ΕΡΩΣ

Έρως κατά τον Σωκράτη είναι ο συνδετικός κρίκος και η γεννήτρια δύναμη κάθε δημιουργίας.

Ο ιατρός Ερυξίμαχος, λέγει πως ο Έρως είναι η αρμονία των εναντίων σε όλον τον κόσμο, στα έμψυχα και στα άψυχα, και είναι κόσμιος και ευεργετικός, όταν υπάρχει αρμονική συνδιαλλαγή των στοιχείων.

Όποιος διακατέχεται από την θεία αυτή μανία του Έρωτα, αγαπά το ωραίο, είτε είναι μια ευγενική και καλοκαμωμένη ψυχή που η δροσιά της μαγεύει, είτε σώμα, ή πρόσωπο, ή ένα ωραίο τοπίο, ή ένα ωραίο λουλούδι, ή μουσική, ή ένας αξιόλογος ζωγραφικός πίνακας, ή ένας λόγος, που ακούει ή διαβάζει, μεστός από φιλοσοφικές αλήθειες κλπ.

[“Μία ψυχή δεν μπορεί να δεί το ωραίο, αν δεν είναι ωραία αυτή η ίδια” μας λέει ο Πλωτίνος.] 

Γιατί αγαπά το ωραίο;
Γιατί η ψυχή έχει στην προτέρα της ζωή αντικρίσει την Απόλυτη Ομορφιά. «Ανθρώπου ψυχή του Θείου μετέχει» και «πάσα ψυχή αθάνατος». 
Η ψυχή συνυπήρχε στην Θεία Ολότητα ως μετέχουσα του Θείου, πριν ενσαρκωθεί στο ανθρώπινο σώμα.
Είναι η ψυχή του ανθρώπου ένα τμήμα από το Φως της Θεϊκής Ολότητας. Ένα «κομμάτι» από την Θεία Ολότητα, μια σπίθα ή φλόγα από το θείον Φως που εμφυτεύεται στον άνθρωπο με την γέννηση του [Για να είμαστε σωστοί, με την σύλληψη του, τότε συλλαμβάνετε η ψυχή από την ύλη και αυτό σημαίνει σύλληψη]. Και αφού μετείχε κάποτε στο θείο, διατηρεί τους δεσμούς της με Αυτό.

Και ο Έρως την ξανά οδηγεί προς Αυτό. 

Το ωραίο λοιπόν, λειτουργεί σαν καθρέφτης. Αντανακλά κάποιες λίγες αχτίδες από αυτήν την Θεία Ομορφιά, που κάποτε η ψυχή είχε ζήσει. Γίνεται αφορμή η θέα ή το άκουσμα (αν πρόκειται για μουσική) του κάλλους να ξαναθυμηθεί την προτέρα Ομορφιά, που κάποτε είχε γνωρίσει.
Γι αυτό και ριγεί η ψυχή εμπρός στο ωραίο.
Ένα ιερό γλυκό ρίγος την στιγμή αυτή του αντικρίσματος ή του ακούσματος του ωραίου την διαπερνά. Μια γλυκιά νοσταλγία αυτού που κάποτε είχε ζήσει.
Και αυτό το θείο πάθος, κατά τον Σωκράτη, είναι αυτό που αποκαλούμε Έρωτα.

Κατά τον Πλάτωνα, ο σωματικός έρωτας είναι το πρώτο σκαλοπάτι. Υπάρχουν κι άλλα ακόμη υψηλότερα. Ο κατεχόμενος από πνευματικό Έρωτα εγκυμονεί κι αυτός. Από μάθηση σε μάθηση ο άνθρωπος θα καταλήξει στην μάθηση εκείνη, που δεν είναι τίποτε άλλο πάρα η Γνώση της Απολύτου Ομορφιάς. Αν υπάρχει κάτι για το οποίο αξίζει να ζει ο άνθρωπος, αυτό είναι το να φτάσει μέχρι την θέα αυτού του Απολύτου του Αγαθού. Το οποίον αν κανείς ποτέ το αντικρίσει, θα του φανεί πως δεν έχει καμία σχέση με τον χρυσό και τα ωραία ρούχα ή τα ωραία σώματα, τα οποία, βλέπων τώρα, μένει με ανοιχτό τον στόμα και για τα οποία κάνει τα πάντα για να τα αποκτήσει.
Αλλά αν κάνει έτσι για αυτά τα θνητά, τότε τι πρέπει να υποθέσουμε ότι συμβαίνει σε εκείνον τον άνθρωπο, ο οποίος μπορεί να αντικρίσει αυτήν την Απόλυτη Ομορφιά, μη εξαρτώμενη από ανθρώπινα σάρκινα μέλη και την άλλη περισσή ματαιότητα της θνητής φύσεως;

Αυτό είναι ΕΡΩΣ για τους Αρχαίους Έλληνες.
Και στα σχολεία είχαν αγάλματα του Έρωτος, όπως μαθαίνουμε από τον Θεόκριτο. Γιατί οι Έλληνες ήξεραν πολύ καλά τι είναι Έρως και μέσα στην καθαρότητα τους δεν είχαν τίποτα να κρύψουν.
Αυτόν τον Έρωτα λάτρευαν οι Έλληνες, και σε αυτόν τον Έρωτα ανήγειραν ναούς. Και ο πιο φημισμένος, αυτός των Θεσπιέων.

Κείμενο: Περιοδικό «Μαχόμενος Ελληνισμός» 3ο τεύχος, σελ. 279, του Αλκιβιάδη Μπεναρδή (απόσπασμα)

-----------------------------------------
ΤΟ ΣΩΜΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΗΓΗ ΤΗΣ ΛΗΘΗΣ. Η ΜΝΗΜΗ ΑΝΗΚΕΙ ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ. (ΠΛΩΤΙΝΟΣ)

ΠΛΩΤΙΝΟΣ: Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΕΡΑΣΤΗ