ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΧΡΗΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟ - Παράγεται από το αρχαιοελληνικό επίθετο χρηστός (=χρήσιμος).

Διάβασα στις «Νέες Εποχές» του «Βήματος της Κυριακής» (13.4.2003) άρθρο του καθηγητού κ. Γ. Βελουδή σχετικά με τα «ελληνικά του Καβάφη», ο οποίος μάλιστα εγκωμιάζεται, διότι σε κάποιο γραφτό του είχε υποστηρίξει την ορθογραφία του ονόματος Χρίστος αντί του καθιερωμένου Χρήστος.

…

Απόσπασμα από το κείμενο του Καβάφη

Tώρα, κατά ταύτα και το κύριον όνομα «Xρίστος», αν παράγεται από το επίθετον χρηστός = χρήσιμος, καλός, πρέπει να γράφεται με η, αλλά ακριβώς εδώ είναι ο κόμβος ότι δεν παράγεται καθόλου από αυτήν την λέξιν, αλλ’ από του «Xριστός» = κεχρισμένος, ήτοι απ’ αυτού του ονόματος του Σωτήρος.

Tα σημερινά μας ονόματα προέρχονται από δύο άλλους διαφόρους πηγάς· ήτοι τα μεν από την ελληνικήν αρχαιότητα, τα δε από την χριστιανικήν θρησκείαν. Kαι λοιπόν αφού η λέξις «χρηστός» είναι αρχαία ελληνική, έπρεπε το όνομα «Xρίστος», αν εξ αυτής πράγματι παρήγετο, να απαντά παρά τοις αρχαίοις Έλλησι· γνωστόν όμως ότι το τοιούτον όνομα παρ’ αυτοίς δεν υπήρχε·

(Κ.Π. Καβάφης, Τα πεζά (1882-1931) Ολόκληρο το κείμενο εδώ: http://www.kavafis.gr/prose/content.asp?id=319&cat=6

…

Αλλά βεβαίως ο Καβάφης έκανε λάθος. Το όνομα Χρήστος είναι αρχαιοελληνικό και μαρτυρείται σε προχριστιανικές επιγραφές, συνεπώς ουδεμία σχέση μπορεί να έχει με τον Ιησού Χριστό. Αλλά και σε μεταχριστιανικές πηγές η ορθογραφία Χρήστος επιβεβαιώνεται με το περίφημο λογοπαίγνιο του ελληνομαθούς λατίνου ποιητού Αυσονίου (+4ος αι.) για τους αδελφούς Χρήστο και Ακίνδυνο, που σκώπτονται ως αποδειχθέντες ο ένας άχρηστος και ο άλλος επικίνδυνος.

Το όνομα παράγεται από το αρχαιοελληνικό επίθετο χρηστός (=χρήσιμος, ωφέλιμος ή ευπρεπής, έντιμος) και σχηματίζεται σύμφωνα με τον κανόνα, κατά τον οποίο τα εξ επιθέτων ή προσηγορικών κύρια ονόματα ανεβάζουν τον τόνο, όπως Γλαύκος (γλαυκός), Φαίδρος (φαιδρός), Ευμένης (ευμενής), Νικήτας (νικητής) και εκατοντάδες άλλα παρόμοια, αρχαία και νεότερα.

Αντίθετα προς τους Καθολικούς, η Ορθόδοξη Εκκλησία ουδέποτε ανέχθηκε να βαφτίζονται παιδιά με του Θεανθρώπου το όνομα (Ιησούς) ή το επώνυμο (Χριστός = κεχρισμένος δι' ελαίου της ιεράς λυχνίας, εβραϊστί Μεσσίας). Και ο ορθόδοξος ιερεύς, εκτός αν είναι παντελώς αγράμματος, δεν πρόκειται βέβαια ποτέ να βαφτίσει ένα κακόμοιρο παιδάκι με το όνομα... Μεσσίας.

Στη νεοελληνική πρακτική, οσάκις το όνομα βρίσκεται ορθογραφημένο με ιώτα, Χρίστος, πρόκειται ασφαλώς για κατά συγκοπήν υποκοριστικό των συνθέτων Χριστόφορος ή Χριστόδουλος, και μόνον τότε δικαιολογείται η τοιαύτη ορθογραφία.

Χρήστος A. Γεωργίου

Συνταξιούχος φιλόλογος, Παγκράτι

http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=151134

…

Χρήστος

Θα εκπλαγούν πολλοί, αλλά όμως αποδεικνύεται με Αρχαία Ελληνική πηγή ότι το όνομα Χρήστος είναι Ελληνικό, πριν την επικράτηση της χριστιανικής θρησκείας.

Εντυπωσιακότο μέν, αληθέστατο δέ. 

Αρχαίο κείμενο: Τόν δέ Βυζάντιον σοφιστήν Χρήστον αδικεί η Ελλάς αμελούντες ανδρός, ός άριστα μέν Ελλήνων υπό Ηρώδου επαιδεύθη, πολλούς δέ επαίδευσε καί θαυμασίους άνδρας,  ών εγένετο Ιππόδρομός τε ο σοφιστής καί Φιλίσκος καί Ισαγόρας ο τής τραγωδίας ποιητής ρήτορές τε ευδόκιμοι Νικομήδης ο εκ τού Περγάμου καί Ακύλας ο εκ τής εώου Γαλατίας καί Αρισταίνετος ο Βυζάντιος καί τών ελλογίμως φιλοσοφησάντων Κάλλαισχρός τε ο Αθηναίος καί ο επί βωμώ Σώσπις καί πλείους έτεροι λόγου άξιοι.

Νεοελληνική απόδοσηση «Κάκτου»: Τον Βυζάντιο σοφιστή Χρήστο τον αδικούν οι Έλληνες καί δεν δίνουν την πρέπουσα σημασία σε άνδρα που μορφώθηκε από τον Ηρώδη καλλίτερα απ’ όλους τους άλλους Έλληνες, αλλά καί ο ίδιος μόρφωσε πολλούς καί αξιοθαύμαστους άνδρες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται ο σοφιστής Ιπποδρομος, ο Φιλίσκος, ο τραγικός ποιητής Ισαγόρας, ρήτορες ξακουστοί όπως ο Νικομήδης από την Πέργαμο, ο Ακύλας από την ανατολική Γαλατία καί ο Αρισταίνετος ο Βυζάντιος, ονομαστοί φιλόσοφοι, όπως ο Αθηναίος Κάλλαισχρος ο υπεύθυνος για τις θυσίες Σώσπις καί πολλοί άλλοι αξιόλογοι άνδρες. 

Πηγή: Φιλοστράτου Άπαντα, τόμος τέταρτος, Βίοι Σοφιστών, Β΄ βιβλίο, σοφιστής ια΄, κεφάλαιο 591, σειρές 1 – 10, εκδόσεις «Κάκτος», τόμος 310 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων «Οι Έλληνες», Αθήνα 1.994μ.α.χ.χ. 

...

Υπάρχουν ονόματα, τα οποία πολλοί θεωρούν χριστιανικά καί τα χρησιμοποιούν ως τέτοια, αν καί προέρχονται από παλαιότερες εποχές. Καί μάλιστα τόσο οι φέροντες αυτά τα ονόματα όσο καί οι γνωρίζοντες αυτούς τους ανθρώπους, θα υπεστήριζαν με φανατισμό την χριστιανική φύση αυτών των ονομάτων. 
Όμως, εδώ θα καταρριφθεί αυτός ο μύθος, αποδεικνύοντας ότι τα συγκεκριμένα ονόματα είναι Αρχαία Ελληνικά, ενώ δεν έχουν καμμία σχέση με την επικράτηση της νέας θρησκείας, διότι προϋπήρχαν. 
Σε κάθε όνομα, παρατίθεται σχετικό αρχαίο κείμενο καί αντίστοχη μετάφραση.

Κάποια από τα συγκεκριμένα ονόματα: Αντώνιος, Νικόλαος, Φώτιος, Χρήστος.

Σε κάθε όνομα θα παρατεθεί το αντίστοιχο χωρίο από την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία, με το οποίο αποδεικνύεται ότι το συγκεκριμένο όνομα υπάρχει πριν την εμφάνιση του χριστιανισμού. Έτσι διαπιστώνεται ότι ακόμα καί τα ονόματα δανείστηκε η χριστιανική θρησκεία. 
Διαβάστε: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΟΛΥΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΜΕΝΑ