Κυριακή 12 Ιουνίου 2016

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ: ΟΙ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΦΩΤΙΖΟΥΝ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ

«Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι τόσο σημαντικός για την εξέλιξη της τεχνολογίας, όσο και η Ακρόπολη για την εξέλιξη της αρχιτεκτονικής» έχει πει ο Γιάννης Σειραδάκης, καθηγητής Φυσικής στο ΑΠΘ.
Η μελέτη του ξεκίνησε από τις πρώτες δεκαετίες του 1900 και πλέον γνωρίζουμε μετά βεβαιότητας ότι πρόκειται για αστρονομικό όργανο υψηλής τεχνολογίας, που χρησίμευε για τον ακριβή υπολογισμό της θέσης του Ηλίου, της Σελήνης, των πλανητών (Ερμής, Αφροδίτη, Άρης, Δίας, Κρόνος), είχε ζωδιακό ημερολόγιο, προέβλεπε τις εκλείψεις της Σελήνης σε βάθος χρόνου 18 ετών και προσδιόριζε τις ημερομηνίες τέλεσης των αρχαίων αγώνων.
Θεωρείται ο πρώτος υπολογιστής του κόσμου.
Μετά τις τελευταίες πολυετείς έρευνες οι επιστήμονες, φυσικοί, μαθηματικοί, ερευνητές, επιγραφολόγοι, φιλόλογοι είναι σε θέση να γνωρίζουν περισσότερα από ποτέ για τη λειτουργία και τη χρήση του.
Και αυτό, αφενός γιατί κατάφεραν να δουν με ακτινογραφίες το εσωτερικό του (χάρη στον ειδικό τομογράφο που κατασκευάστηκε επί τούτου, έχει βάρος 12 τόνους και κόστος 1 εκατομμύριο ευρώ) και, αφετέρου, γιατί διάβασαν στο σύνολό τους τις «κρυμμένες» επιγραφές που αφορούν τη χρήση του οργάνου και παρέμεναν άγνωστες για 2.000 χρόνια. Είναι γραμμένες σε πλάκες χαλκού με ελληνικούς χαρακτήρες και δεν ξεπερνούν το 1,5-2 χιλιοστά...
«Αν είχαν σωθεί όλες, θα λύνονταν οι απορίες μας. Ο κατασκευαστής του έχει χαράξει τα πάντα σε αυτές και μάλιστα στην προστακτική», έχει πει ο φυσικός Γιάννης Μπιτσάκης. Ο Μηχανισμός έκλεινε με δύο πλάκες και εκεί υπάρχει το μεγαλύτερο μέρος των επιγραφών, ένα είδος συνοδευτικού εγχειριδίου χρήσης.
Υπολογίζεται ότι σώζεται το ένα τρίτο των επιγραφών και σήμερα η ειδική ομάδα μελέτης του Μηχανισμού έχει διαβάσει το 99%. «Μαζί με το εγχειρίδιο υπάρχει όλη η αστρονομική θεωρία που συνοδεύει τον Μηχανισμό. Ένα αστρονομικό σύγγραμμα που περιγράφει την κίνηση του Ηλίου, των πλανητών.
«Είμαστε σε θέση να διαβάζουμε ολόκληρες φράσεις και παραγράφους, άρα να εμβαθύνουμε. Το κείμενο που περιγράφει τις εκλείψεις είναι εκπληκτικό. Δεν έχει βρεθεί ανάλογο πρωτότυπο με βάση το μέγεθος, το χρώμα, την κατεύθυνση των εκλείψεων.
Όπως και το κείμενο της πλήρους κίνησης των πέντε πλανητών, που επιμελήθηκε ο Μέμος Τσιλίκας, και μας αποδεικνύει ότι ο Μηχανισμός ήταν και πλανητάριο» λέει στην «Εφ.Συν.» ο Γιάννης Μπιτσάκης, μέλος της ομάδας.
Το περίπλοκο όργανο αστρονομίας αποτελείται από οδοντωτούς τροχούς, δείκτες, άξονες και επιγραφές. Μια μανιβέλα στο κέντρο δίνει την κίνηση. Στο μπροστινό μέρος υπάρχει το «Χρυσούν Σφαίριον», ο Ήλιος, και σε άσπρο μαύρο η Σελήνη, που κινούνται γύρω από δύο κλίμακες.
Επιγραφές με ρόλο εγχειριδίου χρήσης
Στο εσωτερικό υπάρχει αιγυπτιακό ημερολόγιο με μήνες στα ελληνικά και η κλίμακα των 365 ημερών, η πρώτη που βρίσκουμε χαραγμένη. Στο πίσω μέρος είναι χαραγμένο το ζωδιακό ημερολόγιο. Με την κίνηση, δίνεται η δυνατότητα παρακολούθησης των φάσεων της Σελήνης στο παρόν, το παρελθόν αλλά και το μέλλον.
Σημαντικές πληροφορίες αντλούνται από τους μήνες που ταυτίζονται με το κορινθιακό ημερολόγιο (-5ος, -6ος αι.) και στη συνέχεια με τις αποικίες της Κορίνθου.
Με τη σειρά που εμφανίζονται στον Μηχανισμό τούς συναντάμε στο ημερολόγιο της πόλης Ταυρομένιον, που δεν είναι άλλη από τη σημερινή Ταορμίνα, στη Σικελία. Λίγο πιο πάνω ήταν οι Συρακούσες, όπου έζησε ο Αρχιμήδης.
Ο δείκτης της μικρής κλίμακας έδειχνε το έτος τέλεσης των αγώνων και εκεί περιφερικά υπάρχουν οι λέξεις Ολυμπία, Νεμέα, Ίσθμια, Πύθια, ΝΑΑ που είναι η Δωδώνη, ενώ εσωτερικά, σε κάθε τεταρτημόριο, αναγράφονται τα έτη του τετραετούς ολυμπιακού κύκλου.
Καθώς η ενάλια αρχαιολογική έρευνα στα Αντικύθηρα βρίσκεται σε εξέλιξη αυτές τις ημέρες η ομάδα μελέτης εύχεται οι αρχαιολόγοι-δύτες να εντοπίσουν κάποια από τα θραύσματα, τα γρανάζια, τα μηχανικά τμήματα του Μηχανισμού, που σώθηκε έστω και μερικώς χάρη σ’ αυτό το ναυάγιο.
Πρώτο το ελληνικό κοινό θα μάθει για το αστρονομικό ημερολόγιο του Μηχανισμού και για το πώς αυτό συνδέεται με την καταγραφή αστρονομικών φαινομένων, για το ανερμήνευτο μέχρι σήμερα σύστημα πρόγνωσης εκλείψεων, για το πλήρες πλανητάριο, αλλά και για τα αποκρυπτογραφημένα ημερολόγια που ίσως μας δώσουν νέα στοιχεία για τον τόπο κατασκευής και χρήσης του.
Η τελευταία ομιλία θα επικεντρωθεί στη σχέση των επιγραφών του Μηχανισμού με τους αρχαίους μηχανικούς, ένας από τους οποίους πιθανώς να ήταν ο κατασκευαστής. «Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι κάπου πρέπει να υπάρχει η υπογραφή του» λέει ο κ. Μπιτσάκης.
Θεωρίες συνωμοσίας και … πράσσειν άλογα στην Αρχαιότητα δεν υπήρχαν. Οι Αρχαίοι Έλληνες ήταν ορθολογιστές και επιστήμονες, με την αυθεντική έννοια του όρου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου