ΤΑ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΥΘΑΓΟΡΑ

6. Μερικοί συγγραφείς ισχυρίζονταν ότι ο Πυθαγόρας δεν άφησε κανένα σύγγραμμα. Ο Ηράκλειτος όμως, ο φυσικός φιλόσοφος, διεκήρυξε ότι «ο Πυθαγόρας, ο γιος του Μνησάρχου, επεδόθη περισσότερον από κάθε άλλο άνθρωπο στην έρευνα και αφού εξέλεξε αυτές τις συγγραφές, έκαμε από αυτές μία δική τον σοφία η οποία είναι πολυμάθεια και κακοτεχνία» (είχαν συγχωνευθεί ποικίλες διδασκαλίες. Βλ. Απόσπ. 129). Τα είπε δε αυτά διότι στο υπό τον τίτλον Φυσικόν σύγγραμμά του ο Πυθαγόρας λέγει τα εξής: «Με τον αέρα που αναπνέω, με το νερό πού πίνω, ποτέ δεν θα κατηγορήσω αυτόν εδώ τον λόγον».

7. Είναι βέβαιο ότι ο Πυθαγόρας έγραψε τρία συγγράμματα: τα υπό τούς τίτλους «Παιδευτικόν», «Πολιτικόν» και «Φυσικόν». Ένα άλλο πού φέρεται ως έργο τον Πυθαγόρου είναι του Λύσιδος του Πυθαγορικού από τον Τάραντα πού κατέφυγε στην Θήβα (μετά την σφαγή των οπαδών του Πυθαγόρου στον Κρότωνα) κι εχρημάτισε δάσκαλος τον Επαμεινώνδου. Ο Ηρακλείδης του Σαραπίωνος αναφέρει στην «Σωτίωνος επιτομήν» ότι ο Πυθαγόρας έγραψε και τα ακόλουθα έργα: 1) Περί του όλου, σε στίχους. 2) Ιερός λόγος, πού αρχίζει ως εξής: Νέοι, να σέβεσθε με ησυχία όλα αυτά τα λόγια μου. 3) Περί ψυχής. 4) Περί ευσεβείας. 5) Ηλοθαλής πατήρ του Επιχάρμου του Κώου. 6) Κρότων, και άλλα. Όσον αφορά στον «Μυστικόν λόγον» (είναι ή μυστική διδασκαλία τον Πυθαγόρου που προωρίζετο για τον στενό κύκλο των τακτικών, των «μαθηματικών» μαθητών του), είναι, λέγουν, του Ιππάσου, και εγράφη για να δυσφημηθεί ο φιλόσοφος. Όπως έγινε και με πολλά έργα τον Άστωνος του Κροτωνιάτου που τα παρουσίαζε ως έργα του Πυθαγόρου. 

8. Ο Αριστόξενος λέγει ότι τα περισσότερα από τα ηθικά του δόγματα ο Πυθαγόρας τα πήρε από την ιέρεια των Δελφών Θεμιστόκλεια. Επίσης ο Ίων ο Χίος αναφέρει εις τούς «Τριαγμούς» του ότι μερικά δικά του ποιήματα ο Πυθαγόρας τα απέδιδε στον Ορφέα (Πρβλ. Κλήμης Αλεξανδρεύς, Στρωματείς, Ι, 131). Δικοί του λέγουν είναι και οι «Κοπίδες» που αρχίζουν ως εξής: Μη γίνεσαι αναιδής μπροστά σε κανέναν.
Ο Σωσικράτης γράφει στις «Διαδοχές» του ότι ερωτηθείς από τον τύραννο των Φλιασίων Λέοντα τι είναι, φιλόσοφος, του απήντησε. Και ότι παραβάλλει την ζωή με μεγάλο αγώνα. Και όπως σ’ αυτόν άλλοι πηγαίνουν ν' αγωνισθούν κι άλλοι για να κάνουν εμπόριο, έτσι και στην ζωή οι μεν δουλοπρεπείς κινούνται για δόξα και κέρδη, οι φιλόσοφοι όμως επιζητούν (διά τής ερεύνης) την αλήθεια. Αυτά λοιπόν επί τον προκειμένου.

ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ ΛΑΕΡΤΙΟΥ “ΒΙΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ” - ΒΙΒΛΙΟΝ Η

Απόδοσις: Νικόλαος Κυργιόπουλος
Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Ποταμιάνος
Εκδόσεις: Γεωργιάδη – Βιβλιοθήκη Των Ελλήνων