εξασφαλίσει αυτές τις πέντε αξίες, ο Κυνικός αποποιούνταν τον πλούτο, την ηδονή, τη διασημότητα, τα αξιώματα, τη μάθηση, τις ανέσεις και όλες τις συμβάσεις του κόσμου τούτου. Άνοιγε δρόμο μέσα από τις κακοτοπιές της ζωής για να κρατήσει αυτά που κανείς δεν μπορούσε να του πάρει: την ελευθερία και την αρετή. Τα ακόλουθα παραθέματα ρίχνουν φως στα δόγματα των Κυνικών.

Μια μέρα, βλέποντας ένα παιδί να πίνει νερό με τα χέρια, ο Διογένης έβγαλε από το σακί το ποτήρι του και το πέταξε λέγοντας, «με νίκησε το παιδί στην απλότητα». (Δ.Λ. VI 37).

Ο Διογένης άναψε λυχνάρι μες στο καταμεσήμερο και είπε: «Έναν άνθρωπο ψάχνω νά ’βρω». (Δ.Λ. VI 41).

Φώναζε πολλές φορές και έλεγε ότι οι θεοί έχουν χαρίσει εύκολη ζωή στους ανθρώπους, αλλά αυτό είχε αποκρυφτεί εξ αιτίας του ότι οι άνθρωποι θέλουν γλυκίσματα, αρώματα και τα συναφή. Έτσι, ο Διογένης είπε κάποτε σε κάποιον που ο υπηρέτης του του φορούσε τα παπούτσια: «Πλήρως ευτυχισμένος θα γίνεις άμα θα σου σκουπίζει και τις μύξες, δηλαδή όταν θα σου κουλαθούν και τα δυο χέρια». (Δ.Λ. νι 44)·

Τους περισσότερους πλούσιους τους παρομοίαζε με δέντρα και αμπέλια που φυτρώνουν σε μέρη δύσβατα και απόκρημνα. Γιατί τους καρπούς τους δεν τους παίρνουν οι άνθρωποι, αλλά τους τρώνε τα κοράκια και άλλα τέτοια ζώα· τον πλούτο τους δεν τον ξοδεύουν σε καλά πράγματα, αλλά τον σκορπάνε στους κόλακες, στις πόρνες, στις πιο αισχρές ηδονές και στις πιο μεγάλες κενότητες, (Στοβαίος, Ανθολ. VI 31).

Ο πλούτος κι η φτώχεια δεν βρίσκονται μες στο σπίτι του ανθρώπου μα μες στο μυαλό του.

Σε κάποιον φίλο του που χτυπιόταν γιατί είχε χάσει τις φιλοσοφικές σημειώσεις του, ο Αντισθένης είπε: «Αυτά θα ’πρεπε να τα ’χεις γραμμένα μες στην ψυχή κι όχι στα χαρτιά». (Δ.Λ. VI 5. ἔδει γάρ ἐν τῇ φυχῇ αὐτά καί μή ἐν τοῖς χαρτίοις καταγράφειν).

Όταν ρωτήθηκε, τι κέρδισε από τη φιλοσοφία, ο Αντισθένης είπε: «Το ότι μπορώ και μιλάω με τον εαυτό μου». (Δ.Λ. νι γ).

Όταν ρωτήθηκε, τι κέρδισε από τη φιλοσοφία, ο Διογένης είπε: «Αν μη τι άλλο, το ότι είμαι προετοιμασμένος για όλα τα γυρίσματα της τύχης». (Δ.Λ. νι 63).

Σε κάποιον που του είπε, «Δεν κάνω εγώ για φιλοσοφία», ο Διογένης αποκρίθηκε, «Τότε, τι ζεις, άμα δε σε νοιάζει να ζεις καλά;» (Δ.Λ VI 65).

Sir Richard Livingstone 

http://www.ekivolos.gr/index.htm

===================

ΔΙΟΓΕΝΗΣ Ο ΚΥΝΙΚΟΣ

Η ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΟΓΕΝΗ

«ΑΡΧΗ ΣΟΦΙΑΣ Η ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ» - ΑΝΤΙΣΘΕΝΗΣ