Πέμπτη 31 Μαρτίου 2022

ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΙ ΟΡΑΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΓΡΗΓΟΡΣΗΣ

Ο Αριστείδης είχε, όπως πίστευε, την εμπειρία της προσωπικής παρουσίας του θεού, και την περιέγραφε μ' ένα τρόπο που αξίζει να τον παραθέσουμε. «Έμοιαζε», λέει, «σα να μ άγγιζε και είχα την διαίσθηση πως ο θεός ήταν παρών προσωπικά και συγχρόνως πως βρισκόμουν ανάμεσα στον ύπνο και στην εγρήγορση και ποθούσα να βλέπω τον θεό, και είχα την αγωνία μήπως τον χάσω πρόωρα, και είχα στυλώσει τα αυτιά και άκουγα, άλλα σαν μέσα στο όνειρο, κι άλλα σαν σε οπτασία, κι είχαν σηκωθεί οι τρίχες μου και έρρεαν δάκρυα χαράς και το βάρος της ψυχής δεν ήταν ενοχλητικό». 

Διαβάζουμε στην επιγραφή της Επιδαύρου για κάποιον άνθρωπο που κοιμήθηκε έξω από το ναό κατά τη διάρκεια της ημέρας, όταν ξαφνικά ένα από τα ήμερα φίδια του θεού ήρθε και του έγλυψε τα πληγωμένα δάχτυλα του ποδιού. Ξύπνησε «γιατρεμένος» και είπε πως είχε ονειρευτεί έναν ωραίο νεαρό που του έβαλε μιαν αλοιφή πάνω στα δάχτυλα. Αυτό θυμίζει τη σκηνή στον Πλούτο του Αριστοφάνη, όπου τα φίδια είναι αυτά που ενέργησαν στην θεραπευτική αγωγή, αφού οι ασθενείς είδαν πρώτα το όραμα του θεού. Διαβάζουμε επίσης για τις θεραπείες που πέτυχαν τα σκυλιά του ναού καθώς έρχονταν και έγλυφαν το άρρωστο μέρος του κορμιού, την ώρα που ο ασθενής ήταν τελείως ξύπνιος.

Το πρωί, όσοι είχαν ευνοηθεί με τη νυχτερινή επίσκεψη του θεού, ανακοίνωναν τις εμπειρίες τους. 

Λέει ο Ησίοδος πως οι Μούσες του μίλησαν στον Ελικώνα. Δεν είναι αλληγορία ή ποιητικός στολισμός αλλά μια προσπάθεια του ποιητή να εκφράσει μια πραγματική εμπειρία με λογοτεχνικούς όρους. Έτσι μπορούμε λογικά να δεχτούμε ως ιστορικό γεγονός το όραμα του Πάνα, που ο Φιλιππίδης είδε πριν απ' την μάχη του Μαραθώνα και που είχε σαν αποτέλεσμα την εγκαθίδρυση μιας λατρείας του Πάνα στην Αθήνα.

Το ίδιο πιθανόν ισχύει για το δράμα που είδε ο Πίνδαρος, δηλαδή τη Μητέρα των Θεών με τη μορφή ενός πήλινου αγάλματος. Λέγεται δε πως κατά τον ίδιο τρόπο έγινε η αιτία να αρχίσει μια λατρεία.

Οι τρεις αυτές εμπειρίες έχουν ένα ενδιαφέρον κοινό σημείο: όλα συνέβησαν σε ερημικές ορεινές τοποθεσίες, του Ησίοδου στον Ελικώνα, του Φιλιππίδη σ' ένα άγριο πέρασμα στο βουνό Παρθένιο, του Πινδάρου κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας στο βουνό. Πιθανόν αυτό να μην είναι τυχαίο.

Η πραγματεία του Ιπποκράτη «Περί διαίτης» προσπαθεί να βάλει την ονειροκριτική σε ορθολογιστικά πλαίσια και συσχετίζει μεγάλες κατηγορίες ονείρων με την φυσιολογική κατάσταση του ονειρευόμενου και θεωρεί τα όνειρα σημαντικά συμπτώματα για τον γιατρό. Επίσης ο Ιπποκράτης παραδέχεται τα «θεία» όνειρα, καθώς επίσης αναγνωρίζει ότι πολλά όνειρα είναι συγκαλυμμένοι ευσεβείς πόθοι. Τα όνειρα που τον ενδιαφέρουν όμως είναι αυτά που εκφράζουν σε συμβολική μορφή νοσηρές οργανικές καταστάσεις, οι οποίες πιστεύει ότι οφείλονται στην ιατρική διορατικότητα της ψυχής.

Ο Πλάτωνας στον Τίμαιο δίνει εξήγηση για τα μαντικά όνειρα λέγοντας ότι προέρχονται από την ενόραση του λογικού μέρους της ψυχής, αλλά συλλαμβάνονται από το άλογο μέρος.

Ο Μάρκος Αυρήλιος ευχαριστούσε τους θεούς για τις ιατρικές οδηγίες που του έστελναν στον ύπνο του. Ο Πλούταρχος απέφευγε να τρώει αυγά εξαιτίας κάποιων ονείρων και ο Γαληνός ήταν έτοιμος να κάνει μια εγχείρηση με την προσταγή ενός ονείρου.

Μέσα στον ύπνο λέει ο Ξενοφώντας είναι που η ψυχή δείχνει καλύτερα την θεϊκή της φύση και τότε μπορεί να προβλέπει κάτι από το μέλλον. Διότι τότε καθώς φαίνεται είναι εντελώς ελεύθερη.

https://www.nea-acropoli-athens.gr/

-------------------------------

ΕΝΝΕΑ ΕΤΗ ΦΩΤΟΣ: Αποτελέσματα αναζήτησης για ΟΝΕΙΡΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου