ΥΠΑΤΙΑ. Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ...ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ

Η Υπατία, η τελευταία φιλόσοφος της Αλεξάνδρειας, έζησε μέσα στην ταραχή των συγκρούσεων των χριστιανών και των εθνικών, κατά τις οποίες ομάδες φανατικών χριστιανών, ανάμεσα σε άλλα, κατέστρεφαν με σφυριά τις παραστάσεις των Αιγυπτιακών ναών, πιστεύοντας ότι εκτελούσαν "θεάρεστο" έργο.
Οι μεγάλες γνώσεις και η ευγένεια του χαρακτήρα της Υπατίας, που είχε αναλάβει τη διεύθυνση του Μουσείου (έτσι ονομαζόταν η φιλοσοφική Νεοπλατωνική σχολή στην Αλεξάνδρεια), προσέλκυσαν πάρα πολλούς μαθητές. Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και θεωρείται σαν μια από τις εξέχουσες φυσιογνωμίες της εποχής της στο χώρο της φιλοσοφίας. Οι σχέσεις της με όλους ήταν πολύ καλές. Όμως ο χριστιανικός φανατισμένος όχλος - οπαδοί του επίσκοπου Κύριλλου- καιροφυλακτούσε. Λόγω των καλών σχέσεών της με τον έπαρχο, "θεώρησαν" ότι αυτή έφταιγε για κάποια δυσμενή απόφαση. Έτσι μια μέρα, ενώ διέσχιζε το δρόμο, όρμησαν, την κατέβασαν από την άμαξα και την τράβηξαν μέχρι την πιο κοντινή εκκλησία. Εκεί την κομμάτιασαν ζωντανή σε μικρά κομμάτια με κοχύλια, την έκαψαν και σκόρπισαν τη στάχτη. Μέσα σ' ένα πανδαιμόνιο εγκληματικής ατμόσφαιρας εξόρκιζαν το "σατανά" που προσωποποιούσε και ενσάρκωνε η φιλοσοφία. Ο αυτοκράτορας για «τιμωρία…» απαγόρευσε στους μοναχούς να εμφανίζονται δημόσια στην πόλη.
O πατριάρχης Αλεξανδρείας, Κύριλλος τη μισούσε θανάσιμα. Με παρακίνησή του, γράφει ο σύγχρονός της Σωκράτης ο Σχολαστικός, την κατακρεούργησαν φανατικοί μοναχοί το 415. Το ειδεχθές έγκλημα οδήγησε στη φυγή πολλούς λόγιους και επιστήμονες. Ήταν η αρχή του τέλους της Αλεξάνδρειας ως φάρου της γνώσης στον ύστερο αρχαίο κόσμο. Ευτυχώς, υπάρχει μια εκτενέστατη βιβλιογραφία για τον Κύριλλο και, ακόμα, έχουμε στη διάθεσή μας τα έργα του. Και ξέρουμε από αυτά ότι ένιωθε βαθύτατο μίσος για το σύνολο της Φιλοσοφίας, την οποία χαρακτήριζε «ελληνιστική βλακεία». Αισθανόταν μια περιφρόνηση εξίσου βαθιά για τον Όμηρο και τον Ησίοδο, όπως και για όλους τους Έλληνες δραματουργούς. Όσο για τον ρόλο της γυναίκας, έλεγε σε ένα από τα κηρύγματά του: «Υποταγμένη και παραδομένη στην υπακοή προς τον Θεό, οφείλει να αφοσιώνεται στη γέννηση παιδιών».

H Υπατία έλαμψε στην πνευματική ζωή της υστερορωμαϊκής Αλεξάνδρειας με την ευγλωττία, την ομορφιά, τα πνευματικά της χαρίσματα. Έγινε σύμβολο της θετικής γνώσης σε χρόνους όπου ο χριστεπώνυμος ζήλος ταύτιζε το φιλέρευνο πνεύμα με την πλάνη και τη μαγεία. 
Η Υπατία ήταν ο τελευταίος μάρτυρας της φιλοσοφίας στην Αλεξάνδρεια. Τα έργα της χάθηκαν και το όνομά της παραμελήθηκε για αιώνες. Δεν παύει όμως να ανήκει στους μάρτυρες της ελεύθερης σκέψης και στα θύματα της μισαλλοδοξίας και του θρησκευτικού φανατισμού. Πηγή1 Πηγή2