ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΩΣΗ

Τα μηνύματα και οι ενέργειες για υποβάθμιση και περιθωροιοποίηση της γνώσης ήταν από την επιβολή του χριστιανισμού και σε όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα πάμπολλα. Αναφέρουμε εδώ ενδεικτικά μερικά χαρακτηριστικά μόνο: 

Ο Αμβρόσιος (Ambrosius, 339-397), επίσκοπος Μεδιολάνου (σήμερα: Μιλάνο), ισχυρός παράγων του εκκλησιαστικού μηχανισμού και άγιος όλων των χριστιανικών δογμάτων, κήρυσσε ότι η επιστήμη ήταν ενάντια στο θεό (deus maiestatis) και μόνο τα ιερά βιβλία του χριστιανισμού περιείχαν την αλήθεια. 

Ο εκκλησιαστικός ιστοριογράφος Ευσέβιος επιτίθεται σε «αιρετικούς», λέγοντας ότι «περιφρονώντας τα ιερά κείμενα του Θεού ασχολούνται με τη γεωμετρία, διότι είναι άνθρωποι της γης, μιλούν γήινη γλώσσα και δεν γνωρίζουν Εκείνον ο οποίος έρχεται από τον ουρανό. Με ζήλο μελετούν τη γεωμετρία του Ευκλείδη. Θαυμάζουν τον Αριστοτέλη και τον Θεόφραστο. Μερικοί μάλιστα σχεδόν προσκυνούν τον Γαληνό».

Με νόμο του έτους 385 (Θεοδοσιανός Κώδιξ 9.16.12) καλούνται όλοι οι Μαθηματικοί (Mathematici) της Αυτοκρατορίας, είτε να μεταβούν σε διαρκή εξορία, είτε να παραδεχτούν τις «αμαρτίες» τους (!!!) και να εκχριστιανιστούν.  

Ο εκκλησιαστικός πατέρας Αυγουστίνος (Aurelius Augustinus, 354-430), επίσκοπος Ίππωνος της Λιβύης, επίσης άγιος όλων των χριστιανικών δογμάτων, έγραφε ότι οι «μηχανικές τέχνες» δεν ήταν χρήσιμες σε ένα χριστιανό, τα μαθηματικά ήταν «επικίνδυνα» και η ενασχόληση με την ποίηση «αμαρτία». 

Στην οικουμενική σύνοδο της Εφέσου το έτος 431, δίνεται το σύνθημα για προβάδισμα της πίστης έναντι της λογικής: «... πίστευε τώ θαύματι καί μή ερεύνα λογισμοίς τό γενόμενον... » 

Στον Ιουστιν. Κώδικα, Ι 1.3 και στα Βασιλικά, βιβλίον Α΄, τίτλος Α΄, διάταγμα γ΄ επιτάσσεται το κάψιμο των βιβλίων του Πορφύριου Μάλχου (3ος αιώνας) και άλλων: «Θεσπίζομεν, πάντα όσα Πορφύριος υπό της εαυτού μανίας ελαυνόμενος ή έτερός τις κατά της των Χριστιανών ευσεβούς θρησκείας συνέγραψε, παρ' οιωδήποτε ευρισκόμενα πυρί παραδίδοσθαι. Πάντα γαρ τα κινούντα τον θεόν εις οργήν συγγράμματα και τας ψυχάς αδικούντα, ουδέ εις ακοάς ανθρώπων ελθείν βουλόμεθα.» 

Tο έτος 1082 καταδικάστηκε στην Κων/πολη από τον πατριάρχη Ευστράτιο Γαρίδα ο «ύπατος των φιλοσόφων» Ιωάννης Ιταλός με έντεκα αναθέματα σε υποχρεωτικό μοναστικό εγκλεισμό, με το σκεπτικό ότι ο Ιταλός ήταν: «Ελληνόπληκτος και δαιμονόπληκτος στασιαστής κατά της Νέας Ρώμης» και διέδιδε: «... μακάβριες διδασκαλίες των Ελλήνων (Πλάτωνα και Νεοπλατωνικών) σε σχέση με την ψυχή, τη μετενσάρκωση, τήν άρνηση του εκκλησιαστικού δόγματος ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε εκ του μηδενός...» 

Το έτος 1163 απαγορεύει ο πάπας Αλέξανδρος ΙΙΙ σε όλους τους κληρικούς τη μελέτη της Φυσικής. 

Ο Θωμάς Ακινάτης (Thommaso d' Aquino, 1225-1275), εκκλησιαστικός φιλόσοφος που αξιοποίησε τα κείμενα του Αριστοτέλη για την καθολική διδασκαλία, δηλώνει ότι «Η αναζήτηση γνώσης είναι αμαρτία, όταν δεν αποβλέπει στην αναζήτηση του θεού.»

 Ο βιογράφος του Ιωάννη Ψυχαΐτη χαρακτηρίζει τον Όμηρο «πομφόλυγα» (=φούσκα) και τις επιστήμες της αστρονομίας, γεωμετρίας και αριθμητικής ανυπόστατες (Da Costa-Louillet: «Saints de Constantinople...», Brussels 1954.) 

Το έτος 1380 απαγορεύει το αρμόδιο όργανο για την παιδεία στη Γαλλία κάθε ενασχόληση με τη Χημεία, ύστερα από εντολή του πάπα Ιωάννη XXII. 

Ο Γεώργιος Σχολάριος, μετέπειτα υπότουρκος πατριάρχης Γεννάδιος, γράφει στον κυβερνήτη της Πελοποννήσου πώς να τιμωρεί μέχρι θανάτου τους Ελληνιστάς - προφανώς αυτούς που μελετούσαν τα αρχαιοελληνικά φιλοσοφικά και λογοτεχνικά κείμενα: «... τους γουν δυσσεβείς και αλάστορας Ελληνιστάς και πυρί και σιδήρω και ύδατι και πάσι τρόποις εξαγάγετε τής παρούσης ζωής ... ράβδιζε, είργε, είτα γλώτταν αφαίρει, είτα χείρα απότεμνε καν και ούτω μένη κακός, θαλάττης πέμπε βυθώ.» 

Σ΄αυτή την ατμόσφαιρα καταστροφής, συκοφάντησης και υποβάθμισης του πολιτισμού και της γνώσης γενικότερα, προφανέστατα δεν ήταν δυνατόν να υπάρξει συνέχεια στην επιστήμη, τα γράμματα και τις τέχνες.

Στην οικουμενική σύνοδο της Εφέσου το έτος 431, στην οποία θεσπίστηκαν σημαντικά δόγματα της χριστιανικής θρησκείας, πολλοί από τους συμμετέχοντες επισκόπους δεν γνώριζαν καν ανάγνωση και γραφή.

Στη δε σύνοδο της Χαλκηδόνας το έτος 451, περίπου 40 επίσκοποι ήταν αποδεδειγμένα αναλφάβητοι!
Δεν αποτελεί υπερβολή ο ισχυρισμός ότι η επιστημονική πρόοδος στους 11 αιώνες του Βυζαντίου, με την αρχαιο-ελληνική και με τη σύγχρονη αντίληψη, μπορεί να θεωρηθεί από αμελητέα μέχρι ανύπαρκτη, αν εξαιρέσουμε μεμονωμένα επιφανή πνεύματα, τα οποία παρουσιάζονται σε κάθε εποχή και σε κάθε κοινωνία.

Υπάρχει όμως ένας σημαντικός κλάδος μελέτης και έρευνας που δημιουργήθηκε και καλλιεργήθηκε στο ανατολικό κράτος σ' αυτούς τους αιώνες της μορφωτικής υποβάθμισης και του σκοταδισμού: η δαιμονολογία! Αυτός ο κλάδος γεννήθηκε στην ατμόσφαιρα που κυριαρχούσε, από τη μια με τις βαθιά ριζωμένες στο λαό και τους λόγιους θρησκευτικές προλήψεις και δεισιδαιμονίες και από την άλλη με τις διαδιδόμενες από μοναχούς και λόγιους ιστορίες σχετικά με τη «φύση του σατανά και τις επιδράσεις του». Η «πολυμορφική φύση των δαιμόνων» απαιτούσε τη συστηματική μελέτη τους με τελετουργίες και τεχνικές αναγνώρισης, εντοπισμού, εξορκισμού κλπ., κάτι σαν τη σύγχρονη αφρο-αμερικάνικη μαύρη μαγεία του «βουντού». Η δαιμονολογία μελετά οτιδήποτε έχει σχέση με τους δαίμονες και τα πνεύματα και αποτέλεσε προϊόν της ανάγκης των χριστιανών να εξερευνήσουν τη φύση του «εχθρού», ώστε να είναι δυνατή η «επιτυχής αντιμετώπισή του» (Χριστιανίδης κ.ά.: «Οι Επιστήμες στην Αρχαία Ελλάδα...».

Ο εισαγόμενος από τη Μέση Ανατολή στον ελληνόφωνο χώρο σατανάς αποτέλεσε έτσι αίτιο για δημιουργία δήθεν «επιστημονικών κλάδων», με τους οποίους ασχολήθηκαν επισταμένως διάφοροι βυζαντινοί λόγιοι, κυρίως ο Μιχαήλ Ψελλός (11ος αιώνας). Βέβαια, ένα σύγγραμμα που αποδίδεται στον Ψελλό, με τίτλο «Περί Δαιμόνων», πιθανόν να έχει άλλον συγγραφέα.
Σήμερα, με την ύστερη γνώση των μετέπειτα εξελίξεων, είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε ότι η αλλαγή από την «τάξη των ανθρώπων» στην «τάξη του θεού» οδήγησε τον ελληνόφωνο χώρο σε πολιτισμική και μορφωτική υποβάθμιση και ανέκοψε την επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξή του μέχρι τα μέσα του 20^ου αιώνα περίπου, οπότε προσδέθηκε ουσιαστικά ο ελληνικός πληθυσμός στο επιστημονικό και τεχνολογικό τραίνο της Δύσης.

Απόσπασμα. Περισσότερα: http://www.greatlie.com