Ο ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΟΡΓΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΛΙΟ ΤΟΥ ΔΑΣΚΑΛΟ ΛΙΒΑΝΙΟ, ΕΠΕΙΔΗ Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΘΡΗΝΗΣΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΜΠΡΗΣΜΟ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΣΤΗ ΔΑΦΝΗ (Αντιόχεια)..

ΟΡΓΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΛΙΒΑΝΙΟ ΠΟΥ ΤΟΛΜΗΣΕ ΝΑ ΠΕΙ ΟΤΙ ΤΗΝ ΦΩΤΙΑ ΤΗΝ ΕΒΑΛΕ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΧΕΡΙ. ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ (Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ) ΟΤΙ ΤΟ ΝΑΟ ΤΟΝ ΕΚΑΨΕ Ο ΙΔΙΟΣ Ο ΘΕΟΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ.

Ο Ευνάπιος, σύγχρονος του Λιβάνιου, στους Βίους Φιλοσόφων και Σοφιστών γράφει: «Κυκλοφορούν πολλά βιβλία του Λιβάνιου κι όποιος έχει μυαλό και τα διαβάσει ολόκληρα, έχει να μάθει. Ο Λιβάνιος είχε και μεγάλη ικανότητα να εκφωνεί λόγους πάνω σε ζητήματα πολιτικά· και εκτός από τις πολιτικές αγορεύσεις, με μεγάλη ευκολία και τόλμη συνέθετε και ομιλίες προς τέρψιν του κοινού των θεάτρων. Όταν οι κατοπινοί βασιλείς τού πρόσφεραν το υψηλότερο αξίωμα, καλώντας τον να δεχτεί τον τιμητικό τίτλο του έπαρχου της αυλής, δεν το αποδέχτηκε, λέγοντας ότι η ιδιότητα του σοφιστη είναι ανώτερη. Κι είναι πράγματι αξιέπαινο αυτό, δεδομένου ότι η μόνη δόξα που κυνηγούσε είναι εκείνη που κερδίζει κανείς χάρη στη μόρφωση του και ότι κάθε άλλη δόξα τη θεωρούσε «δημώδη» και πρόστυχη. Πέθανε σε βαθιά γεράματα, αφήνοντας σε όλους ένα αίσθημα θαυμασμού προς το πρόσωπό του.

Ως Έλληνας διανοούμενος, ο Λιβάνιος δεν διακατεχόταν από κανενός είδους αποστολικό ζήλο και έτρεφε την ψευδαίσθηση ότι αρκούσε να γίνει κανείς κοινωνός της Ελληνικής Παιδείας ώστε να αναγνωρίσει την ανωτερότητά της διά βίου.

Από την πλευρά τους, οι χριστιανοί έβλεπαν στο πρόσωπο του Λιβάνιου τον ιδεώδη δάσκαλο, εκείνον που θα τους παρείχε τα εφόδια ώστε να ξεφύγουν από την πνευματική μιζέρια και να ανοιχτούν στην κοινωνία ως ισοδύναμοι των εθνικών. Έτσι, από τα χέρια του Λιβάνιου πέρασε ο αξιολογώτερος χριστιανός όλων των εποχών, ο Μέγας Βασίλειος, καθώς και το μετέπειτα «βαρύ πυροβολικό» του χριστιανισμού, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος.

Ο τελευταίος δεν δίστασε αργότερα να επιτεθεί στον Λιβάνιο, λούζοντάς τον με βρισιές που μόνο από ένα «χρυσό στόμα» δεν θα περίμενε κανείς να βγουν: «ω μωρέ... ω ληρόσοφε... άθλιε και ταλαίπωρε.» Ο Χρυσόστομος βρίζει τον παλιό του δάσκαλο επειδή ο δεύτερος θρήνησε για τον εμπρησμό του ναού του Απόλλωνα στη Δάφνη.

Στον λόγο του «Εις τον Άγιον Βαβύλαν», οργίζεται με τον Λιβάνιο που τόλμησε να πει ότι την φωτιά την έβαλε ανθρώπινο χέρι. Και υποστηρίζει (ο Χρυσόστομος) ότι το ναό τον έκαψε ο ίδιος ο θεός των χριστιανών. (…………)

Και συμπεραίνει: «Πράγματι, οι Ελληνες είναι πάντα παιδιά· δεν υπάρχει ώριμος Έλληνας» -κι αυτό επειδή δεν πίστευαν, όπως εκείνος,  ότι δράστης του εμπρησμού ήταν ο θεός...

ΛΙΒΑΝΙΟΣ – Υπέρ των Ελληνικών Ναών – Εκδόσεις Θύραθεν