Σάββατο 30 Μαρτίου 2024

Η Παραδημή Κομοτηνής κατοικείται και καλλιεργείται από… το 6.300πΧ!

Ερευνητικό πρόγραμμα φέρνει στο «φως» ενδιαφέροντα ιστορικά δεδομένα για τη ζωή στη Θράκη 8.500 χρόνια πριν το σήμερα

Ο αρχαιότερος οικισμός της Θράκης είναι… η Παραδημή της Ροδόπης, όπως προκύπτει από τα νέα στοιχεία που «φωτίζουν» το πολύ μακρινό παρελθόν του τόπου μας και παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της 36ης ετήσιας αρχαιολογικής συνάντησης για το έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, που ξεκίνησε χθες στη Θεσσαλονίκη.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα και τα βασικά συμπεράσματα του ερευνητικού προγράμματος MapFarm με τίτλο «Χαρτογραφώντας τους πρώιμους γεωργούς στη Θράκη», στο οποίο συμμετείχαν οι: Ντ. Ούρεμ-Κώτσου, Α. Σαρρής, Ν. Παπαδόπουλος, Κ. Βουβαλίδης, Γ. Μανιάτης, Χ. Καραδήμα, Μ. Χρυσάφη, Δ. Μάτσας, Α. Μουσιώνη, Μ. Κουτσουμανής, Σ. Κώτσος, Δ. Σκουλαρίκη, Κ. Σγουρόπουλος, Γ. Πολυμέρης, Π. Χρυσαφάκογλου, Δ. Οικονόμου, Σ. Δοάνη, Ι. Χρόνης.

Σημάδια πρώιμης οργανωμένης ανθρώπινης ζωής και στη Νέα Σάντα  

Το πεδίο έρευνας στη Ροδόπη
Στη Ροδόπη ερευνήθηκαν οι περιοχές Παραδημή, Κρωβύλη, Αμάραντα, Μαρώνεια, Φανάρι, Νέα Σάντα και Υφαντές, με τα συμπεράσματα να δείχνουν ως αρχαιότερες περιοχές την Παραδημή (με τούμπα) και τη Νέα Σάντα (επίπεδος οικισμός).

Όπως αποτυπώθηκε στην έρευνα, μάλιστα, η Παραδημή φαίνεται να είναι ο αρχαιότερος οικισμός που ανακαλύφτηκε ως τώρα στη Θράκη, υποδεικνύοντας την παρουσία των πρώιμων αγροτών στην περιοχή ήδη ίσως από το 6.300 πΧ! Πιο συγκεκριμένα, η ραδιοχρονολόγηση του δείγματος από τον κεντρικό πυρήνα δείχνει ότι ο οικισμός ιδρύθηκε στο δεύτερο μισό της 7ης χιλιετίας.
Στο πλαίσιο της ίδιας έρευνας, η ραδιοχρονολόγηση δύο οικισμών, της τούμπας του Φαναρίου και των Υφαντών, έδωσαν στοιχεία μόνο για την κατοίκηση κατά την πρώιμη εποχή του Χαλκού. Σε άλλα συμπεράσματα οι περισσότεροι νεολιθικοί οικισμοί που μελετήθηκαν περικλείονταν με τάφρο (μία ή περισσότερες) είτε εν μέρει είτε εξ ολοκλήρου.

Το τριετές ερευνητικό έργο υποστηρίχτηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας & Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), υπό την αιγίδα πολλών επιστημονικών-ακαδημαϊκών φορέων, μεταξύ των οποίων το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.

Διονύσης Βοργιάς

Περισσότερα: https://xronos.gr/

Τετάρτη 27 Μαρτίου 2024

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΑΥΤΗ ΗΤΑΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΟΛΟΚΛΗΡΟ, ΑΠΩΛΕΙΑ ΑΝΕΠΑΝΟΡΘΩΤΗ

Πόσα και ποιά πολύτιμα χειρόγραφα και επιστημονικά βιβλία εξόχων συγγραφέων κατέστρεψε η παυλιστική εκκλησία και το παυλιστικό πνεύμα, κανείς και ποτέ δεν θα το μάθει.

Πηγή: "Τα Μυστήρια της Αρχαιότητος" - Θ. Ι.Λεφάκης (Δόμινος) 1896

Με φροντίδα του Θ. Λεφάκη του επονομαζόμενου Δόμινου, συγγραφέα της εμβληματικής μελέτης Περί Ελευσινίων Μυστηρίων και Μαντείων το 1896.

Το βιβλίο χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα και είναι αθησαύριστο, αφού δεν υπάρχει ούτε στον κατάλογο της Εθνικής Βιβλιοθήκης.
Διατίθεται ελευθέρως σε όσους μελετητές της εσωτερικής οδού επιθυμούν να το διαβάσουν εδώ: https://www.tetraktys.gr

Λαξευμένη σε ογκόλιθο επιγραφή με Ελληνικά γράμματα και με άγνωστη γραφή στο Τατζικιστάν

Ο τοπικός βοσκός Sanginov Khaitali εντόπισε για πρώτη φορά τις επιγραφές στη δεκαετία του 1970 και τον Ιούλιο του 2022, οδήγησε μια ομάδα με επικεφαλής τον αρχαιολόγο Bobomullo Bobomulloev της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών του Τατζικιστάν στον χώρο.

Βρήκαν ότι η επιγραφή ήταν γραμμένη τόσο με την άγνωστη γραφή όσο και με Ελληνικά γράμματα.

Η επιγραφή λαξευμένη σε έναν ογκόλιθο ψηλά στο φαράγγι Almosi της οροσειράς Hissar του Τατζικιστάν έδωσε τη δυνατότητα στους φιλολόγους να αποκρυπτογραφήσουν ένα σύστημα γραφής γνωστό ως «η άγνωστη γραφή», το οποίο χρησιμοποιήθηκε κατά τους αιώνες όταν η πολυεθνική Αυτοκρατορία Κούσαν (περίπου 50-250 μ.Χ.) κυριάρχησε στην Κεντρική Ασία. 

https://www.archaeology.org/

Τρίτη 26 Μαρτίου 2024

Δευτέρα 25 Μαρτίου 2024

Τα παιδιά του 1821 στα παιδιά του 2024

Το πνεύμα του 1821 είναι το φρόνημα των παιδιών του. Παιδιών με γενναίο φρόνημα, που δεν κάθονταν φρόνιμα! Όπως τα παιδιά του Μεσολογγίου, οι περίφημοι Γελεκτσήδες. Τα έλεγαν έτσι, γιατί ήταν πάντα «στο γελέκι», δηλαδή, μόνο με το γιλέκο, για να είναι ετοιμοπόλεμα. Έκαναν πετροπόλεμο, έφερναν νερό, περνώντας, κρυφά τις νύχτες, μέσα από το τουρκικό στρατόπεδο, ρίχνονταν με μονόξυλα στη λιμνοθάλασσα ενάντια στα μικρά εχθρικά πλεούμενα και τα κυρίευαν ή τα βύθιζαν. 

Νύχτες βροχερές ή με αέρα, εισέδυαν στο εχθρικό στρατόπεδο και έσπερναν τον πανικό σκοτώνοντας Τούρκους και αρπάζοντας τρόφιμα, ρουχισμό και όπλα. 

Τα ονόματά τους έχουν διασωθεί από τον Ιωάννη-Ιάκωβο Μάγιερ, εκδότη των «Χρονικών». Ανάμεσά τους και δύο κορίτσια: Γιωργάκης Χ. Άρτης, Γιωργάκης Κ. Βαλτινός, Τάσος [Νταής] Βορίλας, Πέτρος Γαλιώτος ή Αγγούρας, Τασούλα ΓυφτογιάννηΧρυσάφω Χ. Καραγγελέ, Μανώλης Αντώνης, Μπάκας Γιώργος, Μπούλαλας Σπύρος, Παπαλουκάς γιος του Αντιστρατήγου Αναστασίου Παπαλουκά, Παντολέων Πλατύκας, Ζαφείρης Ν. Ράπεσης - Σφήκας, Μάνθος Τρικούπης.

Το 1821 είναι το φρόνημα του Δημήτρη Μπότσαρη, γιου του ήρωα Μάρκου Μπότσαρη. Όταν μαθεύτηκαν τα νέα για τον θάνατο του πατέρα του στο Κεφαλόβρυσο, ήταν έντεκα ετών. Η μητέρα του άρχισε να μοιρολογά τον ήρωά της. Ο Δημητράκης δεν την άφησε να κλάψει. Γυρίζει και της λέει: «Ο πατέρας σκοτώθηκε για την πατρίδα. Η ψυχή του πάει στον παράδεισο. Μην κλαις, μάνα! Βγάλε τα μαύρα κι άφησε με να πάω στον θείο μου. Θέλω να πολεμήσω στο πλευρό του. Δώσε μου ένα άλογο. Δώσε μου κι άρματα. Μπορώ να τα κρατάω! Θέλω να πάρω πίσω το αίμα τού πατέρα!»

Το 1821 είναι εκείνο το τσοπανόπουλο, που μη έχοντας όπλα, παρακολουθούσε τη μάχη στα Δερβενάκια άπραγο. Ο Κολοκοτρώνης το μάλωσε: 

«Τι στέκεις έτσι, ορέ Έλληνα, και χαζεύεις; Γιατί δεν τρέχεις και συ να πολεμήσεις τους Περσιάvους;» 

- «Μα, δεν έχω άρματα, καπετάνιε μου, του δικαιολογήθηκε ο τσοπάνος. Με τι να πολεμήσω;» 
- «Με τη γκλίτσα σου, μωρέ Έλληνα! Κι αυτή όπλο είναι.» 

Το τσοπανόπουλο, χωρίς να δώσει απάντηση, έφυγε τρέχοντας και χάθηκε. Όταν τελείωσε η μάχη, παρουσιάζεται μπροστά στον Γέρο του Μοριά ένα θεόρατο παλληκάρι. Κρατά στα χέρια του ένα μαλαμοκαπνισμένο καριοφίλι, το σελάχι του είναι γεμάτο από ασημοκολλημένες κουμπούρες και το ιδρωμένο πρόσωπό του μαυρισμένο από τους καπνούς της μάχης.

- «Ποιος είσαι συ μωρέ;» του φωνάζει ο Γέρος.

- «Δε με γνωρίζεις, καπετάνιε; Είμαι ο τσοπάνος, που έστειλες το μεσημέρι να πολεμήσει με τη γκλίτσα του. Έκανα όπως μου είπες. Σκότωσα έναν Τούρκο, τού πήρα τ’ άρματα και... να ’μαι τώρα», του πρόσθεσε, δείχνοντάς του την πλουμιστή αρματωσιά του με περηφάνια. 
- «Μπράβο μωρ’ Έλληνα», του είπε χαρούμενος ο Κολοκοτρώνης. Και ευχαριστημένος, χτύπησε φιλικά το παλληκάρι στην πλάτη.

Τα παιδιά του 1821 φωνάζουν σε εσάς, τα παιδιά του 2024, τα θαυμάσια λόγια του Ιωάννη Πολέμη από το ποίημά του «Τὸ κρυφὸ σχολειό»:
«Μὴ σκιάζεστε στὰ σκότη! Ἡ λευτεριὰ
σὰν τῆς αὐγῆς τὸ φεγγοβόλο ἀστέρι
τῆς νύχτας τὸ ξημέρωμα θὰ φέρει».

Ας είναι το 1821 για εσάς, τα παιδιά του 2024, αυτό που γράφει ο πυρπολητής Κωνσταντίνος Νικόδημος στο έργο του «Πρός τήν Νεολαίαν τῶν Ψαριανῶν»:

Οἱ πατέρες ὑμῶν, φίλη νεολαία, ἔζησαν εἰς ἐποχήν μεταβολῶν, ἔπραξαν ἔργα ἄξια διαδόσεως εἰς ὑμᾶς. Ἐγώ δέ ὡς σύγχρονος τῶν πατέρων σας, ἀνέλαβον ἑκουσίως νά συγγράψω τάς πράξεις των διά νά μείνωσιν εἰς ὑμᾶς, φίλη νεολαία, διδάσκαλος καί ὁδηγός τοῦ βίου σας καί γίνετε μιμηταί καί ἐπάξιοι ἀπόγονοι ἐκείνων, ἀφιεροῦντες εἰς τήν πατρίδα τόν νοῦν καί τόν βραχίονα, ἵνα καυχᾶσθε ὡς ἄλλοι Σπαρτιάται:
«
Ἅμες δέ γ’ ἐσόμεθα πολλῷ κάρρονες».

Γιάννης Καργάκος
Φιλόλογος του Β ‘ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού

https://www.arsakeio.gr/

Κυριακή 24 Μαρτίου 2024

ΚΑΛΗ ΑΝΟΙΞΗ

Κάθε μοσχοβολιὰ και κάθε χρώμα,
κάθε πουλιού κελάηδημα ξυπνάει
πόθο στα φυλλοκάρδια μου κι ελπίδα
να σου ξαναφιλήσω τ᾿ άγιο χώμα,
να ξαναϊδώ και το δικό σου Μάη,
όμορφή μου, καλή, γλυκειά πατρίδα.

Λορέντζος Μαβίλης – Πατρίδα 1888

Σάββατο 23 Μαρτίου 2024

Η Διώνη με φόντο τον Κρόνο και τους δακτυλίους του. Η εικόνα τραβήχτηκε από τον σταθμό Cassini.

Η Διώνη είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος από τους 62 φυσικούς δορυφόρους του πλανήτη Κρόνου και ο δέκατος πέμπτος, κατά σειρά μεγέθους, δορυφόρος του ηλιακού συστήματος. Η Διώνη έχει μέση διάμετρο 1.123 χιλιόμετρα και απέχει από τον πλανήτη Κρόνο 377.400 χιλιόμετρα. Πήρε το όνομά της από την τιτανίδα Διώνη, η οποία ήταν αδελφή του Κρόνου κατά την Ελληνική μυθολογία. el.wikipedia.org/

The Space Academy 

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ: Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΙΝΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΚΑΛΛΟΣ

Όταν κάποιος επιζητά την αναγνώριση της αλήθειας, οι γνώσεις τού είναι πολύ χρήσιμες και τον βοηθούν στην πρόσβαση αυτή. Αλλά αν παραμείνει μόνον στις γνώσεις, τότε αυτές λειτουργούν ανασταλτικά ως πνευματική πέδηση. Όμως ο μαθητής του Πυθαγόρου γνωρίζει ότι «δεν πρέπει να ομιλή δίχως φως», όπως λέει ένα Άκουσμα του μεγάλου αυτού διδασκάλου της Δύσεως και της ανθρωπότητας.

Ο μέγας φιλόσοφος Εμπεδοκλής (480 - 430 π.Χ.) έγραψε για τον Πυθαγόρα: 

«Ανάμεσά τους ζούσε ένας άνδρας που υπερτερούσε σε γνώση, που μέσα του περιείχε τον πιο περιεκτικό πλούτο και που ήταν γνωστός με τα βαθιά σοφίας έργα του. Όταν εξαντλούσε όλη την δύναμη της διάνοιάς του, εύκολα διέβλεπε το κάθε τι σε κάθε οντότητα, μέχρι δέκα ή είκοσι αιώνες της ανθρώπινης φυλής».

Η Πυθαγόρεια φιλοσοφία είναι κάτι πολύ περισσότερο από μιά διδασκαλία ή ένα σύστημα. Μπορεί να αφυπνίζει μιά δύναμη και να προκαλεί μιά θέαση, που εκφράζεται δημιουργικά στην όλη σκέψη και πράξη του μαθητή του Πυθαγορισμού.

Πίστη, γνώση και ζωή σχηματίζουν μιά δυναμική ενότητα.

«Φιλοσοφία» σημαίνει για τους πυθαγόρειους «αγάπη της σοφίας». Ένας φιλόσοφος είναι, συνεπώς, φίλος της σοφίας και της επιστήμης. Όπου όμως υπάρχει αγάπη και φιλία, υπάρχει κάτι πολύ περισσότερο από την γνώση εκείνη που προσπαθεί να προσανατολίζεται με τα εξωτερικά δεδομένα. Τότε ο φίλος της σοφίας δεν ικανοποιείται πιά με το απτό, αλλά αναγνωρίζει πνευματικές αξίες. Γι’ αυτό έλεγε ο Πλάτων ότι η επιστήμες πρέπει να διδάσκονται μόνον αν συμβάλλουν «στην κατεύθυνση της ψυχής προς το ύψιστο, προς τις αιώνια αληθινές ιδέες. Όταν το πράττουν, πρέπει να διδάσκονται».

Σε κάθε εποχή είναι μόνον λίγοι εκείνοι που προσεγγίζουν τον υψηλό σκοπό, αφού η Γη είναι ο τόπος στον οποίο ενσαρκώνονται άνθρωποι κάθε πνευματικής και ηθικής απόχρωσης και ψάχνουν τον δρόμο τους. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του πεπρωμένο, τις δικές του επιτυχίες και αποτυχίες. Ο κάθε άνθρωπος ευρίσκεται πάνω στην δική του βαθμίδα της αναπτυξιακής κλίμακας. Όμως ο σκοπός όλων των ανθρώπων, αρχάριων, πεπειραμένων ή ακόμα και τέτοιων που φαίνεται ότι αρνούνται τον σκοπό αυτό, είναι ίδιος.

Λέγεται ότι ο Πυθαγόρας εδίδασκε πως η πνευματική ανάπτυξη είναι ένα εσωτερικό κάλλος που είναι κοινό στους καλύτερους κάθε γενεάς.

Αθήναι, 1998
Γερ.Στουραΐτης

ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ - ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΩΝ [ΧΡΥΣΑ ΕΠΗ] (Τόμος. Α’) ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΣΤΟΥΡΑΪΤΗΣ

https://www.tetraktys.gr/

Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024

Η φέτα είναι το Αρχαιότερο τυρί του κόσμου και η απόδειξη βρίσκεται στην Οδύσσεια

Η φέτα το αρχαιότερο τυρί του κόσμου, το Ελληνικό τυρί το βρίσκουμε στην Οδύσσεια του 
Ομήρου όταν ο Οδυσσέας επισκέφτηκε το σπήλαιο του Κύκλωπα Πολύφημου. Εκεί μαθαίνουμε πως ο Πολύφημος παρασκεύαζε την φέτα.
Επίσης καταλαβαίνουμε από το κείμενο του Όμηρου πως ο Πολύφημος είχε και άλλα είδη τυριών στα ράφια του.

Οδύσσεια, μετάφραση Καζαντζάκη-Κακριδή, ραψωδία ι στίχοι 216-249
Απόδοση:

Σε λίγο ομπρός στο σπήλιο φτάσαμε, μα μέσα αυτός δεν ήταν, μόν΄ τα παχιά τ΄ αρνιά του εβόσκιζε ψηλά στα βοσκοτόπια. Κι εμείς το σπήλιο τριγυρίζοντας το αποθαμάξαμε όλο: τυριά γεμάτα τα τυρόβολα· στις μάντρες στοιβαγμένα τ΄ αρνιά, τα ρίφια· κι ήταν ξέχωρα κλεισμένη η κάθε γέννα, χώρια μαθές τα πρωτογέννητα και χώρια τα μεσάτα, και τα ψιμάρνια χώρια· ξέχειλα τ΄ αγγειά από ορό θωρούσες — λεβέτια, σκάφες, όλα, που ΄φτιανε, να τα ΄χει και ν΄ αρμέγει.

Τα παρακάλια τότε οι σύντροφοι κινούσαν, πρώτα απ΄ όλα να πάρουμε τυριά να φύγουμε, και πάλι διαγυρνώντας αρνιά από τα μαντριά ν΄ αρπάξουμε και ρίφια, να τα πάμε στο πλοίο, κι αμέσως να μακρύνουμε πα στ΄ αρμυρά πελάγη. Μα εγώ δεν άκουσα, και θα ΄μαστε πολύ πιο κερδεμένοι· πρώτα να ιδώ τον ίδιον ήθελα κι αν θα μου δώσει δώρα· μα οι σύντροφοί μου δεν θα γνώριζαν καμιά του καλοσύνη!

Ανάψαμε φωτιά και στους θεούς προσφέραμε θυσίες, μετά κι εμείς να φάμε πήραμε τυρί, και καθισμένοι τον καρτερούσαμε, ως που γύρισε· στην πλάτη εκουβαλούσε ξύλα στεγνά, ένα ακέριο φόρτωμα, να τα ΄χει για το δείπνο.
Κι ως χάμω τα ΄ριξε, αντιλάλησε βαριά τρογύρα ο βράχος. Εμείς στην αγκωνή χωθήκαμε του σπήλιου φοβισμένοι, κι αυτός στο σπήλιο το πλατύχωρο τα ζωντανά του μπάζει, όλα όσα θα ΄ρμεγε, όξω αφήνοντας τ΄ αρσενικά — τους τράγους και τους κριγιούς — στην αψηλόχτιστην αυλή· μετά ένα βράχο, που ΄χε να κλειεί του σπήλιου το άνοιγμα, σηκώνει και σφαλίζει, κατάβαρο· και να τον φόρτωνες σε εικοσιδυό καρότσια γερά και να ΄χουν ρόδες τέσσερεις, δε σάλευε απ΄ τον τόπο· τόσο τρανός ο βράχος που ΄βαλε στην πόρτα, για να κλείσει.

Κι ως τις αρνάδες πήρε κι άρμεξε και τις βελάστρες γίδες με τάξη, τα μικρά στις μάνες τους να τις βυζάξουν σπρώχνει. Μισό απ΄ το γάλα το άσπρο βάλθηκε μετά γοργά να πήξει, κι όπως το μάζωξε, το απίθωσε στα τυροβόλια μέσα· το άλλο μισό σε κάδους το ΄βαλε να το ΄χει για την ώρα που θα δειπνούσε, με το χέρι του ν΄ απλώνει και να πίνει.

https://iribeyond.com/

ΠΕΡΙ ΜΑΝΤΕΙΩΝ

Αναλογιζόμενος πόσο μεγάλες υπηρεσίες προσέφερε στους Έλληνες, προ τριών χιλιάδων ετών το Μαντείο των Δελφών, κατά τους πολέμους, τις επιδημίες και τη δημιουργία νέων πόλεων, θα ήταν αμάρτημα να μην αποδώσουμε την εύρεση και τη δημιουργία αυτού στη θεία Πρόνοια, αλλά στην τύχη και τις τυφλές συμπτώσεις. Πλούταρχος 

Ο Αμέλιος (3ος αι. Νεοπλατωνικός φιλόσοφος, ο σπουδαιότερος μαθητής και συνεργάτης του Πλωτίνου) ρώτησε το Μαντείο των Δελφών μετά τον θάνατο του Πλωτίνου, που πήγε η ψυχή του και πήρε στην απάντηση εγκώμιο για τον φιλόσοφο και την βεβαίωση ότι ο Πλωτίνος είχε ήδη γίνει δαίμων.

Ο Τίμαρχος πήρε στο Τροφώνιο Μαντείο την πληροφορία, ότι το δαιμόνιο του Σωκράτους, ήταν η ίδια η ψυχή του Σωκράτους (Πλούταρχος - Περί του Σωκράτους δαιμονίου)

Απίστευτη είναι η ταχύτητα με την οποία τα Μαντεία ειδοποιούντο για τα σπουδαία συμβάντα. Αν δεν θέλουμε να αμφιβάλουμε για την αλήθεια των πολυάριθμων αυτών ειδήσεων, πρέπει να εξηγήσουμε το θαύμα με την παρασκευή κάποιου είδους τηλέγραφου.

Με φροντίδα του Θ. Λεφάκη του επονομαζόμενου Δόμινου, συγγραφέα της εμβληματικής μελέτης Περί Ελευσινίων Μυστηρίων και Μαντείων το 1896.

Το βιβλίο χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα και είναι αθησαύριστο, αφού δεν υπάρχει ούτε στον κατάλογο της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

Διατίθεται ελευθέρως σε όσους μελετητές της εσωτερικής οδού επιθυμούν να το διαβάσουν. https://www.tetraktys.gr/article.php?id=97&lang=el

------------------------------------------------

Ο ΗΡΟΔΟΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΡΗΣΜΟΥΣ

«ΈΧΕΙ ΑΠΟΜΕΙΝΕΙ ΣΤΟ ΑΔΥΤΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΕΝΑ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΥΠΕΡΒΑΙΝΕΙ…» Γ. Σεφέρης 



Πέμπτη 21 Μαρτίου 2024

Η πορεία του Αλεξάνδρου προς τον ναό του Άμμωνα Ρα στην όαση Σίουα

ΕΙΚΟΝΑ: Το Μαντείο του Άμμωνα στην Όαση Σίβα γνωστή και ως Όασις Άμμωνος Ρα.

 Είναι όαση στην Αίγυπτο, κοντά στο βαθύπεδο Κατάρα, στη Λιβυκή έρημο. Απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Λιβύη και 560 από το Κάιρο. Είναι ένας από τους πιο απομονωμένους οικισμούς της Αιγύπτου. https://el.wikipedia.org/

Από τις εκβολές του Νείλου, όπου είχε οριοθετήσει την πόλη του, ο Αλέξανδρος ξεκίνησε με ένα ελαφρύ και ταχυκίνητο απόσπασμα συνοδείας για το μαντείο του Άμμωνα Ρα στην όαση Σίουα, ένα δύσκολο ταξίδι περίπου 560 χλμ.

Το μαντείο του Άμμωνα βρισκόταν σε όαση μέσα στην αμμώδη και άνυδρη έρημο της Λιβύης. Το μέγιστο πλάτος της όασης ήταν 40 στάδια (περίπου 7,5 χλμ) και ήταν γεμάτη ήμερα δένδρα, ελιές και φοίνικες. Εκεί βρισκόταν και η μοναδική πηγή της περιοχής, της οποίας το νερό άλλαζε θερμοκρασία στη διάρκεια του εικοσιτετραώρου. Το μεσημέρι έφτανε να είναι σχεδόν παγωμένο, στη συνέχεια η θερμοκρασία του ανέβαινε, τα μεσάνυχτα έφτανε στο υψηλότερο σημείο και μετά άρχιζε πάλι να ψυχραίνει. Εκεί κοντά υπήρχαν αλατωρυχεία, τα οποία έδιναν εξαιρετικής ποιότητας αλάτι, καθαρό σαν κρύσταλλο. Μερικά κομμάτια του ήταν μεγαλύτερα από 3 δακτύλους (περίπου 5,5 εκ.) και ήταν περιζήτητο στις θυσίες.

----------------------------------

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Ἀλέξανδρος (26.11-27.8.)

[26.11] Ο Αλέξανδρος ξεκίνησε για το ναό του Άμμωνα, μεγάλο ταξίδι με πολλές δυσκολίες και ταλαιπωρίες και δυο κινδύνους, τον της ανυδρίας, εξαιτίας της οποίας υπάρχει έρημος αρκετών ημερών, και τον νοτιά, όταν τυχόν φυσά λυσσαλέος σε όσους βαδίζουν σε άμμο βαθιά και αχανή· [26.12] είναι αυτός ο άνεμος που, όπως λένε, σήκωσε παλαιότερα κάπου στον στρατό του Καμβύση πολλήν άμμο, δημιούργησε βουνά από αυτήν στην περιοχή και έθαψε και εξόντωσε πενήντα χιλιάδες ανθρώπους.

[26.13] Αυτά τα σκέφτονταν όλοι σχεδόν, αλλά ήταν δύσκολο να αποτρέψει κανείς τον Αλέξανδρο, όταν είχε ξεκινήσει για κάτι. [26.14] Γιατί και η τύχη ακόμη υποχωρώντας στις αποφάσεις του ενίσχυε την άποψή του· εξάλλου, ο ορμητικός χαρακτήρας του έκανε ανυποχώρητη τη φιλοδοξία του να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις δυσκολίες, όχι μόνο προς τους εχθρούς αλλά ακόμη και στον χώρο και στον χρόνο.

[27.1] Σε εκείνη λοιπόν την πορεία η βοήθεια που δόθηκε στον Αλέξανδρο από τον θεό προς αντιμετώπιση των δυσκολιών έγινε περισσότερο πιστευτή από τους επόμενους χρησμούς. Σε αυτούς κατά κάποιον τρόπο οφείλεται και η εμπιστοσύνη του Αλέξανδρου στους χρησμούς.

[27.2] Πρώτα πρώτα το πολύ νερό και οι συνεχείς βροχοπτώσεις έδιωξαν τον φόβο από τη δίψα και εξουδετερώνοντας την ξηρότητα της άμμου, η οποία υγράθηκε και κατακάθισε, έκαναν τον αέρα πιο εύκολο στην αναπνοή και πιο καθαρό.

[27.3] Έπειτα, καθώς τα σημάδια που ήταν για τους οδηγούς είχαν μπερδευτεί και λόγω της άγνοιας περιπλανιόνταν και αποσπώνταν μεταξύ τους αυτοί που βάδιζαν, εμφανίστηκαν κοράκια που είχαν αναλάβει τον ρόλο του οδηγού της πορείας, αφού, όταν τα ακολουθούσαν, πετούσαν γρήγορα μπροστά τους, όταν όμως ο Αλέξανδρος και οι άνδρες του έμεναν πίσω και αργοπορούσαν, τους περίμεναν.

[27.4] Και, όπως λέει ο Καλλισθένης, το εκπληκτικότερο ήταν πως με τα κρωξίματα ανακαλούσαν όσους τη νύχτα περιπλανιόνταν και κράζοντας τους έβαζαν πάλι στα αχνάρια της πορείας. 

[27.5] Όταν, διασχίζοντας την έρημο έφτασε στον προορισμό του, ο προφήτης του Άμμωνος τον χαιρέτησε από μέρους του θεού σαν από πατέρα· ο Αλέξανδρος όμως τον ρώτησε μήπως του έχει ξεφύγει κάποιος από τους φονιάδες του πατέρα του. 

[27.6] Όταν ο προφήτης του συνέστησε να είναι προσεκτικός στα λόγια του, γιατί ο πατέρας του δεν ήταν θνητός, αλλάζοντας την ερώτηση ζητούσε να μάθει αν είχαν τιμωρηθεί όλοι οι δολοφόνοι του Φιλίππου. Κατόπιν ρώτησε για την ηγεμονία, αν δηλαδή θα του επέτρεπε ο θεός να γίνει κύριος του κόσμου. 

[27.7] Και όταν ο θεός χρησμοδότησε ότι και τούτο του επέτρεπε και ο Φίλιππος πήρε πλήρη εκδίκηση, τιμούσε τον θεό με λαμπρά αφιερώματα και στους ανθρώπους πρόσφερε χρήματα. 

[27.8] Αυτά γράφουν για τους χρησμούς οι περισσότεροι. Ο ίδιος όμως ο Αλέξανδρος σε γράμμα προς τη μητέρα του λέει ότι είχαν δοθεί σ᾽ αυτόν κάποιοι απόρρητοι χρησμοί, που ο ίδιος θα ανακοίνωνε κατά την επιστροφή του μόνο σε εκείνη. 

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Ἀλέξανδρος (26.11-27.8.)

https://www.greek-language.gr/ , https://chilonas.com/

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2024

ΕΑΡΙΝΗ ΙΣΗΜΕΡΙΑ - Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ - Η ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ

Αστρονομικό φαινόμενο, κατά το οποίο η ημέρα και η νύχτα έχουν περίπου την ίδια διάρκεια, συμπίπτει πάντα με την 20η ή 21 Μαρτίου και σηματοδοτεί την πρώτη ημέρα της Άνοιξης. Μετά την Εαρινή Ισημερία η μέρα θα μεγαλώνει πλέον συνεχώς έναντι της νύχτας έως το Θερινό Ηλιοστάσιο.

Οι  Έλληνες μύστες κατά την Αρχαιότητα,  μελετούσαν και γνώριζαν τις θείες λειτουργίες της φύσεως έτσι αυτές τις μέρες τελούσαν επίσημες τελετές για την αποκάλυψη των θείων μυστικών που κρατάει φιλόστοργα κρυμμένα στα βάθη της η μάνα Γη. 

------------------------------

Ο Θείος Ορφεύς ήταν ο πρώτος ο οποίος καθιέρωσε τον εορτασμό των φυσικών εορτών.
Υπήρξε ο πρώτος μέγας μυσταγωγός δηλαδή ο πρώτος άνθρωπος του οποίου η διανόηση δια του μήκους των ακτίνων του έφθασε τα όρια των άλλων υπέρτερων κόσμων και άντλησε από εκεί την θεία γνώση, η οποία δίνει την δυνατότητα στα νοητικά όντα να εξελιχθούν και να εισέλθουν στους χώρους των αθανάτων και στην θεία μακαριότητα.

Οι Πυθαγόρειοι τελούσαν τέσσαρες γιορτές τον χρόνο που γινόντουσαν κατά τις δυο ισημερίες και κατά τις δυο τροπές του Ηλίου σε εκδήλωση λατρείας προς την Φύση γιατί πίστευαν ότι Η ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΦΥΣΗ ΛΑΤΡΕΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΟΤΕΡΑ ΟΛΩΝ.

Σχετικά ο ίδιος ο Πυθαγόρας έλεγε: «Η ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΦΥΣΗ ΛΑΤΡΕΙΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΚΑΙ ΤΑ ΚΑΤΑ ΜΕΡΟΣ ΑΥΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΑΥΤΗΣ. ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΛΑΤΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΠΡΟΣΩΠΟ ΧΩΡΙΖΕΙ ΑΥΤΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΙΩΝΕΙ. ΛΑΤΡΕΥΟΜΕ, ΕΛΕΓΕ, ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ ΩΣ ΚΥΡΙΟΥΣ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΩΣ ΑΤΟΜΙΚΑ ΕΓΩ ΑΥΤΗΣ. ΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΕΓΩ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΤΙΜΟΥΜΕ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥΣ».

Οι Ορφικοί συμβόλιζαν την εαρινή ισημερία με τον θάνατο του Διονύσου του Ζαγρέως και την εκ νέου γέννησή του με την παρέμβαση της Θεάς Αθηνάς  (δηλαδή του σοφού πνεύματος) από την φύση του Ολυμπίου Διός ως Διονύσου του Άνθιου, ο οποίος κατόπιν μεταμορφώνεται στον Διόνυσο τον Ελευθερέα.

Στα Ελευσίνια Μυστήρια η εαρινή ισημερία συμβολίζονταν με την απελευθέρωση της Περσεφόνης από το βασίλειο του Πλούτωνα (που είναι χθόνια θεότητα). Την απελευθέρωσή της την πραγματοποιεί ο Διόνυσος ο Ελευθερέας (που είναι ουράνια θεότητα), ο οποίος την μεταφέρει στον Όλυμπο δηλαδή την μεταμορφώνει σε Ουράνια θεότητα. Ο συμβολισμός αυτός των Ελευσίνιων Μυστηρίων, δείχνει και την περαιτέρω δράση των πνευματικών οντοτήτων.

ΣΤΥΛ. ΤΑΚΑΣ, Φυσικός και πτυχιούχος της Νομικής (Απόσπασμα) 

------------------------

Η ΕΑΡΙΝΗ ΙΣΗΜΕΡΙΑ - ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΟΡΤΕΣ.

Παλαιότερες αναρτήσεις σχετικές με ΕΑΡΙΝΗ ΙΣΗΜΕΡΙΑ

ΠΕΡΙ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ

"Τα Μυστήρια της Αρχαιότητος" - Θ. Ι. Λεφάκης (Δόμινος)

Με φροντίδα του Θ. Λεφάκη του επονομαζόμενου Δόμινου, συγγραφέα της εμβληματικής μελέτης Περί Ελευσινίων Μυστηρίων και Μαντείων το 1896.

Το βιβλίο χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα και είναι αθησαύριστο, αφού δεν υπάρχει ούτε στον κατάλογο της Εθνικής Βιβλιοθήκης.
Διατίθεται ελευθέρως σε όσους μελετητές της εσωτερικής οδού επιθυμούν να το διαβάσουν. https://www.tetraktys.gr/article.php?id=97&lang=el

Η ΑΡΕΤΗ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ Η ΚΑΚΙΑ (ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ)

Ο Αριστοτέλης αφιερώνει το 5ο κεφάλαιο των Ηθικών Νικομαχείων στο να ανασκευάσει την πλατωνική θέση «Ουδείς εκών κακός». Για τον ίδιο, οι επιλογές ανάμεσα στο καλό και το κακό υπάρχουν, καθώς «ο άνθρωπος είναι η αρχή των πράξεών του». (1112b31-32)

Όπως εξηγεί ο Αριστοτέλης, η βούλησή μας αποβλέπει σε έναν σκοπό, ο οποίος αποτελεί το αντικείμενό της. Αν η αρετή εξαρτάται από εμάς, το ίδιο ισχύει και για την κακία. Οι επιλογές υπάρχουν, στο μέτρο που εξαρτώνται από εμάς τους ίδιους: «Όσες ενέργειές μας εξαρτάται από εμάς να τις πράξουμε, από εμάς εξαρτάται και να μην τις πράξουμε, και σε όσες μπορούμε να πούμε όχι μπορούμε να πούμε και ναι. […] Αν λοιπόν εξαρτάται από εμάς το να πράττουμε το καλά και κακά πράγματα, το ίδιο εξαρτάται και να μην τα πράττουμε, και αν από αυτά εξαρτάται αν πράττουμε καλά ή κακά, από εμάς εξαρτάται να είμαστε καλοί ή κακοί». (1113b7-14)

Ο Αριστοτέλης προχωρά ένα βήμα παραπέρα. Μπορεί να είναι κάποιος ευτυχισμένος ή κακός χωρίς τη θέλησή του; Η απάντηση είναι αρνητική. Κανείς δεν είναι ευτυχισμένος χωρίς τη θέλησή του, η κακία είναι εκούσια (μακάριος μὲν γὰρ οὐδεὶς ἄκων, ἡ δὲ μοχθηρία ἑκούσιον). Η μόνη αντίρρηση είναι αν δεχτούμε ότι δεν είμαστε η αιτία των πράξεών μας. Μπορεί να πράττουμε από άγνοια;

Ο Αριστοτέλης δεν παύει να επαναλαμβάνει ότι ο άνθρωπος ευθύνεται για την άγνοιά του. Απόδειξη ότι είναι υπεύθυνος για την άγνοιά του είναι ότι τιμωρείται από τους νομοθέτες, σε σημείο που να επιβάλλεται διπλάσια ποινή. Όσο είναι εκούσιες οι αρετές τόσο είναι και οι κακίες. Εξάλλου, ό,τι συμβαίνει με τα σωματικά ελαττώματα, άλλα προέρχονται από εμάς (μη εκγύμναση ή παραμέληση σώματος) και άλλα όχι (εκ γενετής αρρώστιες ή αναπηρίες κτλ.) το ίδιο συμβαίνει και με τα ψυχικά. Έχουν την αιτία τους στον άνθρωπο. «Γιατί η αρετή να είναι σε μεγαλύτερο βαθμό εκούσια από την κακία;».

Οι αρετές είναι μεσότητες και έξεις (συνήθειες) και οι πράξεις μας προέρχονται από εμάς, σαν να προστάζει ο ορθός λόγος, γι’ αυτό «έχουν την αρχή τους σε εμάς τους ίδιους και είναι εκούσιες». (1115b29-31)

Ο Αριστοτέλης επιστρέφει την ευθύνη στον άνθρωπο. Χωρίς δικαιολογίες. Η αρετή είναι εκλογή. Το ίδιο και η κακία. Εν κατακλείδι, επιλέγουμε τον εαυτό μας. Πας εκών κακός.

Έλσα Νικολαΐδου

*Η δρ Έλσα Νικολαΐδου σπούδασε στο ΑΠΘ Φιλοσοφία και Παιδαγωγική (προπτυχιακές σπουδές), Φιλοσοφία της Επιστήμης (μεταπτυχιακές σπουδές) και ειδικεύτηκε στην Αριστοτελική Φιλοσοφία δίνοντας μια νέα ερμηνεία του Αριστοτελικού ορισμού της ψυχής (διδακτορική διατριβή).

https://www.lecturesbureau.gr

ΔΕΝ ΜΑΣ ΕΜΑΘΑΝ ΝΑ ΔΙΑΚΡΙΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΨΕΥΔΟΣ

Τα σχολεία Πανεπιστήμια κτλ δεν μας μαθαίνουν τον μηχανισμό με τον οποίο εμείς μόνοι μας θα διακρίνουμε την αλήθεια από το ψεύδος, αλλά μας μαθαίνουν έτοιμες γνώσεις-έννοιες τις οποίες κάποιοι άλλοι έχουν ορίσει γι εμάς.

Αυτό σημαίνει ότι οικειοποιούμαστε ξένες ιδέες άρα και ξένη προσωπικότητα. 

Την πραγματικότητα - αλήθεια όμως υπάρχει τρόπος να την προσεγγίσουμε. Και ενώ η απόλυτη πραγματικότητα έξω από εμάς είναι μιαεμείς οι άνθρωποι ζούμε μέσα στον δικό μας κόσμο. Διότι μπορεί να λένε μερικοί ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική για τον καθένα ανάλογα τις γνώσεις και την νοημοσύνη του, παρόλα αυτά υπάρχει μια παγκόσμια πραγματικότητα - αλήθεια η οποία λειτουργεί απόλυτα μαθηματικά όπως άλλωστε και ολόκληρη η δημιουργία.

Ο μηχανισμός αυτός γίνεται ορατός από τα Πλατωνικά κείμενα, στα οποία ο Σωκράτης χρησιμοποιεί συγκεκριμένες μαθηματικές μεθόδους για την εύρεση της αλήθειας και τον χωρισμό της από το ψεύδος

Βασίζεται στην ρίζα των μαθηματικών δηλαδή το 0/1, αυτό που είπε αργότερα ο Αριστοτέλης ως "εξίσωση των αντιθέτων".

Λόγιος Ερμής

-----------------------------------------------

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΥΣΤΙΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΣΤΕ ΤΗΝ ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 

ΘΕΑ ΑΛΗΘΕΙΑ. Η ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΕΝΟΣ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΤΟΥ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΙΣ

ΤΟ ΨΕΜΑ ΓΥΡΙΖΕΙ ΑΝΕΝΟΧΛΗΤΟ ΝΤΥΜΕΝΟ ΣΑΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΑ ΤΕΡΤΙΠΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Η ΣΩΚΡΑΤΙΚΗ ΕΙΡΩΝΕΙΑ!

Η γνωστή «Σωκρατική ειρωνεία» δεν έχει σχέση με την σημερινή της έννοια. Ο Σωκράτης απέφευγε να λοιδορεί τους συνομιλητές του, και αν ακόμη άκουγε κάποια βλακεία από κάποιον, φρόντιζε να μην τον θίξει αλλά να τον διορθώσει βοηθώντας τον να σκέπτεται ορθά. Ο Σωκράτης σάρκαζε μόνον αυτούς που προσπαθούσαν να του πουλήσουν πνεύμα.

Για να αντεπεξέλθει στην αποστολή του, ο Σωκράτης θα υιοθετήσει τη στάση κάποιου που δεν ξέρει τίποτα. Δηλαδή θα υιοθετήσει μια αφελή στάση. Πρόκειται για την περίφημη σωκρατική ειρωνεία: η προσποιητή άγνοια, το αθώο ύφος με το οποίο ρωτούσε.

Η σωκρατική ειρωνεία έγκειται στο να καμώνεται πως θέλει να μάθει κάτι από τον συνομιλητή του έτσι ώστε να τον οδηγήσει να ανακαλύψει πως δεν γνωρίζει τίποτα στον τομέα όπου ισχυρίζεται ότι είναι γνώστης.

Στην περίφημη «σωκρατική ειρωνεία» ο Σωκράτης κρύπτει εκείνο που αποκαλύπτει, αποκαλύπτων συγχρόνως εκείνο το οποίο κρύπτει.

Με την «ειρωνεία» ο φιλόσοφος, ανακάλυπτε και καθιστούσε φανερή την άγνοια. Προβάλλοντας με αυτήν την μέθοδο την άγνοια των συνομιλητών, φαινόταν ότι τηρούσε στάση ειρωνική. Ουσιαστικώς όμως η ειρωνεία του όπως ελέχθη, ήταν σύστημα. Τακτική αναζητήσεως της αλήθειας, και φυσικά όχι πείραγμα.

Η σωκρατική ειρωνεία είναι τρόπος απελευθέρωσης του ανθρώπου από τα δεσμά της αυθεντίας και του δογματισμού.