ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Τι είναι ο ελληνικός ελληνισμός, δεν ξέρω αν ημπορεί κάποιος να το εξηγήσει. Τον διαισθάνουνται λέει ο Σεφέρης. Πώς; Από τι; Γιατί; Με τι; Πότε; Μπορεί από νεύματα, από χειρονομίες, από πράξεις που τις κατάπιε η σιωπή. Από τη Φωτονερόπετρα και τα έργα της. Εκείνα τα έργα που στον πυρήνα τους βρίσκεται η αττική τραγωδία.
Οι μαύροι τοίχοι της κάμαρης του Κάλβου στην Αγγλία. Οι μορφές κυπαρίσσια του Γκρέκο, Τα νυχτέρια στην Κρήτη ιστορώντας ατύπωτο τον Ερωτόκριτο όπως την Ιλιάδα πριν τον Πεισίστρατο. Τα λόγια του Κολοκοτρώνη, όταν ο δεσπότης της Αρτας τον φοβέρισε με το πασουμάκι του: «Μη μου βροντάς, παπά, το πόδι, γιατί βροντώ το σπαθί και σου κόβω το κεφάλι». Το τραγούδι του Μακρυγιάννη «Ο ήλιος εβασίλεψε, Έλληνα μου», που τραγούδησε ένα βράδυ στην Ακρόπολη, για να σκορπίσει τις Ερινύες από το κεφάλι του Γκούρα, που είχε χαλάσει τον ψυχοπατέρα του τον Αντρούτσο. Το δαχτυλίδι και το δάχτυλο της Λιογέννητης. Ο Πανσέληνος στον ουρανό και στον Αθω. Το μανιάτικο μοιρολόι. Ο αστερισμός του Σκορπιού. Το θιαμπόλι του Σολωμού στον Ψηλορείτη. Η Τριχερούσα, το τέρας. Ο θρήνος του γκιώνη. Η ωραία Μυρτώ του Ελύτη. Τα αχαμνά του Καραϊσκάκη.
Δεν ξέρω τι είναι ο ελληνικός ελληνισμός.
Ξέρω όμως τι τον ξεχωρίζει από τον ευρωπαϊκό ελληνισμό. Πόσοι συλλογίστηκαν τάχα ανάμεσα στους έλληνες λόγιους και σοφούς που ξετρέχουν στην Ευρώπη και μας κομίζουν τα φώτα της, από την εποχή του Ιανού Λάσκαρη και του Μάρκου Μουσούρου ως σήμερα, με ποιο τρόπο και για ποιο λόγο ταξίδεψαν ο Πλάτων στην Αίγυπτο, ο Σόλων στη Λυδία, ο Ηρόδοτος στην Ανατολή, ο Ανάχαρσις στους Σκύθες; Και προπαντός τι είδαν και τι έφεραν από κει στην Ελλάδα;
Τίποτα θα 'λεγα.
Γιατί όλα τα φορτία των οραμάτων και των ακουσμάτων που συγκόμισαν από τους γεωμέτρες του Νείλου και τους αστρολόγους της Χαλδαίας, σαν τα 'φεραν και τα χτύπησε το ελληνικό φως, έχασαν την ξενοτικιά τους ασχήμια. Και λάβανε τα απλά ελληνικά σχήματα. Τον άλογο βίο ο λόγος των ελλήνων τον χώνεψε στη χαρά και στη χάρη του έλλογου μύθου.
Για τους αρχαίους ο «ελληνικός ελληνισμός» δεν υποχρεώθηκε στο ρεζίλεμα να αντιπαραβληθεί σε κάποιον «βαρβαρικό ελληνισμό». Ήταν απλά ο ελληνισμός. Ή ΣΩΣΤΟΤΕΡΑ Η ΕΛΛΑΔΑ. 

Δημήτρης Λιαντίνης Απόσπασμα από το βιβλίο "Ο Νηφομανής - Η ποιητική του Σεφέρη" liantinis.org