Τετάρτη 4 Μαΐου 2022

ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΩΝ, ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΙ ΕΝΑΣ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΙΚΑ ΣΩΖΟΜΕΝΟΣ ΑΡΧΑΪΚΟΣ ΣΚΥΦΟΣ

Μία από τις παλαιότερες αναπαραστάσεις των αστερισμών, απεικονίζει ένας αποσπασματικά σωζόμενος αρχαϊκός σκύφος, ο οποίος ήρθε στο φως στις Αλές (Άγιος Ιωάννης Θεολόγος) της Ανατολικής Λοκρίδας και χρονολογείται στο -625. Ο σκύφος εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λαμίας.

Ο σκύφος είναι ένα είδος αρχαίου ελληνικού αγγείου. Είναι πλατύ, ευρύστομο ποτήρι με δυο λαβές («δίωτον»). Ήταν μια από τις πιο δημοφιλείς μορφές κυπέλλου στην αρχαία Ελλάδα. Ο σκύφος κατασκευαζόταν ανάλογα της οικονομικής δύναμης του κατόχου, δηλαδή από ξύλο ή πηλό, (κεραμικό) ή από μέταλλο για τους πιο εύπορους (ασημένιο ή χρυσό). Συνήθως έφερε ανάγλυφες παραστάσεις. Στην αρχαιότητα χρησιμοποιείτο και για την ειδική μαντική τέχνη, τη σκυφομαντεία.

Το αγγείο παρουσιάζει μια ασυνήθιστη ζωφόρο, η οποία σύμφωνα με τη φύση των ειδών που εμφανίζονται, δεν μπορεί να αναγνωσθεί ως σκηνή κυνηγιού ή ως ένα τυπικό θέμα της κορινθιακής αγγειογραφίας.

Σύμφωνα με την νέα έρευνα του John Barnes, υποψήφιου για διδακτορικό στην Κλασική Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο του Μισούρι, οι αρχαίες  καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις ζώων μπορεί να απεικονίζουν αστερισμούς και να έχουμε στα χέρια μας ενδείξεις για το τι γνώριζαν οι αρχαίοι Έλληνες για την Αστρονομία. Ο εν λόγω ερευνητής πιστεύει πως κι άλλα αρχαιοελληνικά έργα με αναπαραστάσεις ζώων και κυνηγιού πρέπει να  επαναξιολογηθούν, καθώς μπορούν να προσφέρουν επιπλέον στοιχεία για την κατανόηση του σύμπαντος από τους Αρχαίους Έλληνες.

Η ανακάλυψη του Barnes έγινε κατά λάθος, κατά τη διάρκεια επίσκεψης του στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λαμίας. Όταν είδε τον σκύφο αμέσως σκέφθηκε πως οι απεικονίσεις των ζώων πρέπει να ήταν πολύ πιο σημαντικές από όσο φαίνονταν καθώς παρατήρησε κάποιες διαφορές και έτσι ξεκίνησε την έρευνά του. Παρατήρησε πως το δελφίνι ήταν στη στεριά μαζί με τα άλλα ζώα και ο σκορπιός δεν απεικόνιζε απλά ένα ζώο αλλά χρησιμοποιήθηκε σαν έμβλημα. Επίσης, παρατήρησε πως το φίδι ήταν κάτω από τον σκύλο, ο οποίος κυνηγούσε τον λαγό. Η θέση του φιδιού είναι παράταιρη, σύμφωνα με τον ερευνητή. Ξεκινώντας με αυτά τα στοιχεία, άρχισε να ταυτίζει τα ζώα με διαφορετικούς αστερισμούς.

Ο Barnes πιστεύει πως πρόκειται για μία αναπαράσταση των εποχών, καθώς τα σύμβολα των αστερισμών δεν έχουν τοποθετηθεί όπως είναι στον ουρανό.

Σύμφωνα με τον Μπαρνς ο ταύρος αναπαριστά τον αστερισμό του Ταύρου και το φίδι τον αστερισμό της Υδρας (και όχι τον αστερισμό του Οφεως ή του Δράκοντα που συνδέονται άμεσα με το ερπετό). Ο λαγός αντιστοιχεί στον αστερισμό του Λαγωού, ο σκύλος στον αστερισμό του Μεγάλου ή Μικρού Κύωνος, ο σκορπιός στον αστερισμό του Σκορπιού, το δελφίνι στον αστερισμό του Δελφινιού και το λιοντάρι στον αστερισμό του Λέοντα. Οπως αναφέρει στη μελέτη του που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Hesperia» της Αμερικανικής Σχολης Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα τα ζώα συμβολίζουν τους αστερισμούς και αυτοί με τη σειρά τους τις εποχές του έτους. Ο ταύρος και πιθανώς κάποια ζώα που απεικονίζονταν στο χαμένο μέρος του σκύφου συμβολίζουν το φθινόπωρο, το φίδι, ο λαγός και ο σκύλος τον χειμώνα, ο σκύλος (ξανά) και ο σκορπιός την άνοιξη, το δελφίνι και το λιοντάρι το καλοκαίρι.

https://www.ellines.com/ , https://www.tovima.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου