Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου 2023

Η ΤΡΙΗΡΑΡΧΙΑ - ΕΚΤΑΚΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓIΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ – ΟΙ ΠΛΟYΣΙΟΙ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣIΑ OΛΩΝ

ΕΙΚΟΝΑ: https://commons.wikimedia.org/

Η Τριηραρχία ήταν έκτακτη λειτουργία σε καιρό πολέμου και αφορούσε την επάνδρωση και συντήρηση ενός πολεμικού πλοίου. Η πολιτεία φρόντιζε για την κατασκευή του πλοίου και για τον μισθό του πληρώματος (1 δραχμή την ημέρα), ενώ ο τριήραρχος αναλάμβανε τα υπόλοιπα μαζί με την υποχρέωση να παραδώσει την τριήρη στην κατάσταση που την παρέλαβε. Όταν το πλήρωμα που του παρείχαν οι δήμοι δεν ήταν υψηλού επίπεδου, συχνά ο τριήραρχος αναζητούσε εξειδικευμένους ναυτικούς, στους οποίους πλήρωνε πολύ υψηλότερους μισθούς.

Μπορούσαν όμως να συμβούν ένα σωρό απρόοπτα που ανέβαζαν τα έξοδα του τριηράρχου στα ύψη, όπως συνέβη με τον Απολλόδωρο, τις περιπέτειες του οποίου αφηγείται ο Δημοσθένης στον λόγο που έγραψε για λογαριασμό του (Πρὸς Πολυκλέα περὶ τοῦ Ἐπιτριηραρχήματος).

Αυτός, όχι μόνο αναγκάστηκε να αντικαταστήσει το πλήρωμα, αλλά υπηρέτησε ως τριήραρχος πέντε μήνες παραπάνω απ’ το καθορισμένο, με ευθύνη του διαδόχου του στη λειτουργία.

Αν κάποιος ήθελε να απαλλαγεί από τη φασαρία της τριηραρχίας, ανέθετε την λειτουργία σε κάποιον εργολάβο μετά από μειοδοτικό διαγωνισμό και ησύχαζε. Δεν ησύχαζε όμως το δημόσιο, διότι κάποιοι εργολάβοι χρησιμοποιούσαν τις τριήρεις που είχαν αναλάβει ως πειρατικά πλοία, καταλάμβαναν πλοία του εχθρού κι ύστερα διεκδικούσαν αποζημίωση από την πολιτεία για λογαριασμό τους.

Τα έξοδα της τριηραρχίας για το ένα έτος που διαρκούσε η λειτουργία κυμαινόταν από 40 έως 60 μνες (δηλ. 4.000 έως 6.000 δραχμές), που την καθιστούν την πιο δαπανηρή λειτουργία απ’ όλες! Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, που ακόμα και οι πλούσιοι αντιμετώπιζαν προβλήματα, την τριηραρχία, όπως και άλλες λειτουργίες, αναλάμβαναν δύο πολίτες και την διεκπεραίωναν εναλλάξ κατά τη διάρκεια του έτους. Σε κάθε περίπτωση, η πολιτεία ζητούσε λογαριασμό για τον τρόπο που ξόδευε κάποιος τα χρήματά του εκτελώντας το καθήκον της τριηραρχίας. Εκείνοι που έκαναν καλή διαχείριση και είχαν έτοιμο το πλοίο τους εγκαίρως, λάμβαναν τον «στέφανο της τριηραρχίας». Οι αμελείς, που δεν είχαν έτοιμο το πλοίο στην ώρα του κινδύνευαν ακόμα και με φυλάκιση.

Από τις λειτουργίες εξαιρούνταν οι ορφανοί κληρονόμοι ως το δεύτερο έτος της ενηλικίωσής τους, οι εννέα άρχοντες και κάποιοι πολίτες ή και ξένοι που είχαν προσφέρει εξαιρετικές υπηρεσίες στην πόλη.

Γενικά, οι πλούσιοι αναλάμβαναν χωρίς παράπονο τις λειτουργίες, εκτιμώντας τις τιμές που απολάμβαναν και το κοινωνικό κύρος που αυτό τους προσέδιδε. Πολύ συχνά μάλιστα, ξόδευαν περισσότερα από τα προβλεπόμενα ώστε να ξεπεράσουν τους ανταγωνιστές τους και να εξασφαλίσουν την πρώτη θέση. Υπάρχουν και περιπτώσεις που κάποιοι αναλάμβαναν εθελοντικά κάποια λειτουργία, χωρίς να τους έχει ανατεθεί από την πόλη. Από την άλλη, δεν έλειπαν κι εκείνοι που προσπαθούσαν να την γλυτώσουν.

Πηγές:
1. Δημοσθένους, Προς Φαίνιππον περί αντιδόσεως / Κατά Μειδίου/ Περὶ της Ατελείας προς Λεπτίνην / Πρὸς Πολυκλέα περὶ του Επιτριηραρχήματος
2. Λυσίας, Υπέρ του Αδυνάτου
3. Αριστοτέλους, Αθηναίων Πολιτεία /Πολιτικά
4. Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις 10. 20
5. Αριστοφάνης Σφήκες / Βάτραχοι
6. Ισαίος, Περί του Φιλοκτήμονος κλήρου, Περί του Νικοστράτου κλήρου
7. Αισχίνης, Κατά Τιμάρχου
8. Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί 

https://www.grethexis.com/

-------------------------------------------

ΑΝΤΙΔΟΣΙΣ

Ο ΝOΜΟΣ ΤΗΣ «ΑΝΤΙΔOΣΕΩΣ»

ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΝ ΙΕΡΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓIΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ – ΟΙ ΠΛΟYΣΙΟΙ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣIΑ OΛΩΝ

ΠΡΙΝ ΑΠΟ 2.500 ΧΡΟΝΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΓΕΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΠΛΗΡΩΝΑΝ ΟΛΟΙ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου