Η ΑΤΟΜΙΚΗ ΨΥΧΗ

Εφόσον η εμπειρία μάς δείχνει ότι η ανθρώπινη ψυχή περιέχει μέσα της όλες τις θεϊκές Υποστάσεις, το λογικό ερώτημα το οποίο ανακύπτει είναι γιατί η ψυχή παραμένει χωρίς συνείδηση αυτού του γεγονότος και πώς εξέπεσε σε αυτήν την άθλια κατάσταση.

Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα είναι πρώτα απαραίτητο να ανακαλύψουμε ποιοι είμαστε «εμείς» που ρωτάμε.

Και αυτό το ερώτημα, όπως και άλλα, μπορεί να τεθεί είτε «στατικά» είτε «δυναμικά».

Εφόσον η ψυχή, ως ένας «νοητός κόσμος», περιέχει όχι απλώς όλους τους Λόγους που επενεργούν στο επίπεδο της Ψυχής, αλλά και στα υψηλότερα επίπεδα του Νου και του Ενός, τότε η ψυχή μπορεί να επιλέξει σύμφωνα με ποιες από αυτές τις αρχές προτίθεται να ζήσει και είναι το αποτέλεσμα της δικής της στάσης εκείνο που καθορίζει τη μελλοντική της επαναγέννηση.

Έτσι η ψυχή που επιλέγει το επίπεδο του λόγου θα ξαναγεννηθεί ως άνθρωπος, ενώ η ψυχή η οποία ενδίδει στην κατώτερη άλογη φύση της θα γεννηθεί ως ζώο ή ακόμη και ως φυτό. Μπορούμε επίσης να υπερβούμε το ανθρώπινο επίπεδο και να ταυτιστούμε με το Νου, έτσι ώστε να διαφύγουμε τελείως την επαναγέννηση.

Έτσι από δυναμική άποψη «ταυτιζόμαστε» με το επίπεδο εκείνο στο οποίο επικεντρώνουμε εντονότερα την προσοχή μας.

Από την άλλη μεριά, εάν θέσουμε το ερώτημα από στατική άποψη και ρωτήσουμε ποιο από αυτά τα επίπεδα είναι ο «πραγματικός μας εαυτός», τότε με αυτή μας την ερώτηση ενδέχεται να εννοούμε είτε:

(α) τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει το ανθρώπινο επίπεδο;

(β) ποιον εαυτό ανακαλύπτουμε μετά την κάθαρση των προσμίξεων που αποκτήσαμε κατά την κάθοδο μας στον κόσμο αυτό — από τον «εισβολέα» που «τυλίχτηκε γύρω μας»;

Στο πρώτο ερώτημα η απάντηση είναι ξεκάθαρα η «Λογική Ψυχή»·

στο δεύτερο φαίνεται πως η απάντηση είναι ο Νους, ο οποίος θεωρήθηκε υπερβατικός στην πρώτη απάντηση.

Η ασυμφωνία μεταξύ των δύο απαντήσεων αίρεται αν θεωρήσουμε ότι ο «Νους» στα τελευταία αυτά χωρία αποτελεί τη συντομογραφία της «Ψυχής που συμμορφώνεται με το Νου», αφού, όπως θα δούμε, η ψυχή στην καθαρή της κατάσταση ταυτίζεται ουσιαστικά με το Νου.

Σε αντίθεση με το καθολικά περιεκτικό κοσμικό σώμα και τα λεπτοφυή σώματα των άστρων, το ανθρώπινο σώμα αποτελεί ένα σύνθετο και ασταθή συνδυασμό στοιχείων, χρειάζεται διαρκή ανανέωση και είναι εκτεθειμένο σε εξωτερικούς κινδύνους. Είναι ακριβώς αυτή η αστάθεια που αποτελεί την πηγή των επιθυμιών και των συγκινησιακών αναταραχών της κατώτερης φύσης του ανθρώπου και αυτή η οποία απαιτεί την εσκεμμένη μεσολάβηση της ανώτερης ψυχής του.

Ο έλεγχος των σωμάτων τους εκ μέρους των θεϊκών ψυχών είναι αντίθετα μια άκοπη διαδικασία η οποία δεν παρεμποδίζει την υπερβατική τους ενατένιση.

Η ανθρώπινη ψυχή, από την άλλη μεριά, αντιμετωπίζει τον κίνδυνο η φροντίδα του σώματος και της κατώτερης φύσης της να γίνει πρωταρχικός της σκοπός και να ξεχάσει το Νοητό κόσμο.

Έτσι δένεται με το σώμα και καταδικάζει τον εαυτό της σε μελλοντική επαναγέννηση, μέχρις ότου την ελευθερώσει η φιλοσοφία.

ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΣ - R.T. Wallis

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Γιάννης Σταματέλλος

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΡΧΕΤΥΠΟ