ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ !!!

Ο Αναξαγόρας ήταν γιος του Ηγησιβούλου ή του Ευδούλου και καταγόταν από τις Κλαζομενές. Υπήρξε μαθητής του Αναξιμένη και ήταν ο πρώτος που έβαλε στην ύλη νόηση. Το σύγγραμμα του, που διακρινόταν για τη χάρη και τη μεγαλο­πρέπεια του, άρχιζε έτσι: «Όλα τα πράγματα ήταν μαζί», κατόπιν ήρθε ο νους και έβαλε τάξη. Γι αυτό πήρε την προσω­νυμία Νους και ο Τίμων στους «Σίλλους» λέει γι' αυτόν τα εξής: Ο Αναξαγόρας λέει πως υπάρχει ένας γενναίος ήρωας ο Νους, γιατί σ' αυτόν υπάρχει νους, που σηκώθηκε ξαφνικά και τακτοποίησε τα πάντα που πριν βρίσκονταν σε αταξία.

Ξεχώριζε για την ευγένεια και τον πλούτο του, αλλά και για τη μεγαλοφροσύνη του, αφού είχε παραχωρήσει την πατρική περιουσία στους δικούς του. Όταν τον κατηγόρησαν πως την παραμελεί, τους είπε: «Γιατί δεν την φροντίζετε εσείς;»

Τελικά αποτραβήχτηκε και αφοσιώθηκε στη μελέτη των φυσικών φαινομένων χωρίς να ασχολείται με τις πολιτικές υποθέσεις. Σ' αυτόν που του είπε: «Δεν ενδιαφέρεσαι καθόλου για την πατρίδα;» απάντησε: «Μίλα όμορφα, ενδιαφέρομαι πάρα πολύ», και έδειξε τον ουρανό.

Λένε πως την εποχή της διάβασης του Ξέρξη ήταν είκοσι ετών και έζησε εβδομήντα δύο χρόνια. Ο Απολλόδωρος στα «Χρονικά» αναφέρει πως γεννήθηκε κατά την εβδομηκοστή Ολυμπιάδα και πέθανε τον πρώτο χρόνο της ογδοηκοστής όγδοης.

Άρχισε να φιλοσοφεί στην Αθήνα επί Καλλίου, όταν ήταν είκοσι ετών, όπως αναφέρει ο Δημήτριος ο Φαληρεύς στην «Αναγραφή» των αρχόντων. Στην Αθήνα λένε πως έμεινε τριάντα χρόνια.

Για τη σελήνη έλεγε πως κατοικείται και πως έχει λόφους και φαράγγια. Ως αρχές θεωρούσε τις ομοιομέρειες, υποστήριζε δηλαδή ότι όπως ακριβώς από τα λεγόμενα ψήγματα σχηματίζεται ο χρυσός, έτσι από τα ομοιομερή σωματί­δια σχηματίζεται το σύμπαν. Αρχή της κίνησης θεωρούσε τον νου. Οι άνεμοι δημιουργούνται, όταν ο αέρας αραιώνει από τον ήλιο. Οι βροντές είναι σύγκρουση νεφών, οι αστραπές τρίψιμο των νεφών. Ο σεισμός είναι κα­ταβύθιση αέρα στη γη. Όλα τα ζωντανά δημιουργούνται από ανάμειξη υγρού, θερμού και γεώδους και στη συνέχεια το ένα από το άλλο, τα αρσενικά από δεξιά και τα θηλυκά από αριστερά.

Όταν είχε πάει στην Ολυμπία κάθισε με δερμάτινη κάπα, λες και επρό­κειτο να βρέξει, κάτι που πραγματικά έγινε.

Σ' αυτόν που τον ρώτησε αν τα βουνά της Λαμψάκου θα γίνουν ποτέ θάλασσα, λένε πως απάντησε: «Ναι, αρκεί να περάσει καιρός». Όταν ρωτήθηκε γιατί γεννήθηκε, απάντησε: «Για να μελετώ τον ήλιο, τη σελήνη και τον ουρανό». Σ' αυτόν που του είπε «στε­ρήθηκες τους Αθηναίους», είπε: «Όχι, εκείνοι στερήθηκαν εμένα».

Όταν είδε τον τάφο του Μαυσώλου, είπε: «Ο πολυτε­λής τάφος είναι είδωλο περιουσίας που έγινε πέτρες». Σ' αυτόν που δυσανασχετούσε γιατί πέθαινε σε ξένη χώρα, είπε: «Από παντού είναι όμοια η κάθοδος στον Άδη».

Σύμφωνα με όσα λέει ο Φαβωρίνος στην «Παντοδαπή ιστορία», φαίνεται πως πρώτος διατύπωσε την άποψη ότι η Ομηρική ποίηση αναφέρεται στην αρετή και τη δικαιοσύνη. Την άποψη τούτη ενίσχυσε και ο Μητρόδωρος ο Λαμψακηνός, που ήταν φίλος του και που πρώτος μελέτησε τη φυσική διδασκαλία του ποιητή.

Επίσης ο Αναξαγόρας πρώτος εξέδω­σε βιβλίο με διαγράμματα. Ο Σιληνός στο πρώτο Βιβλίο των «Ιστοριών» λέει ότι την εποχή που ήταν άρχοντας ο Δήμυλος, έπεσε μια πέτρα από τον ουρανό και ο Αναξαγόρας είπε πως ολόκληρος ο ουρανός αποτελείται από πέτρες που κρατιούνται ενωμένες από τη γρήγορη περιστροφή. Αν χαλα­ρώσουν, πέφτουν κάτω. 

Σχετικά με τη δίκη του λέγονται διάφορα. Ο Σωτίων στη «Διαδοχή των φιλοσόφων» λέει πως κατηγορήθηκε από τον Κλέωνα για ασέβεια, επειδή ονόμαζε τον ήλιο πυρακτωμένη πέτρα. Τον υπερασπίστηκε ο Περικλής που ήταν μαθητής του, τιμωρήθηκε όμως με πρόστιμο πέντε τάλαντα και εξορία.

Ο Περικλής είπε μιλώντας δημόσια, αν έχουν λόγους να τον κατηγορούν για οτιδήποτε αφορά τη ζωή του [του Περικλή]. Του απάντησαν πως όχι και τότε είπε: «Είμαι μαθητής του ανθρώπου αυτού. Μην παρασυρθείτε λοιπόν από συκοφαντίες και τον σκοτώσε­τε. Πιστέψτε με και ελευθερώστε τον».

Πράγματι τον ελευθέ­ρωσαν, επειδή όμως δεν μπορούσε να υπομείνει την προσβο­λή, αυτοκτόνησε. 

Ο Ιερώνυμος στο δεύτερο κεφάλαιο των «Σποράδην υπομνημάτων» αναφέρει πως ο Περικλής τον παρουσίασε στο δικαστήριο εξασθενημένο και αδύνατο από κάποια αρρώστια, με αποτέλεσμα να αφεθεί ελεύθερος από λύπηση μάλλον παρά μετά από απόφαση δικαστική. Αυτά σχε­τικά με τη δίκη του.

Όταν οι άρχοντες της πόλης τον ρώτησαν τι χάρη ήθελε να του κάνουν, είπε «Να επιτρέπουν στα παιδιά να παίζουν τον μήνα που θα πεθάνει, κάθε χρόνο». Τούτο το έθιμο διατηρείται μέχρι σήμερα. Όταν πέθανε, οι Λαμψακηνοί τον έθαψαν με τιμές και χάραξαν στον τάφο του το εξής επίγραμμα: Εδώ ενταφιάστηκε ο Αναξαγόρας που βρήκε πολλές αλήθειες για τον ουράνιο κόσμο. 

Το δικό μου επίγραμμα γι' αυτόν είναι: Είπε πως ο ήλιος είναι πέτρα πυρακτωμένη κι αυτό έγινε αιτία θανάτου για τον Αναξαγόρα. Ο φίλος του Περικλής τον έσωσε, το τσακισμένο όμως ηθικό του τον έκανε να αυτοκτονήσει.

ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΛΑΕΡΤΙΟΣ - ΒΙΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ - ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΑΜΤΕΙΑ «ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ» ΑΠΑΝΤΑ ΤΟΜΟΣ 1 ΒΙΒΛΙΑ 1-2 ΕΚΔΟΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ
https://pdfcoffee.com/--219-pdf-free.html

--------------------------------------------

ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ

ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ: Ο ΝΟΥΣ

ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ - Η ΨΥΧΗ ΩΣ ΑΡΧΗ ΖΩΗΣ

ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΑΤΙΚΗ ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

ΑΝΑΞΙΜΕΝΗΣ, ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ, ΦΙΛΟΛΑΟΣ, ΜΕΤΩΝ, ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ… ΑΠΟ ΠΟΥ ΝΑ ΑΡΧΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΝΑ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙΣ…