Στο
χωριό Δάφνη του Δήμου Βισαλτίας Σερρών (Το παλιό της όνομα ήταν Έζοβα, Εζοβίτης λέγετε και ο χείμαρρος που διασχίζει την περιοχή και
χύνετε στον Στρυμόνα), υπάρχει
το απομεινάρι ενός πύργου, γνωστού ως «Πύργος της Μάρως». Ο πύργος υπήρξε τον
15ο αιώνα η κατοικία της περιώνυμης κυρα-Μάρως.
Η Μάρω
ή Μάρα Μπράνκοβιτς, ή Βαλιντέ Χανούμ
Σουλτάνα ήταν Ελληνοσερβίδα, κόρη του δεσπότη της Σερβίας Γεωργίου Μπράνκοβιτς
και της Ειρήνης κόρης του Ματθαίου Καντακουζηνού από τον Πόντο. Γεννήθηκε στα
1418 και υπήρξε μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες του 15ου αιώνα.
Δόθηκε ως γυναίκα στον Μουράτ Β’, το 1435, σε ηλικία 17 ετών. Ενέπνεε
μεγάλο σεβασμό στην αυλή του Σουλτάνου και έπαιξε σημαντικό ρόλο στα
θρησκευτικά πράγματα της εποχής (μιας και διατήρησε τη χριστιανική της πίστη)
αλλά και στα πολιτικά.
Ο
σύζυγός της Μουράτ πέθανε το 1451.
Ο
ιστορικός Φραντζής αναφέρει συνοικέσιο που έγινε νωρίτερα ανάμεσα στην Μάρω και τον
τελευταίο βυζαντινό αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Παλαιολόγο που δεν ευδοκίμησε.
Ο γιός
του Μουράτ, ο Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής, φέρθηκε στη Μάρω το ίδιο καλά όπως και ο
πατέρας του.
Η Μάρω αποσύρεται
από την ενεργό δράση της αυλής αποχωρεί
από την Κωνσταντινούπολη και εγκαθίσταται στην περιοχή της νότιας Βισαλτίας στα
1457, όπου και παραμένει ως το θάνατό της, το 1487. Εκεί ο θετός γιος της, της
παραχωρεί μια πολύ μεγάλη έκταση ως ιδιοκτησία της με κτήματα και χωριά.
Αναμφισβήτητο
επίσης είναι και το γεγονός ότι και ο Πύργος που σωζόταν πριν κάποιες δεκάδες
χρόνια στην Μαυροθάλασσα (στον οικισμό Πύργος) ήταν περιουσία της Μάρως μιας και
στα νεότερα έγγραφα των αρχών του 20ου αιώνα αναφέρεται ως Πύργος
Μαροβίτσα.
Το
σύνολο της στρεμματικής έκτασης που φαίνεται ότι παραχωρήθηκε σ’ αυτήν συμφωνεί
με τα γεωγραφικά δεδομένα της περιοχής και την απόσταση ανάμεσα στα χωριά Δάφνη
και Μαυροθάλασσα. Υπάρχουν μάλιστα και κάποιες ενδείξεις που ακόμη παραμένουν
στο στάδιο της έρευνας ότι η δικαιοδοσία της εκτεινόταν και στην περιοχή
Χουμνικού και Νιγρίτας. Ακόμη, φέουδο της Μάρως ήταν και η (αποξηραμένη πλέον) λίμνη του Αχινού Σερρών [Η τέως λίμνη του Αχινού ταυτίζεται με την Κερκινίτιδα λίμνη που αναφέρει ο Αρριανός στο έργο του "Αλεξάνδρου Ανάβασις"].
Ο λόγος
που αποχωρεί η Μάρω από την
Κωνσταντινούπολη και αποσύρεται στην περιοχή της νότιας Βισαλτίας (Δάφνη) στα
1457, όπου και παραμένει ως το θάνατό της, το 1487;
Κάποιοι
ερευνητές αποδίδουν το γεγονός στην επιθυμία της να αποσυρθεί από την ενεργό δράση
της αυλής και άλλοι σε δυσμένεια λόγω της εμπλοκής της στην ενθρόνιση των
πατριαρχών της εποχής.
Την δεύτερη
εκδοχή, επιβεβαιώνει ο εκκλησιαστικός
χρονογράφος Αθανάσιος Κομνηνός Υψηλάντης, που μας έδωσε την Ιστορία του Πατριαρχείου
στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και είναι αποκαλυπτικός.
Για την
αξιοπιστία του έχουμε την γνώμη του περιοδικού «Εκκλησία», που είναι επίσημο
όργανο της Ελληνικής Εκκλησίας. Στο φύλλο 24 του 1925, τον χαρακτηρίζει «έξοχο
χρονογράφο».
Ο Αθ.
Υψηλάντης στο βιβλίο του «Τα μετά την άλωσιν»
γράφει στη σελίδα 19 (εικόνα, κλικ για μεγέθυνση).
«Τούτο καταγνούσα Μαρία η του σουλτάνου μητρυιά και
γυνή του σουλτάνου Μουράτ πατριάρχην ηβουλἡθη αναδείξαι Διονύσιον τον
Φιλιππουπόλεως μητροπολἰτην γνώριμον αυτής προ πολλού χρόνου γεγονότα. Όθεν
βαλλούσα επ’ αργυρού δίσκου δύο χιλιάδας
φλωρίων ενεχείρησε τω σουλτάνω και τον φίλον αυτής προβληθήναι ητήσατο.
Όστις τον χρυσόν δεξάμενος και
ευχαριστήσας αυτή πρόγραμμα δὲδωκε
γενέσθαι την αυτής αξίωσιν».
Στην
συνέχεια οι εχθροί του Διονυσίου αρχίζουν να διαδίδουν για τον νέο Πατριάρχη
ότι είναι Τούρκος και φίλος της Μαρίας.
Περισσότερα ΕΔΩ.
Όπως
μας αποκαλύπτει ό Αθαν. Υψηλάντης, η
Μαρία τα κατάφερε αρκετά καλά. Τον ευνοούμενο της έκανε πατριάρχη, τον Μάρκο τον ξαπόστειλε μητροπολίτη Αχριδών και
ό Συμεών αποτραβήχτηκε σε μοναστήρι στη Στενἡμαχο «μονάσων»!
Η Μάρω
πέθανε το 1487. Μια φιλολογική παράδοση έχει δημιουργηθεί σχετικά και με τον
τάφο της Μάρως. Άλλοι
ερευνητές υποστηρίζουν ότι ενταφιάσθηκε στην Μονή Εικοσοιφίνισας του Παγγαίου,
άλλοι στο `Αγιον `Ορος. Διατυπώθηκε και μια τρίτη άποψη που συμφωνεί με τη
λαϊκή παράδοση, ότι είναι θαμμένη ανάμεσα στους δύο Πύργους της Δάφνης
(Βορειοδυτικά της Δάφνης απέναντι στον σημερινό οικισμό Ορέσκια υπάρχει και
δεύτερος Πύργος πολύ παλιότερος όμως του Πύργου της Μάρως πιθανόν του 9ου
αιώνα) ή και δίπλα στον Πύργο. Καμία από τις απόψεις αυτές δεν έχει
επιβεβαιωθεί.
Αθανάσιος
Κομνηνός Υψηλάντης από το βιβλίο του «Τα μετά την άλωσιν» σελ. 19.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου