Τελεολογικό Επιχείρημα - Το Επιχείρημα του Ευφυούς Σχεδιασμού

Τόσο ο Πλάτωνας όσο και ο Αριστοτέλης, ανέπτυξαν φιλοσοφικές σκέψεις σχετικά με την τάξη του σύμπαντος.

Το επιχείρημα του ευφυούς σχεδιασμού έχει τις ρίζες του στη φυσική φιλοσοφία των προσωκρατικών φιλοσόφων.
Ο Αναξαγόρας ο Κλαζομένιος φέρεται να διατύπωσε πρώτος το ερώτημα, όμως η πρώτη καταγεγραμμένη διατύπωση αποδίδεται στον Σωκράτη, ο οποίος ζήτησε από τους μαθητές του να πάνε στην Αγορά και να παρατηρήσουν αν τα προϊόντα έδειχναν ότι κατασκευάστηκαν από τύχη ή επί σκοπού από έναν σχεδιαστή. Μετά, τους ζήτησε να συγκρίνουν τα ευρήματα τους με τη φύση, και να σκεφτούν αν η φύση ως δημιούργημα απλώς έτυχε. 

Στον Τίμαιο του Πλάτωνα εμφανίζεται ένας διάλογος, στον οποίο ο Τίμαιος εξηγεί την έννοια του Δημιουργού από κάποιον με υπέρτατη σοφία και ευφυΐα ο οποίος, δημιούργησε τον κόσμο. Ο Αριστοτέλης αργότερα, γράφοντας για το πρώτο κινούν (ότι για το υπαρκτό σύμπαν προήλθε από μια αρχική ώθηση από κάποιον ευφυή, την ευφυΐα του οποίου μοιράζονται οι άνθρωποι) επηρέασε την ιστορία της φιλοσοφίας. Ο Αριστοτέλης έβλεπε με κριτικό μάτι τις εξηγήσεις που έδιναν οι υλιστές φιλόσοφοι της εποχής του, όπως ο Δημόκριτος, ο οποίος προσπαθούσε να εξηγήσει τα πάντα μέσα από την ύλη και τις μεταβολές της (όπως η σύγχρονη επιστήμη).

Ήταν όμως οι στωϊκοί που διέδωσαν το επιχείρημα του σχεδιασμού. Ο Κικέρωνας, στο έργο του  De natura deorum (Περί φύσεως θεών) περιγράφει το επιχείρημα τους ως εξής: Όταν βλέπεις ένα ηλιακό ρολόι ή μια κλεψύδρα, βλέπεις ότι σου λέει τον χρόνο επειδή σχεδιάστηκε έτσι, όχι κατά τύχη. Πώς λοιπόν μπορεί κανείς να φανταστεί ότι το σύμπαν στο σύνολό του είναι χωρίς σκοπό και νοημοσύνη, όταν αγκαλιάζει τα πάντα, συμπεριλαμβανομένων των ίδιων αυτών των τεχνουργημάτων και των τεχνιτών που τα έφτιαξαν; 

Παρομοίως, ο Γαληνός, παρόλο που δεν ήταν στωικός ή νεοπλατωνιστής, ήταν υποστηρικτής του επιχειρήματος και στην πολυπλοκότητα της ανατομίας των ζώων, έβλεπε τις αποδείξεις της ύπαρξης Δημιουργού.

https://el.wikipedia.org