Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2017

Η ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ ΣΤΟΧΕΥΕ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ, ΤΟΝ ΟΠΟΙΟΝ ΕΙΧΕ ΝΑΡΚΩΣΕΙ Ο ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΘΡΗΣΚΟΛΗΨΙΑ

Επί Λέοντος είχαν διαμορφωθεί δύο πολιτικές τάσεις: Τών σοφολογιωτάτων Αττικιστών, στήν οποία συμπεριλαμβάνονταν καί οί αιρασιάρχες, καί ή άλλη τάση τών θεολόγων, οί οποίοι επέμεναν στίς εκκλησιαστικές παραδόσεις τής Ορθοδοξίας. Εάν ό αυτοκράτορας ήθελε νά χαρακτηρισθή ευσεβής έπρεπε νά προστατεύη τήν τάξη τής θεολογίας καί νά καταδιώκει τήν Αρχαία Φιλοσοφία καί τίς αιρέσεις, ενώ διαφορετικά τόν θεωρούσαν ασεβή καί βρισκόταν αντιμέτωπος μέ τήν εκκλησία.
Οί Αττικιστές απέρριπταν τήν ανάμιξη τής εκκλησίας στήν πολιτική καί ονειρεύονταν τήν επάνοδο τού Χρυσού Αιώνος τού Περικλέους. Ό Λέων απέρριπτε τούς Αττικιστές, διότι οδηγούσε σέ ανεδαφικό παρελθόν, όπως καί τήν Ορθοδοξία, διότι μιλούσε γιά μία αβέβαιη ουράνια πολιτεία, ή οποία δέν εξασφάλιζε τήν επί τής γής διαμονή τών πολιτών από τήν βέβαιη Μουσουλμανική καταιγίδα.
Γι αυτόν υπήρχε μία τρίτη οδός. Ήθελε μία ανεξιθρησκία καί τόν χωρισμό τής εκκλησίας από τό κράτος. Ή μεταρρύθμιση πού ήθελε νά φέρει έλεγε πώς ή εκκλησιαστική περιουσία θά πάει στό κράτος, αφού οί άγιοι πατέρες πρέπει νά πάνε στόν παράδεισο καί οί μυριάδες μοναχοί πού δέν είναι γέροι θά αποσχηματισθούν γιά νά τεκνοποιήσουν, προκειμένου νά ενισχυθή ό πληθυσμός καί ειδικά ό στρατός.
Μία μεταρρύθμιση πού έθιγε τεράστια συμφέροντα, διότι χτύπαγε καίρια τήν οκνηρία καί τήν θρησκοληψία. Τσάκιζε τό εμπόριο τών Χριστιανοκάπηλων, τών λειψανοπωλητών καί σκοταδιστών. Ή εκκλησία δέχθηκε ισχυρό ράπισμα καί ό Ορθοδοξία από άνδρο συμμορίας αποκτά άλλη οντότητα. Στόν πολιτικό τομέα κηρύσσεται ισονομία καί ισοπολιτεία καί εξαγγέλεται ή κατάργηση τής δουλείας γιά τούς Χριστιανούς. Ή έντεχνη διαρροή τών μέτρων πρός τόν λαό προκάλεσε αναστάτωση σέ όλη τήν Αυτοκρατορία.
Εκτός τών άλλων ή προσπάθεια ερμηνείας τών γραφών, δημιούργησε μία από τίς πλέον δυναμικές αιρέσεις, τών Παυλικιανών, πού είχε ιδρύσει ό Παύλος Σαμοσατέα. Αυτοί έβγαλαν τό συμπέρασμα ότι ό Ιησούς δέν έχει καμία σχέση μέ τόν Γιαχβέ καί γιαυτό αποκήρυξαν τήν παλαιά διαθήκη. Ό Χριστιανισμός είχε γίνει θρησκεία ανάξια κάθε λογικής καί ελευθερίας τού ανθρώπου καί μάλιστα όταν ό Ιησούς είχε σταυρωθεί γιά τόν θρίαμβο τής αληθείας. Οί Παυλικιανοί απέρριψαν εικόνες, άγια λείψανα, λειτουργικά σκεύη, ιερά άμφια, σταυρούς, θρησκευτικά σύμβολα κ.α.
Η τού Λέοντος μεταρρύθμιση όμως ήθελε νά φέρει τήν ισορροπία μεταξύ θρησκείας καί πατρίδας. Λίγους μήνες μετά ή σύζυγός του Μαρία στέφεται Αυγούστα καί ό Λέων καταφθάνει στόν ναό τού Τρικλινίου Αυγούστου, κρατώντας τόν υιό αυτού, τόν οποίον καί βαπτίζει. Τό μωρό όμως λέρωσε τήν κολυμβήθρα καί από τότε ονομάσθηκε Κωνσταντίνος Κοπρώνυμος. Ό Πατριάρχης Γερμανός όμως τό θεώρησε κακό σημάδι, καί μέ αυτήν τήν δικαιολογία κινήθηκε συνομωτικά. Αμέσως πλούσιοι Κων/πολίτες μέ επικεφαλής τόν Μάγιστρο Νικήτα κινητοποιούνται ανατρεπτικά. Προτρέπουν τόν πρώην αυτοκράτορα Αναστάσιο σέ επανάσταση.
Ό Λέων προνοητικός, παίρνει τόν υιό του καί τόν στέφει διάδοχο τού θρόνου, αποκλείοντας τό ενδεχόμενο ανατροπής του. Έν τώ μεταξύ ένας κάτοικος τής Συρίας πήγε στόν Χαλίφη Αζίζ καί τού ανήγγειλε ότι θά εγεμόνευε επί τριάντα χρόνια, εάν αφαιρούσε μέ νόμο από τίς εκκλησίες τίς εικόνες. Ό Αζίζ πείσθη καί μέ ειδικό διάταγμα χαρακτηρίζει τήν λατρεία εικόνων ώς ειδωλολατρία. Ένας άλλος Χριστιανός από τήν Συρία, φθάνει στήν Κων/λιν καί προπαγανδίζει κατά τών εικόνων. Καί τότε δειλά δειλά εμφανίζονται οί πρώτοι επίσημοι εικονομάχοι.
Τό 725 ό Λέων συγκαλεί Σελέντιο στό Τριβουνάλιο, στό οποίο βρίσκεται ό οικομενικός Πατριάρχης Γερμανός, γιά νά προετοιμασθή ή κοινή γνώμη καί νά δεχθή τήν μεταρρύθμιση τού Λέοντος. Ό Λέων μέ κόκκινα γράμματα υπέγραψε τήν μεταρρύθμιση καί ό Γερμανός παραιτήθη. Ό Σύγκελλος τότε Αναστάσιος ανέλαβε αυτός Πατριάρχης καί πλέον παρά τίς αντιδράσεις, ή μεταρρύθμιση ξεφεύγει από τό θεωρητικό καί μπαίνει στήν εφαρμοσμένη πράξη. Οί εικολάτρες δέχθηκαν χωρίς αντίσταση καί στωικά τήν νέα αυτή μεταρρύθμιση. Δυστυχώς όμως οί εικονολάτρες εδιώχθησαν μέ τρόπο παρόμοιο μέ αυτόν τών Εθνικών. Κυνηγήθηκαν άγρια, τυφλώθηκαν, εξορίσθηκαν ή θανατώθηκαν δημόσια από τόν όχλο.
Οί Τελευταίοι Εθνικοί Έλληνες θέλησαν νά εκμεταλευτούν τήν εικονομαχία. Ό Θεοφάνης στό έργο του (σελ.339) διέσωσε μία Ελληνική Ελληνικότατη επανάσταση, ή οποία είναι πρωτοφανής γιά τήν έκτασίν της, τήν αυθάδεια καί τήν ανδρεία τών τών αρχηγών της.
Οί Πελοποννήσιοι, οί νησιώτες καί οί Θηβαίοι, μέ κοινή συμφωνία απέρριψαν τό εικονομαχικό ψήφισμα, αποκήρυξαν τόν Λέοντα καί στήν θέσιν του αναγόρευσαν αυτοκράτορα κάποιον Κοσμά. Συγκρότησαν στόλο καί στρατό καί ένα ωραίο πρωί βρέθηκαν στήν Πόλιν. Αρχηγοί τής εξτρατείας ήτο ό Αγαλλιανός καί Στέφανος, άριστοι στρατιωτικοί αλλά πολύ ριψοκίνδυνοι. Ή θρασύτατη αυτή πολεμική ενέργεια έχει τεράστια σημασία, διότι μετά από διωγμούς αιώνων ακόμα υπήρχαν Έλληνες μέ Εθνική συνείδηση, πού μπορούσαν νά χτυπήσουν τήν ίδια τήν Βασιλεύουσα.
Ή Βυζαντινή καινοτομία εκείνων τών χρόνων είναι τό τέλος μίας εποχής καί ή αρχή μίας νέας. Καί τούτο διότι τό εικονομαχικό γεγονός τού 8ου αί. κατατάσσεται όχι στήν εκκλησιαστική, αλλά στήν πολιτική ιστορία τού μεσαιωνικού Ελληνισμού.
Ή εικονομαχία ασφαλώς καί είναι μία ψευδεπίγραφη ονομασία μίας περιόδου κατά τήν οποία σημειώνεται ή ένοπλη συνάντηση τού Ισλάμ μέ τόν Χριστιανισμού.
Ή εικονομαχία στόχευε στήν ενεργοποίηση καί τόν πατριωτισμό τών Βυζαντινών υπηκόων, τόν οποίον είχε ναρκώσει ό μοναχισμός καί ή θρησκοληψία. Στόχευε στήν εύρεση χρημάτων γιά τόν αγώνα, χρήματα τά οποία θά μαζεύονταν από τούς ναούς καί τά μοναστήρια. Ή εικονομαχία μπορεί νά κτύπησε αλύπητα τό τυπικό τής κοινής λατρείας, όμως δέν παρέβη ούτε ένα άθρο τής Α΄οικουμενικής συνόδου, ούτε συζήτησε δογματικά θέματα. Ή εικονομαχία ήταν ένας δρόμος κοινωνικής αλλαγής καί πειραματισμού. Ή εικονομαχία σηματοδοτεί τό έναυσμα τών κοινωνικών επαναστάσεων στήν Δυτική Ευρώπη καί τήν θυελλώδη είσοδο τού Ελληνικού κλασσικού πολιτισμού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου