ΠΟΙΟΣ ΔΕΝ ΒΛΕΠΕΙ, Ω ΕΛΛΗΝΕΣ, ΤΟΝ ΑΦΑΝΙΣΜΟΝ, ΟΠΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΟΞΕΝΕΙ ΤΗΝ ΣΗΜΕΡΟΝ ΤΟ ΙΕΡΑΤΕΙΟΝ; ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΠΑΡΑ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ. Εν Ιταλίᾳ, 1806.

Οι πνευματικοί που στέλνονταν από τα μοναστήρια με τις πανταχούσες τους (παρακλητικές επιστολές) στους χριστιανούς δεν ήταν μόνο παντελώς αμόρφωτοι αλλά ταυτόχρονα υποκριτές και φιλάργυροι. Έφερναν μαζί τους ένα κιβώτιο με ανθρώπινα κόκαλα και κρανία, τα οποία είχαν ασημώσει και ονοματίσει. Άλλα του αγίου Χαραλάμπους, άλλα του αγίου Γρηγορίου… Ένας από αυτούς, που ισχυριζόταν ότι είχε την κάρα του αγίου Θεοδώρου, κόμπαζε ότι τα είκοσι χρόνια που έκανε αυτή τη δουλειά είχε συγκεντρώσει 150.000 γρόσια, είχε δώσει στο μοναστήρι του τα 2/3 και τα υπόλοιπα τα είχε δανείσει σε διάφορους εμπόρους, πάντοτε με τον ανάλογο τόκο.

Ελληνική Νομαρχία, σ. 147.

------------------

Τον τρόπον, οπού μεθοδεύονται, είναι άξιος γέλωτος ενταυτώ και δακρύων. Αυτοί έχουσιν έν κιβωτίδιον γεμάτον από ανθρώπινα κόκκαλα και κρανία ακέραια, τα οποία ασημώνοσι, και έπειτα ονοματίζουσιν, άλλα μεν του Αγίου Χαραλάμπους και άλλα του Αγίου Γρηγορίου. Εν ενί λόγω, δεν αφήνουν άγιον, χωρίς να έχουν μέρος από τα κόκκαλά του.

Οι περισσότεροι από αυτούς τους κοκκαλοπωλητάς εξέρχονται από το όρος του Άθους, οπού ονομάζουν Άγιον Όρος, εις το οποίον ευρίσκεται η πηγή αυτών των καλογήρων. Τα δε μοναστήρια αυτά έχουσι εις κάθε πολιτείαν υποστατικά και οσπίτια, τα οποία καλούσι μετόχια και τα κατοικούσιν αυτοί οι περιηγηταί. Εκεί μετρούσι τα κλεφθέντα χρήματα, δια να λάβωσιν αυτοί κρυφίως τα μισά και τα λοιπά να τα υπάγωσιν εις τα μοναστήρια των. Αυτά τα τέρατα λοιπόν, επειδή ποτέ δεν τους εβγαίνει από το στόμα τους ένας αναστεναγμός, συνηθίζουν κατ᾿ ολίγον ολίγον εις την απάθειαν, και φθάνουσιν εις τοιούτον βαθμόν, οπού, ο κόσμος και αν χαλάση, τίποτε δεν τους μέλει. Είναι δε κατήγοροι εις το άκρον, και αν εις καμμίαν πολιτείαν ευρεθεί τινάς, ή ιερεύς, ή λαϊκός,να είναι οπωσούν προκομμένος, αυτοί τον έχουσι διά εχθρόν τους αθανάσιμον. Τότε περιφερόμενοι εις τα οσπίτια, ευθύς με άκρως υποκριτικόν τρόπον τον κακολογούσι, τον κηρύττουσιν ευθύς ανευλαβή και άθεον. Ο μεγαλύτερος στοχασμός των είναι να κρύπτωσι την αμάθειά των, και διά τούτο ζητούσι πάντοτε να συνομιλώσι με τας γυναίκας.

Ποίος δεν βλέπει, ω Έλληνες, τον αφανισμόν, οπού εις την Ελλάδα προξενεί την σήμερον το ιερατείον; Εκατόν χιλιάδες, και ίσως περισσότεροι, μαυροφορεμένοι ζώσιν αργοί και τρέφονται από τους ίδρωτας των ταλαιπώρων και πτωχών Ελλήνων. Τόσαι εκατοντάδες μοναστήρια, οπού πανταχόθεν ευρίσκονται, είναι τόσαι πληγαί εις την πατρίδα, επειδή, χωρίς να την ωφελήσουν εις το παραμικρόν, τρώγοσι τους καρπούς της και φυλάττουσι τους λύκους, διά να αρπάζουν και ξεσχίζουν τα αθώα και ιλαρά πρόβατα της ποίμνης του Χριστού. Ιδού, ω Έλληνες, αγαπητοί μου αδελφοί, η σημερινή αθλία και φοβερά κατάστασις του ελληνικού ιερατείου, και η πρώτη αιτία οπού αργοπορεί την ελευθέρωσιν της Ελλάδος.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΠΑΡΑ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ - Εν Ιταλίᾳ. 1806. 
ΣΤΟΧΑΣΟΥ ΚΑΙ ΑΡΚΕΙ.