Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2024

ΤΑ ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ – ΩΦΕΛΗΜΑΤΑ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ ΕΙΣ ΒΙΟΝ

Τα Δελφικά Παραγγέλματα είναι συλλογή από αποφθέγματα που ήταν χαραγμένα στον πρόσθιο τοίχο του πρόναου, επί των παραστάδων της πύλης του κυρίως ναού, στο υπέρθυρο του ναού και επί των στηλών περιμετρικά του Μαντείου των Δελφών. Ήταν οι υποθήκες που παρέδωσαν οι Ιερείς και οι Επτά Σοφοί στις επερχόμενες γενιές, ωφελήματα ανθρώποις ες βίον.

Τα παραγγέλματα αυτά ήταν λιτά αποφθέγματα 2 έως 5 λέξεων αλλά μεστά σοφίας, και τα περισσότερα ανήκαν στους 7 σοφούς της αρχαιότητας (Θαλής ο Μιλήσιος, Πιττακός ο Μυτιληναίος, Βίας ο Πριηνεύς, Σόλων ο Αθηναίος, Κλεόβουλος ο Ρόδιος, Περίανδρος ο Κορίνθιος, Χίλων ο Λακεδαιμόνιος) και ήσαν χαραγμένα στον πρόσθιο τοίχο του Πρόναου ή επί των παραστάδων της πύλης του μεγάλου ναού ή επί του υπέρθυρου ή επί των πολλών στηλών, που είχαν τοποθετηθεί στις πλευρές του ναού περιμετρικά.

Σύμφωνα με τον ΠΛΑΤΩΝΑ - Πρωταγόρας [343a -b]

[343a] τελέως πεπαιδευμένου ἐστὶν ἀνθρώπου. τούτων ἦν καὶ Θαλῆς ὁ Μιλήσιος καὶ Πιττακὸς ὁ Μυτιληναῖος καὶ Βίας ὁ Πριηνεὺς καὶ Σόλων ὁ ἡμέτερος καὶ Κλεόβουλος ὁ Λίνδιος καὶ Μύσων ὁ Χηνεύς, καὶ ἕβδομος ἐν τούτοις ἐλέγετο Λακεδαιμόνιος Χίλων. οὗτοι πάντες ζηλωταὶ καὶ ἐρασταὶ καὶ μαθηταὶ ἦσαν τῆς Λακεδαιμονίων παιδείας, καὶ καταμάθοι ἄν τις αὐτῶν τὴν σοφίαν τοιαύτην οὖσαν, ῥήματα βραχέα ἀξιομνημόνευτα ἑκάστῳ εἰρημένα· οὗτοι καὶ κοινῇ συνελθόντες [343b] ἀπαρχὴν τῆς σοφίας ἀνέθεσαν τῷ Ἀπόλλωνι εἰς τὸν νεὼν τὸν ἐν Δελφοῖς, γράψαντες ταῦτα ἃ δὴ πάντες ὑμνοῦσιν, «Γνῶθι σαυτόν» καὶ «Μηδὲν ἄγαν». τοῦ δὴ ἕνεκα ταῦτα λέγω; ὅτι οὗτος ὁ τρόπος ἦν τῶν παλαιῶν τῆς φιλοσοφίας, βραχυλογία τις Λακωνική· καὶ δὴ καὶ τοῦ Πιττακοῦ ἰδίᾳ περιεφέρετο τοῦτο τὸ ῥῆμα ἐγκωμιαζόμενον ὑπὸ τῶν σοφῶν, τὸ «Χαλεπὸν ἐσθλὸν ἔμμεναι».

[343a] Σ᾽ αυτούς ανήκει κι ο Θαλής ο Μιλήσιος κι ο Πιττακός ο Μυτιληναίος κι ο Βίας από την Πριήνη κι ο Σόλων ο συμπολίτης μας κι ο Κλεόβουλος από τη Λίνδο και ο Μύσων από τις Χηνές· έβδομο μαζί τους λογαριάζουν τον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιο. Όλοι αυτοί ήταν φανατικοί οπαδοί και εραστές και μαθητές της σπαρτιατικής παιδείας. Απόδειξη ότι κάτι τέτοιο ήταν η σοφία τους είναι οι σύντομες φράσεις, οι αξιομνημόνευτες, που έχει πει ο καθένας τους και που, αφού συγκεντρώθηκαν όλοι αυτοί, [343b] τις έκαναν κοινό αφιέρωμα στον Απόλλωνα, στον ναό του στους Δελφούς, σαν τον πρώτο καρπό της σοφίας τους, χαράζοντας τα επιγράμματα που λέει και ξαναλέει όλος ο κόσμος: «γνώρισε τον εαυτό σου» και «μακριά από τις υπερβολές». β) Ο Πιττακός και το γνωμικό του – Ο εριστικός τόνος της ωδής του Σιμωνίδη. Τώρα, για ποιόν λόγο τα λέω αυτά; Γιατί τον παλιό καιρό μ᾽ αυτό τον τρόπο φιλοσοφούσαν: με σύντομες φράσεις, σαν τους Λάκωνες. Έτσι και το ρητό αυτό του Πιττακού περνούσε από στόμα σε στόμα και το εκτιμούσαν ιδιαίτερα, και οι σοφοί το επαινούσαν, δηλαδή το «να ᾽ναι κανείς καλός είναι δύσκολο». 

Στο Γνῶθι σαυτὸν και Μηδὲν ἄγαν αναφερεται και ο Παυσανίας στο βιβλίο [10-24.1].

Επιγραφή του Κινέα. Άι Χανούμ -2ος αιώνας. Musée Guimet 
Η βάση της στήλης με την επιγραφή. Αριστερά ένα μικρό τμήμα από την στήλη, με λίγα γράμματα από άλλα Παραγγέλματα. https://el.wikisource.org

Στα ερείπια της Ελληνιστικής πόλεως του Άι-Χανούμ (Αρχαίο Ελληνοβακτηριακό βασίλειο που βρίσκεται στο σημερινό Αφγανιστάν), ανακαλύφθηκε ταφικό μνημείο Ηρώων, που ταυτίστηκε ως τάφος του Κινέα, ιδρυτής της Ελληνικής αποικίας. Σε αυτό το μνημείο του, ανακαλύφθηκε μια επιγραφή που σχετίζεται με με τα Δελφικά Παραγγέλματα. 


παῖς ὢν κόσμιος γίνου,

ἡβῶν ἐγκρατής,
μέσος δίκαιος,
πρεσβύτης εὔβουλος,
τελευτῶν ἄλυπος.

Ως παιδί να είσαι ευγενικός
Ως νέος, να είσαι εγκρατής
Ως μεσήλικας να είσαι δίκαιος
Ως μεγάλος να δίνεις σωστές συμβουλές
Όταν πεθαίνεις, να μη λυπηθείς

Τα Παραγγέλματα τοποθετήθηκαν από έναν Έλληνα που ονομαζόταν Κλεάρχος, ο οποίος θα μπορούσε να ήταν ο Κλέαρχος ο Σολεύς, μαθητής του Αριστοτέλη, ο οποίος, σύμφωνα με την επιγραφή, αντέγραψε τα ακόλουθα αποσπάσματα από τους Δελφούς:

ἀνδρῶν τοι σοφὰ ταῦτα παλαιοτέρων ἀνάκει[τα]ι
ῥήματα ἀριγνώτων Πυθοὶ ἐν ἠγαθέαι•
ἔνθεν ταῦτ[α] Κλέαρχος ἐπιφραδέως ἀναγράψας
εἵσατο τηλαυγῆ Κινέου ἐν τεμένει.

Ανδρών σοφά παλαιότερων έχουν ανατεθεί
αποφθέγματα σπουδαίων στην ιερώτατη Πυθώ
εδώ αυτά ο Κλέαρχος με προσοχή ανέγραψε
να φαίνονται από μακρυά, στου Κινέα το τέμενος

https://el.wikipedia.org/wiki/Δελφικά_παραγγέλματα

----------------------------------------------

ΤΑ ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΗΝ ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΜΑΣ

*ΩΦΕΛΗΜΑΤΑ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ ΕΙΣ ΒΙΟΝ* 
Πολύτιμη κληρονομιά για τις επερχόμενες γενεές. Για όλες τις γενεές!

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αρχειοθήκη ιστολογίου