ΗΡΟΔΟΤΟΣ:
[7.229.1] Λέγεται
επίσης πως δυο απ᾽ αυτούς τους τριακοσίους,
ο Εύρυτος κι ο Αριστόδημος, ενώ μπορούσαν
κρατώντας την ίδια στάση ή να σωθούν
γυρίζοντας μαζί στη Σπάρτη, καθώς ο
Λεωνίδας τούς έδωσε άδεια να φύγουν απ᾽
το στρατόπεδο κι ήταν κατάκοιτοι στους
Αλπηνούς με πονόματο αβάσταχτο, ή, αν
δεν ήθελαν να γυρίσουν στην πατρίδα, να
πεθάνουν μαζί με τους υπόλοιπους, ενώ
λοιπόν μπορούσαν να κάνουν το ένα ή το
άλλο απ᾽ αυτά, δε θέλησαν να ᾿χουν την
ίδια γνώμη, αλλά πήραν διαφορετικές
αποφάσεις: ο Εύρυτος απ᾽ τη μεριά του,
μαθαίνοντας την κυκλωτική κίνηση των
Περσών, ζήτησε την πανοπλία του, τη
φόρεσε και διέταξε τον είλωτά του να
τον οδηγήσει στους μαχόμενους, και μόλις
τον οδήγησε, ο οδηγός του σηκώθηκε κι
έφυγε βιαστικά, αυτός όμως ρίχτηκε μες
στο σωρό και σκοτώθηκε· αντίθετα ο
Αριστόδημος, καθώς του έλειψε το κουράγιο,
έσωσε τη ζωή του.
[7.229.2] Τώρα, και
στην περίπτωση που μόνο ο Αριστόδημος
θα ᾿νιωθε πονόματο και θα γύριζε πίσω
στη Σπάρτη, και στην περίπτωση που και
οι δυο τους θα μεταφέρονταν εκεί, έχω
τη γνώμη πως οι Σπαρτιάτες δε θα εκδήλωναν
καμιά οργή εναντίον τους· τώρα όμως που
ο ένας τους σκοτώθηκε, ενώ ο άλλος,
έχοντας τον ίδιο λόγο απαλλαγής, δεν
προτίμησε να πεθάνει, δε γινόταν παρά
ν᾽ αφήσουν να ξεσπάσει σφοδρή η οργή
τους στον Αριστόδημο.
[7.230.1] Αυτοί
λοιπόν λένε πως ο Αριστόδημος σώθηκε
κι έφτασε στη Σπάρτη μ᾽ αυτό τον τρόπο
και μ᾽ αυτή τη δικαιολογία, άλλοι όμως
πως τον είχαν στείλει αγγελιοφόρο από
το στρατόπεδο, κι αυτός, ενώ μπορούσε
να προλάβει τη μάχη όσο αυτή κρατούσε
ακόμα, δεν το επιδίωξε, αλλά καθυστερώντας
στο δρόμο σώθηκε, ενώ ο συνάδελφός του
αγγελιοφόρος πήγε στη μάχη και
σκοτώθηκε.
[7.231.1] Με το που γύρισε
στη Σπάρτη ο Αριστόδημος ζούσε μες στην
ντροπή και την περιφρόνηση· νά πώς
εκδηλωνόταν η περιφρόνηση: κανένας
Σπαρτιάτης δεν του έδινε ν᾽ ανάψει απ᾽
τη φωτιά του ούτε κουβέντιαζε μαζί του·
και τον ακολουθούσε ο εμπαιγμός καθώς
του έβγαλαν τ᾽ όνομα «Αριστόδημος ο
Κιοτής». Αλλά βέβαια στις Πλαταιές
ξέπλυνε από πάνω τη μομφή που του φόρτωσαν
και ξανακέρδισε την τιμή του.
[7.232.1] Λεν
επίσης πως κι ένας άλλος απ᾽ αυτούς
τους τριακοσίους που στάλθηκε αγγελιοφόρος
στη Θεσσαλία επέζησε — το όνομά του
Παντίτης· και πως, με το που γύρισε κι
αυτός στη Σπάρτη, έπεσε σ᾽ ανυποληψία
και γι᾽ αυτό κρεμάστηκε. ΗΡΟΔΟΤΟΣ
Ἱστορίαι
ΒΙΒΛΙΟ Η: ΠΟΛΥΜΝΙΑ [7.229.1
- 7.232.1] https://www.greek-language.gr
ΚΑΙ
ΠΑΛΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΡΟΔΟΤΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΩΝ
ΠΛΑΤΑΙΩΝ:
Aναδείχτηκε
πρώτο παλικάρι με μεγάλη διαφορά απ᾽
τους άλλους ο Αριστόδημος, ο μόνος που
είχε σωθεί απ᾽ τη μάχη των Θερμοπυλών
και γι᾽ αυτόν το λόγο ζούσε μες στη
ντροπή και την καταφρόνια. Και μετά απ᾽
αυτόν αρίστευσαν ο Ποσειδώνιος κι ο
Φιλοκύων κι ο Αμομφάρετος,
Σπαρτιάτες.
[9.71.3] Παρ᾽ όλ᾽ αυτά,
όταν συζητήθηκε ποιός απ᾽ αυτούς έδειξε
τη μεγαλύτερη ανδρεία, οι Σπαρτιάτες
που πήραν μέρος στη μάχη έκριναν πως ο
Αριστόδημος, αποζητώντας ολοφάνερα το
θάνατο εξαιτίας της μομφής που τον
βάραινε, σε έξαλλη κατάσταση και
βγαίνοντας από τις γραμμές έκανε μεγάλα
ανδραγαθήματα, ενώ ο Ποσειδώνιος, μόλο
που δεν αποζητούσε το θάνατο, αποδείχτηκε
λαμπρό παλικάρι· απ᾽ αυτή την άποψη
στάθηκε ανώτερος.
[9.71.4] Δεν
αποκλείεται όμως να μίλησαν έτσι από
αντιπάθεια· κι όλοι αυτοί που κατονόμασα
από τους νεκρούς αυτής της μάχης, εκτός
απ᾽ τον Αριστόδημο, τιμήθηκαν ως ήρωες,
ενώ ο Αριστόδημος, επειδή αποζητούσε
το θάνατο για το λόγο που αναφέραμε, δεν
τιμήθηκε.
"πάντες,
πλὴν Ἀριστοδήμου, τῶν ἀποθανόντων ἐν
ταύτῃ τῇ μάχῃ τίμιοι ἐγένοντο,
Ἀριστόδημος δὲ βουλόμενος ἀποθανεῖν
διὰ τὴν προειρημένην αἰτίην οὐκ
ἐτιμήθη".
ΗΡΟΔΟΤΟΣ
Ἱστορίαι ΒΙΒΛΙΟ Ι: ΚΑΛΛΙΟΠΗ [9.71.2 -
9.71.4] https://www.greek-language.gr
--------------------------------------------
Την
ίδια μέρα που δέχτηκαν οι Πέρσες το
χτύπημα στις Πλαταιές, δέχτηκαν κι άλλο
στη Μυκάλη της Ιωνίας.
Όπως αναφέρει και ο Ηρόδοτος εκείνη την
ώρα διαδόθηκε σε όλο το στρατόπεδο ότι
στις Πλαταιές οι ελληνικές δυνάμεις
κατατρόπωναν τον Μαρδόνιο και οι
μαχητές της Μυκάλης όρμησαν με θάρρος
εναντίον των πολυάριθμων αντιπάλων.
Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΜΥΚΑΛΗΣ
Ο
Λεωτυχίδας πλέοντας με το καράβι του
σχεδόν αγγίζοντας τ᾽ ακρογιάλι, έβαλε
τον κήρυκα να φωνάζει το εξής μήνυμα
στους Ίωνες: «Άνδρες Ίωνες, όσοι από
σας τυχαίνει ν᾽ ακούτε τη φωνή μου,
δώστε προσοχή στα λόγια μου· γιατί το
δίχως άλλο οι Πέρσες δε θα καταλάβουν
τίποτε απ᾽ όσα παραγγέλνω: μόλις έρθουμε
στα χέρια, ο καθένας σας ας βάλει στο
νου του πρώτ᾽ απ᾽ όλα την ελευθερία,
κι ύστερα το σύνθημά μας, «Ήρα».
Κι
αυτό ας το μάθει κι όποιος δεν ακούει
τη φωνή μου απ᾽ εκείνους που την ακούν».
Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΜΥΚΑΛΗΣ - ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ - 479