Η ηθική διδασκαλία του Πυθαγόρα προπαρασκεύαζε τους μαθητές στην φιλοσοφική διδασκαλία!

Πυθαγόρειοι υμνούν την ανατολή του ηλίου. Πίνακας του Φιόντορ Μπρόνικοβ (Fyodor Bronnikov) (19ος αι.) wikimedia.org

Ο Πυθαγόρας επρέσβευεν, ότι ο άνθρωπος είναι ατελής και έχει ανάγκην αγωγής δια να εξαλείψη τα φυσικά ελαττώματα αυτού.
«Τὰς αἰτίας δεῖ ἀναιρείν, δι’ ἅς άδικεῖν πέφυκεν ἄνθρωπος, φιληδονίαν μὲν ἀπολαύσεσι ταῖς διὰ τοῦ σώματος, πλεονεξίαν δὲ ἐν τῶ κερδαίνειν, ψιλοδοξίαν δὲ ἐν τῷ καθυπερέχειν τῶν ἴσων τε καὶ ὀμοίων»
(πρέπει να εξαλείψωμεν τας αιτίας δια τας οποίας ο άνθρωπος εκ φύσεως αδικεί ήτοι την φιληδονίαν, εις τας απολαύσεις του σώματος, την πλεονεξίαν του κέρδους, και την φιλοδοξίαν να υπερέχη από τους ίσους και ομοίους του)

(Στοβαίου «Περί Αρετής»).

Οι ακουσματικοί μαθηταί και μαθήτριαι απετέλουν το Ομακόειον (ὁμακόϊον), δηλ. πλήθος ακουόντων ομού. 

Η ηθική διδασκαλία του Πυθαγόρου προπαρασκεύαζε τους μαθητάς εις την φιλοσοφικήν διδασκαλίαν. Το πνεύμα των μαθητών συνήθιζε, βαθμηδόν ν’ ανευρίσκη τον τύπον μιας αοράτου τάξεως επί της ορατής πραγματικότητος. Η διδασκαλία, ιδία των ακουσματικών, εγίνετο δια συμβόλων και συμβολισμών. Εις τας αίθουσας της Σχολής ήσαν αναγεγραμμένα ρητά και επιγράμματα έχοντα συμβολικήν έννοιαν και συνεπώς ακατάληπτα δια τους αμύητους, όπως π. χ. :

1.    Πῦρ μαχαίρᾳ μὴ σκαλεύεις

Να μη ανακατεύης το πυρ με την μάχαιραν, εσήμαινε δε τούτο: να μη εξάπτης άνθρωπον ευριβκόμενον εν θυμώ = να μη βάζης λάδι στη φωτιά.

2.    Ζυγόν μὴ ὑπερβαίνειν

Να μη υπερβαίνης τον ζυγόν, ήτοι να μη άδικης.

3.    ἐπί χοίνικος μὴ καθίζειν

Να μη αρκείσαι εις την ημερησίαν τροφήν, δηλ. να φροντίζης εξ ίσου και δια το παρόν και δια το μέλλον.

4.    καρδίαν μὴ ἐσθίειν

Νά μη τρώγης καρδίαν, δηλ. να μη βασανίζεις την ψυχήν σου με ανίας και λύπας.

5.    τὰς λεωφόρους μὴ βαδίζειν

Να μη βαδίζης τας λεωφόρους, ήτοι να μη παρασύρεσαι από τας γνώμας των πολλών αδαών, αλλά από τας γνώμας των επαϊόντων.

6.    αποδημοῦντα μὴ έπιστρέφεσθαι κλπ.

Όταν αποδημή τις να μη επιστρέφη, δηλ. όταν αποθνήσκη τις να μη έχη τον νουν του επί των επιγείων κλπ.).

Τας απογευματινάς ώρας οι μαθηταί ήκουον της διδασκαλίας του Πυθαγόρου και απερχόμενοι προς ύπνον έδιδον απολογισμόν εις εαυτούς περί του έργου των της ημέρας, λέγοντες:

«Τὶ παρέβην; Τὶ δ’ ἔρεξα; Τὶ μοι δέον οὐκ έτελέσθη ;»

(ποίον καθήκον παρέβην; τι έπραξα; τι παρέλειψα να πράξω;). 

Προ της εισόδου της Σχολής έκειτο μέγα άγαλμα του Ερμού του Λογίου, εφ΄ ου υπήρχεν επιγραφή: «Ἑκάς βέβηλοι» (δηλ. μακράν οι βέβηλοι, οι αμύητοι). 

΄Οταν ο Πυθαγόρας επείθετο, ότι ο μαθητής μετά πενταετή σιγήν και μελέτην ήτο άξιος προαγωγής, ανεκήρυσσε τούτον εσωτερικόν μαθητήν και εδέχετο αυτόν εντός της Σχολής. 

Εγκυκλοπαιδικό λεξικό «ΗΛΙΟΥ»

(αποσπάσματα)

https://peraapotomytho.com

-----------------------------

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ