ΚΑΣΤΡΟ ΔΑΦΝΗΣ - ΟΡΕΣΚΕΙΑΣ (Ν.ΣΕΡΡΩΝ) - ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΕΖΕΒΑΣ / ΤΩΝ ΕΖΕΒΩΝ

Σε όλη την πορεία της η Εζεβά, από την πρώτη αναφορά το 1047 μέχρι και τις αρχές του 20ου αι., εμφανίζεται με πολλές παραφθορές με κυριότερες: Εζεβά, Εζεβαί και Έζοβα.

Νομός: Σερρών - Χωριά: Δάφνη-Ορέσκεια - Περιοχή: Κερδύλλιο Όρος - Υψόμετρο: 200-220 μέτρα - Χρονολόγηση: Βυζαντινό

Δυόμιση χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του χωριού Δάφνη και ενάμιση χιλιόμετρο νότιοδυτικά της Ορέσκειας στον νομό Σερρών, βρίσκονται τα ερείπια ενός μεσαιωνικού κάστρου στους πρόποδες του Κερδυλλίου όρους. Πρόκειται για ένα βυζαντινό κάστρο που βρίσκεται στο πλάτωμα της κορυφής ενός απότομου λόφου με ονομασία Παλαιομονάστηρο, το οποίον ταυτίζεται πολύ πιθανόν με το κάστρο της Εζεβάς που αναφέρεται από τις ιστορικές πηγές τον 11ο αιώνα. Στην ρίζα του λόφου κυλάνε τα νερά του ρέματος που οι ντόπιοι ονομάζουν Εζοβίτη.

Ο λόφος έχει επικλινείς και κρημνώδεις πλαγιές σε όλες τις μεριές. Τις τρεις από τις τέσσερις μεριές του, τις διαρρέει το ρέμα του Εζοβίτη με τις ρεματιές του, που λειτουργεί ως φυσική τάφρος. Το κάστρο βρίσκεται σε ερειπιώδη κατάσταση. Αποτελείται από περιμετρικό τείχος πολυγωνικού σχήματος 500 περίπου μέτρων που ακολουθεί το κακοτράχαλο ανάγλυφο του εδάφους. Το τείχος σώζεται αποσπασματικά, σε κάποια σημεία σε ικανοποιητικό ύψος και σε άλλα έχει καταρρεύσει ή σκεπαστεί από την οργιώδη βλάστηση που επικρατεί στον λόφο, πλην όμως είναι εμφανή τα ίχνη της πορείας  που ακολουθούσε. Το τείχος αποτελείται από τοπικούς λίθους και ποταμίσιες πέτρες διαφορετικών μεγεθών, με συνδετικό κονίαμα ανάμεσα τους και αραιή χρήση κεραμικών χωρίς τακτική διάταξη. Εντός του κάστρου υπήρχε οικισμός.

Το καλύτερα σωζόμενο σημείο του τείχους και το πιο χαρακτηριστικό, βρίσκεται σε μια γωνιά στην δυτική πλευρά του λόφου. Είναι ένα τμήμα τείχους μήκους 8 μέτρων με ύψος που φθάνει τα 4.5 με 5 μέτρα και πάχος 1.80. Είναι το μόνο τμήμα τείχους που είναι ορατό από μακρυά. Στο εν λόγω τείχος περίπου στο μέσο, σώζεται μια οπή (30×35 εκ.), πιθανόν απορροής υδάτων. 

Στο νότιο τείχος σώζονται τμήματα του τείχους σε χαμηλό ύψος. Το καλύτερα σωζόμενο βρίσκεται περίπου στο μέσο και φθάνει σε ύψος τα 3 μέτρα. 

Η ανατολική πλευρά είναι η μοναδική που δεν καλύπτεται από ρεματιές. Έχει όμως ιδιαίτερα επικλινείς πλαγιές και η πρόσβαση σε αυτή θα μπορούσε να γίνει μέσω μόνο ενός στενού, κακοτράχαλου και δυσπρόσιτου αυχένα που σχηματίζεται με το διπλανό ύψωμα. Συνεπώς, παρατηρούμε ότι ο λόφος προσφέρονταν για δημιουργία κάστρου. Μέρος του τείχους και εδώ σώζεται αποσπασματικά σε κάποια σημεία.   

Στην βόρεια πλευρά το τείχος βρίσκεται στην ίδια ερειπιώδη κατάσταση και στην δυτική σώζονται κάποια ογκώδη τμήματα τείχους σε ύψος που φθάνει τα 3 μέτρα. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην ρίζα του λόφου της βόρειας πλευράς βρίσκεται η φυσική εντυπωσιακή βάθρα Κότσβινι 

Στον κάστρο εντοπίστηκαν και δύο δεξαμενές νερού κυκλικού σχήματος, λαξευμένες στο έδαφος. Μια μικρή δίπλα και εσωτερικά από το ανατολικό τείχος και μια αρκετά μεγαλύτερη και βαθύτερη, περίπου  στο μέσο του κάστρου. Δεν αποκλείεται να υπήρχαν και άλλες που έχουν σκεπαστεί.

Εντός των τειχών υπήρχε ο οικισμός του κάστρου. Σε όλον τον χώρο εσωτερικά παρατηρούνται θεμέλια ορθογώνιων κτισμάτων, πυκνή παρουσία λιθοσωρών και διάσπαρτων λίθων, κεραμικά και κομμάτια πιθανόν από  κεραμίδες στέγης. Σε κάποια σημεία στο νότιο τμήμα του κάστρου, οι σωροί από πέτρες είναι αρκετά ογκώδεις και υπερυψωμένοι, δίνοντας εικόνα ερειπίων από αρκετά μεγάλα κτίσματα.

Το κάστρο είναι καλά κρυμμένο ανάμεσα στα πρώτα υψώματα του βουνού. Από το κάστρο υπάρχει οπτική επαφή με το χωριό της Δάφνης, ενός τμήματος του κάμπου των Σερρών μέχρι και τους πρόποδες των έναντι του κάμπου βουνών. Από τις υπόλοιπες μεριές έχει οπτική επαφή με τα ενδότερα ορεινά του Κερδυλλίου όρους. 

Ο χώρος που βρίσκεται το κάστρο ανήκει στην ευρύτερη περιοχή της Εζεβάς που αναφέρεται στις ιστορικές πηγές την μεσοβυζαντινή και υστεροβυζαντινή περίοδο. Η Εζεβά ήταν χωρίον, επισκοπή, κάστρο και ενορία (εδαφική περιοχή) και είχε δώσει το όνομα της στην ευρύτερη περιοχή και περιλάμβανε αρκετά χωριά στην επικράτειά της. Το όνομα της Εζεβάς διατηρήθηκε στο σημερινό χωριό Δάφνη με το τύπο Έζιοβα που το 1922 μετονομάστηκε σε Νεροπλατάνα και εν συνεχεία Δάφνη. Σε όλη την πορεία της η Εζεβά, από την πρώτη αναφορά το 1047 μ.Χ. μέχρι και τις αρχές του 20ου αι., εμφανίζεται με πολλές παραφθορές με κυριότερες: Εζεβά, Εζεβαί και Έζοβα.

Σήμερα εντός της Δάφνης (πρώην Έζιοβας), σώζονται τα ερείπια ενός μεγάλου πύργου, του λεγόμενου πύργου της Μαρώς, του οποίου η κατασκευή τοποθετείται από τον 14ο αιώνα και ύστερα.

Άλλη μία οχυρή θέση της περιοχής της Εζεβάς, ήταν ο βυζαντινός πύργος της Αγίας Μαρίνας που βρίσκεται μισό χιλιόμετρο βόρεια της Ορέσκειας. Πρόκειται για πύργο Αθωνικού τύπου και τοποθετείται χρονικά στην υστεροβυζαντινή περίοδο και δεν αποτελούσε κάστρο.

Περισσότερα: https://amfitreidhs.blogspot.com/

------------------------

Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΗΣ ΜΑΡΩΣ ΣΤΗΝ ΔΑΦΝΗ ΣΕΡΡΩΝ 

TO ΚAΣΤΡΟ ΤΗΣ ΡΕΝΤIΝΑΣ ή ΚΑΣΤΡΟ ΑΡΤΕΜΙΣΙΟΝ - EΝΑΣ AΓΝΩΣΤΟΣ ΘΗΣΑΥΡOΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝIΑΣ 

ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΚΑΡΥΤΑΙΝΑΣ, ΤΟ ΟΡΜΗΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ