Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΟΥΡΑΝΙΑΣ ΑΡΜΟΝΙΑΣ

Ως γνήσιος Πυθαγορικός μουσικός συγγραφέας, ο Πλάτων, συσχετίζει τη μουσική με την αστρονομία. Σύμφωνα με τη Σχολή των Πυθαγορείων, οι πλανήτες καθώς περιστρέφονται παράγουν διάφορους μουσικούς ήχους, που δεν τους ακούμε. Αυτό το σύνολο των μουσικών ήχων λέγεται «αρμονία των σφαιρών».

Η μουσική για τον Πυθαγόρα ήταν πάνω από όλα μια μαθηματική επιστήμη, η ουσία της ήταν ο αριθμός και η ομορφιά της η έκφραση των αρμονικών σχέσεων των αριθμών.

Η μουσική ήταν επίσης η εικόνα της ουράνιας αρμονίας, καθ’ όσον οι αρμονικές σχέσεις των αριθμών μεταφέρονταν στους πλανήτες. Καθώς λέει, η αστρονομία και η μουσική είναι «αδελφές επιστήμες». Συγκεκριμένα, παρομοιάζει τη σχέση της χρησιμότητας των αυτιών στην αρμονική κίνηση των ήχων, με αυτή των ματιών στην αστρονομία (530d-530e).

Το έργο των μουσικών, να εξακριβώσουν το αρμονικό συνταίριασμα των μουσικών τόνων, που ακούμε, αποτελεί μία επίπονη διαδικασία, ανάλογη με το έργο των αστρονόμων, που δεν έχει τελειωμό (531e). Οι αρμονικές σχέσεις των ήχων, αν και δεν ανάγονται σε προβλήματα, περικλείουν αριθμούς, τους οποίους οι μουσικοί, όπως οι αστρονόμοι στην αστρονομία, καλούνται να ερευνήσουν και να καταλήξουν στο ποιες αριθμητικές σχέσεις είναι αρμονικές, ποιες όχι και για ποιο λόγο (531c).

Στην Πολιτεία, η μουσική εξυψώνεται στο επίπεδο μιας ελεύθερης τέχνης ανεξάρτητης από την ποίηση, και αποτελεί αναγκαία εμπειρία στη διαπαιδαγώγηση των νέων.

Ο Πλάτωνας, εμβαθύνει στην αισθητική της μουσικής και διαπραγματεύεται την επίδραση της στη συναισθηματική και ψυχική σφαίρα του ανθρώπου. Μέσω της μουσικής οι νέοι οδηγούνται στη φιλοσοφία και πλέον με λογισμό και νόηση παίρνουν σωστότερες, ηθικότερες και δικαιότερες αποφάσεις.

Με το περίβλημα της σύγχρονης ανελικτικής πορείας των διαφόρων συνθετικών τάσεων, οδηγούμεθα με μαθηματική ακρίβεια στην εκ νέου προσέγγιση της ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ και στην προσαρμογή των αξιών της στη σημερινή μουσική αγωγή.

Αν η μελέτη αυτή, μας καθοδηγήσει προς μία εκ νέου αξιολόγηση των απόψεων μας, των απόψεων για την εργασία που ο καθείς μας επιτελεί στο χώρο του, τότε ίσως ήταν χρήσιμη και η αναφορά της.

Σε άλλη περίπτωση ας κρατήσουμε τουλάχιστον τον θαυμασμό για τον υψηλό δείκτη διανόησης, των σοφών αυτών ανθρώπων εκείνης της εποχής: ενός Σωκράτη, ενός Αριστοτέλη, ενός Πλάτωνα.

του Σταύρου Σολωμού
Μου “Πολυφωνικής” Πάτρας

(απόσπασμα) https://www.recital.gr/

-----------------------------

ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΙΩΝ ΣΦΑΙΡΩΝ