Στις 12
Δεκεμβρίου 1916, διοργανώνεται ογκώδης αντιβενιζελική πορεία με επικεφαλής την
Ιερά Σύνοδο. Οι διαδηλωτές κατευθύνονται στο Πεδίο του Άρεως για να
αναθεματίσουν τον «σατανά» της πολιτικής ζωής του τόπου Ελευθέριο Βενιζέλο.
Όλο τον
Δεκέμβρη του 1916 πέτρες μεταφέρονται στην Αθήνα και ρίχνονται στο Πεδίο του Άρεως,
στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται το άγαλμα της Αθηνάς όπου ο κάθε διαδηλωτής
ρίχνει μία πέτρα και επαναλαμβάνει την κατάρα του Αρχιεπισκόπου Αθηνών,
Θεόκλητου:
«Κατά
Ελευθερίου Βενιζέλου φυλακίσαντος αρχιερείς και επιβουλευθέντος την βασιλείαν
και την πατρίδαν, ανάθεμα έστω».
Άντρες,
γυναίκες, παιδιά, κυρίες και κύριοι του λεγομένου "καλού κόσμου", μεταξύ των οποίων και ο Αγ. Νεκτάριος αλλά και αγράμματοι άνθρωποι παρασυρμένοι
από τους παπάδες πήγαν φορτωμένοι πέτρες μεγάλες και μικρές και τις έριξαν,
μάζα άμορφη, στο Πεδίον του Άρεως, αναθεματίζοντας, το "Βελζεβούλ",
τον "προδότη".
Το κατά
Βενιζέλου "Ανάθεμα"
"Ημείς
οι υπογεγραμμένοι Μητροπολίται, εντολήν ελάβομεν παρά χιλιάδων εφέδρων και
πολιτών να αναγνώσωμεν βαρύτατον αφορισμόν κατά του ενόχου ΕΣΧΑΤΗΣ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ
Ελ. Βενιζέλου, του προδώσαντος το έθνος μας εις τους Αγγλογάλλους του, ατίμως
συνεννοηθέντος μετ' αυτών ίνα στείλωσι την προχθεσινήν νόταν είς την Ελλάδα,
μόνον και μόνον δια να πικρανθεί ο λατρευτός μας Βασιλεύς και εκβιασθή όπως καλέση
επί την αρχήν τον ΠΟΥΛΗΜΕΝΩΝ ΣΕΝΕΓΑΛΕΖΟΝ ΤΡΑΓΟΝ ΒΕΝΙΖΕΛΟΝ, τον ηθικόν αυτουργόν
της πυρπολήσεως του Τατοΐου , τον ηθικόν αυτουργόν των βασάνων ας υπέστησαν οι
ανδραγαθήσαντες αξιωματικοί μας εις χείρας του ανάνδρου Σαράιγ.
Κατ'
αυτού όθεν του ΠΡΟΔΟΤΟΥ Βενιζέλου ανεγνώσαμεν αφορισμόν όπως ενσκήψωσι:
ΤΑ
ΕΞΑΝΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΙΩΒ!
ΤΟ
ΚΗΤΟΣ ΤΟΥ ΙΩΝΑ!
Η ΛΕΠΡΑ
ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ!
Ο
ΜΑΡΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ!
ΤΟ
ΤΡΕΜΟΥΛΙΑΣΜΑ ΤΩΝ ΨΥΧΟΡΡΑΓΟΥΝΤΩΝ!
ΟΙ
ΚΕΡΑΥΝΟΙ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΙ ΚΑΤΑΡΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΑΘΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ.
ΤΑΣ
ΙΔΙΑΣ ΑΡΑΣ ΘΑ ΑΝΑΓΝΩΣΩΝΕΝ ΚΑΙ ΚΑΤ ' ΕΚΕΙΝΩΝ, ΟΙΤΙΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΑΣ ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ
ΕΚΛΟΓΑΣ ΘΕΛΟΥΣΙ ΔΩΣΕΙ ΛΕΥΚΗΝ ΨΗΦΟΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΑΤΑΠΤΥΣΤΟΝ ΠΡΟΔΟΤΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΝ ΚΑΙ
ΘΑ ΠΑΡΑΚΑΛΕΣΩΜΕΝ, ΟΠΩΣ ΜΑΡΑΘΩΣΙΝ ΟΙ ΟΦΘΑΛΜΟΙ ΚΑΙ ΚΩΦΑΘΩΣΙ ΤΑ ΩΤΑ.
ΓΕΝΟΙΤΟ.
ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ..
...
ΤΙ ΛΕΕΙ
Η ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ.
Στις
γραμμές που ακολουθούν, η γνωστή λογοτέχνισσα και κόρη του Εμμ. Μπενάκη
Πηνελόπη Δέλτα (1874-1941), οικογενειακή φίλη και συνεργάτρια του Ελευθερίου
Βενιζέλου, θυμάται το "ανάθεμα" και το περιγράφει με αηδία ως εξής:
«Όταν,
μετά τα Νοεμβριανά του 1916, ο αξιοθρήνητος μητροπολίτης Αθηνών Θεόκλητος Α΄
έκανε το περίφημο «ανάθεμα», άντρες, γυναίκες, παιδιά, κυρίες και κύριοι του
λεγομένου 'καλού κόσμου', πήγαν φορτωμένοι πέτρες μεγάλες και μικρές και τις
έριξαν, μάζα άμορφη, στο Πεδίον του Άρεως, αναθεματίζοντας, το «Σατανά», το
"Βελζεβούλ", τον "προδότη" που εκείνη την ώρα, με όλη τη
δύναμη του δαιμόνιου μυαλού του, με όλη την ένταση της θελήσεώς του, μάζευε και
οργάνωνε στρατό, για ν' απωθήσει τους Βουλγαρο-Τουρκο-Γερμανούς και να
ελευθερώσει την ανατολική Μακεδονία που είχε δώσει ο Κωνσταντίνος και η
Κυβέρνησή του στους Βουλγάρους.
Η
άμορφη αυτή, σιχαμένη μάζα από πέτρες όλων των μεγεθών και σχημάτων, άσπριζε
εκεί, όλη μέρα, στα χώματα του Πεδίου του Άρεως. Τη νύχτα, πιστοί, θλιμμένοι
πατριώτες, πήγαιναν κρυφά και στόλιζαν με λουλούδια της εποχής, τις άσχημες
πέτρες. Το πρωί, οι αρχές έβαζαν και μάζευαν βιαστικά τ' αφιερώματα αυτά των
πιστών. [...]
Η
μητέρα μου έφερε βαριά το ανάθεμα. Το θεωρούσε ασχημιά και ντροπή και,
θεοσεβούμενη όπως ήταν, έτρεμε μην πάθει τίποτε ο Βενιζέλος, που τον
αναθεμάτισε η εκκλησία.
Ένα από
τα πρώτα βράδια που ήμαστε όλοι συναγμένοι στο πατρικό, έφερε την ομιλία αυτήν
και παρακάλεσε το Βενιζέλο να προκαλέσει μια τελετή, όπου πάλι η εκκλησία να
σηκώσει το ανάθεμα.
Ο
Βενιζέλος άναψε.
-"Όχι,
βέβαια, κυρία Μπενάκη, δε θα το κάνω αυτό ποτέ!", αναφώνησε. "Το
ανάθεμα θα μείνει, και κάτω από το ανάθεμα θα νικήσομε, θα ελευθερώσομε τη
Μακεδονία και θα τσακίσομε τους Βουλγάρους. Όχι μόνο δε θα ζητήσω να σηκωθεί το
ανάθεμα, αλλά και θα μείνουν οι πέτρες εκεί που έπεσαν στοίβα, να ξέρει και να
θυμάται ο κοσμάκης πως είμαι αναθεματισμένος, και όμως πως η νίκη θα είναι δική
μας..."
Κάποιος
είπε: "Δε θα μείνουν πολύ οι πέτρες! Ήδη μίκρανε η στοίβα, και κάθε νύχτα
μικραίνει..."
Ο
Βενιζέλος έβγαλε τις φωνές.
-"Δεν
εννοώ να γίνει αυτό!", αναφώνησε. "Δε θέλω να χαθεί η απόδειξη αυτή
του αναθέματος! Θα βάλω φύλακες! Εννοώ να μείνουν οι πέτρες όπως είναι, να τις
βλέπουν κάθε μέρα οι περαστικοί και να ξέρουν τι ανόητα, τι μάταια πράγματα που
είναι οι κατάρες της εκκλησίας!"
-"Είναι
όμως μια ασχημιά στο Πεδίο του Άρεως, κύριε Πρόεδρε", είπε ο πατέρας μου,
που αν και παραιτημένος, δεν ξεχνούσε πως υπήρξε Δήμαρχος Αθηναίων.
-"Θα
υποστούμε και την ασχημιά αυτή, κύριε Μπενάκη", αποκρίθηκε ο Βενιζέλος,
"θα την υποστούμε για την ανατροφή του λαού, που πρέπει να μάθει την αξία
της εκκλησιαστικής κατάρας όσο και της ευλογίας της, όταν γίνεται η εκκλησία
όργανο πολιτικών παθών".
(Αρχείο
της Π. Σ. Δέλτα, Α΄, "Ελευθέριος Βενιζέλος", Ημερολόγιο-Αναμνήσεις,
επιμέλεια Π. Α. Ζάννας, Ερμής, Αθήνα 1978, σ. 279-280).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου