ΠΕΡΙ ΟΡΧΗΣΕΩΣ

Όσον αφορά τας Διονυσιακάς και Βακχικάς τελετάς, νομίζω ότι δεν περιμένεις να μάθης από εμέ ότι απετελούντο όλαι από χορούς.
Ώστε πρόσεξε, αγαπητέ μου, μήπως είνε ασέβεια να κατηγορής τέχνην θείαν, αφιερωμένην εις τα Μυστήρια, εξασκηθείσαν υπό τόσων θεών και προς τιμήν αυτών εκτελουμένην.

Ο δε Ησίοδος, ο οποίος δεν ήκουσε παρ' άλλου, αλλ' είδε με τα μάτια του μίαν αυγήν τας Μούσας να χορεύουν, λέγει περί αυτών ως μέγιστον εγκώμιον εις την αρχήν των ποιημάτων του, ότι “περὶ κρήνην ἰοειδέα πόσσ' ἁπαλλοῖσιν ὀρχεῦονται και γύρω εις τον βωμόν του πατρός των. 

Ο δε σοφώτατος Σωκράτης — εάν πρέπει να πιστεύσωμεν την περί αυτού γνώμην του μαντείου — όχι μόνον επαινετικώς εξεφράζετο περί της ορχηστρικής, αλλά και ήθελε να την μάθη, αποδίδων μεγάλην τιμήν και σημασίαν εις την ευρυθμίαν και το θέλγητρον της μουσικής.

Πόσον δε το εξωτερικόν του ορχηστού είνε κόσμιον και ευπρεπές είνε περιττόν να είπω, διότι και εις τους τυφλούς είνε φανερόν.
Ο κύριος σκοπός της ορχήσεως είνε η μίμησις και είνε επιστήμη παραστατική, εκφράζουσα τα διανοήματα και φανερώνουσα τα μη φαινόμενα· εκείνο δε το οποίον ο Θουκυδίδης είπεν επαινών τον Περικλέα είνε και του ορχηστού το μέγιστον εγκώμιον, δηλαδή να γνωρίζη τα πρέποντα και να δύναται να τα εκφράζη· έκφρασιν δ' επί του προκειμένου εννοώ την παραστατικότητα των κινήσεων.
Αλλ’ αρκετά είπα περί της ορχήσεως· διότι είνε απειροκαλία να παρατείνεται ο λόγος δια λεπτολογιών.

ΛΟΥΚΙΑΝΟΥ ΠΕΡΙ ΟΡΧΗΣΕΩΣ 22-40 (απόσπασμα)

-----------------------

Στην Αρχαία Ελληνική Τραγωδία η κύρια λειτουργία των μελών του Xορού ήταν να τραγουδούν και να ορχούνται, δηλ. να εκφράζουν με κίνηση τα χορικά, που χωρίζουν τα επεισόδια της τραγωδίας.

Ο ορχούμενος Xορός βρισκόταν συνήθως σε σχηματισμό, ορθογώνιο ή κυκλικό, και ενώ μπορούσε κάπου-κάπου να γίνεται εντελώς άτακτος, παράφορος και γρήγορος, ήταν σοβαρός, σεμνός και επιβλητικός.

Ένας μάλιστα ρυθμός, ένα ύφος που χρησιμοποιούσαν κάποιες φορές, ονομαζόταν εμμέλεια που, κατά λέξη, σήμαινε: “αρμονία”. Ο Αρχαίος Ελληνικός Χορός ήταν, στην ευρύτατή του σημασία, μιμητικός ή εκφραστικός. Με τη χρησιμοποίηση των χεριών, των βραχιόνων και του σώματος, όχι λιγότερο απ’ ό,τι τα πόδια, εξέφραζε την διάθεση, τα συναισθήματα και τον χαρακτήρα του τραγουδιού που συνόδευε. Ο ρόλος τους ήταν να ορχούνται και να ψάλουν κι όχι να είναι φυσιολογικό, καθημερινό, σκηνικό πλήθος.

Οποιοσδήποτε, που έχει δει ή ακούσει Ελληνική τραγωδία, θα γνωρίζει τι εξέχουσα και σημαντική θέση έχει ο Xορός στην παράσταση, ως σύνολο και τα τραγούδια τους σχετίζονταν, με την πλοκή του έργου.

Ο Xορός για τους Έλληνες ήταν αναπόσπαστο μέρος πολλών κοινών περιοδικών τελετών, θρησκευτικών και κοσμικών. Ένας Xορός δάνειζε μεγαλοπρέπεια και βάθος σε όλες τις “εορταστικές” περιστάσεις στη ζωή του Έλληνα.

https://www.mikrosapoplous.gr  , http://ebooks.edu.gr