ΚΥΠΡΟΣ - ΚΙΜΩΝ – «ΚΑΙ ΝΕΚΡΟΣ ΕΝΙΚΑ»

«Αθηναίοι ες Κύπρον εστρατεύοντο ναύσι διακοσίας αυτών τε και των ξυμμάχων Κίμωνος στρατηγούντος και εξήκοντα μεν νήες ες Αίγυπτον απ' αυτών έπλευσαν .. αι δε άλλοι Κίτιον και πλεύσαντες υπέρ χώρησαν από Κίτιον και πλαύσαντες υπέρ Σαλαμίνος της εν Κύπρω, Φοίνικι και Κίλιξιν εναυμάχησαν και επεζομάζησαν άμα και νικήσαντες αμφότερα επ' οίκου..»

Ο στρατηγός Κίμων o Αθηναίος, γιος του ενδόξου νικητή του Μαραθώνα Μιλτιάδη, εκστράτευσε στην Κύπρο το -450, επικεφαλής 200 τριήρεων για να την απελευθερώσει από τους Πέρσες. Καταναυμάχησε τον ενωμένο στόλο των Κιλίκων και των Φοινίκων στις ακτές της Πάφου, κατέλαβε το Μάριο και ελευθέρωσε τους Σόλους. Κατά την πολιορκία του Κιτίου ο Κίμων ασθένησε και πέθανε πριν καταλάβει την πόλη (-449). Για να μην υπάρξει σύγχυση στις τάξεις του στρατού και του στόλου οι στρατηγοί απέκρυψαν για μέρες το θάνατο του, διέταξαν δε λύση της πολιορκίας με την δικαιολογία ότι θα χτυπούσαν το φοινικικό στόλο κοντά στην Σαλαμίνα της Κύπρου κι αφού τον καταναυμάχησαν αποβιβάστηκαν στην ξηρά και κατατρόπωσαν και τις χερσαίες περσικές δυνάμεις. Η διπλή νίκη αποδόθηκε στον Κίμωνα, για τον οποίο επικράτησε η υστεροφημία ότι «ΚΑΙ ΝΕΚΡΟΣ ΕΝΙΚΑ».

Όταν το -449 ο Αθηναίος στρατηγός Κίμων, γιος του ενδόξου νικητή του Μαραθώνα Μιλτιάδη, εξεστράτευσε στην Κύπρο, δεν θα μπορούσε κανείς να διανοηθεί ότι χιλιάδες χρόνια μετά θα βρισκόταν απόγονοι που θα ισχυρίζονταν ότι «η Κύπρος είναι μακριά» για να την εγκαταλείψουν στον επιδρομέα. Και όλα αυτά, με την τεχνολογία να προσφέρει απείρως μεγαλύτερες δυνατότητες και επιδόσεις στα μέσα, εν σχέσει με τις τριήρεις του -5ου αιώνος. (……………)

H προτομή του Kίμωνα, απελευθερωτή της Kύπρου από τον Περσικό ζυγό είναι έργο του Aθηναίου γλύπτη Γεωργίου Aλεξανδρόπουλου και αποδίδει τη φυσιογνωμία του στρατηγού Kίμωνα όπως διασώθηκε σε δακτυλιόλιθους.

Tα αποκαλυπτήρια της προτομής έγιναν, με μεγάλη επισημότητα, την τελευταία εβδομάδα του Aπριλίου του 1927 στην Λάρνακα.
Ύστερα από χαιρετισμούς εκ μέρους των αρχών, το πλήθος ξέσπασε σε ζητωκραυγές υπέρ της Eνώσεως, και ― όπως γράφει εφημερίδα της εποχής ― «μόλις επρόβαλεν η ηρωϊκή μορφή του απελευθερωτού μας εσκίρτησεν απ’ άκρου εις άκρον η Ελληνική Ψυχή». Aπό τους παρευρισκομένους δεν ήταν μόνο οι Kύπριοι που προσδοκούσαν απελευθέρωσή τους από τον αποικιακό ζυγό, αλλά και οι Δωδεκανήσιοι, που υπέφεραν κάτω από ιταλική κατοχή.
Η προτομή, ύστερα από 65 χρόνια παρουσίας στον ίδιο χώρο, μετακινήθηκε το 1992, λόγω ανάπλασης του χώρου των Φοινικούδων, και τοποθετήθηκε σε νέα θέση πλησιέστερα στην ακτή. (Στη ασπρόμαυρη φωτογραφία η προτομή παρουσιάζεται στην αρχική της θέση).  

Πηγή1  ,  Πηγή2