ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ

Πολεμιστής και ποιητής

Οι παρακάτω στίχοι αποτελούν πιθανώς αυτοτελές δίστιχο, και όχι απόσπασμα. Το δὲ (στ. 1) δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι έχει προηγηθεί κάτι, όπως έχει υποστηριχθεί.

Ο ποιητής, που δεν έγραφε απλώς ποιήματα, αλλά ήταν αναγκασμένος να πολεμάει κιόλας, με τρόπο επιγραμματικό ως προς τη διατύπωση και τολμηρό ως προς το περιεχόμενο, μιλάει για τις δύο "ασυμβίβαστες" ιδιότητές του, του πολεμιστή και του ποιητή.

Αυτό και το επόμενο δίστιχο αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα για δύο βασικούς τρόπους συνδέσεως διστίχων:

στο πρώτο καθένας από τους δύο στίχους είναι νοηματικά αυτοτελής, στο δεύτερο οι δύο στίχοι συνδέονται στενά.

ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ: 23. – Απόσπασμα 1

εἰμὶ δ᾽ ἐγὼ θεράπων μὲν Ἐνυαλίοιο ἄνακτος
καὶ Μουσέων ἐρατὸν δῶρον ἐπιστάμενος.

Υπηρετώ τον Ενυάλιο1 άνακτα
και κατέχω το εράσμιο δώρο των Μουσών.2
(απόδοση Θ. Κ. Στεφανόπουλος)

1 Θεός του πολέμου. Άλλες φορές το Ἐνυάλιος είναι επίθετο του Άρη.
2 Οι επικοί και λυρικοί ποιητές της αρχαϊκής εποχής ανάγουν την προέλευση της ποίησης πρωτίστως στις Μούσες.
…

ἐν δορὶ

Το δίστιχο συνέχεται από το τριπλό ἐν δορί, που επαναλαμβάνεται σε μετρικώς καίριες θέσεις. (Βλ. και το προηγούμενο Εισαγωγικό σημείωμα). «Ο Αρχίλοχος απογυμνώνει τον πόλεμο από κάθε μεγαλείο και τον βλέπει τραγικά συνδεδεμένο με τη σκληρή ζωή του και τα προσωπικά του βιώματα» (Α. Σκιαδάς).

ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ: 24. – Απόσπασμα 2

ἐν δορὶ μέν μοι μᾶζα μεμαγμένη. ἐν δορὶ δ᾽ οἶνος
Ἰσμαρικός, πίνω δ᾽ ἐν δορὶ κεκλιμένος.

Με το κοντάρι μου κερδίζω το κριθαρένιο ψωμί,
με το κοντάρι το κρασί το Ισμαρικό,
πίνω γερμένος στο κοντάρι.
(απόδοση Θ. Κ. Στεφανόπουλος)

http://www.greek-language.gr/