Τρίτη 30 Μαρτίου 2021

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ Ο ΛΟΓΟΣ

Η νεοελληνική σημασία των λέξεων ευδαιμονία και ευδαιμονισμός ταυτισμένη με την υλική «καλοζωΐα» όπως την εννοούμε σήμερα, είναι αποπροσανατολιστική. 

Ευδαιμονία σημαίνει το να είναι κανείς πλήρως ικανοποιημένος από τη ζωή, χάρη στις δικές του αρετές

Η ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ  ,  ΠΕΡΙ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ

ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ #1  ,  ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ #2  ,  ΨΥΧΙΚΗ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ (Σείριος)

Η ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ΑΠΟΚΤΙΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΧΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΕΤΗΣ

ΣΤΗΝ ΑΡΕΤΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΓΚΕΙΤΑΙ Η ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΑ ΑΓΑΘΑ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΥΧΗ

ΜΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ούτε για τα άτομα ούτε για τις πολιτείες (ΣΩΚΡΑΤΗΣ – ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑ, βιβλίο Ε)

ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ (προϊόν της τύχης), Η ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΪΟΝ ΕΝΑΡΕΤΟΥ ΒΙΟΥ - ΚΑΡΠΟΣ ΤΗΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΓΑΛΗΝΗ ΚΑΙ ΗΡΕΜΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Η ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ΑΠΟΚΤΙΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΧΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΕΤΗΣ

Ο Αριστοτέλης ασχολήθηκε με την Ηθική σε τρία τουλάχιστον έργα του, τα Ηθικά Νικομάχεια, τα Hθικά Ευδήμια και τα Ηθικά Μεγάλα. Δεν τον ενδιέφερε η θεωρία καθαυτή, η αναποτελεσματική γνώση για την ίδια τη γνώση, αλλά πίστευε ότι εμβαθύνει για να βοηθήσει τον εαυτό του και τους άλλους να γίνουν άνθρωποι καλύτεροι, να κατακτήσουν το Αγαθό.

Στα Ηθικά Νικομάχεια διαβάζουμε την παρατήρηση πως «κάθε τέχνη και κάθε μέθοδος,  όπως και κάθε πράξη, κατόπιν σκέψεως, φαίνεται ότι αποβλέπει σε κάποιο αγαθό». Ωστόσο, κάθε αγαθό που επιδιώκεται στη ζωή κάθε ανθρώπου αποτελεί απλώς ένα ενδιάμεσο στάδιο για την επίτευξη του Ύψιστου Αγαθού, της «Ευδαιμονίας».

O Αριστοτέλης προσδιορίζει την ευδαιμονία σύμφωνα με την Πλατωνική αντίληψη: Η ανεμπόδιστη επιδίωξη του έργου, για το οποίο ο άνθρωπος προορίζεται. Ποιο είναι όμως το έργο που προορίζεται ο άνθρωπος; Μόνο εκείνο που αποτελεί ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ανθρώπου και δεν υπάρχει στα άλλα έμβια όντα.

Πολλοί  άνθρωποι συσχετίζουν την ευτυχία με πράγματα που είναι υλικά και απτά. Όπως είναι η ηδονή και ο πλούτος, αλλά και με πράγματα που τους λείπουν. Αυτή είναι μια σχετική ευτυχία γιατί αυτό που κάνει κάποιον ευτυχισμένο, για κάποιον άλλο δεν έχει καμία αξία. Όπως π.χ. ο διψασμένος στην έρημο θα ήταν ευτυχισμένος με λίγο νερό και όχι με λίγο χρυσάφι.

Ό,τι εξασφαλίζει την υγεία του σώματος, η τροφή και τα υλικά αγαθά είναι απαραίτητα βέβαια, αλλά δεν είναι αυτά που οδηγούν σε μια «ανθρώπινη ευτυχία». Είναι απολύτως αναγκαία μα όχι και ικανά για την επίτευξή της. Για τα ζώα ίσως να αρκούσαν, όμως δεν μπορούν να ολοκληρώσουν τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη να αναζητήσει και να βιώσει κάτι που είναι πέρα από την απλή υλική επιβίωση και την αναπαραγωγή.

Το χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει τον άνθρωπο από τα άλλα έμβια όντα είναι ο Λόγος, η λογική. Η λογική αποτελεί το ένα μέρος του και το άλλο είναι η δυνατότητα του ανθρώπου να καταλαβαίνει τις προσταγές της λογικής και να διαμορφώνεται σύμφωνα με αυτές. Επειδή όμως υπάρχουν πράξεις ανώτερες και κατώτερες, ο άνθρωπος δεν θα πρέπει να ενεργεί μόνο σύμφωνα με τον Λόγο, αλλά και σύμφωνα με την Αρετή, για να μπορέσει να επιτελέσει το έργο για το οποίο προορίζεται.

Η Αρετή διαχωρίζεται από την ευδαιμονία. Δεν είναι ευδαιμονία η αρετή, αλλά ο σκοπός προς τον οποίο τείνει η αρετή. Η ευδαιμονία είναι ο τελικός σκοπός και η αρετή είναι το μέσο για να φτάσει ο άνθρωπος σε αυτόν. Όπως επίσης και ο πλούτος και τα άλλα υλικά αγαθά είναι απλά μέσα για να φτάσει κανείς στην ευδαιμονία. Επίσης δεν είναι ευδαιμονία η ηδονή, γιατί είναι μια κατώτερη κατάσταση και είναι αποτέλεσμα της ευδαιμονίας. Ευδαίμων είναι ο άνθρωπος που καταφέρνει  κατά την διάρκεια της ζωής του, να εκφράσει με τις πράξεις του και τα έργα του την ανθρώπινη, λογική φύση του  και όχι την φύση ενός ζώου ή ενός φυτού.

Σημαντικός  είναι και ο ρόλος της τύχης για την επίτευξη της ευδαιμονίας. Όμως η ευδαιμονία είναι κάτι πολύ περισσότερο από την ευ-τυχία, αφού πραγματοποιείται με συνείδηση από την μία πλευρά, και από την άλλη  δεν είναι κάτι παροδικό, αλλά διαρκεί σε όλη την ζωή του ανθρώπου.

Ο Αριστοτέλης πιστεύει ότι ο άνθρωπος μπορεί να μάθει να είναι ευτυχισμένος. Γιατί την ευδαιμονία δεν την στέλνουν οι θεοί, αλλά αποκτιέται με την συνεχή πρακτική εξάσκηση της Αρετής. Η ευδαιμονία είναι για τον άνθρωπο αποκλειστικά αυτοσκοπός. Είναι τέλεια, δεν της λείπει τίποτα. Και, όπως τονίζει ο σταγειρίτης φιλόσοφος, δεν είναι κατάσταση αλλά ενέργεια. Δεν αποτελεί μια παθητική στάση, αλλά δυναμική. Είναι σύνολο πράξεων και όχι μόνο γνώσεων. Είναι ενεργητικός τρόπος αντίληψης της πραγματικότητας.

Η ευδαιμονία που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, είναι η δραστηριότητα της Ψυχής η οποία οδηγείται από την Αρετή. Επειδή όμως υπάρχουν πολλές αρετές, ο άνθρωπος θα πρέπει να αναζητήσει αυτήν που είναι τελειότερη για να τον οδηγήσει στην ευδαιμονία. Μια τέτοια αρετή πρέπει να είναι αυτοσκοπός και όχι απλά ένα μέσο για να φτάσει σε μια άλλη. Στην κορυφή της ιεραρχίας των αρετών βρίσκεται η Σοφία. Η φρόνηση κάνει τον άνθρωπο ικανό να φτάσει στην Σοφία.

Ο Αριστοτέλης προσδιορίζει τον άνθρωπο ως πολιτικό  και κοινωνικό ον. Και αυτός ο ορισμός φανερώνει την έμφυτη τάση, που έχει ο άνθρωπος, να θέλει να είναι μέρος μιας πολιτικής κοινωνίας και να μην είναι μόνος του.  Έτσι η ευτυχία κρίνεται και στις σχέσεις του ανθρώπου με τους άλλους ανθρώπους και τα πράγματα, με το περιβάλλον και τον εαυτό του. Για το λόγο αυτό η ανθρώπινη ευτυχία επιτυγχάνεται πιο εύκολα μέσα σε οργανωμένες κοινωνικές δομές, την οικογένεια και την κοινότητα. Και μπορεί να επιτευχθεί πλήρως στην ανώτερη από αυτές, την Πόλη ή την Πολιτεία. Ούτε ο Αριστοτέλης, ούτε και ο Πλάτωνας θεωρούν την Πολιτεία απώτερο σκοπό, αλλά ως μέσο που βοηθάει τους ανθρώπους να αποκτήσουν αρετή και σοφία, δηλαδή να έχουν άριστη ζωή.

Αυτό που περιγράφει, τελικά, ο Αριστοτέλης ως ιδανική ή άριστη ζωή δεν είναι άλλο από τον τέλειο φιλοσοφικό βίο. 
Στόχος της φιλοσοφίας, είναι η αναζήτηση της αλήθειας, ως θεωρία και ως πράξη, η ηθική ζωή. Σύμφωνα με τον σταγειρίτη φιλόσοφο, ο τέλειος φιλοσοφικός βίος δεν   καθορίζεται από τις ηθικές έξεις, δεν έχει ανάγκη από διαλείμματα, ούτε υπόκειται στην τύχη. Η θεωρία είναι η συνεχέστερη και πιο ευχάριστη δραστηριότητα που ταιριάζει στο ανθρώπινο ον. Αλλά, σε ελάχιστους και εκλεκτούς δίνεται η δυνατότητα και έχουν την ικανότητα να φτάσουν σε αυτό το επίπεδο τελειότητας. Στους υπόλοιπους αρμόζει να θέτουν ως στόχο ζωής την ευπραξία. Εξάλλου, ακόμα και αυτοί που θα θέσουν ως στόχο ζωής την θεωρία, θα πρέπει να μην παραμελήσουν στη διάρκεια της ζωής τους το ευ πράττειν, ώστε να μπορέσουν να διατηρήσουν την νόησή τους καθαρή για να επιδοθούν ανενόχλητοι στις θεωρητικές επιστήμες όταν θα ολοκληρωθούν ως φιλόσοφοι.

Αυτός είναι ο λόγος που ο Αριστοτέλης θέτει ως δεύτερο, στην ιεραρχία της ευδαιμονίας, τον ενάρετο βίο στο πλαίσιο της πολιτικής ζωής. Εξάλλου  η νομοθεσία, ως «αρχιτεκτονική φρόνησις» παίζει καθοριστικό ρόλο στην ευδαιμονία της πολιτείας, εφόσον η μεγάλη μάζα του λαού «από τη φύση της δεν πειθαρχεί από σεβασμό, μα από φόβο, και δεν μένει μακριά από το κακό γιατί είναι ατιμωτικό, αλλά επειδή επιβάλλονται τιμωρίες εναντίον της».

Όλα τα αγαθά εκτός από την ευδαιμονία είναι σχετικοί αυτοσκοποί, αφού αποτελούν μόνο μέσα για την απόκτησή της. Η ευδαιμονία είναι για τον άνθρωπο το Ύψιστο αγαθό, γιατί χωρίς αυτήν η ζωή του ανθρώπου θα ήταν μάταιη.

Βιβλιογραφία

- Αριστοτέλους, Ηθικά Νικομάχεια, τόμος 1, εκδ. Χατζόπουλος Ο.
- Αριστοτέλους, Ηθικά Ευδήμεια, εκδ., Χατζόπουλος Ο.
- Αριστοτέλης, τ. Ι, εκδ. Παπαδήμας, Αθήνα 2003.
- Düring Ι., Ο Αριστοτέλης. Παρουσίαση και ερμηνεία της σκέψης του, τ. Β΄, εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 2003.
- Κόντος Π., «Η φιλοσοφία του Αριστοτέλη. Ηθική και πολιτική φιλοσοφία», στο: Βιρβιδάκης Σ. κ.ά.,
- Πεντζοπούλου-Βαλαλά Τ., Προβολές στον Αριστοτέλη, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 1998.
- Σκαλτσάς Θ., Ο χρυσούς αιών της αρετής. Αριστοτελική ηθική, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1993.
- www.exparter.gr/gr/exparter/philosophy/aristotelis.htm
- www.kapatel.gr/matrix/science/philoso/idoni.htm
- www.archive.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=124
- www.philology.gr/cooperations/aristot_ethics.doc

Πηγή: https://www.nea-acropoli-athens.gr/

Δευτέρα 29 Μαρτίου 2021

ΤΩΝ ΑΘΑΝΑΤΩΝ ΤΟ ΚΡΑΣΙ

Η 'Εξοδος του Μεσολογγίου


Διακόσια χρόνια πέρασαν από τότε που η ιστορία κάλεσε μια γενιά απλών καθημερινών ανθρώπων να βάλουν στα χείλη το ποτήρι με το κρασί των αθανάτων και να γίνουν ήρωες. Από τότε που το αδιανόητο περασμένων δεκαετιών άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά. Το 1821 είχε έρθει η ώρα της λευτεριάς. Και τίποτα δεν είναι πιο δυνατό από μια ιδέα της οποίας η ώρα έχει φτάσει. Διακόσια χρόνια πριν έγινε η αρχή. 

Σχεδόν εκατό χρόνια αργότερα ήταν η ώρα για κάποιους άλλους απλούς καθημερινούς ανθρώπους να γευτούν το κρασί των αθανάτων και να γραφτούν στην ιστορία. Είχε φτάσει η ώρα η Μεγάλη Ιδέα να μεταμορφωθεί από ιδέα και πόθος σε πραγματικότητα. Η ώρα να γίνει για άλλη μια φορά ρεαλισμός το αδιανόητο περασμένων δεκαετιών. Η ώρα που φτάσαμε μια ανάσα από τον τελικό στόχο. Μα ίσως τρέχαμε πολύ πιο γρήγορα από όσο έπρεπε. Καμία από τις δύο ηρωικές γενιές δε θα τα κατάφερνε εάν οι προηγούμενες από αυτές γενιές, που ζούσαν στην εποχή του αδιανόητου, δεν ήταν αποφασισμένες να περάσουν το ποτήρι με το κρασί η μία στην άλλη χέρι χέρι με υπομονή προσέχοντας να μη χυθεί σταγόνα. 

Σήμερα, διακόσια χρόνια από την αρχή της επανάστασης και εκατό από την παρ’ ολίγον ολοκλήρωση της το ποτήρι είναι μισοάδειο. Η προηγούμενη γενιά ήταν απρόσεχτη. Στραβοπάτησε και έχυσε το κρασί. 

Στην εποχή του αδιανόητου που ζούμε το μισοάδειο ποτήρι μοιάζει με καταδίκη. Η δική μας γενιά λοιπόν γεννήθηκε με ένα σκοπό. Να βρει την πηγή του κρασιού των αθανάτων και να ξαναγεμίσει το ποτήρι με αυτό. Αυτή είναι η μοίρα μας. Να δημιουργήσουμε τις συνθήκες ώστε το αδιανόητο του σήμερα να γίνει ρεαλισμός του αύριο. Όχι για να γευτούμε εμείς το κρασί. Αλλά για να το βρει γεμάτο η επόμενη γενιά των απλών καθημερινών ανθρώπων που θα κληθεί από την ιστορία να το γευτεί. 

Γιατί εκείνη η ώρα είναι δεδομένο πως θα έρθει. Δεν εξαρτάται από εμάς, δεν μπαίνει σε διαπραγματεύσεις, δεν πρόκειται να ζητήσει τη γνώμη μας. Ο ερχομός της είναι αναπόφευκτος. Το πως θα μας βρει όμως εκείνη η ώρα είναι κάτι που εξαρτάται από εμάς. Γι' αυτό με μεθοδικότητα, όχι με ιαχές, με σχέδιο, όχι με παρορμητισμό, με υπομονή, όχι με βιασύνη, οφείλουμε να βρούμε την πηγή. Και θα τη βρούμε. Και η επόμενη γενιά Ελλήνων που θα κληθεί να γευτεί των αθανάτων το κρασί θα βρει το ποτήρι γεμάτο μέχρι επάνω. 

Δημοσιεύτηκε 22 Μαρτίου 2021  στην Με Άποψη  από Απόστολος Πιστόλας

https://www.dailypost.gr/

Κυριακή 28 Μαρτίου 2021

Γνῶθι σαὐτόν - Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΙΣ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ / ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ - ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ

 Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

   Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ IΣΤΟΡΙΑ

Έρως και Ψυχή
Μύθος είναι μια συμβολική ιστορία που ανήκει στον Χώρο και τον Χρόνο. Αφορά τα πάντα και τους πάντες. Μητέρα του είναι η ΖΩΗ και Πατέρας του ο ΟΥΡΑΝΟΣ. Ο Μύθος είναι σαν τον ουρανό πάνω από το κεφάλι μας. Υπάρχει πάντα, αλλά εμείς δεν σηκώνουμε συχνά το κεφάλι για να τον δούμε. Περπατάμε σκυφτοί και κολλημένοι στο χώμα και την θλίψη.

Σήμερα αυτή η έννοια, όπως τόσες και τόσες άλλες, έχει χάσει τελείως την σημασία της. Μύθος, τι σημαίνει άραγε; Τι είναι;

Ο μύθος είναι το μύθευμα του καθενός, το μεγάλο ψέμα που σκαρφίστηκε για να κάνει τον έξυπνο ή η ιστορία μιας αρχής…; Ο μύθος πίσω από την εταιρία μας… ο μύθος πίσω από τα πολιτικά μας γεγονότα… ακόμα και πίσω από μια μπύρα, ένας μύθος κρύβεται.

Κάποτε όμως ο μύθος είχε υπόσταση, οντότητα και ξεκάθαρο λόγο ύπαρξης. Οι μύθοι μάς έδιναν μοντέλα συμπεριφοράς. Μέσα από τα βιώματα του εκάστοτε ήρωα μάς έδειχναν πώς θα μπορούσε ένας απλός καθημερινός άνθρωπος να αποφασίσει την μοίρα και τις επιλογές του. Πώς να αναλάβει δοκιμασίες, να παλέψει, να πληγωθεί, να σηκωθεί ξανά ως ήρωας και τελικά να μυηθεί, να μεταλλάξει τις αδυναμίες του σε δυνάμεις, να γίνει καλύτερος άνθρωπος.

Οι μύθοι πάντα υπήρχαν στους παραδοσιακούς – μυητικούς πολιτισμούς και ήταν οι ίδιοι η αιτία που επέτρεψε στους αρχαίους ανθρώπους να βρουν το ανάστημά τους και να γίνουν οι Γίγαντες που έγραψαν ιστορία και έμειναν ζωντανοί μέσα από αυτήν για πάντα.

ΕΙΚΟΝΑ:
Ο Ηρακλής ταξιδεύει µε το κύπελλο του Ήλιου *.  Από Αρχαίο Ελληνικό αγγείο.

Ξέρουμε όλοι για τον Ηρακλή, τον Οδυσσέα, τον Θησέα και τόσους άλλους. Ξέρουμε ότι όλοι αυτοί, όταν έπρεπε κάποια στιγμή να αποφασίσουν τον δρόμο που θα ακολουθούσαν, πως επέλεξαν τον δύσκολο δύσβατο δρόμο της αναζήτησης και της μάχης. Πως ήρθαν αντιμέτωποι με θεριά μεγαλύτερα από το μπόι τους, πως ζήτησαν θεϊκή βοήθεια, πως φοβήθηκαν, αλλά μετά από πολλές δοκιμασίες νίκησαν και κατέκτησαν την θεϊκή τους υπόσταση. Αυτοί οι μυθικοί ήρωες ήταν τα παραδείγματα που επέτρεψαν σε έναν Αλέξανδρο, σε ένα Λεωνίδα να γράψουν πραγματική ιστορία και να περάσουν στην αιωνιότητα.

Τα χρόνια πέρασαν, πολλοί τούς ακολούθησαν, πολλοί προσπάθησαν να τους εντάξουν στην ζωή τους. Έτσι η σύγχρονη ιστορία μας καταγράφεται από πολλούς μικρούς αφανείς ήρωες, που κανείς ποτέ δεν θα μάθει το όνομα τους, αλλά που εκείνοι κινούν τον τροχό της ζωής στους ώμους τους. Παράλληλα είναι και πάρα πολλοί άλλοι που τους ξέχασαν. Υιοθέτησαν άλλους μύθους και άλλους ήρωες, υλικούς, ζάπλουτους, φτηνούς και βρωμισμένους από την λάσπη της ανηθικότητας. Αλλά… τι κρίμα… ακόμα τους ακολουθούν. Και η ιστορία συνεχίζεται, γράφεται κάθε ημέρα και προετοιμάζει το μέλλον.

Σε αυτή τη φάση ερχόμαστε εμείς. Εμείς, οι σήμερα γνωστοί ως Γιάννης, Ελένη, Μιχάλης, Κώστας, Μαρία και τόσοι άλλοι.

Είναι η δική μας ώρα να αποφασίσουμε το πώς θα ζήσουμε και τι μοντέλα ζωής θα ακολουθήσουμε. Θα σηκώσουμε τα μάτια μας ψηλά να δούμε τον απέραντο ουρανό, τον Μύθο με τα ευγενικά ηρωικά πρότυπα που στέκουν εκεί και περιμένουν να τα αναπαράγουμε στην ζωή μας ή θα συνεχίσουμε να περπατάμε σκυφτοί και φοβισμένοι;
Θα γράψουμε μια αξιοπρεπή προσωπική ιστορία; Θα συμβάλλουμε στο μέλλον αυτού του κόσμου; 
Ο Μύθος πάντα Είναι, η Ιστορία γράφεται κάθε ημέρα και το μέλλον είναι μπροστά. Είναι το αποτέλεσμα των σημερινών επιλογών μας.

Συγγραφέας: Δαϊκίδου Καίτη

Πηγή: https://www.filosofikilithos.gr/

=================

* Ψάχνοντας ο Ηρακλής να βρει τον γίγαντα Γηρυόνη, έπρεπε να διασχίσει τον Ωκεανό. Γι’ αυτό ζήτησε από τον Ήλιο να του δανείσει το χρυσό του κύπελλο. M’ αυτό ταξίδευε και εκείνος, όταν ήθελε να φέρει το φως της ημέρας. Ο Ήλιος θαύμασε την γενναιότητά του και του το έδωσε. Έτσι ο Ηρακλής πέρασε τον Ωκεανό και έφτασε στη χώρα του Γηρυόνη. 

Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη Β 5,10, (διασκευή) http://ebooks.edu.gr/

ΜΥΩ – ΜΥΘΟΣ – ΜΥΣΤΗΡΙΑ

ΠΛΑΤΩΝ: ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΜΥΘΟ ΚΡΥΒΕΤΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ

Παρασκευή 26 Μαρτίου 2021

Ο ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ / ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ - ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ

 Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

   Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

Η ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ...

Μες σ' ένα από τα τόσα μνήματα που ερευνήθηκαν στην περίφημη Κοιλάδα των Τάφων, την νεκρούπολη αυτήν των αιγυπτιακών Θηβών, ευρέθηκαν διάφοροι πάπυροι, χρονολογούμενοι από τον Δ' περίπου προ Χριστού αιώνα. Έργα, καθώς φαίνεται από το περιεχόμενό τους, Αιγυπτίου λογογράφου που είχε γνωρίσει καλά την Ελλάδα, γιατί τα περισσότερα είναι ένα είδος ταξιδιωτικών εντυπώσεων και πληροφοριών για την πνευματική και καλλιτεχνική ανάπτυξη της εποχής εκείνης.
Ανάμεσα στους παπύρους αυτούς, που δεν έχουν βέβαια καμμιά ιδιαίτερη για μας αξία, υπάρχει ωστόσο ένα σημαντικό χειρόγραφο, οι πληροφορίες του οποίου είναι αρκετά πολύτιμες για τους αφοσιωμένους στην μελέτη των απόκρυφων επιστημών γιατί όσο κι αν δεν προσφέρ
η νέα στοιχεία και δεν ρίχνη περισσότερο φως στο σκοτάδι που σκεπάζει τα Αρχαία Μυστήρια, μας δίνει όμως μια ζωντανή τους εικόνα και επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα των σοφών.
Το έργο αυτό του Αιγυπτίου λογογράφου είναι ένα είδος διαλόγου, και αποτελεί περιγραφή της μυήσεως στα Ελευσίνια Μυστήρια. Φαίνεται πως ο Αιγύπτιος συγγραφέας, μύστης αυτός της Ίσιδος, προόριζε την αφήγησή του για τους μυημένους στα
Μυστήρια της Μεγάλης Θεάς. [...] (Από την περιγραφή του βιβλίου: “Η ΜΥΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΓΟΡΑ” , εκδόσεις ΙΔΕΟΘΕΑΤΡΟΝ)

==========

«Στα δε Ελευσίνια Μυστήρια, ο μεν Ιεροφάντης υποδύεται την εικόνα του Δημιουργού, ο δε Δαδούχος αυτήν του Ηλίου, ο Επιβώμιος Ιερεύς υποδύεται την εικόνα της Σελήνης, ο δε Ιεροκήρυκας αυτή του Ερμού». Πορφύριος – Περί Αγαλμάτων 18

«Κάποτε βιώσατε ζωή αληθινή, έπειτα κάτι σας μάγεψε, κάτι σας τράβηξε, και πέσατε στης γης το μαύρο βάραθρο, και υποδουλωθήκατε στο σώμα. Όνειρο είναι η ζωή που τώρα ζείτε. Μόνο το παρελθόν, μόνο το μέλλον υπάρχουν πραγματικά. Γυμνάστε την μνήμη σας, να θυμηθεί, γυμνάστε τον νου σας, να προβλέψει...[..]…

...Ω εσείς, οι οποίοι το θείο φως ποθήσατε, στης Περσεφόνης είστε το κατώφλι, για εσάς οι κόσμοι αλλάζουν την όψη τους, σπάει το θαμπό που τους σκεπάζει κάλυμμα. Τα απατηλά χαράς ή λύπης όνειρα, που τον αχνό της ζωής πέπλο υφαίνουν, μέσα στου ύπνου τα σκοτάδια αργοσβήνονται, και γύρω τα άδεια Τάρταρα απομένουν. Μα όποιος ξυπνήσει από τον βαθύ του ύπνο, πέρα από τα σκότη φως αιώνιο βλέπει... Και η Περσεφόνη τείνει το χέρι της, και η Δήμητρα την νέα ζωή του σκεπάζει..[..]…

...Ευρίσκεσαι εις την πύλη του Άδη, μπροστά στην υπόγεια κατοικία της Περσεφόνης. Για να νιώσεις την μέλλουσα ζωή πρέπει να περάσεις το βασίλειο του θανάτου. Αυτή είναι η δοκιμασία που θα υποστείς. Εάν δεν έχεις το θάρρος να αντιμετωπίσεις το σκότος, δεν θα μπορέσεις να αντικρίσεις το φως. Σε αφήνω να σκεφτείς λίγο ακόμη, είναι πάντοτε στιγμή να υποχωρήσεις. Εάν επιμένεις, πιες από εκείνο το κύπελλο • σε λίγο, η οδός θα ανοιχτεί μπροστά σου».

Επιλογές από την «μύηση του Διαγόρα», αγνώστου.

(φωτό. από  Σωκράτης Μαυρομμάτης) 

ΠΗΓΗ: Μυσταγωγία- Μυθαγωγία   Πλωτίνος 

Τετάρτη 24 Μαρτίου 2021

ΣΑΝ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

Έφθασε ο Παπαφλέσσας στο Μανιάκι με τρείς – τέσσερες χιλιάδες στρατό. Μα όλοι έβλεπαν ότι το μέρος ήταν πολύ χαμηλό και εύκολο να πατηθεί από το ιππικό. Γι αυτό και ο ανεψιός του Ηλίας Φλέσσας, ο φίλος του Παναγιώτης Κεφάλας και άλλοι τον συνεβούλευσαν να πιάσουν ψηλότερα.

Στο βουνό επάνω είχαν ήδη από φόβο σταθεί οι περισσότεροι από τους ατάκτους, που είχαν συγκεντρώσει.
Εκεί θα μπορούσαν να κρατήσουν τον πόλεμο μια – δυό μέρες, ώσπου να φθάσει η βοήθεια που επερίμεναν.

-Εγώ, τους είπε ο Παπαφλέσσας, δεν ήλθα εδώ να μετρήσω τον στρατό του Ιμπραήμ πόσος είναι, από τα υψώματα. Ήλθα να πολεμήσω. Ούτε ετρελλάθηκε ο Ιμπραήμ να χάνει τις ώρες του εκεί, που δεν ελπίζει να κερδίσει νίκη, μα θα πάει ίσια κατά την Τρίπολη. Και εγώ τότε θα μείνω να μαζεύω από πίσω τα καρφοπέταλά του. Αν όμως τον κρατήσω εδώ στο Μανιάκι, σώζω τον Μωριά. Γιατί θα τον κάμω τον Ιμπραήμ να γυρίσει πίσω, όπως ο Δράμαλης, αλλιώς θα πληρώσει ακριβά το αίμα μου και θα το συλλογισθεί καλά ύστερα να μπει στην καρδιά του Μωριά. Καθίστε εδώ να πεθάνωμε σαν Αρχαίοι Έλληνες.

Και πράγματι εκάθησε και επέθανε σαν Αρχαίος Έλλην.

Ο Ιμπραήμ και σε ξένους και σε Έλληνες και στον Θεόδωρο Γρίβα, στα 1844, που είχε πάει στην Αίγυπτο, είπε πως δέκα ακόμη σαν τον Παπαφλέσσα να εύρισκε να του αντισταθούν στον Μωριά, θα εγύριζε στον τόπο του.

«Ιστορική Ανθολογία», 1927                 Δ. Γ. Δημητρακάκης (Διασκευή)

ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟΝ ΣΤ’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ 1955

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΘΕΟΔΩΡΟ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

«Αφιέρωμα στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη» - Σωτήρης Πεντέλας από το cd του, “Με Άρωμα Ελλάδας” (2003).

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ

Όταν η Διοίκηση, το φαναριωτιλίκι δηλαδή, μας λέει ο Σολωμός, για να διασπάσει τους οπλαρχηγούς του Βάλτου, έστειλε είκοσι διπλώματα στρατηγών, εκεί που ήταν μόνο ο Μαρκομπότσαρης. 
Ο Μάρκος τους εκάλεσε, έσκιασε μπροστά στα μάτια τους το δίπλωμα του, και είπε:
- Ο Σκόντρα πασάς τα δίνει τα διπλώματα. Κι όποιος είναι παλικάρι, ταχιά το παίρνει από τα χέρια του.
Είπε και τράβηξε κατά το Κεφαλόβρυσο του Καρπενησίου. Εσκοτώθηκαν Τούρκοι έως οχτακόσιοι. Από τους δικούς του δεκατρείς. Και τριάντα λαβωμένοι. Τον έφεραν από το Καρπενήσι στο Μεσολόγγι στον ώμο. Και τον ταφιάσανε με μοιρολόγια και κλάηματα. Όπως παλαιά οι Αχαιοί τον Πάτροκλο.

Αποσπάσματα από το βιβλίο «Γκέμμα» του Δημήτρη Λιαντίνη (κεφάλαιο «Ο Ελληνοέλληνας»)

-----------------------------

Η Περιφερειακή Ενότητα Ευρυτανίας και ο Δήμος Καρπενησίου παρουσιάζουν ένα μίνι ντοκιμαντέρ εκπαιδευτικού χαρακτήρα με σύντομη αφήγηση των σημαντικότερων σταθμών της ζωής του ήρωα Μάρκου Μπότσαρη με γραφικά και εικόνες τεκμήρια. Ξεκινάμε από το Σούλι για να καταλήξουμε στη θυσία του ήρωα στα χώματα του Κεφαλόβρυσου, τη μεγαλοπρεπή πομπή, την ταφή του στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου και το πέρασμά του στην Αθανασία. ΔήμοςΚαρπενησίου

Οπτικοακουστικό: Δήμος Καρπενησίου

----------------------

Η ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΓΕΝΙΑ!!!

Τρίτη 23 Μαρτίου 2021

ΒΑΔΙΖΟΝΤΑΣ ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΧΡΗΣΜΩΝ

«Ευτυχισμένος και καλότυχος είναι αυτός που γνωρίζει όλα αυτά τα πράγματα και κάνει τη δουλειά του δίχως να προσβάλλει τους αθανάτους θεούς, ερμηνεύοντας τους οιωνούς και αποφεύγοντας τις υπερβολές». Ησίοδος, Έργα και Ημέραι

Η τέχνη και η επιστήμη της μαντικής χάνεται στα βάθη της ιστορίας. Οι ρίζες της ανάγονται στα Αρχαία Μυστήρια, όταν Μάντεις - Ιερείς είχαν την δύναμη να ερμηνεύουν τα σημάδια της φύσης και να προλέγουν τα μελλούμενα. Πρόκειται για μια αρχέγονη γνώση, που λέγεται ότι δόθηκε στους ανθρώπους, με σκοπό να τους βοηθήσει να κατανοήσουν τους βασικούς νόμους της ζωής.

Η Αρχαία Ελλάδα προσδίδει στην μαντική το νόημα της ουράνιας έμπνευσης που εμποτίζει τις καθημερινές γήινες δράσεις.

Η μαντεία υπήρξε ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Αρχαία Ελλάδα. Μεταφερόμαστε, λοιπόν, στα περίφημα Μαντεία, τους ιερούς εκείνους τόπους, όπου μιλούσαν οι Θεοί. Εκεί, κάτω από μια ιερή βελανιδιά, ακούγοντας τους ήχους των περιστεριών, με την εξαγνιστική δύναμη μιας πηγής ή υπό την επίδραση ενός ιδιαίτερου θυμιάματος οι Θεοί αποκάλυπταν τα μελλούμενα.

Κάθε γνώση, όμως, είναι χρήσιμη όταν υπάρχει στοχασμός. Έτσι, το νόημα των χρησμών ξεδιπλωνόταν μόνο σε όσους είχαν ανοιχτά τα μάτια της καρδιάς και του νου. Μόνο εκείνοι μπορούσαν να θέσουν σε κίνηση την ελεύθερη βούλησή τους και να κυνηγήσουν την εκπλήρωση των χρησμών.

Οι μέθοδοι ήταν πολλές και μπορούν να μας καταπλήξουν με την ποικιλομορφία τους. Και τι θα μπορούσαμε, άλλωστε, να πούμε για άλλες λιγότερο γνωστές.

Η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και η έλευση του πρώιμου Ευρωπαϊκού Μεσαίωνα σηματοδότησαν την αρχή του τέλους για την ιερή μαντεία. Επικράτησε ο τρόμος της αιώνιας καταδίκης, οι Αρχαίες πρακτικές εκδιώχθηκαν ως αιρετικές και σατανικές, ενώ οι τελευταίοι αληθινοί μάντεις βρήκαν το τέλος στην πυρά ή κυνηγημένοι σε κάποιο απομονωμένο μέρος.

Άφησαν πίσω τους ελάχιστα κρυπτογραφημένα γραπτά, καθώς υπήρχε πάντα ο κίνδυνος να βρεθούν στα χέρια ακατάλληλων ανθρώπων, που θα χρησιμοποιούσαν την ιερή γνώση για τους δικούς τους ιδιοτελείς σκοπούς.

Μέσα στα σκοτάδια του Μεσαίωνα, υπήρξαν διάφοροι επιτήδειοι που προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν την ανάγκη των ανθρώπων και, χωρίς καμία αληθινή γνώση, έστησαν σε καταγώγια τα προσωπικά τους «μαντεία». Μοίρασαν ψεύτικες προφητείες, χρηματίστηκαν δίχως ντροπή και κράτησαν στα χέρια τους τις ζωές ανυποψίαστων συμπολιτών τους. Κι έτσι, ξεκίνησε σιγά-σιγά η μαντική να ντύνεται με τα χρώματα της δεισιδαιμονίας  και της απάτης.

Ήταν αυτό το ολοκληρωτικό τέλος της μαντικής τέχνης; Κατά μία έννοια, ναι. Δεν υπάρχουν πλέον αληθινοί Μάντεις - Ιερείς ικανοί να διαβάσουν το απόκρυφο βιβλίο της Φύσης. Από την άλλη πλευρά, ίχνη αυτής της Αρχαίας γνώσης έχουν φτάσει μέχρι τις μέρες μας. Όπως, άλλωστε, παραμένει ζωντανό και το βασικό ερώτημα του γιατί θέλουμε να μάθουμε τα μελλοντικά συμβάντα…

Μια μεταφυσική ανάγκη ή ένας φόβος για το άγνωστο;

Αλήθεια, για ποιο λόγο έχουμε ως άνθρωποι την επιθυμία να μάθουμε το πεπρωμένο μας; Σε τι θα μας χρησιμεύσει; Έχουν περάσει πάνω από 2000 χρόνια από την ακμή των Μαντείων κι όμως εξακολουθούμε να αναζητάμε τις ίδιες απαντήσεις. Ίσως επειδή στεκόμαστε φοβισμένοι μπροστά σε ένα μέλλον που φαντάζει σκοτεινό και αβέβαιο, ενώ τρέμουμε στην ιδέα των γεγονότων που δεν μπορούμε να ελέγξουμε…

Αν ρίξουμε μια καλή και ειλικρινή ματιά στον εαυτό μας, θα διαπιστώσουμε ότι δεν διαφέρουμε πολύ από τους Έλληνες προγόνους μας. Ή, μήπως, τελικά διαφέρουμε; Εκείνοι ήταν ευθείς και επιβεβαιωμένοι. Αναζητούσαν τις χρησμούς των Θεών, περπατώντας πολλά χιλιόμετρα, φέροντας προσφορές κι εξαγνίζοντας τον εαυτό τους, ώστε να είναι άξιοι να δεχτούν το θεϊκό μήνυμα. Κι εμείς; Κρυβόμαστε, συχνά, πίσω από τους ίδιους μας τους φόβους, αλλά αναζητάμε τις ίδιες απαντήσεις. Δίχως να κοπιάσουμε, δίχως να προσφέρουμε κάτι και χωρίς να είμαστε αληθινά «καθαροί».

Ας σκεφτούμε, λοιπόν, τι από όλα αυτά κάνουμε. Αξίζουμε πραγματικά αυτή τη θεϊκή παρέμβαση;

Εάν η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι «ναι», εάν φτάνουμε στα πόδια της Μοίρας με ταπεινοφροσύνη και με μια διάθεση προσφοράς, τότε μπορούμε να κάνουμε ένα βήμα παραπέρα. Τότε μπορούμε να προσεγγίσουμε τη φιλοσοφία της μαντικής: την εσωτερική επιθυμία να γνωρίσουμε την αιτία που κρύβεται πίσω από κάθε φαινόμενο. Πρόκειται, άλλωστε, γι’ αυτό το μεγάλο γιατί, που γέννησε και γαλούχησε τη φιλοσοφία.

Ο απόηχος μιας απόκρυφης γνώσης

Κατάδυση στο συλλογικό ανθρώπινο ασυνείδητο, διείσδυση στα «ακασικά αρχεία», ανύψωση της συνείδησης, πέταγμα της ψυχής στον ιδεατό κόσμο… Όποια προσπάθεια κι αν κάνουμε για να κατανοήσουμε τη μαντική, σίγουρα θα είναι ελλιπής. Πώς είναι άλλωστε δυνατό, να ερμηνεύσει κάποιος τέτοια φαινόμενα; Και ποιος ήταν ο ρόλος του εκάστοτε ιερέα-μάντη;

Αν απελευθερώσουμε τον νου μας από τις φωνές των πιθανών προκαταλήψεών μας, θα μπορέσουμε να ακούσουμε τα λόγια των μεγάλων φιλόσοφων της ιστορίας μας. Θα ακούσουμε τον Πλούταρχο να μας λέει πως η ψυχή μας συντονίζεται με τον ουράνιο κόσμο, τους Στωικούς να υποστηρίζουν πως κάθε γεγονός συνδέεται με ένα σύνολο συμβάντων που ξεπερνάει τον χρόνο και τον Σωκράτη να μας εκμυστηρεύεται ότι η ικανότητα της μαντικής έρχεται ως αποτέλεσμα της αυτογνωσίας.

Στην πραγματικότητα, όλες αυτές οι τεχνικές αποτελούν απλώς μέσα. Όπως μας αποκαλύπτουν οι εσωτερικές παραδόσεις, πίσω από κάθε μορφή κρύβεται η ίδια αδιάψευστη ουσία: τα πάντα στο Σύμπαν είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους με νόμους που ξεπερνούν τη συνηθισμένη ανθρώπινη κατανόηση, αλλά μπορούν να φανερωθούν στους αληθινούς αναζητητές της Σοφίας. Και οι μάντεις ήταν ακριβώς αυτό. Άνθρωποι ικανοί να περιέλθουν σε μια κατάσταση συντονισμού με τη Φύση και, μέσω μιας ανύψωσης της συνείδησης, να δουν τον χρόνο να εκτυλίσσεται μπροστά τους. Σε μία στιγμή… εκεί όπου παρελθόν, παρόν και μέλλον είναι ένα. Εκεί, όπου ο ουρανός αντανακλάται στη γη και ο μακρόκοσμος καθρεφτίζεται στον μικρόκοσμο.

Έχει, ωστόσο, νόημα να καταφύγουμε σε αυτά τα μέσα, με σκοπό να προβλέψουμε το μέλλον μας; Μάλλον, όχι… Σίγουρα έχουμε κάποιες περιστάσεις στη ζωή μας, τις οποίες δεν μπορούμε άμεσα να αλλάξουμε. Όμως, είμαστε όντα με ελεύθερη βούληση κι έχουμε τη δυνατότητα να χτίσουμε το δικό μας πεπρωμένο. Πώς; Φροντίζοντας την κάθε μας σκέψη, το κάθε μας συναίσθημα και την κάθε μας πράξη. Μεταλλάσσοντας την απόγνωση σε ελπίδα, τον φόβο σε πνεύμα νίκης και το σκοτάδι σε φως. Και πάνω απ’ όλα, δίνοντας τροφή στην Ψυχή μας.

Ας έχουμε, λοιπόν, ξύπνιο νου, καθαρή καρδιά και αγνές προθέσεις. Ας βαδίσουμε πολλά «χιλιόμετρα» κοπιάζοντας για την εσωτερική μας διαμόρφωση, ας αφήσουμε πίσω ό,τι μας βαραίνει κι ας προσφέρουμε τον καλύτερό μας εαυτό. Αυτή είναι, ίσως, η καλύτερη πρόβλεψη για το μέλλον. Να έχουμε μια ζωή με πολλά και υψηλά όνειρα, μια ζωή με νόημα, μια ζωή που να αξίζει την κάθε της στιγμή. Κι αυτή είναι μια ζωή πλήρης κι ευτυχισμένη. Ας την αναζητήσουμε!

https://philosophyreturns.gr/

-------------------------------------

Ο ΗΡΟΔΟΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΡΗΣΜΟΥΣ

Ο ΧΡΗΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΑΝΤΕΙΟΥ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ, ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΗΣ ΛΥΔΙΑΣ, ΚΡΟΙΣΟ

ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙOΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΑΝΘΑΣΤΟΙ ΧΡΗΣΜΟΙ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ

Δευτέρα 22 Μαρτίου 2021

ΕΠΙΧΑΡΜΟΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΦΑΝΗΣ / ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ - ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ

 Με την Συγγραφέα Δήμητρα Λιάτσα

Η Δήμητρα Λιάτσα είναι συγγραφεύς των βιβλίων: «Τα ψέματα που λένε για την Ελλάδα» (2004) και «Η Ελληνική καταγωγή του Χριστιανικού μύθου» (2013), τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δήλιος.

Λόγοι και Ομιλίες της Δήμητρας Λιάτσα: ΕΔΩ

Ομήρου Ιλιάς: ΕΔΩ

Ομήρου Οδύσσεια: ΕΔΩ

Από «Φρυκτωρίες» και «Βισάλτη»: ΕΔΩ

   Ομηρικός Κύκλος - Ellenos Ellen

ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΟΒΑΙΟΣ - ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ ΓΝΩΜΙΚΩΝ

Ο Ιωάννης Στοβαίος ήταν συγγραφέας, από τους Στόβους της Μακεδονίας (στην Παιονία) και έζησε τον +5ο αιώνα. Έμεινε στην Ιστορία για το έργο του «ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ», μια συλλογή γνωμικών που αποτελεί πραγματικά θησαυρό της Ελληνικής Γραμματείας. 

Είναι το απόσταγμα σκέψης 12 αιώνων και 204 φιλοσόφων, ποιητών και ρητόρων με περισσότερα από 500 αποσπάσματα πολλά από τα οποία διασώθηκαν χάρη σ΄ αυτό το βιβλίο.

Το κίνητρο του συγγραφέα υπήρξε η επιθυμία να αφήσει μια παρακαταθήκη σοφίας στον γιό του Σεπτίμιο, ώστε να διορθώσει τα ελαττώματα του χαρακτήρα του και έτσι συγκέντρωσε στο έργο του αυτό το απόσταγμα της σοφίας 204 φιλοσόφων και ιστορικών. 

Η αξία του είναι αδιαμφισβήτητη καθώς χάρη σε αυτόν σώθηκαν αποσπάσματα χαμένων έργων.
Ήταν προφανώς εθνικός.
Το έργο εκτεινόταν σε τέσσερα βιβλία, αλλά δεν σώζεται ολόκληρο. Η πρώτη έκδοση έγινε το 1536 στη Βενετία.

Εργογραφία: https://el.wikipedia.org/ , Εικόνα: https://commons.wikimedia.org/

https://www.gnomikologikon.gr/ 

Κυριακή 21 Μαρτίου 2021

Υπήρξε ποτέ στην Αθήνα βωμός «τῷ ἀγνώστῳ Θεῷ» ;

 Με τον ερευνητή και συγγραφέα Αστέριο Χοϊλού

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΚΙΑΣ

Ο παραστατικότατος μύθος του Προδίκου, όπως διέσωσε στα απομνημονεύματά του ο Ξενοφών. Όταν ο Ηρακλής βρισκόταν ακόμα στην νεαρότατη ηλικία των μόλις 18 ετών, ζούσε στον Κιθαιρώνα, έχοντας δάσκαλό του τον Λίνο.
Εκεί λοιπόν κατά την διάρκεια μίας δύσκολης στιγμής της ζωής του, είχε λάβει την απόφαση να ακολουθήσει αντί της «Ηδίστης και ράστης οδού της κακίας» την «χαλεπήν και μακράν οδό της αρετής».

Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν τον σχετικό και παραστατικότατο μύθο του Προδίκου, τον οποίο μας διέσωσε στα απομνημονεύματά του ο Ξενοφών (Β1,21).

Κάποια ημέρα που ο Ηρακλής είχε απομακρυνθεί από το ποίμνιο και τους ποιμένες του πατέρα του, κάθισε σε ένα ερημικό μέρος και άρχισε να σκέφτεται και να αναρωτιέται για το ποια θα είναι η οδός που θα πρέπει να ακολουθήσει στην ζωή του.

Τότε είδε να εμφανίζονται και να κατευθύνονται προς το μέρος του δύο πολύ ψηλές γυναίκες, με τελείως διαφορετική εμφάνιση κινήσεις και συμπεριφορά.
Η μία γυναίκα φερόταν πολύ σεμνά, ήταν πολύ καθαρή και ντυμένη με λιτά και όμορφα ρούχα. Είχε κίνηση και στάση απλή και το βλέμμα της ήταν σοβαρό και μετριόφρον.
Η άλλη γυναίκα ήταν επιδεικτική. Φορούσε πολυτελή και πανάκριβα ρούχα τα οποία όμως ήταν άκομψα και διαλεγμένα χωρίς καθόλου γούστο. Το βλέμμα της ήταν προκλητικό. Παρατηρούσε γύρω της τα πάντα με αυθάδη τρόπο, ενώ το πρόσωπό της ήταν πολύ έντονα μακιγιαρισμένο.
Επιπλέον, επιτάχυνε το βήμα της, ώστε να είναι αυτή η πρώτη που θα βρεθεί μπροστά στον έφηβο Ηρακλή και μόλις τον πλησίασε του είπε τα εξής λόγια: «Βλέπω Ηρακλή, ότι αυτό που σκέφτεσαι είναι το ποιος θα μπορούσε να είναι για σένα ο καλύτερος τρόπος ζωής.
Έχω να σου πω λοιπόν, ότι αν αποφασίσεις να με ακολουθήσεις, θα περάσεις μία πολύ όμορφη ζωή χωρίς να καταβάλεις καμία ιδιαίτερη προσπάθεια. Ό,τι και αν είναι αυτό που επιθυμείς, θα μπορούσες πολύ εύκολα να το αρπάξεις από τους άλλους και όχι να προσπαθήσεις να το αποκτήσεις με την δική σου προσωπική εργασία.Αυτό που μπορώ να σου προσφέρω είναι την εύκολη απόλαυση όλων σου των αισθήσεων και θα ζεις μόνο για να απολαμβάνεις.»

Ο Ηρακλής όταν άκουσε όλες τις δελεαστικές προτάσεις αυτής της γυναίκας, την ρώτησε: «Και ποιο είναι το όνομά σου;»

Εκείνη του απάντησε: «Οι φίλοι μου με ονομάζουν ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ, οι εχθροί μου όμως με ονομάζουν ΚΑΚΙΑ.»

Εν τω μεταξύ έφτασε και η δεύτερη ψηλή γυναίκα, η οποία είπε με την σειρά της στον έφηβο Ηρακλή:

«Και εγώ έρχομαι να σου μιλήσω, διότι γνωρίζω τους γονείς σου και τους προγόνους σου και έμαθα τον τρόπο που ανατράφηκες. Όλα αυτά μου δίνουν την ελπίδα ότι θα με ακολουθήσεις. Δεν θα προσπαθήσω όμως να σε εξαπατήσω, ούτε και θα σου υποσχεθώ απολαύσεις χωρίς κόπους και χωρίς την προσωπική σου προσπάθεια.
Αυτό που μπορώ να κάνω είναι να σου παρουσιάσω την ζωή, έτσι όπως την έφτιαξαν οι Θεοί. Δηλαδή, θα πρέπει να περιποιείσαι και να ευεργετείς τους φίλους σου, εάν θέλεις να σε αγαπούν και εκείνοι. Πρέπει να εργάζεσαι και να κοπιάζεις για τον τόπο σου, αν θέλεις οι άνθρωποι του τόπου σου να προοδεύσουν.»

Επίσης, αποστόμωσε αμέσως την Κακία που εξακολουθούσε να είναι παρούσα, όταν επιχείρησε να την διακόψει με την ανόητη παρατήρηση: «Βλέπεις πόσο δύσκολα και κοπιαστικά έργα σου προτείνει αυτή η γυναίκα, αγαπητέ μου Ηρακλή».
Αυτή η δεύτερη γυναίκα όμως, μίλησε τόσο μεστά και πειστικά ώστε ο Ηρακλής αναγνώρισε στο πρόσωπό της την ΑΡΕΤΗ και μολονότι ο δρόμος που του πρότεινε ήταν ιδιαιτέρως δύσκολος, αποφάσισε να τον ακολουθήσει.

Άρχισε λοιπόν να μάχεται κατά των ανθρώπινων κακών και κατά των τεράτων και των θηρίων που εμφωλεύουν στην ψυχή κάθε ανεξαιρέτως ανθρώπου, για να δείξει στους όμοιούς του την απόφαση που θα πρέπει να λάβουν και αυτoί, αν θέλουν να ζήσουν μία ζωή με αρχές και ιδανικά και να γίνουν τελικά άνθρωποι αντάξιοι του ονόματός τους.

ΗΘΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ λοιπόν αυτού του καταπληκτικού μύθου, το οποίο δια μέσου του Ηρακλή, φτάνει μέχρι και τις μέρες μας, είναι ότι σε κάθε στιγμή της ζωής μας, όσο μεγάλες και αν είναι οι πάσης φύσεως δυσκολίες που πιθανόν να μας καταδυναστεύουν, εμείς αυτό που θα πρέπει να κάνουμε, είναι να μιμηθούμε το παράδειγμα του Ηρακλή.

Ο Ηρακλής αποτελεί το αιώνιο πρότυπο του ανθρώπου εκείνου που έχει μάθει να δίνει και να κερδίζει στην ζωή του μάχες και αγώνες, διότι έχει ως θεμελιώδες κίνητρό του, το να ξεπερνά κάθε μέρα τον εαυτό του ως προς το θέμα της Αρετής, ακόμα και όταν όλοι δίπλα του τον πολεμούν ανελέητα και δεν μπορούν να καταλάβουν τα πραγματικά του κίνητρα.

Στην πραγματικότητα σε αυτό το ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΤΗΣ ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΚΙΑΣ, βρισκόμαστε κάθε μέρα, σε κάθε σημαντική απόφαση που καλούμαστε να πάρουμε στην ζωή μας.
Ας σκεφτούμε λοιπόν όλοι μας, ας απομονωθούμε για λίγο από την πολύβουη καθημερινότητα και ας αναλογιστούμε και εμείς, όπως ακριβώς και ο Ηρακλής:

Ποιος είναι ο δρόμος που θα επιλέξουμε για να λύσουμε το επόμενο πρόβλημά μας; Ο δύσκολος και κακοτράχαλος δρόμος που οδηγεί όμως στην Αρετή ή ο εύκολος και ευχάριστος δρόμος που αναπόφευκτα οδηγεί στην Κακία;

https://www.astrology.gr/ , https://mythagogia.blogspot.com/

----------------------------------------

Αρετή είναι η αρμονική προδιάθεση την οποία μπορεί κανείς να επιλέξει να ακολουθήσει, επειδή έχει αξία από μόνη της. ΟΧΙ ΕΠΕΙΔΗ ΕΛΠΙΖΕΙ ΣΕ ΚΑΤΙ ή ΕΠΕΙΔΗ ΦΟΒΑΤΑΙ ή ΕΠΕΙΔΗ ΕΧΕΙ ΚΑΠΟΙΟ ΑΛΛΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΚΙΝΗΤΡΟ.

(Διογένης Λαέρτιος , Βίοι Φιλοσόφων VII 87 - 89)

--------------------------------------------

ΑΡΕΤΗ

AΡΕΤΗ Η "ΔΟΛΟΦΟΝΗΜΕΝΗ" ΑΞΙΑ

ΕΥΓΕΝΕΙΑ - ΚΑΛΛΟΣ - ΨΥΧΗ - ΑΡΕΤΗ

Η ΑΡΕΤΗ ΕΙΝΑΙ ΕΜΠΟΛΕΜΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΣΤΗΝ ΑΡΕΤΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΓΚΕΙΤΑΙ Η ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΑ ΑΓΑΘΑ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΥΧΗ

ΟΠΩΣ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ ΣΤΟΝ ΚΑΘΑΡΟ ΑΕΡΑ ΜΕ ΤΙΣ ΔΡΟΣΙΕΣ, ΕΤΣΙ ΚΑΙ Η ΑΡΕΤΗ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ ΣΤΟΥΣ ΣΟΦΟΥΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ – ΠΙΝΔΑΡΟΣ

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου