Ο Σταμάτιος (Στάμος) Κάψας ή καπετάν Χάψας ήταν οπλαρχηγός της Ελληνικής επανάστασης του 1821 από τη Χαλκιδική.
Γεννήθηκε στα Παζαράκια (Κρυοπηγή) Χαλκιδικής στα τέλη του 18ου αιώνα. Μετοίκησε σε νεαρή ηλικία στη Συκιά Χαλκιδικής προς αναζήτηση εργασίας. Στις 23 Μαρτίου του 1821 ο Εμμανουήλ Παπάς αποβιβάστηκε στη χερσόνησο του Άθω μεταφέροντας όπλα και πολεμοφόδια με τη βοήθεια Αινιτών και Ψαριανών καπεταναίων. Εκεί συναντήθηκε με το Στάμο Χάψα και προχώρησαν στη συγκρότηση του επαναστατικού στρατού, προκειμένου να σταματήσουν τις Οθωμανικές δυνάμεις που έρχονταν από Δράμα και Κωνσταντινούπολη, στα Μακεδονικά Τέμπη (Στενά της Ρεντίνας). Η φήμη του έχει φτάσει μέχρι τη Θεσσαλονίκη, όπου οι Θεσσαλονικείς περιμένουν να τον υποδεχτούν ως απελευθερωτή. Τότε του προσάπτεται και το προσωνύμιο καπετάν Χάψας, με την έννοια ότι έχαφτε τους Τούρκους (https://el.wikipedia.org).
Ο Καπετάν Χάψας συνέχισε την πορεία του προς τη Θεσσαλονίκη, οι άνδρες του ήταν γεμάτοι ενθουσιασμό και αποφασιστικότητα. Τα τούρκικα αποσπάσματα που τους αντιμετώπισαν δεν μπόρεσαν να τους αναχαιτίσουν, υποχωρούσαν γρήγορα και έτρεχαν να κρυφτούν προς τη Θεσσαλονίκη.
Ο Αυστριακός πρόξενος στην πόλη, που παρακολουθούσε από κοντά τα γεγονότα, σε αναφορά του προς τον Αυστριακό Καγκελάριο Μέτερνιχ αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Η Ελληνική επανάσταση, που
έχει ξεσπάσει κιόλας σε πολλές επαρχίες
της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, προκαλεί
τη γενική κατάπληξη. Σταματούν οι
δουλειές και όπου υπάρχουν πολλοί
Έλληνες οι εχθροπραξίες είναι
ανοιχτές...
Κινήσεις ζωηρές γίνονται
και στη Θεσσαλονίκη μέρα μεσημέρι,
επειδή οι επαναστάτες βρίσκονται μόνο
λίγες ώρες μακρυά. Βρίσκονται σε ένα
χωριό που ονομάζεται Γαλάτιστα και
ξεσηκώνουν παντού τις ψυχές των
κατοίκων...
Πολυάριθμα πολεμικά
καράβια με ξεχωριστή καινούρια σημαία
λυμαίνονται τη Θάλασσα, συλλαμβάνουν
τουρκικά πλοία, κάνουν νηοψίες στα πλοία
των Ευρωπαϊκών δυνάμεων, που όμως τα
σέβονται...
Στο μεταξύ εδώ αυξάνονται
οι αταξίες. Η αδημονία και ο γενικός
φόβος, μήπως οι Έλληνες χτυπήσουν από
στεριά και θάλασσα την πόλη υπάρχει
διάχυτος, αν και η κυβέρνηση έχει συλλάβει
ως ομήρους τους πιο πλούσιους Έλληνες
που ασκούν και την πιο μεγάλη επιρροή».
ΔΙΑΑΣΤΕ: Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΚΑΠΕΤΑΝ ΧΑΨΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου