ΑΜΙΛΛΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Ο Απολλώνιος συζητούσε και με τους Σμυρναίους και για το πώς θα μπορούσαν να κυβερνώνται οι πόλεις με ασφάλεια, επειδή τους έβλεπε να διαφωνούν και να μην συμπίπτουν στις ιδέες. Έλεγε λοιπόν ότι μια πόλη που θέλει να κυβερνιέται σωστά, έχει ανάγκη από ένα μίγμα ομόνοιας και αντιπαράθεσης, επειδή όμως αυτό φάνηκε ότι ελέχθη χωρίς πειστικότητα και λογική συνέπεια και κατάλαβε ο Απολλώνιος ότι οι περισσότεροι δεν συμμερίζονται την άποψή του, είπε:

«Το λευκό και το μαύρο δεν θα μπορούσαν ποτέ να γίνουν ένα, ούτε το πικρό θα μπορούσε να συνυπάρξει αρμονικά με το γλυκό, αλλά η ομόνοια μπορεί να αναμιχθεί με την αντιπαράθεση απόψεων και να υπηρετήσει την ασφάλεια των πόλεων. Κι αυτό που λέω πρέπει να το εννοήσουμε ως εξής: η διχόνοια η οποία οδηγεί τους ανθρώπους στα ξίφη και τον αλληλολιθοβολισμό, ας παραμείνει μακριά από την πόλη, γιατί υπάρχει ανάγκη σωστής ανατροφής παιδιών και χρειαζόμαστε νόμους, καθώς και κατοίκους που να επιδίδονται εξ ίσου στις συζητήσεις και τα έργα· η ευγενής όμως άμιλλα μεταξύ των πολιτών, που αποβλέπει στο κοινό καλό, η φιλοδοξία δηλαδή του καθενός να διατυπώσει μια γνώμη καλύτερη από κάποιαν άλλη, να ασκήσει όσο πιο καλά μπορεί κάποια εξουσία, να εκπροσωπήσει επιτυχέστερα την πόλη ως πρεσβευτής, να κτίσει οικοδομήματα λαμπρότερα από κάποιον άλλο, νομίζω ότι ένας τέτοιου είδους ανταγωνισμός είναι ωφέλιμος και μια διαφωνία του τύπου αυτού μεταξύ των πολιτών αποβαίνει χρήσιμη για το κοινό καλό. Το να ασχολείται έκαστος με κάτι διαφορετικό προς όφελος της πόλεως, παλαιότερα το θεωρούσαν ανόητο οι Λακεδαιμόνιοι, διότι αυτοί ασκούνταν μόνον στα πολεμικά, σ’ αυτά διακρίνονταν όλοι και αυτά αποτελούσαν την αποκλειστική τους απασχόληση· εμένα όμως μου φαίνεται προτιμότερο να κάνει ο καθένας ό,τι γνωρίζει και μπορεί. Γιατί η πόλη θα ευημερεί με ειρήνη και θα ορθοποδεί, αν ο ένας άνδρας θαυμάζεται για την επιρροή του στον λαό, ο άλλος για την σοφία του, κάποιος άλλος για τον πλούτο που αποκτά και τον διαθέτει για το κοινό καλό, ο άλλος για την αρετή του, ο άλλος για την σοβαρότητα και την αυστηρότητα έναντι εκείνων που κάνουν παραπτώματα και τέλος ο άλλος για τα καθαρά και πέρα από κάθε υποψία χέρια του.»

Και καθώς διατύπωνε αυτές τις σκέψεις είδε ένα τρικάταρτο πλοίο να ετοιμάζεται για αναχώρηση και τους ναύτες να κάνουν ο καθένας κάτι διαφορετικό για να μπορέσει αυτό να αποπλεύσει. Κατευθύνοντας λοιπόν σ’ αυτό την προσοχή των παρόντων είπε:

«Βλέπετε το πλήρωμα του πλοίου, το πώς άλλοι έβαλαν σ’ αυτό τα πηδάλια, επειδή είναι κωπηλάτες, άλλοι ανασύρουν και κρεμούν την άγκυρα, άλλοι δίνουν τα πανιά στον άνεμο και άλλοι καταβάλλουν προσπάθειες από την πρύμνη και την πλώρη; Εάν όμως κάποιος παραλείψει να εκτελέσει ένα από αυτά, που είναι δικό του έργο, ή καταπιαστεί με την ναυτική τέχνη αδέξια, θα διατρέξουν κίνδυνο κατά το ταξίδι και οι ίδιοι θα θεωρηθούν ως πραγματική καταιγίδα. Αν όμως προσπαθήσουν να ανταγωνιστούν τον ίδιο τους τον εαυτό και φιλοτιμηθούν, ώστε ο ένας να μην φανεί κατώτερος του άλλου, όλα τα λιμάνια θα είναι βολικά για το πλοίο αυτό, γεμάτα γαλήνη και φιλικά και έτσι η φρόνησή τους θ’ αποδειχθεί Ποσειδών Ασφάλειος».

Βίος Απολλωνίου, Βιβλίο Δ, Κεφάλαια VIII-ΙΧ

http://apolloniustyaneus.blogspot.gr/