Η ΤΡΙΣΥΠΟΣΤΑΤΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ

Ας εξετάσουμε λοιπόν εν συντομία στον παρόν αυτό άρθρο μας την τρισυπόστατη έννοια του λήμματος Ίερός  και θα κατανοήσουμε  πλείστα σημαινόμενα της Ελληνικής Ιεράς μας  Θεολογίας

< Ιερός >

Με το  επίθετο αυτό  της Ελληνικής γλώσσης  ἱερός -ά, -όν   επισημαίνεται σημαντικά:
Α. Ο θεϊκός, αυτός που βρίσκεται εντός της θεϊκής προστασίας, που εμπνέεται από τον Θεό, o αφιερωμένος στον Θεό, o άγιος, o ιερός, σεπτός, αμόλυντος.
Β. το ουδ. ως ουσ. τὸ ἱερόν=ναός, ιερός τόπος |τὰ ἱερά=ο ναός |τὰ ἱερά=προσφορές, θυσίες, ιερές τελετές.
Κατά την Ελληνική Θεολογία ο Θεός αποτελεί έκφανση εκκωφαντική απολύτου  Ισχύος, δηλαδή Αεί Είναι Θείος-Θεϊκός και λόγω αυτής της  αυθύπαρκτης ατελεύτητης Ισχύος του

Δύο μόνο αποσπάσματα από τα εκατοντάδες της ελληνικής γραμματείας για το θέμα αυτό   θα παραθέσουμε προς επίρρωσιν  του άνωθεν  ετυμολογικού ισχυρισμού
«Θεός: Ον αθάνατο, αυτάρκες ως προς την ευδαιμονία του, αιώνια ουσία του αγαθού»  Πλάτων Όροι 411a
«Ο Θεός είναι Ον αθάνατο, λογικό και τέλειο που δεν επιδέχεται κανένα κακό και προνοεί για τον κόσμο και όσα βρίσκονται μέσα σε αυτόν» Διογένης Λαέρτιος 7.147

<Γερός>

Ο γερός ως έννοια πηγάζει κατευθείαν από την έννοια του ιερός μιας και ο ιερουργός, για να δύναται να ιερεύει, δηλαδή να χειρίζεται τις ανώτερες αυτές ενέργειες, και με την σειρά του, να επενεργεί στους παρευρισκόμενους της τελετής αλλά και να δέχεται τις θεϊκές επίνοιες, να εμφορείται από φυσική, σωματική και πνευματική ισχύ.

Εύλογο όμως καθίσταται το ερώτημα, μα το ουσιαστικό γέρος που στην ουσία έχει την ίδια ρίζα δεν υποδηλώνει ισχύ αλλά το αντίθετο. Ο γέρος όμως ετυμολογείται και  από το Γη Ερέω πλησιάζω προς την Γή, με εράει, με έλκει αυτή η Γη, εφόσον πλησιάζει η  ωραία  ώρα που το σώμα θα τελευτήσει μεν,  όμως η ψυχή θα αναπνεύσει αμόλυντο αιθέρα. Στην ελληνική θρησκευτική παράδοση επειδή το ερέω ενέχει επίσης και  την σημασία, του,ρωτώ, ζητώ να μάθω, ερευνώ, εξετάζω («ἐρέων γενεήν τε τόκον τε», Ομ. Οδ.). Ο γέρων, εφόσον βεβαίως ακολουθεί φιλοσοφικό βίο είναι αυτός που από την σύνολη εμπειρία του στην ζωή πρέπει να είναι σε θέση να μεταδώσει στους νεότερους την ιερή σοφία του και τότε θα γίνει Γεραρός, Δοξασμένος. Διαφορετικά,  μπορεί και να καταστεί όχι μόνο μη ιερός  αλλά πολλές φορές και μωρός, να περιπέσει δηλαδή σε μωρία, σε ανοησία, και δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να το πάθει  τελικώς  ζώντας ανεξέταστο βίο. Εάν λοιπόν   θελήσει να ερευνήσει, εάν  αποζητήσει  διακαώς να μάθει σε όλη την ζήση του τις ποιότητες και τις ιδιότητες των Θεϊκών κόσμων τότε μονάχα θα καταστεί Ιερός Γέρων.

<Ιέραξ>

Εκ του  επιθέτου ιερός προέρχεται και η λέξη ιέραξ, ίρηξ, το γεράκι

ιέραξ < ἵεμαι – ἱερός  εδώ έχουμε και το ρήμα ἵεμαι < μέση-παθητική φωνή του ρήματος ἵημι
(Α)  κινώ, βάζω κάτι σε κίνηση, κάνω κάτι να κινηθεί γρήγορα («ἧκα πόδας καὶ χεῑρε φέρεσθαι», Ομ. Οδ.)
(Β) στέλνω, αποστέλλω, ιέναι απαρεμφατο του ἵημι κάθε τι δηλαδή που αποστέλλουν  οι  Θεοί ή οι άνθρωποι προς τους Θεούς.
Εξ αιτίας αυτής της πραγματικά ορμητικής επαφής των Θεών με τους ανθρώπους, μιας και οι Θεοί  Θέουν κινούνται ορμητικά,  το σύμβολο του γερακιού είναι  ένα από τα σημαντικότερα κατά τις οιωνοσκοπίες, τις  φανερώσεις του Θείου, και είναι αυτές οι πτητικές ορμητικές κινήσεις όπου  μελετώντας τες οι ιερείς μας λάμβανουν τα μηνύματα των Θεών.

Η ερμηνεία του πετάγματος των πουλιών ήταν τόσο διαδεδομένη, ώστε το όνομα του πουλιού «όρνις» σήμαινε «οιωνός». Ο Αριστοφάνης με τα λογοπαίγνιά του  στους «Όρνιθες»  αναδεικνύει τη διττή σημασία της λέξης όρνις – οιωνός. Γενικότερα οι ιερείς παρατηρούσαν  την κατεύθυνση που πετούσαν τα πουλιά,  το ύψος, αλλά και τον τρόπο πετάγματός τους και εξηγούσαν τα θεϊκά αυτά σημάδια. Άλλωστε, σημαντικοί μάντεις της αρχαίας εποχής που αναφέρονται στον Όμηρο, όπως ο Κάλχας και ο Έλενος (Τροία) ήταν περίφημοι για την ικανότητά τους στην ερμηνεία αυτών των Θεϊκών Ισχυοφανειών των Θεών.

Ο Ιέραξ επίσης είναι και ένα από τα ιερά πουλιά του Απόλλωνος στην Ιλιάδα στο Ο 237-8 παρουσιάζεται να «αφήνει την κορυφή της Ίδης και κατεβαίνει στο πεδίο της μάχης  ιρηκι εοικως ωκέϊ φασσοφόνωι» ομοιάζοντας με γεράκι γρήγορο, με γεράκι που σκοτώνει φάσσες, αγριοπερίστερα.

Ενώ στην Οδύσσεια ο μάντης  Θεοκλύμενος  ακολουθεί  τον Τηλέμαχο  από  την  Πύλο  στην Ιθάκη, και  στην  καλύβα  του  Εύμαιου ο Τηλέμαχος εύχεται ο  Ευρύμαχος  «Μα αυτά μονάχα ο κάτοικος του Ολύμπου, ο Δίας, τα ξέρει, αν θα τους φέρη την κακή τη μέρα πριν το γάμο.» παρουσιάζεται  το  εξής  σημάδι :

«καθώς  μιλούσε  πέταξε  δεξιά  ένα  γεράκι,
μαντατοφόρος  γρήγορος  του  Απόλλωνα, ένα αγριοπερίστερο
μαδούσε  με  τα  νύχια  του σκορπώντας  τα  φτερά  της
στο  χώμα,  στον Τηλέμαχο  και  στο καράβι  δίπλα.

Τότε  ο  Θεοκλύμενος του  είπε:

«Δεξιά  μας  δεν  επέταξε  χωρίς  θεός  να  θέλει
το  γεράκι, Τηλέμαχε, το  βλέπω  για  σημάδι.
Γενιά  βασιλικότερη  δεν  έχει  απ’  την  δική  σας
στη  χώρα  της  Ιθάκη, εσείς  την  δύναμη  κρατάτε.»

Ο  525 -534

Ας δούμε όμως, κατά το πέρας, ποιος ήταν πραγματικά ο Ιέραξ στην Ιερά μας μυθολογία πριν μεταμορφωθεί σε πτηνό,  το απόσπασμα αυτό από Λατίνο Αντωνίνο Λιβεράλης, Μεταμορφώσεις 3 είναι αποκαλυπτικό:

«Στη χώρα των Μαριανδυνών ζούσε ο Ιεράξ, ένας άνθρωπος δίκαιος και επιφανής. Αυτός ίδρυσε ιερά στη Δήμητρα και έλαβε άφθονους τους καρπούς της. Αλλά όταν οι Τεύκροι παρέλειψαν από αμέλεια να κάνουν θυσίες στον Ποσειδώνα στην κατάλληλη εποχή, ο θεός θύμωσε και κατέστρεψε τους καρπούς της θεάς. Και έστειλε εναντίον τους ένα τεράστιο κήτος από τη θάλασσα. Μην μπορώντας να αντέξουν το κήτος

και την πείνα, οι Τεύκροι έστειλαν μήνυμα στον Ιέρακα, παρακαλώντας τον να τους σώσει από την πείνα. Εκείνος τους έστειλε σιτάρι και άλλα τρόφιμα. Ο Ποσειδώνας, εξαγριωμένος με τον Ιέρακα για την κατάλυση των προνομίων του, τον μετέτρεψε σε ένα πουλί που μέχρι σήμερα ονομάζεται Ιέραξ. Κάνοντάς τον να εξαφανιστεί, άλλαξε και τον χαρακτήρα του. Αυτόν που είχε αγαπηθεί πάρα πολύ από τους ανθρώπους τον έκανε τον πιο μισητό στα πουλιά. Αυτόν που είχε σώσει πολλούς ανθρώπους από το θάνατο τον μετέτρεψε σε σφαγέα πολλών πουλιών».

Ο Ιέραξ δηλαδή είναι το σύμβολο του ταχυπετούς διανοητικά Ιερέως του ορμητικού εκείνου μυσταγωγού όπου καθαιρόμενος από τα  ορμητικά και ταχύβολα ηλιακά βέλη του καθάρσιου Απόλλωνος είναι σε θέση να προσφέρει στους ανθρώπους  την γνώση του μυστηριακού εκείνου ορίζοντος της Θεάς Δήμητρος, αφού, η πείνα των ώριμων ψυχών προς ανωθεική έκλαμψη μπορεί μόνο να κορεσθεί  από την ουσίωση, την πνευματική δηλαδή βρώση του καρπού του ελευσίνιου στάχεως και τότε μόνον μπορεί να καταστεί ικανή να επιτύχει την διέλευση προς τους ανώτερους κόσμους.

Μπουσίου Ιω. Παρμενίδης

http://www.badarts.gr , http://www.badarts.gr , http://www.greeklanguage.gr , http://greek_greek.enacademic.com , https://greek_russian.academic.ru , http://kleio2012.blogspot.gr/2014/03/blog-post.html , https://ellas2.wordpress.com

Πηγή: Ελληνική Θεολογία